Τά βιβλία τῆς Ἁγίας Γραφῆς. 3. ΤΟ ΛΕΥΪΤΙΚΟ (Μητροπολίτου Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ἱερεμία)

        ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ

ΓΟΡΤΥΝΟΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΕΩΣ

   ΔΗΜΗΤΣΑΝΑ-ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΙΣ

Δημητσάνα - Μεγαλόπολη, Κυριακή 22 Μαΐου 2016

ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟ ΕΓΚΥΚΛΙΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΓΡΑΦΗΣ ΕΝΑ-ΕΝΑ

3. ΤΟ ΛΕΥΪΤΙΚΟ

1. Στήν σειρά τοῦ Κανόνος τῶν βιβλίων τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης τό τρίτο βιβλίο εἶναι τό «Λευϊτικό»! Τό βιβλίο λέγεται ἔτσι γιατί περιέχει νόμους σχετικά μέ τήν λατρεία, πού τήν τελοῦσαν οἱ ἱερεῖς, οἱ καταγόμενοι ἀπό τήν φυλή τοῦ Λευΐ.

Κατά πρῶτον τό βιβλίο αὐτό κάνει λόγο γιά τίς θυσίες (κεφ. 1-7). Ἀπό τήν ἀρχή οἱ ἄνθρωποι ἤθελαν νά προσφέρουν κάτι στόν Θεό ἀπό τά ὑπάρχοντά τους, γιά νά ἐπικοινωνήσουν μαζί Του, ἤ γιά νά Τόν εὐχαριστήσουν γιά κάποια εὐεργεσία ἤ πάλι γιά νά Τόν παρακαλέσουν νά τούς συγχωρήσει κάποιο ἁμάρτημά τους. Συνήθως πρόσφεραν στόν Θεό ἕνα ζῶο. Ἔτσι λοιπόν ἔχουμε τίς θυσίες, γιά τίς ὁποῖες μιλάει τό Λευϊτικό.

Τίς θυσίες ὅμως τίς τελοῦσαν οἱ ἱερεῖς. Ἔτσι, τό Λευϊτικό μιλάει ἔπειτα γιά τίς τελετές, πού ἔπρεπε νά γίνουν γιά τήν καθιέρωση τοῦ Ἀαρών στά ἀρχιερατικά του καθήκοντα καί τήν καθιέρωση πάλι τῶν παιδιῶν του ἱερέων στήν ἱερωσύνη (κεφ. 8-10).

