Η
παρούσα παρουσίαση δεν διεκδικεί κάποια πρωτοτυπία. Στηρίζεται στο
μεγαλύτερο μέρος της στην θέση/διατριβή του Steven Hijmans, η οποία
συντάχθηκε πριν περίπου μία εικοσαετία και επανακυκλοφόρησε το 2009, με
τον τίτλο Sol: The sun in the art and religions of Rome, έχοντας υποστεί
περισσότερη επεξεργασία.
Η
χριστιανική απολογητική, απέναντι στις κατηγορίες των παγανιστών για
λογοκλοπή της ημερομηνίας των Χριστουγέννων (25η Δεκεμβρίου) από την
εορτή του Ήλιου ή Sol Invictus, έγινε ευρύτερα γνωστή μετά την
κυκλοφορία του έργου του Hermann Usener, Das Weinachtfest (Bonn 1889,
δεύτερη έκδοση 1911). Σε αυτό το έργο ο Usener ισχυρίστηκε ότι η
μεταφορά της ημερομηνίας της εορτής των Χριστουγέννων την 25η Δεκεμβρίου
από την 6η Ιανουαρίου, έγινε για λόγους ανταγωνισμού, δηλ. για να
σταματήσει ο αρχαίος κόσμος να εορτάζει την αντίστοιχη παγανιστική εορτή
και να προτιμήσει να γιορτάζει την γέννηση του Χριστού. Η δικαιολογία
αυτή δεν υπάρχει σε κανέναν χριστιανό απολογητή ή Πατέρα της Εκκλησίας,
αλλά συναντάται για πρώτη φορά στον Jacob Bar-Salibi[1], Σύριο επίσκοπο
του ΙΒ’ αι. και για να είμαστε πιο ακριβείς, προέρχεται από ένα ανώνυμο
σχόλιο στο περιθώριο ενός χειρογράφου έργου του, γραμμένο από
διαφορετικό χέρι, το οποίο εκδόθηκε από τον Assemani στην Bibliotheca
Orientalis II, στην Ρώμη το 1721[2]. Από εκεί το παρέλαβε ο Paul Ernst
Jablonski[3] (1757) και ο βολλανδιστής Jean Hardouin (1729) και σύνδεσαν
την επιλογή της ημερομηνίας με την εορτή του “sol invictus”[4].