Δευτέρα 12 Δεκεμβρίου 2022
Ἡ ἐξάλειψη τῶν λογισμῶν μέ τήν αὐτομεμψία καί τήν προσευχή, Ἀββᾶ Ἠσύχιου τοῦ Πρεσβύτερου - Ἀρχιμ. Σάββα Ἁγιορείτου
Κήρυγμα 503. Ἡ ἐξάλειψη τῶν λογισμῶν μέ τήν αὐτομεμψία καί τήν προσευχή, Ἀββᾶ Ἠσύχιου τοῦ Πρεσβύτερου - Πρός τόν Θεόδουλο, Λόγος περί νήψεως καί ἀρετῆς χωρισμένος σέ 203 κεφάλαια (τά λεγόμενα ἀντιρρητικά καί εὐκτικά), Φιλοκαλία τόμος Α', Ἀρχιμ. Σάββα Ἁγιορείτου, 11-12-2022
Τί πρέπει νά κάνουμε ὅταν περιπέσουμε σέ θλίψη, ἀπόγνωση, ἀπελπισία, Ἀββᾶ Ἠσύχιου τοῦ Πρεσβύτερου . Ἀρχιμ. Σάββα Ἁγιορείτου
Κήρυγμα 502. Τί πρέπει νά κάνουμε ὅταν περιπέσουμε σέ θλίψη, ἀπόγνωση, ἀπελπισία, Ἀββᾶ Ἠσύχιου τοῦ Πρεσβύτερου - Πρός τόν Θεόδουλο, Λόγος περί νήψεως καί ἀρετῆς χωρισμένος σέ 203 κεφάλαια (τά λεγόμενα ἀντιρρητικά καί εὐκτικά), Φιλοκαλία τόμος Α', Ἀρχιμ. Σάββα Ἁγιορειτου, 11-12-2022
Διάλεξε γιά τόν ἑαυτό σου νά ὑποστεῖ κακουχίες μαζί μέ τόν λαό τοῦ Θεοῦ, παρά νά ἔχει πρόσκαιρη ἀπόλαυση τῆς ἁμαρτίας...
Ερώτηση
Κάποιος επίσκοπος από την τάξη των μοναχών, έχοντας μεγάλη εμπιστοσύνη στους γέροντες, έστειλε να ρωτήσει τον μεγάλο Γέροντα, αν πρέπει να εγκαταλείψει τον κόσμο και να επανέλθει στον μοναχικό βίο, ζητώντας συγχρόνως από αυτόν την προσευχή του, την ευλογία και τη βοήθεια του.
Απόκριση Βαρσανουφίου
Είναι κατάλληλη στιγμή να πω τον λόγο του Αποστόλου που λέγει, «έγινα άφρονας, εσείς με αναγκάσατε». Επειδή όμως αυτά που λέγονται είναι σύμφωνα με τον Θεό και όχι σύμφωνα με τον άνθρωπο, θα μπορούσα να πω σ' αυτόν εκείνο που λέχθηκε από τον υπηρέτη του Θεού Μωϋσή «η εισήγαγε μαζί με μένα στην αιώνια ζωή αυτόν πού ονομάσθηκε πνευματικός μου υιός, ή σβήσε και μένα από τη βίβλο σου» και είθε να μη αξιωθώ να δω το πρόσωπο του Ιακώβ, του Πατέρα του Ιωσήφ, χωρίς να έχω τον Βενιαμίν μαζί μου. Αλλά πιστεύω στο άγιο όνομά του, ότι δεν θα αθετήσει το αίτημά μου, διότι η χαρά της αγίας Τριάδας και η χαρά των αγίων αγγέλων είναι η σωτηρία των σωζομένων. Δεν θα σταματήσω λοιπόν να παρακαλώ τον Θεό, ως που να με χαροποιήσει με τη δική σου σωτηρία, αλλά πρόσεχε, να μη χαυνώσουν αυτά τον λογισμό σου και σε οδηγήσουν σε ραθυμία.
