Καύχησις καί αὐτοέπαινος

«ΚΑΥΧΗΣΙΣ ΚΑΙ ΑΥΤΟΕΠΑΙΝΟΣ»

Ἀπό τό βιβλίο «ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΑΛΦΑΒΗΤΟ»

Ἁγίου Δημητρίου τοῦ Ροστώφ

Ζητᾶς μέ πάθος καί μανία τόν ἔπαινο, τήν ἀναγνώρισι καί τή δόξα τῶν ἀνθρώπων. Ἐκτός ἀπό τόν Θεό, τόν πάντων Ποιητή, κανείς ἄλλος δέν εἶναι ἄξιος ἐπαίνου καί δόξης. “Μή καυχάσθω ὁ φρόνιμος ἐν τῇ φρονήσει αὐτοῦ, καί μή καυχάσθω ὁ δυνατός ἐν τῇ δυνάμει αὐτοῦ, καί μή καυχάσθω ὁ πλούσιος ἐν τῷ πλούτῳ αὐτοῦ, ἀλλ΄ ἐν τούτῳ καυχάσθω ὁ καυχώμενος, συνιεῖν καί γινώσκειν τόν Κύριον καί ποιεῖν κρῖμα καί δικαιοσύνην ἐν μέσῳ τῆς γῆς” (Α΄ Βασιλ. 2. 10).

Σέ καμμιά περίστασι νά μήν αὐτοεπαινῆσαι, ἀλλά καί νά μή ζητᾶς τόν ἔπαινο τῶν ἄλλων. Οὔτε νά ζηλεύῃς ἐκεῖνους πού ἐπαινοῦνται ἀπό τούς ἀνθρώπους. Ἀληθινά συνετός εἶναι ἐκεῖνος πού ἐπαινεῖται ἀπό τόν Θεό καί δοξάζεται ἀπό τόν Θεό. “Ὁ καυχώμενος, ἐν Κυρίῳ καυχάσθω” (Α΄ Κορ. 1. 31). Μήν ἀναπαύεσαι στούς ἐπαίνους τῶν ἀνθρώπων. Στόν Θεό ἀναζήτησε τήν ἀληθινή ἀνάπαυσι. Ὅλα τά ἀνθρώπινα εἶναι πρόσκαιρα καί μεταβλητά. Ὅλα τά θεῖα εἶναι αἰώνια καί ἀμετάβλητα. Φρόντιζε γιά τή δόξα μόνο τοῦ Θεοῦ, καί ὁ Θεός θά σέ δοξάσει. Ἄν φροντίζῃς γιά τή δική σου δόξα, ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ θά σ΄ ἐγκαταλείψει. “Μή ἡμῖν, Κύριε, μή ἡμῖν, ἀλλ΄ ἤ τῷ ὀνόματί σου δός δόξαν” (Ψαλμ. 113. 9).

“Οἱ μακαρίζοντες ὑμᾶς πλανῶσιν ὑμᾶς καί τόν τρίβον τῶν ποδῶν ὑμῶν ταράσσουσι” (Ἡσ. 3. 12). Διότι ἀπό τούς ἐπαίνους γεννᾶται ἡ φιλαυτία· ἀπό τή φιλαυτία ἡ ὑπερηφάνεια καί ἡ οἴησης· κι ἀπ’ αὐτές ἡ πλήρης ἀπό τόν Θεό ἀποξένωσις. Καυχήθηκε ὁ Δαβίδ γιά τά πλήθη τοῦ λαοῦ του, καί τόν εἶδε ν΄ ἀφανίζεται ἀπό τό φοβερό θανατικό. Καυχήθηκε ὁ Ἐζεκίας γιά τά πλούτη του, κι ἔχασε ὅλους τούς θησαυρούς του. Καυχήθηκε ὁ Ναβουχοδονόσορ γιά τή Βαβυλώνα του, κι ἔχασε τά λογικά του. Καλύτερα νά μήν κάνῃς τίποτε ἀξιόλογο καί νά εἶσαι γι΄ αὐτό ταπεινός, παρά νά καυχᾶσαι γιά τίς ὅποιες ἐπιτυχίες σου. Ὁ Φαρισαῖος ἔκανε καλά ἔργα, ἀλλά ὅταν καυχήθηκε γι΄ αὐτά καταστράφηκε. Ὁ τελώνης δέν ἔκανε τίποτε καλό, σώθηκε ὅμως μέ τήν ταπείνωσί του. Διότι ὅπως εἶπε ὁ Κύριος, “κατέβη οὗτος δεδικαιωμένος εἰς τόν οἶκον αὐτοῦ ἤ γάρ ἐκεῖνος” (Λουκ. 18. 14).

