Λόγοι Ἁγίου Ἰωάννου Χρυσοστόμου - Περὶ Προσευχῆς
Ἐπιμέλεια: Ἠλιάδης Χριστόδουλος - Φιλόλογος
Ἡ προσευχὴ εἶναι φωτισμὸς τῆς ψυχῆς, ἀληθὴς ἐπίγνωση τοῦ Θεοῦ, μεσίτης μεταξὺ Θεοῦ καὶ ἀνθρώπων, ἰατρὸς τῶν παθῶν, ἀντίδοτο ἐναντίον τῶν νόσων, γαλήνη τῆς ψυχῆς, ὁδηγὸς ποὺ μεταφέρει στὸν οὐρανό, ποὺ δὲν περιστρέφεται γύρω ἀπ' τὴ γῆ, ἀλλὰ ποὺ πορεύεται πρὸς αὐτὴν τὴν ἁψίδα τῶν οὐρανῶν.
Αὐτὸ προπάντων εἶναι προσευχή, ὅταν οἱ φωνὲς βγαίνουν ἀπὸ μέσα. Αὐτὸ εἶναι γνώρισμα τῆς καταπονημένης ψυχῆς, νὰ δείχνει τὴν προσευχὴ ὄχι μὲ τὸν τόνο τῆς φωνῆς, ἀλλὰ μὲ τὴν προθυμία τοῦ νοῦ. Εἶναι τὸ ἀνώτατο ἀγαθὸ ἡ προσευχὴ καὶ ἡ συνομιλία μὲ τὸν Θεό. Γιατί εἶναι κοινωνία καὶ ἕνωση μὲ τὸν Θεό, κι ὅπως οἱ σωματικοὶ ὀφθαλμοὶ φωτίζονται ὅταν βλέπουν πρὸς τὸ φῶς, ἔτσι καὶ ἡ ψυχὴ ποὺ ἀπευθύνεται πρὸς τὸν Θεὸ φωτίζεται καὶ καταλάμπει ἀπ' τὸ ἀπερίγραπτο Αὐτοῦ φῶς.
Λέγοντας δὲ πάλι προσευχή, ἐννοῶ ὄχι ἐκείνη ποὺ ἁπλῶς προφέρεται μὲ τὰ...
χείλη, ἀλλὰ ἐκείνη ποὺ ἀνεβαίνει ἀπ' τὸ βάθος τῆς καρδιᾶς.
Πραγματικὰ συνομιλοῦμε μὲ τὸν Θεὸ κατὰ τὴν ὥρα τῆς προσευχῆς, μ’ αὐτὴν συνδεόμαστε μὲ τοὺς ἀγγέλους καὶ φαινόμαστε ὅτι ἀπέχουμε πολὺ ἀπ' τὴν ἐπικοινωνία πρὸς τὰ ἄλογα ζῶα. Γιατί ἡ προσευχὴ εἶναι ἔργο τῶν ἀγγέλων, ποὺ ξεπερνάει ἀκόμη καὶ τὴν ἀξία ἐκείνων, ἀφοῦ εἶναι ἀνώτερο ἀπ' τὴν ἀξία τῶν ἀγγέλων τὸ νὰ συνομιλεῖς μὲ τὸν Θεό.
Ἡ προσευχὴ εἶναι φάρμακο, ἀλλὰ ἐὰν δὲν γνωρίζουμε πῶς πρέπει νὰ τὸ χρησιμοποιοῦμε, δὲν καρπούμαστε τὴν ὠφέλειά του. Ὅταν ὁμιλῶ περὶ προσευχῆς μὴ νομίσεις ὅτι προσευχὴ εἶναι τὰ λόγια. Ἡ προσευχὴ εἶναι πόθος πρὸς τὸν Θεό, ἀγάπη ἀνέκφραστη, ποὺ δὲν ἐπιτελεῖται ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους, ἀλλὰ ὑπὸ τῆς ἐνέργειας τῆς Θείας Χάριτος.