Ἅγιος Αὐξέντιος ὁ ἐν τῷ Βουνῶ (14 Φεβρουαρίου †) - Ὁ ἅγιος μοναχός, ποὺ ἐνέκρινε τὶς ἀποφάσεις της Δ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου στὴ Χαλκηδόνα

(Ἀναδημοσίευση, 14-2-2018)

Γράφει ὁ Ἠλιάδης Σάββας, δάσκαλος

Σχόλιο: Λίαν ἐπίκαιρη ἡ ἑορτὴ τοῦ ἁγίου Αὐξεντίου, ποὺ ἔρχεται νὰ ἀκυρώσει τὴν δεσποτικὴ νοοτροπία ἀλλὰ καὶ τὴ ρήση, τοῦ τύπου: «Δὲν μπορεῖ ἕνας ἱερεὺς νὰ εἶναι περισσότερο Ὀρθόδοξος ἀπὸ ἕναν Μητροπολίτη». Ἀκόμη δέ, ἐπιβεβαιώνει ὡς φορέας τῆς ἁγίας Παραδόσεως, πὼς κάθε ἁγιασμένη ψυχή, ὅποιας καταγωγῆς καὶ κατηγορίας καὶ μόρφωσης, ἔχει δικαίωμα καὶ ἐπιβάλλεται νὰ συμμετέχει σὲ ἀγῶνες τῆς Ἐκκλησίας ἐναντίον τῶν αἱρέσεων, γιὰ τὴν ὀρθοτομία τῆς Ἀλήθειας. Ὁ ἅγιος Αὐξέντιος, βέβαια, δὲν ἦταν οὔτε ἱερέας, ἀλλὰ ἕνας ἁπλὸς μοναχός!

1. Στὸν «Συναξαριστὴ» τοῦ ἁγίου Νικοδήμου διαβάζουμε, μεταξὺ τῶν ἄλλων γιὰ τὸν ἅγιο:

Αὐτὸς ὁ ἅγιος ἔζησε...κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ Θεοδοσίου τοῦ μικροῦ, κατὰ τὸ ἔτος 440. Καταγόταν ἀπὸ τὴν Ἀνατολή, ἦταν δὲ κατὰ τὸ ἀξίωμα Σχολάριος. Ὅταν δὲ ἔγινε μοναχός, ἀνέβηκε στὸ βουνό, τὸ ὁποῖο βρίσκεται σὲ ἕνα μικρὸ νησί, τὴν Ὀξεία, κοντὰ στὴ Χάλκη καὶ στὰ ἄλλα νησιά, ποὺ εἶναι κοντὰ στὴν Κωνσταντινούπολη. Ἦταν δὲ ὁ ἅγιος αὐτὸς κατὰ τὴν ἄσκηση καρτερικότατος καὶ κατὰ τὴν πίστη ὀρθοδοξότατος, διότι ἔλεγξε μὲν πολὺ τὴν κακοδοξία τοῦ Νεστορίου καὶ τοῦ Εὐτυχοῦς, ἀποδέχτηκε δὲ τὴν ἐν Χαλκηδόνι Ἁγία καὶ Οἰκουμενικὴ Τετάρτη Σύνοδο.

2. Στὸ «Ἁγιολόγιο Ὀρθοδοξίας», τοῦ Χ. Τσολακίδη, ἐπίσης διαβάζουμε, μεταξὺ ἄλλων:

Ὁ Αὐξέντιος ἀπέκτησε τόση πολλὴ ἐκτίμηση ἀπὸ τὸν πλοῦτο καὶ τὴν ἀκρίβεια τῶν θεολογικῶν του γνώσεων καὶ τὴ μεγάλη του ἀρετή, ὥστε προσεκλήθη σὰν ἁπλὸς μοναχὸς τὸ 451 νὰ παραστεῖ στὴν Δ΄ Οἰκουμενικὴ Σύνοδο στὴ Χαλκηδόνα.

3. Στὸν «ΝΕΟ ΣΥΝΑΞΑΡΙΣΤΗ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ», Ἐκδόσεις: «ΙΝΔΙΚΤΟΣ», ὑπὸ Ἱερομονάχου Μακαρίου Σιμωνοπετρίτου, ἐπίσης, μεταξὺ ἄλλων, διαβάζουμε:

Ὁ ὅσιος Αὐξέντιος ἦταν Πέρσης στὴν καταγωγή, ἀλλὰ γεννήθηκε στὴ Συρία. Ἐπὶ Θεοδοσίου τοῦ Μικροῦ ἐγκαταστάθηκε στὴν Κωνσταντινούπολη καὶ ἔγινε ἀξιωματοῦχος στὴν αὐτοκρατορικὴ φρουρά. Ἔχαιρε τῆς ὑπόληψης τοῦ αὐτοκράτορα καὶ τῆς ἐκτίμησης ὅλων γιὰ τὴν εὐσέβεια καὶ τὴν ἁγνότητα τῶν ἠθῶν του…

