ΑΓΙΟΥ ΚΥΡΙΛΛΟΥ ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΩΝ
«Σταυρωθέντα τε ὑπὲρ ἡμῶν ἐπὶ Ποντίου Πιλάτου, καὶ παθόντα καὶ ταφέντα…»
(επιλεγμένα αποσπάσματα από την ΙΓ΄Κατήχηση):
ΟΙ ΠΡΟΦΗΤΕΙΕΣ ΠΟΥ ΕΚΠΛΗΡΩΘΗΚΑΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΣΤΑΥΡΩΣΗ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ
[Μέρος τρίτο]
[ΛΗ’]. Να παίρνεις λοιπόν πρώτο και αδιάσειστο θεμέλιο το Σταυρό και εκεί επάνω να οικοδομείς τα υπόλοιπα της πίστεως. Μην αρνηθείς τον Εσταυρωμένο. Αν Τον αρνηθείς, έχεις πολλούς που θα σε ελέγξουν γι᾽ αυτό. Πρώτος θα σε ελέγξει ο Ιούδας ο προδότης. Διότι αυτός που Τον πρόδωσε ήξερε ότι από τους αρχιερείς και πρεσβυτέρους καταδικάστηκε σε θάνατο [πρβλ. Ματθ. 27, 3: «Τότε ἰδὼν Ἰούδας ὁ παραδιδοὺς αὐτὸν ὅτι κατεκρίθη, μεταμεληθεὶς ἀπέστρεψε τὰ τριάκοντα ἀργύρια τοῖς ἀρχιερεῦσι καὶ τοῖς πρεσβυτέροις (:Τότε ο Ιούδας, που τον παρέδωσε με προδοσία στους Ιουδαίους, σαν είδε ότι ο Ιησούς καταδικάστηκε, μεταμελήθηκε κι επέστρεψε τα τριάντα ασημένια νομίσματα στους αρχιερείς και στους πρεσβυτέρους)»]. Το μαρτυρούν τα τριάντα αργύρια [πρβλ. Ματθ. 26, 15: «Τί θέλετέ μοι δοῦναι, καὶ ἐγὼ ὑμῖν παραδώσω αὐτόν; οἱ δὲ ἔστησαν αὐτῷ τριάκοντα ἀργύρια (:Τι θέλετε να μου δώσετε, κι εγώ θα σας Τον παραδώσω. Αυτοί λοιπόν του παρέδωσαν τριάντα ασημένια νομίσματα)»].
Το μαρτυρεί η Γεθσημανή, όπου έγινε η προδοσία. Για να μην αναφέρω το Όρος των Ελαιών, όπου όλοι παρόντες προσεύχονταν τη νύχτα. Το μαρτυρεί η σελήνη της νύχτας. Το μαρτυρεί η ημέρα και ο ήλιος που χάθηκε [πρβλ. Λουκ. 23, 44: «Ἦν δὲ ὡσεὶ ὥρα ἕκτη καὶ σκότος ἐγένετο ἐφ᾿ ὅλην τὴν γῆν ἕως ὥρας ἐνάτης, τοῦ ἡλίου ἐκλείποντος(:η ώρα ήταν περίπου έξι από την ανατολή του ηλίου, δηλαδή δώδεκα το μεσημέρι. Κι έπεσε σκοτάδι σε όλη τη γη ως τις τρεις το απόγευμα, και σκοτείνιασε ο ήλιος)»], διότι δεν μπορούσε να βλέπει την παρανομία των εχθρών του Κυρίου. Σε ελέγχει η φωτιά, όπου παρευρέθηκε και θερμαινόταν ο Πέτρος. Αν αρνηθείς το Σταυρό, σε περιμένει η αιώνια φωτιά. Μιλάω σκληρά, για να μην επιχειρήσεις εσύ να σκληρυνθείς.