Μαζί με όλα αυτά θυμήσου ότι ο κόσμος περνά, η δόξα του είναι πρόσκαιρη και η απόλαυσή του φθαρτή. Διάλεξε για τον αυτό σου να υποστεί κακουχίες μαζί με τον λαό του Θεού, παρά να έχει πρόσκαιρη απόλαυση της αμαρτίας.
Ἐγκώμιον εἰς τόν μέγαν καί θαυματουργόν Ἱεράρχην Νικόλαον (Ἅγιος Νεόφυτος ὁ Ἔγκλειστος)
Χαίρε, πάτερ Νικόλαε, συ ο ανύσταχτος γεωργός του Γεωργού των πάντων. Γιατί εσύ, αφού παρέλαβες τα σύνεργα της θείας χάριτος και τα ζεύγη των αρετών και το άροτρο της επουράνιας γεωργίας, έσπειρες με απλοχεριά το λόγο της χάριτος. Δεν ενύσταξες, ώστε να σπείρει ο πονηρός στα θεόσπαρτα χωράφια σου τα ζιζάνια των πικροτάτων αιρέσεων, αλλά μάλλον ελίχνισες σιτάρι Ορθοδοξίας, που απέδωσε καρπούς τριάντα και εξήντα και εκατό.
Χαίρε, πάτερ Νικόλαε, γιατί, αφού εξοπλίστηκες σαν γενναίος στρατιώτης με την πανοπλία του Αγίου Πνεύματος, κατατρόπωσες τα στίφη των αιρετικών και τις φλυαρίες των αθέων.
Χαίρε, πάτερ Νικόλαε! Εσύ, ως επιδέξιος κυβερνήτης, με το ζέφυρο της Αγίας Τριάδος, με ναύτες θεοπρεπείς και πνευματικά ιστία, με τα οποία και πολλούς ναυαγούς έσωσες και το πλοίο σου, την Εκκλησία, κυβερνώντας με σοφία, την οδήγησες προς το θεϊκό και γεμάτο γαλήνη λιμάνι και τη διαφύλαξες ανέπαφη από τον κατακλυσμό της ασέβειας.
Ἑρμηνεία τοῦ πεζοῦ Κανόνος τῆς Χριστοῦ Γεννήσεως - Ὠδή α΄
Του Οσίου Πατρός ημών Νικοδήμου του Αγιορείτου.
Ερμηνεία του πεζού Κανόνος της Χριστού Γεννήσεως
Ὁ Κανὼν τοῦ κυρίου Κοσμᾶ,
φέρων Ἀκροστιχίδα τήν δε·
Χριστὸς βροτωθείς, ἦν ὅπερ Θεὸς μένῃ.
Ωδή α΄
Ήχος α΄ Ο Ειρμός
Χριστός γεννάται δοξάσατε. Χριστός έξ Ουρανών απαντήσατε. Χριστός επί γής· ύψώθητε. Ασατε τω Κυρίω πάσα η γη, και εν ευφροσύνη ανυμνήσατε λαοί ότι δεδόξασται.