2. Ὅλα αὐτά γίνονταν γιά νά κοινωνήσει ὁ ἄνθρωπος μέ τόν Θεό, γιά νά ἑνωθεῖ μαζί Του καί νά πετύχει τό «καθ᾽ ὁμοίωσιν»· γιατί αὐτός ἦταν ἀπό τήν ἀρχή ὁ σκοπός τοῦ ἀνθρώπου (βλ. Γεν. 1,26). Ὁ Θεός ὅμως δέν μπορεῖ νά κοινωνήσει καί νά ἑνωθεῖ μέ ἀκάθαρτο. Γι᾽ αὐτό στό Λευϊτικό ἔχουμε στήν συνέχεια νόμους γιά τήν καθαρότητα. Ἔχουμε, δηλαδή, νόμους πού μιλᾶνε γιά διάφορους μολυσμούς, τούς ὁποίους ἔπρεπε νά ἀποφεύγουν οἱ Ἰσραηλῖτες (κεφ. 11-15). Ὁ ἀκάθαρτος δέν ἐπιτρεπόταν νά συμμετάσχει στήν λατρεία τοῦ Θεοῦ. Στό βιβλίο τοῦ Λευϊτικοῦ, ἀλλά καί σέ ὅλη τήν Παλαιά Διαθήκη, τονίζεται ἰδιαίτερα ἡ ἔννοια τῆς ἁγιότητας. Ἡ ἁγιότητα τοῦ Θεοῦ ἀπαιτεῖ καί ὁ λαός τοῦ Ἰσραήλ νά εἶναι διαφορετικός ἀπό τούς ἄλλους λαούς, γιά νά μπορεῖ νά Τόν προσεγγίσει (19,2). Γι᾽ αὐτό καί ἡ καρδιά τοῦ βιβλίου τοῦ Λευϊτικοῦ εἶναι ἡ «Ἡμέρα τοῦ Ἐξιλασμοῦ» («γιόμ Κιππούρ»), κατά τήν ὁποία γινόταν ἡ ἐξιλέωση τῶν Ἰσραηλιτῶν ἀπό τίς ἁμαρτίες τους καί καθαριζόταν ὁλόκληρη ἡ χώρα ἀπό κάθε μολυσμό (κεφ. 16). Καί γι᾽ αὐτό πάλι στό βιβλίο ἐδῶ τοῦ Λευϊτικοῦ ἔχουμε ἕνα ἀνεξάρτητο νομικό κώδικα (κεφ. 17-26), τόν ὁποῖο ὀνομάζουν «Νόμο τῆς Ἁγιότητας», ὅπου ἔχουμε λατρευτικές καί ἠθικές ἐντολές. Ἐντολές, δηλαδή, γιά τήν ἱερότητα τῶν θυσιῶν (κεφ. 17)·γιά τόν ἱερό χαρακτῆρα τοῦ γάμου (κεφ. 18)·γιά τήν καλή διαγωγή τοῦ ἀνθρώπου πρός τήν οἰκογένειά του καί τήν κοινωνία (κεφ. 19)·γιά τήν καταδίκη τῶν ἀκολάστων καί ἀνόμων πράξεων (κεφ. 20)· ἔχουμε ἐντολές σχετικά μέ τήν ἁγιότητα τῶν ἱερέων καί τῶν ἱερατικῶν κωλυμάτων (κεφ. 21), καί ἐντολές γιά τό θυσιαστικό τυπικό (κεφ. 22) καί γιά τίς ἑορτές (κεφ. 23). Ἐπίσης ἐδῶ λέγεται γιά τό κακό τῆς βλασφημίας (κεφ. 24) καί γιά τό «σαββατικό» ἤ «ἰωβηλαῖο» ἔτος (κεφ. 25). Κατά τό ἔτος αὐτό, πού ἦταν κάθε ἑπτά χρόνια, «ἀναπαυόταν» ἡ γῆ, καί δέν ἐκαλλιεργεῖτο. Ὅσοι καρποί βλάσταιναν ἀπό μόνοι τους κατά τό ἕβδομο αὐτό ἔτος ἀνῆκαν στούς πτωχούς καί σέ ὅσους εἶχαν ἀνάγκη! Ὁ Κώδικας αὐτός τῆς ἁγιότητας κλείνει μέ τήν εὐλογία σέ ὅσους τηροῦσαν τίς ἐντολές του καί μέ τιμωρίες πρός τούς παραβάτες του (κεφ. 26).

Τέλος, τό ὅλο βιβλίο τοῦ Λευϊτικοῦ τελειώνει μέ τίς διατάξεις περί εὐχῶν, δηλαδή, περί ἱερῶν ὑποσχέσεων στό Θεό, τά ἀφιερώματα ἤ «τάματα» πού λέγουμε (27,1-29) καί μέ τήν διάταξη τῆς «δεκάτης», τῆς προσφορᾶς, δηλαδή, τοῦ ἑνός δεκάτου ἀπό τήν παραγωγή τῶν σιτηρῶν, τοῦ οἴνου καί τοῦ ἐλαίου (27,30-33).