Θυμήσου τα μαχαίρια που έφεραν εναντίον Του στη Γεθσημανή [πρβλ. Ιω. 18, 3: «ὁ οὖν Ἰούδας λαβὼν τὴν σπεῖραν καὶ ἐκ τῶν ἀρχιερέων καὶ Φαρισαίων ὑπηρέτας ἔρχεται ἐκεῖ μετὰ φανῶν καὶ λαμπάδων καὶ ὅπλων(:εφόσον λοιπόν ο Ιούδας γνώριζε τον τόπο αυτό, υπολόγιζε ότι εκεί θα έβρισκε τον Ιησού. Γι’ αυτό πήρε μαζί του τον λόχο των Ρωμαίων στρατιωτών και υπηρέτες από τους αρχιερείς και Φαρισαίους και κατευθύνθηκε προς τα εκεί. Όλοι αυτοί ήταν οπλισμένοι και κρατούσαν φανάρια και λαμπάδες, για να προλάβουν μην τους διαφύγει ο Ιησούς μέσα στο σκοτάδι και για να εκμηδενίσουν κάθε ένοπλη αντίσταση, που νόμιζαν ότι θα συναντούσαν)»], για να μη δοκιμασθείς από την αιώνια ρομφαία. Θα σε ελέγξει το σπίτι του Καϊάφα, που με την ερημιά που το δέρνει δείχνει τη δύναμη που είχε ο τότε δικαζόμενος εκεί. Ο ίδιος ο Καϊάφας, την ημέρα της Κρίσεως, θα σού φέρει σθεναρές αντιρρήσεις.
Θα σου εναντιωθεί και ο δούλος που έδωσε το ράπισμα στον Ιησού [πρβλ. Ιωάν. 18, 22: «Ταῦτα δὲ αὐτοῦ εἰπόντος εἷς τῶν ὑπηρετῶν παρεστηκὼς ἔδωκε ῥάπισμα τῷ Ἰησοῦ εἰπών· οὕτως ἀποκρίνῃ τῷ ἀρχιερεῖ; (:όταν ο Ιησούς είπε αυτά τα λόγια, ένας από τους υπηρέτες που στεκόταν εκεί κοντά Του έδωσε ένα ράπισμα και του είπε: ‘’Με τέτοια γλώσσα μιλάς και αποκρίνεσαι στον αρχιερέα;’’)»] και αυτοί που Τον έδεσαν και Τον έφεραν στον τόπο του μαρτυρίου. Θα σου εναντιωθούν και ο Ηρώδης και ο Πιλάτος και κάπως έτσι θα σού μιλήσουν: Τι αρνείσαι Αυτόν που συκοφαντήθηκε από τους Ιουδαίους μπροστά σας, για τον Οποίο ξέρουμε ότι δεν αμάρτησε σε τίποτα; [πρβλ. Λουκ. 23, 14-15: «εἶπε πρὸς αὐτούς· προσηνέγκατέ μοι τὸν ἄνθρωπον τοῦτον ὡς ἀποστρέφοντα τὸν λαόν, καὶ ἰδοὺ ἐγὼ ἐνώπιον ὑμῶν ἀνακρίνας οὐδὲν εὗρον ἐν τῷ ἀνθρώπῳ τούτῳ αἴτιον ὧν κατηγορεῖτε κατ᾿ αὐτοῦ. ἀλλ᾿ οὐδὲ Ἡρῴδης· ἀνέπεμψα γὰρ ὑμᾶς πρὸς αὐτόν· καὶ ἰδοὺ οὐδὲν ἄξιον θανάτου ἐστὶ πεπραγμένον αὐτῷ(:και τους είπε: ‘’Μου φέρατε εδώ αυτόν τον άνθρωπο και τον κατηγορήσατε ότι ξεσηκώνει τον λαό και τον παρακινεί να μην υποτάσσεται στην εξουσία του Καίσαρα και να επαναστατήσει. Και να λοιπόν, τον ανέκρινα μπροστά σας και δεν βρήκα στον άνθρωπο αυτό τίποτε το ένοχο και άξιο καταδίκης απ’ όλα αυτά που τον κατηγορείτε. Αλλά ούτε και ο Ηρώδης του βρήκε κάποια ενοχή. Άλλωστε η ανάκριση αυτή του Ηρώδη ήταν σοβαρή, διότι έστειλα σε αυτόν και σας, για να διατυπώσετε μόνοι σας τις κατηγορίες. Και να, αποδείχθηκε ότι αυτός δεν έχει διαπράξει κανένα έγκλημα που να του επισύρει την ποινή του θανάτου)»]. Διότι και εγώ ο Πιλάτος «ένιψα τότε τα χέρια μου» [πρβλ. Ματθ. 27, 24: «ἰδὼν δὲ ὁ Πιλᾶτος ὅτι οὐδὲν ὠφελεῖ, ἀλλὰ μᾶλλον θόρυβος γίνεται, λαβὼν ὕδωρ ἀπενίψατο τὰς χεῖρας ἀπέναντι τοῦ ὄχλου λέγων· ἀθῶός εἰμι ἀπὸ τοῦ αἵματος τοῦ δικαίου τούτου· ὑμεῖς ὄψεσθε(:Σαν είδε λοιπόν ο Πιλάτος ότι δεν πετύχαινε τίποτε, αλλά αντίθετα γινόταν μεγαλύτερη αναστάτωση, πήρε νερό κι ένιψε καλά τα χέρια του μπροστά στο πλήθος και είπε: Είμαι αθώος απ’ το αίμα αυτού του δικαίου ανθρώπου. Σε σας θα πέσει η ευθύνη κι εσείς θα φροντίσετε να απαλλαγείτε απ’ την ενοχή για το άδικο αυτό’’)»].