Από ποίον άλλον πρέπει να ζητούν άρτους οι χρείαν έχοντες τούτων, πάρεξ από τον αρτοπωλητήν; η από ποίον πρέπει να λαμβάνουν οίνον οι εστερημένοι τούτου, πάρεξ από τον οινοπώλην; αλλά και οι χρείαν έχοντες νομίσματος χρυσού και αργυρού, από ποιον άλλον πρέπει να ζητούν τούτο, ει μη από τιν αργυραμοιβόν; (σαράφην) Ούτω παρομοίως και οι θέλοντες να πανηγυρίζουν και να εγκωμιάζουν τας του Χριστού εορτάς, από ποίον άλλον πρέπει να ζητούν λόγους πανηγυρικούς και εγκώμια, πάρεξ από τον τούτων πανηγυριστήν και εγκωμιαστήν, τον μέγαν λέγω εν Θεολογία Γρηγόριον;
Διότι ούτος ο κατ' εξοχήν λεγόμενος Τριαδικός Θεολόγος, όχι μόνον εστόλισε τας Δεσποτικάς εορτάς με τους ιδικούς του λόγους και τα εγκώμια, αλλ' έδωκεν άδειαν και εις τους μεταγενεστέρους να κλέπτουν τα ιδικά του λόγια και ποιήματα με μίαν κλεψίαν επαινετήν και ακατηγόρητον την οποίαν όποιος εργάζεται, όχι μόνον δεν εντρέπεται, ως οι κλέπται των άλλων πραγμάτων, άλλ' εξεναντίας με την κλεψίαν αυτήν καλλωπίζεται. Τι λέγω; ο Γρηγόριος ούτος νους της Θεολογίας δεν έδωκε μόνον άδειαν εις τους μεταγενεστέρους να κλέπτουν τους ιδικούς του λόγους, αλλά και ακόμη τους προσκαλεί μέ φιλαδελφίαν ανεκδιήγητον εις το να φάγουν ακόρεστα τον νοητόν άρτον της σοφίας του, τον στηρίζοντα την ψυχήν, και να πιουν τον γνωστικόν αυτού οίνον, τον ευφραίνοντα την καρδίαν, φωνάζων με υψηλήν φωνήν τώρα μεν εκείνα τα της Σοφίας «Έλθετε φάγετε τον εμόν άρτον, και πίετε οίνον, ον κεκέρακα υμιν» (Παρ. θ' 5)· τώρα δε εκείνα τα της Ασματιζούσης νύμφης «Φάγετε πλήσιοι, και πίετε και μεθύσθητε αδελφοί» (Ασμ. ε' 1) και άλλοτε εκείνα τα του Ήσαίου «Οι διψώντες πορεύεσθε εφ ΰδωρ, και όσοι μη έχετε αργύριον βαδίσαντες αγοράσατε και φάγετε άνευ αργυρίου και τιμής οίνον και στέαρ» (Ήσ. νε' 1).
Διά τούτο και ο θεσπέσιος Κοσμάς, ο των Ιερών εορτών Ασματογράφος και Μουσηγέτης, μέλλων να πανηγυρίση τα σωτήρια Γενέθλια του Κυρίου, αυτολεξεί εδανείσθη όλον τον παρόντα Ειρμόν από τον ρηθέντα μέγαν πανηγυριστήν και εγκωμιαστήν των εορτών Θεολόγον. Ούτω γάρ εκείνος προοιμοιάζει εν τω εις την Χριστού Γέννησιν έγκωμίω αυτού «Χριστός γεννάται, δοξάσατε Χριστός έξ Ουρανών, απαντήσατε Χριστός επί γης, υψώθητε· άσατε τω Κυρίω πασα η γη». Πρέπει δε να ηξεύρωμεν, ότι κατά τον Δαμασκηνόν Ιωάννην και τον σχολιαστήν του Θεολόγου Νικήταν και τον Πτωχόν Πρόδρομον τον έξηγητήν των Κανόνων, το όνομα Χριστός δηλοί κυρίως το συναμφότερον: ήτοι τον Θεόν ομου και άνθρωπον[1] καταχρηστικώς δε, ποτέ μεν αυτό δηλοί την Θεότητα μόνον του Χριστού, ποτέ δε την ανθρωπότητα αυτού διά γάρ την άκραν και καθ' υπόστασιν των δύο φύσεων ένωσιν, με εν και το αυτό όνομα: ήτοι το, Χριστός, και αι δύο ονομάζονται φύσεις.