Μή φανερώνῃς τά ἔργα σου, γιά νά μή λάβῃς ἐδῶ στή γῆ τόν μισθό σου ἀπό τούς ἀνθρώπους πού θά σ’ ἐπαινέσουν. Ἀπόκρυψέ τα μέ τή σιωπή καί ἄφησε νά τά γνωρίζῃ μόνον ὁ Θεός, πού θά σέ ἀμείψει στόν ούρανό. Ἐάν ἐσύ σιωπᾶς γιά τόν ἑαυτό σου, ὁ Θεός θά φωνάξει γιά σένα. Ἀπό τόν Θεό θά γνωρίσουν καί οἱ ἄνθρωποι τά καλά σου ἔργα καί θά σέ ἐπαινέσουν. “Ἐγκωμιαζέτω σε ὁ πέλας καί μή τό σόν στόμα” (Παροιμ. 27. 1).

Κοίτα παραλογισμός: Τά ἀναρίθμητα κακά ἔργα σου δέν θέλεις σέ κανένα νά τά κοινοποιήσῃς. Κι ἕνα μικρό καλό σ΄ ὅλους τό λές, γιά νά θρέψῃς μέ τούς ἐπαίνους πού θ΄ ἀκούσεις τή ματαιοδοξία σου. Δέν σοῦ εἶναι ἀρκετό πού τό καλό αὐτό ἔργο εἶναι γνωστό καί εὐπρόσδεκτο στόν Θεό; Ἄλλοι ἔκαναν πλῆθος ἀγαθοεργιῶν: Σκόρπισαν τήν περιουσία τους στούς φτωχούς, φώτισαν τόν κόσμο, ἔσωσαν πολλές ψυχές. Καί ὅμως δέν καυχήθηκαν γιά ὅλ΄ αὐτά. Κι ἐσύ πού δέν ἔκανες κάτι σπουδαῖο, κομπάζεις ἀσυλλόγιστα μέ τό τίποτα;

“Λέγεις ὅτι πλούσιός εἰμι καί πεπλούτηκα καί οὐδενός χρείαν ἔχω, - καί οὐκ οἶδας ὅτι σύ εἶ ὁ ταλαίπωρος καί ἐλεεινός καί πτωχός καί τυφλός καί γυμνός” (Ἀποκ. 3. 17). Διότι δέν ἔχεις τίποτε δικό σου. Ὅλα εἶναι δῶρα τοῦ Θεοῦ, καί ὁ ὑλικος πλοῦτος καί τά πνευματικά χαρίσματα. “Ὡς ἀκάθαρτοι πάντες ἡμεῖς, ὡς ράκος ἀποκαθημένης πᾶσα ἡ δικαιοσύνη ἡμῶν” (Ἡσ. 64. 6). Γι΄ αὐτό καί ὁ Κύριος μᾶς παραγγέλλει: “Ὅταν ποιήσητε πάντα τά διαταχθέντα ὑμῖν λέγετε ὅτι δοῦλοι ἀχρεῖοί ἐσμέν, ὅτι ὅ ὠφείλομεν ποιῆσαι πεποιήκαμεν” (Λουκ. 17. 10).

Γιατί ζητᾶς νά σ΄ ἐπαινέσουν οἱ ἄλλοι γιά ἕνα καλό σου ἔργο; Τό καλό παραμένει πάντα καλό ἔστω κι ἄν κανείς δέν τό ἐπαινῇ. Τό κακό παραμένει κακό ἔστω κι ἄν κανείς δέν τό κατηγορῇ. Ἄν ὅλοι οἱ ἄνθρωποι σέ ἐπαινοῦν, τίποτε δέν θ΄ ἀποκτήσεις. Ἄν κανείς δέν σέ ἐπαινέσῃ, τίποτε δέν θά στερηθεῖς. Δέν κάνεις τό καλό γιά τούς ἀνθρώπους, μά γιά τόν Θεό. Σοῦ ἀρκεῖ λοιπόν τοῦ Θεοῦ ἡ ἀμοιβή.

Ὅταν εἶσαι εὐτυχισμένος καί τιμημένος ἀπό τούς ἀνθρώπους, μήν ἐνθουσιάζεσαι. Καί ὅταν εἶσαι δυστυχισμένος καί περιφρονημένος, μήν ἀπελπίζεσαι. Καί στήν πρώτη καί στή δεύτερη περίστασι δεῖξε μετριοπάθεια καί σύνεσι. Γιατί στήν παροῦσα ζωή ὅλα είναι μεταβλητά. Γιά ὅλα λοιπόν νά δοξάζῃς τόν Θεό καί ὅλα νά τά ἀποδέχεσαι ὡς προερχόμενα ἀπ΄ Αὐτόν καί τό ἅγιο θέλημα Του.

ΤΕΛΟΣ ΚΑΙ Τῼ ΘΕῼ ΔΟΞΑ!

ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ

ΩΡΩΠΟΣ ΑΤΤΙΚΗ.

Εὐχαριστοῦμε θερμά τόν Ἡγούμενο τῆς Ι.Μ. Παρακλήτου γιά τήν ἄδεια δημοσίευσης ἀποσπασμάτων ἀπό τά βιβλία πού ἐκδίδει ἡ Ἱερά  Μονή.

Ἱερομόναχος Σάββας Ἁγιορείτης

http://Hristospanagia3.blogspot.com