Θα σου εναντιωθούν οι ψευδομάρτυρες και οι στρατιώτες που Του φόρεσαν «το κόκκινο ένδυμα και το ακάνθινο στεφάνι, Τον σταύρωσαν στον Γολγοθά» (πρβλ. Ιωάν. 19, 2 : «ἐμνήσθησαν δὲ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ ὅτι γεγραμμένον ἐστίν, ὁ ζῆλος τοῦ οἴκου σου καταφάγεταί με(:και επιπλέον οι στρατιώτες, για να γελοιοποιήσουν τις βασικές αξιώσεις του Ιησού, έπλεξαν στεφάνι από αγκάθια και το έβαλαν πάνω στο κεφάλι του αντί για στέμμα βασιλικό, και τον έντυσαν με κόκκινο μανδύα αντί για αυτοκρατορική πορφύρα)» και για «τον χιτώνα Του έβαλαν κλήρο» [πρβλ. Ιω. 19, 24: «εἶπον οὖν πρὸς ἀλλήλους· μὴ σχίσωμεν αὐτόν, ἀλλὰ λάχωμεν περὶ αὐτοῦ τίνος ἔσται· ἵνα ἡ γραφὴ πληρωθῇ ἡ λέγουσα· διεμερίσαντο τὰ ἱμάτιά μου ἑαυτοῖς, καὶ ἐπὶ τὸν ἱματισμόν μου ἔβαλον κλῆρον(:είπαν λοιπόν μεταξύ τους: ‘’Ας μην τον σχίσουμε, αλλά ας ρίξουμε κλήρο γι’ αυτόν, κι όποιος τον πάρει. Έτσι εκπληρώθηκε η προφητεία της Αγίας Γραφής που λέει: ‘’Μοίρασαν μεταξύ τους τα διάφορα εξωτερικά μου ενδύματα, και για το εσωτερικό μου ένδυμα έβαλαν κλήρο’’)»].
Θα σε ελέγξει ο Σίμων ο Κυρηναίος που σήκωνε τον Σταυρό πίσω από τον Ιησού [πρβλ. Λουκ. 23, 26: «Καὶ ὡς ἀπήγαγον αὐτόν, ἐπιλαβόμενοι Σίμωνός τινος Κυρηναίου, ἐρχομένου ἀπ᾿ ἀγροῦ, ἐπέθηκαν αὐτῷ τὸν σταυρὸν φέρειν ὀπίσω τοῦ Ἰησοῦ (:καθώς τον πήγαιναν στον τόπο της σταυρώσεως, επειδή ο Ιησούς είχε εξαντληθεί και δεν άντεχε πλέον να βαστάζει τον σταυρό Του, έπιασαν κάποιον Σίμωνα Κυρηναίο, που επέστρεφε από το χωράφι, και του φόρτωσαν πάνω στους ώμους του τον σταυρό για να τον μεταφέρει πίσω από τον Ιησού)»].