Ἡ μελέτη τῶν θείων λόγων μᾶς ἁγιάζει, Βίος καί λόγοι Ἁγ. Πορφυρίου.Ἀρχ. Σάββας Ἁγιορείτης
«Μακάριος ἀνήρ ὅς εὗρεν σοφίαν,»[1] ἀκούσαμε προηγουμένως στό ἀνάγνωσμα τῶν Παροιμιῶν. Μακάριος ὁ ἄνθρωπος ὁ ὁποῖος βρῆκε σοφία καί ἡ σοφία. Καί ἡ σοφία ἡ ἀληθινή εἶναι ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ, ὁ Υἱός καί Λόγος, τό δεύτερο Πρόσωπο τῆς Ἁγίας Τριάδος, ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός, ὁ ὁποῖος εἶναι ἡ ἐνυπόστατος Σοφία. Καί Αὐτός ἦρθε εἰς τήν γῆ, πῆρε τήν ἀνθρώπινη φύση μας καί μᾶς δίδαξε μέ τά θεῖα Του λόγια ἀλλά καί μέ τήν ἁγία Του ζωή. Καί ὁ χριστιανός θά πρέπει νά ἐντρυφᾶ εἰς τόν λόγον τοῦ Θεοῦ καί νά ἐγκολπώνεται τά θεῖα του διδάγματα.
«Νά ἐντρυφᾶτε στίς γραφές», ἔλεγε ὁ ὅσιος Πορφύριος, «ν' ἀγαπήσετε τή μελέτη. Ἐγώ, ὅσο ἀκούω τό Ψαλτήρι καί τούς Κανόνες, τόσο δέν τά χορταίνω». Ὁ Ὅσιος πάρα πολύ ἀγαποῦσε τούς Κανόνες τῶν Ἁγίων ἀλλά καί τήν Παρακλητική καί τό Ψαλτήρι καί τήν Παλαιά Διαθήκη. Ἐντρυφοῦσε εἰς αὐτά. «Εἶναι τόσο πραγματικά», ἔλεγε, «κι ἑλκυστικά, πού δέν ἔχουν χορτασμό». Γιατί δέν εἶναι ἁπλά λόγια, ἀλλά ἔχουν μέσα τους τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ. «Νά διαβάζετε», ἔλεγε, «καθαρά, μία-μία τίς λέξεις. Νά τίς λέτε καί νά τίς ἀκοῦτε κιόλας. Αὐτό πολύ βοηθάει. Κι ὅπου βλέπετε καί ὑπάρχει πολύ οὐσία, νά τό ξαναδιαβάζετε, γιά νά τό καταλάβετε καλύτερα»[2]. Ἤθελε ὁ Ὅσιος, δηλαδή, τά πνευματικά του παιδιά, καί τό ἴδιο παρακινεῖ καί σέ μᾶς, νά ἐμβαθύνουμε στά νοήματα αὐτῶν πού μελετοῦμε καί διαβάζουμε ἤ πού ἀκοῦμε στήν ἐκκλησία.
«Ἐγώ τί νά σᾶς πῶ! Τ' ἀκούω μέ δίψα ξανά καί ξανά. Γλυκαίνουν τήν ψυχή. Αὐτό ἔχει ἔννοια. Ἐφόσον λοιπόν θά ὀρέγεσθε, ἐφόσον θά διαβάζετε, ἐφόσον θ' ἀκούετε στήν ἐκκλησία τά λόγια τῶν Μηναίων, τοῦ Ψαλτηρίου κι ὅλων τῶν βιβλίων τῆς Ἐκκλησίας μας, θά τά αἰσθάνεστε, ὅταν κτυπάει τό σήμαντρο, ἀμέσως θά τρέχετε νά ἀκούσετε τό «Ἐξεγερθέντες τοῦ ὕπνου προσπίπτομέν Σοι, Ἀγαθέ», μέ ἀγάπη καί μέ λαχτάρα.