Τὸ 451, ὅταν ὁ αὐτοκράτορας Μαρκιανὸς συνεκάλεσε τὴν Τέταρτη Οἰκουμενικὴ Σύνοδο στὴ Χαλκηδόνα, γιὰ νὰ καταδικαστεῖ ἡ αἵρεση τοῦ Εὐτυχίου, ἔδωσε ἐντολὴ στὸν ξακουστὸ ἐρημίτη νὰ συμμετάσχει στὴ συνέλευση τῶν ἁγίων Πατέρων γιὰ τὴν ἐξέταση τῆς πίστεως καὶ τὴν ἀκριβῆ κατανόηση τῶν ἱερῶν δογμάτων. Ἀπὸ ταπεινοφροσύνη ὁ Αὐξέντιος ἀρνήθηκε νὰ πάει στὴ Σύνοδο, λέγοντας πὼς ἡ δογματικὴ διδασκαλία εἶναι ὑπόθεση τῶν ἐπισκόπων καὶ ὄχι τῶν μοναχῶν. (Οἱ ὑπογραμμίσεις δικές μας) Μετὰ τὴν ἄρνησή του νὰ ἀκολουθήσει τοὺς ἀπεσταλμένους τοῦ αὐτοκράτορα, αὐτοὶ ἄρχισαν νὰ ἀμφισβητοῦν τὴν ὀρθοδοξία του καὶ ἔστειλαν ἐργάτες νὰ ἀνοίξουν διὰ τῆς βίας τὸ κλουβί του. Οἱ προσπάθειές τους στάθηκαν μάταιες. Μετὰ ἀπὸ μία στερεὴ ὁμολογία πίστεως, ὁ ἅγιος τους ζήτησε νὰ προσευχηθοῦν. Ἔκανε τὸ σημεῖο τοῦ Σταυροῦ καὶ ἀφοῦ ἐπανέλαβε τρεῖς φορές: «Εὐλογητὸς ὁ Θεός!», τὸ κλουβὶ ἄνοιξε εὔκολα καὶ δέχτηκε νὰ τοὺς ἀκολουθήσει. Τὸ σῶμα του, ὅμως, ἦταν τόσο ἐξαντλημένο ἀπὸ τὶς σκληραγωγίες, ὥστε χρειάστηκε νὰ τὸν μεταφέρουν μὲ ἅμαξα. Στὸν δρόμο ἐλευθέρωσε πολλοὺς δαιμονισμένους.

Φθάνοντας στὴν Μονὴ Φιλέα, ἔκλεισαν τὸν Αὐξέντιο σὲ ἕνα κελλὶ σὰν νὰ ἦταν ἐγκληματίας. Ἀπὸ κεῖ τὸν μετέφεραν στὴν μονὴ τοῦ ἁγίου Ὑπατίου (17 Ἰουν.), στὰ περίχωρα τῆς Χαλκηδόνος, ὅπου ἔγινε δεκτὸς μὲ μεγάλη χαρὰ ἀπὸ τοὺς μοναχούς. Ὁ αὐτοκράτορας τὸν κάλεσε στὰ ἀνάκτορα τοῦ Ἑβδόμου, τοῦ συμπεριφέρθηκε μὲ τὸν μεγαλύτερο σεβασμὸ καὶ τὸν πίεσε νὰ ἐκφράσει τὴν ὑποστήριξή του στὴν Δ΄ Οἰκουμενικὴ Σύνοδο. Ὁ Αὐξέντιος, ποὺ ἀγνοοῦσε γιὰ ποιὸ ἀκριβῶς ζήτημα εἶχε γίνει λόγος στὴ Σύνοδο, τοῦ ὑποσχέθηκε νὰ τὴν ἐγκρίνει, ἂν δὲν ὑπῆρχε τίποτε ποὺ νὰ ἀντιβαίνει στὴν πίστη τῶν Πατέρων τῆς Νικαίας καὶ ἐφ` ὅσον εἶχε διατυπώσει ὀρθῶς τὸ μυστήριο τῆς Ἐνανθρωπήσεως τοῦ Κυρίου ἠμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, Θεοῦ ἀληθινοῦ καὶ ἀνθρώπου ἀληθινοῦ, ἐκ τῆς Ὑπεραγίας καὶ Ἀειπαρθένου Θεοτόκου. Ἀκούγοντας τὰ λόγια αὐτὰ ὁ αὐτοκράτορας, πλήρης χαρᾶς, ἀσπάσθηκε τὴν κεφαλὴ τοῦ ἁγίου καὶ τὸν ἔστειλε μὲ τιμὲς στὴν Μεγάλη Ἐκκλησία, ὅπου ὁ πατριάρχης ἔβαλε νὰ τοῦ διαβάσουν τὶς ἀποφάσεις τῆς Συνόδου. Ὁ ἅγιος τὶς ἐνέκρινε ὁλόψυχα, δοξάζοντας τὸν Θεὸ καὶ ἐπέστρεψε ἐν συνέχεια στὴν Μονὴ τῶν Ρουφινιανῶν.

Ἔκανε πολλὰ θαύματα καὶ προανήγγειλε τὴν κοίμηση τοῦ ἁγίου Συμεὼν τοῦ Στυλίτου. Ἵδρυσε γυναικεία μονή, ἀφοῦ ἔδωσε τὸ μοναχικὸ σχῆμα σὲ μία κυρία τοῦ παλατιοῦ, γύρω ἀπὸ τὴν ὁποία μαζεύτηκαν ἑβδομήντα μοναχὲς καὶ τὶς ὁποῖες προέτρεπε νὰ προσκερτεροὺ στοὺς ἀγῶνες τῆς παρθενίας, ὄχι μόνο τοῦ σώματος, ἀλλὰ κυρίως τῆς ψυχῆς. Ἡ Μονὴ ὀνομάστηκε Τριχιναρέα, ἴσως ἐξαιτίας τῶν τρίχινων χιτώνων ποὺ ἐπέβαλε νὰ φοροῦν οἱ ἀδελφές. Ἐκοιμήθη στὶς 14 Φεβρουαρίου τοῦ 470.

Σάββας Ἠλιάδης

Δάσκαλος

Κιλκίς, 14-2-2018

http://www.orthodoxia-ellhnismos.gr/2022/02/14.html#more