ΛΘ’. Θα σε ελέγξει από τα αστέρια ο ήλιος που χάθηκε. Και από της γης τα πράγματα, το κρασί το αρωματισμένο με σμύρνα. Από τα καλαμοειδή το καλάμι, από τα βότανα ο ύσσωπος, από τα θαλάσσια το σφουγγάρι, από τα δέντρα το ξύλο απ᾽ όπου έγινε ο Σταυρός. Οι στρατιώτες, όπως είπαμε, που Τον σταύρωσαν και έβαλαν κλήρο για τα ιμάτιά Του, ο στρατιώτης που με τη λόγχη άνοιξε την πλευρά Του, οι γυναίκες που ήταν τότε παρούσες [πρβλ. Ματθ. 27, 55: «Ἦσαν δὲ ἐκεῖ καὶ γυναῖκες πολλαὶ ἀπὸ μακρόθεν θεωροῦσαι, αἵτινες ἠκολούθησαν τῷ Ἰησοῦ ἀπὸ τῆς Γαλιλαίας διακονοῦσαι αὐτῷ(:ήταν εκεί και πολλές γυναίκες που παρατηρούσαν από μακριά. Αυτές είχαν ακολουθήσει τον Ιησού από τη Γαλιλαία και τον υπηρετούσαν)», το καταπέτασμα του Ναού που σχίστηκε τότε σε δύο κομμάτια [πρβλ. Ματθ. 27, 51: «Καὶ ἰδοὺ τὸ καταπέτασμα τοῦ ναοῦ ἐσχίσθη εἰς δύο ἀπὸ ἄνωθεν ἕως κάτω, καὶ ἡ γῆ ἐσείσθη καὶ αἱ πέτραι ἐσχίσθησαν(:και ιδού, το παραπέτασμα που χώριζε στον ναό τα Άγια από τα Άγια των Αγίων σχίστηκε στα δύο από πάνω μέχρι κάτω˙ και η γη κλονίστηκε, και οι πέτρες στην περιφέρεια της Ιερουσαλήμ σχίστηκαν εξαιτίας του σεισμού)»].
Το πραιτώριο του Πιλάτου, που τώρα, έχει ερημωθεί με τη δύναμη Εκείνου ο Οποίος είχε τότε σταυρωθεί. Αυτός εδώ ο Γολγοθάς ο άγιος, ο υπερυψωμένος, που μέχρι σήμερα εκπέμπει φως και δείχνει μέχρι τώρα πως ράισαν οι πέτρες του για τον Χριστό. Το πλησίον μνήμα όπου ενταφιάστηκε και η πέτρα που έβαλαν στη θύρα [πρβλ. Ματθ. 27, 60: «καὶ ἔθηκεν αὐτὸ ἐν τῷ καινῷ αὐτοῦ μνημείῳ ὃ ἐλατόμησεν ἐν τῇ πέτρᾳ, καὶ προσκυλίσας λίθον μέγαν τῇ θύρᾳ τοῦ μνημείου ἀπῆλθεν (:και το έβαλε στο δικό του καινούργιο μνημείο, το οποίο είχε σκαλίσει στο βράχο. Κι αφού κύλισε ένα μεγάλο λίθο στη θύρα του μνημείου, την έκλεισε με τον λίθο αυτόν κι έφυγε)»]και που μέχρι σήμερα βρίσκεται δίπλα στον τάφο.