«Τήν ἀγάπη ὅλοι τήν θέλουνε, ἀλλά παραπάνω ἀπό τήν ἀγάπη ὑπάρχει ἡ ἀλήθεια»
«Την αγάπη όλοι την θέλουνε, αλλά παραπάνω από την αγάπη υπάρχει η αλήθεια»
Δημήτριος Παναγόπουλος- Ιεροκήρυκας (1916 – 1982)
Οι ημέρες αυτές μας βρίσκουν, εμάς τους Ορθοδόξους σε μια αναταραχή αναφορικώς με το θέμα της πίστεώς μας. Δίδουμε εξετάσεις αυτές τις ημέρες και είναι ανάγκη να το προσέξουμε, διότι γίνεται μια πολύ μεγάλη προπαγάνδα και προσπάθεια «επανασυγκολλήσεως» με τους Παπικούς, όμως εις βάρος της αληθείας.
Θα είναι κακός ο άνθρωπος που δεν αγαπάει, αλλά θα είναι κακός και αυτός που συμφωνεί, εκεί που δεν πρέπει να συμφωνήσει. Διότι άλλο αγάπη και άλλο συμφωνία. Σε αγαπώ γιατί είσαι άνθρωπος, γιατί φέρεις την εικών του Θεού, δεν συμφωνώ όμως με τα λάθη σου, με την αίρεσή σου. Έχω υποχρέωση να μην συμφωνήσω. Θα με ζητήσει λόγο ο Θεός.
Άλλο να σε αγαπώ, έστω και αν είσαι Μωαμεθανός, αν είσαι Παπικός, αν είσαι Βουδιστής κ.λπ. αλλά στις δοξασίες σου έχω το δικαίωμα να μην συμφωνήσω μαζί σου. Αυτό είναι το εξεταστέο. Δεν είναι το αν σε αγαπώ.
Την αγάπη όλοι την θέλουνε, αλλά παραπάνω από την αγάπη υπάρχει η αλήθεια. Εφόσον δεν υπάρχει η αλήθεια μέσα στη αγάπη, η αγάπη πλέον γίνεται ψέμα.
Τῆς ἁγίας μεγαλομάρτυρος Βαρβάρας- Οἱ σχέσεις τῶν παιδιῶν μὲ τοὺς γονεῖς (+Μητροπολίτου Φλωρίνης Αυγουστίνου Καντιώτου)
Οἱ σχέσεις τῶν παιδιῶν μὲ τοὺς γονεῖς
(Ομιλία του †Επισκόπου Φλωρίνης Αυγουστίνου Καντιώτου)
Σήμερα, ἀγαπητοί μου, εἶνε ἑορτή· ἑορτάζει ἡ μεγαλομάρτυς ἁγία Βαρβάρα. Ὡς ἀστέρι πρώτου μεγέθους λάμπει στὸν οὐρανὸ τῆς Ἐκκλησίας. Ἂς ποῦμε λίγα λόγια γι᾿ αὐτήν.
12 Δεκεμβρίου. † Σπυρίδωνος Τριμυθοῦντος τοῦ θαυματουργοῦ (†348). Ἰωάννου ἐπισκόπου Ζιχνῶν (†1333). Ἁγιογραφικό ἀνάγνωσμα.
Ἀποστολικό
ἀνάγνωσμα. Τοῦ ἱεράρχου, Κυρ. κς΄ ἐπιστ. (Ἐφεσ. ε΄ 8-19).
Εφ. 5,8 ἦτε γάρ ποτε σκότος, νῦν δὲ φῶς ἐν Κυρίῳ· ὡς τέκνα φωτὸς περιπατεῖτε· -
Εφ. 5,8 Διότι άλλοτε ήσασθε σκοτάδι εξ αιτίας της πλάνης και της αμαρτίας, που κυριαρχούσε μέσα σας. Τωρα όμως δια του Κυρίου έχετε φωτισθή και είσθε φως. Να ζήτε, λοιπόν, και να συμπεριφέρεσθε σαν άνθρωποι, που τα πάντα εις αυτούς είναι φως αληθείας και αρετής.