3. Τό βιβλίο τοῦ Λευϊτικοῦ, για τό ὁποῖο σᾶς μιλάω ἀδελφοί μου χριστιανοί, εἶναι πολύ σπουδαῖο, ἀλλά δέν τό διαβάζουν σήμερα οἱ πολλοί. Δέν τό διαβάζουν, γιατί οἱ τελετουργικές διατάξεις, γιά τίς ὁποῖες γράφει, εἶναι ξένες σέ ᾽μᾶς σήμερα, δέν ἰσχύουν γιά ᾽μᾶς. Μέ τήν προσφορά τῆς Μοναδικῆς Θυσίας τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ στόν Γολγοθᾶ καταργήθηκαν οἱ θυσίες τοῦ παλαιοῦ Νόμου (βλ. Ρωμ. 10,4· Ρωμ. 7-10). Οἱ περιγραφόμενες στό Λευϊτικό θυσίες προτύπωναν αὐτή τήν μεγάλη καί μοναδική Θυσία τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, πού σώζει καί λυτρώνει. Γι᾽ αὐτό, λοιπόν, τόν λόγο δέν διαβάζεται σήμερα ἀπό τούς χριστιανούς μας τό βιβλίο τοῦ Λευϊτικοῦ. Χωρίς ὅμως τό Λευϊτικό δέν μποροῦμε νά κατανοήσουμε πολλές ἔννοιες ἀπό τήν Καινή Διαθήκη, ἔννοιες σχετικές μέ τήν Θυσία τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὅπως αὐτές οἱ ἔννοιες ἀναλύονται κυρίως στήν πρός Ἑβραίους ἐπιστολή τοῦ ἀποστόλου Παύλου (βλ. κεφ. 7-10).

4. Ἀπ᾽ ὅλο τό βιβλίο τοῦ Λευϊτικοῦ, ὡς δίδαγμά του καί μήνυμά του, ἄς πάρουμε τήν ἐντολή τοῦ Θεοῦ πρός τούς Ἰσραηλῖτες «ἅγιοι ἔσεσθε, ὅτι ἅγιος ἐγώ Κύριος ὁ Θεός ὑμῶν» (19,2). Αὐτό ὅμως ἰσχύει περισσότερο γιά ᾽μᾶς τούς χριστιανούς, τούς βαπτισμένους καί μυρωμένους, πού ἀνήκουμε στήν ἱερή οἰκογένεια τοῦ Θεοῦ, τήν Ἐκκλησία, καί πού ἐλάβαμε τήν Καινή Διαθήκη, κατά πολύ μεγαλύτερη τῆς Παλαιᾶς, ἡ ὁποία τήν προτύπωνε. Ἡ ἁγιότητα αὐτή, τήν ὁποία ἀπαιτεῖ ὁ Θεός ἀπό ἡμᾶς («ἅγιοι ἔσεσθε») ἀποκτᾶται μέ τήν ὑπακοή στόν ἅγιο Νόμο Του. Ἄς μήν ξεχνᾶμε τό 16ο κεφ. τοῦ Λευϊτικοῦ, πού μᾶς λέγει ὅτι σ᾽ αὐτόν πού τηρεῖ τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ θά ἔλθει ἐπάνω του μεγάλη εὐλογία· σ᾽ αὐτόν ὅμως πού τίς παραβαίνει θά ἔλθουν τιμωρίες. Ὄχι ὅτι ὁ Θεός εἶναι τιμωρός, γιατί δέν παύει ποτέ ὁ Θεός νά εἶναι ἀγάπη, ἀλλά ἡ ἴδια ἡ ἁμαρτία πού κάνουμε, αὐτή μᾶς τιμωρεῖ ἐμᾶς τούς παραβάτες. Καί πράττοντας ἐμεῖς τήν ἁμαρτία, ὁ Θεός ἀποσύρει τήν Χάρη Του ἀπό πάνω μας, γιατί τό βιβλίο τοῦ Λευϊτικοῦ μᾶς διδάσκει ὅτι δέν μπορεῖ ὁ πεντακάθαρος Θεός νά ἑνωθεῖ μέ τόν ἀκάθαρτο. Χρειάζεται πρῶτα ἐμεῖς οἱ ἁμαρτωλοί νά καθαρθοῦμε μέ τήν «Γιόμ Κιππούρ», τήν Ἡμέρα τοῦ Ἐξιλασμοῦ τῶν Ἑβραίων, ἡ ὁποία γιά μᾶς εἶναι ἡ μετάνοιά μας, τά δάκρυά μας καί ἡ ἐξομολόγηση τῶν ἁμαρτιῶν μας.

Μέ πολλές εὐχές,

† Ὁ Μητροπολίτης Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ἰερεμίας

http://aktines.blogspot.gr/2016/05/3.html