Θα σε ελέγξουν επίσης οι Άγγελοι που ήταν τότε παρόντες. Οι γυναίκες που προσκύνησαν μετά την Ανάσταση. Ο Πέτρος και ο Ιωάννης που έτρεξαν στο μνήμα και ο Θωμάς, που έβαλε το χέρι του στην πλευρά Του και τα δάκτυλά του στα σημάδια από τα καρφιά [πρβλ. Ιωάν, 20, 25-27: «ἔλεγον οὖν αὐτῷ οἱ ἄλλοι μαθηταί· ἑωράκαμεν τὸν Κύριον. ὁ δὲ εἶπεν αὐτοῖς· ἐὰν μὴ ἴδω ἐν ταῖς χερσὶν αὐτοῦ τὸν τύπον τῶν ἥλων, καὶ βάλω τὸν δάκτυλόν μου εἰς τὸν τύπον τῶν ἥλων, καὶ βάλω τὴν χεῖρά μου εἰς τὴν πλευρὰν αὐτοῦ, οὐ μὴ πιστεύσω. Καὶ μεθ᾿ ἡμέρας ὀκτὼ πάλιν ἦσαν ἔσω οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ καὶ Θωμᾶς μετ᾿ αὐτῶν. ἔρχεται ὁ Ἰησοῦς τῶν θυρῶν κεκλεισμένων, καὶ ἔστη εἰς τὸ μέσον καὶ εἶπεν· εἰρήνη ὑμῖν. εἶτα λέγει τῷ Θωμᾷ· φέρε τὸν δάκτυλόν σου ὧδε καὶ ἴδε τὰς χεῖράς μου, καὶ φέρε τὴν χεῖρά σου καὶ βάλε εἰς τὴν πλευράν μου, καὶ μὴ γίνου ἄπιστος, ἀλλὰ πιστός(:όταν λοιπόν τον είδαν, του έλεγαν οι άλλοι μαθητές: ‘’Είδαμε τον Κύριο’’. Αυτός όμως τους απάντησε: ‘’Εάν δε δω με τα μάτια μου στα χέρια του το σημάδι των καρφιών και δεν βάλω το δάχτυλό μου στο σημάδι των καρφιών και δεν βάλω το χέρι μου στην πλευρά Του, ώστε όχι μόνο με τα μάτια μου, αλλά και με τα δάχτυλά μου να βεβαιωθώ, δεν θα πιστέψω’’. Πράγματι λοιπόν, ύστερα από οκτώ ημέρες ήταν πάλι μέσα στο σπίτι οι μαθητές, και μαζί με αυτούς ήταν κι ο Θωμάς. Έρχεται λοιπόν ο Ιησούς, ενώ ήταν κλειστές οι θύρες, και στάθηκε ανάμεσα στους μαθητές και είπε: ‘’Ας είναι ειρήνη σε σας’’. Έπειτα λέει στον Θωμά: ‘’Φέρε το δάχτυλό σου εδώ. Ψηλάφισε και εξέτασε τα σημάδια των πληγών μου, και δες συγχρόνως με τα μάτια σου τα χέρια μου. Φέρε το χέρι σου κάτω από τα ενδύματά μου και βάλ’ το στην πλευρά μου που χτυπήθηκε από τη λόγχη. Και μην αφήνεις τον εαυτό σου να κυριευθεί από την απιστία, ώστε να γίνεις μόνιμα και ανεπανόρθωτα άπιστος, αλλά για να προοδεύεις και να στηρίζεσαι στην πίστη, ώστε να γίνεις αμετακίνητος και αδιάσειστος σε αυτή’’)»]. Διότι και εκείνος για χάρη μας ψηλάφησε την πλευρά με προσοχή, ώστε εκείνο που εσύ, ο οποίος δεν ήσουν τότε παρών, έμελλες να ζητήσεις για να ερευνήσεις, αυτό το ερεύνησε εκείνος, όντας παρών, «κατ᾽ οικονομίαν». (…)
ΜΑ’. Τούτο, το τρόπαιο του Σταυρού, πρόκειται μαζί με τον Ιησού πάλι να φανερωθεί από τον ουρανό [πρβλ. Ματθ. 24, 30: «καὶ τότε φανήσεται τὸ σημεῖον τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου ἐν τῷ οὐρανῷ, καὶ τότε κόψονται πᾶσαι αἱ φυλαὶ τῆς γῆς καὶ ὄψονται τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου ἐρχόμενον ἐπὶ τῶν νεφελῶν τοῦ οὐρανοῦ μετὰ δυνάμεως καὶ δόξης πολλῆς(:και τότε θα φανεί στον ουρανό το σημείο που θα προαναγγέλλει την άμεση έλευση και παρουσία του υιού του ανθρώπου. Τότε θα θρηνήσουν όλες οι φυλές της γης που δεν πίστεψαν. Και θα δουν τον υιό του ανθρώπου να έρχεται καθισμένος στα σύννεφα του ουρανού με δύναμη και συνοδεία αγγέλων και με δόξα πολλή)»]. Διότι θα προηγηθεί το τρόπαιο και μετά θα έλθει ο Βασιλιάς, για να δουν οι Ιουδαίοι Ποιον κατατρύπησαν στην πλευρά[πρβλ. Ιω.19,37: «καὶ πάλιν ἑτέρα γραφὴ λέγει· ὄψονται εἰς ὃν ἐξεκέντησαν(:και πάλι σε άλλο σημείο η Αγία Γραφή λέει: ‘’Όταν η χάρις επισκεφτεί και τους Ιουδαίους, θα δουν συντετριμμένοι και μετανοημένοι Εκείνον που τρύπησαν με τη λόγχη, όπως θα Τον δουν περίφοβοι και όσοι επέμειναν στην απιστία’’)»] και από το Σταυρό να γνωρίσουν Αυτόν που ατίμασαν. Και όσοι από τους Ιουδαίους έχουν μετανοήσει θα θρηνούν και θα κόπτονται. Όλοι οι άλλοι Ιουδαίοι όμως θα θρηνούν άκαρπα, χωριστά κάθε φυλή [πρβλ. Ζαχ. 12, 12: «καὶ κόψεται ἡ γῆ κατὰ φυλὰς φυλάς· φυλὴ οἴκου Δαυὶδ καθ᾿ ἑαυτὴν καὶ αἱ γυναῖκες αὐτῶν καθ᾿ ἑαυτάς, φυλὴ οἴκου Νάθαν καθ᾿ ἑαυτὴν καὶ αἱ γυναῖκες αὐτῶν καθ᾿ ἑαυτάς(:ολόκληρη η Ιουδαία θα θρηνήσει κατά φυλές. Η φυλή του Ιούδα, στην οποία ανήκει ο βασιλικός οίκος Δαβίδ, χωριστά, και οι γυναίκες αυτής χωριστά. Η οικογένεια του Νάθαν χωριστά και αι γυναίκες χωριστά)»], γιατί θα μετανοήσουν τότε που δεν θα υπάρχει καιρός για μετάνοια. Εμείς όμως θα καυχηθούμε γιατί στηρίξαμε τη ζωή και τις ελπίδες μας πάνω στο Σταυρό και θα προσκυνήσουμε τον Κύριο που αποστάλθηκε και σταυρώθηκε για μας. Θα προσκυνήσουμε και τον Πατέρα που Τον απέστειλε μαζί και το Άγιο Πνεύμα, στο Οποίο ανήκει δόξα στους αιώνες των αιώνων. Αμήν.
ΠΡΟΣ ΔΟΞΑΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΤΡΙΑΔΙΚΟΥ ΘΕΟΥ,
επιμέλεια κειμένου: Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος
ΠΗΓΕΣ:
· «Κατηχήσεις Αγίου Κυρίλλου Ιεροσολύμων»,σελ.379-393[κατ΄επιλογήν],εκδ. Ετοιμασία, Ιεράς Μονής Τιμίου Προδρόμου Καρέα
· Π. Τρεμπέλα, Η Καινή Διαθήκη με σύντομη ερμηνεία (απόδοση στην κοινή νεοελληνική), εκδόσεις αδελφότητος θεολόγων «Ο Σωτήρ», έκδοση τέταρτη, Αθήνα 2014.
· Η Καινή Διαθήκη, Κείμενον και ερμηνευτική απόδοσις υπό Ιωάννου Κολιτσάρα, εκδόσεις αδελφότητος θεολόγων «Η Ζωή», έκδοση τριακοστή τρίτη, Αθήνα 2009.
· Η Παλαιά Διαθήκη κατά τους εβδομήκοντα, Κείμενον και σύντομος απόδοσις του νοήματος υπό Ιωάννου Κολιτσάρα, εκδόσεις αδελφότητος θεολόγων «Η Ζωή», έκδοση τέταρτη, Αθήνα 2005.
· Π.Τρεμπέλα, Το Ψαλτήριον με σύντομη ερμηνεία(απόδοση στην κοινή νεοελληνική), εκδόσεις αδελφότητος θεολόγων «Ο Σωτήρ», έκδοση τρίτη, Αθήνα 2016
· http://users.sch.gr/aiasgr/Kainh_Diathikh/Biblia/Kainh_Diathikh.htm
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου