Δημήτριος Ι. Τσελεγγίδης, Καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του Α.Π.Θ.
Αντιαιρετικό Σεμινάριο Ι.Μ. Γλυφάδας, 17-10-2016
Σεβασμιώτατε,
Σεβαστοί Πατέρες, ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,
Καταρχήν, θά προβῶ σέ κάποιες ἀπαραίτητες ἐννοιολογικές διευκρινίσεις. Καί, ἐπειδή οἱ λέξεις εἶναι φορεῖς νοημάτων, θά πρέπει νά διασαφηνίσω πρωτίστως τή σημασία τους. Ἡ λέξη «Συνοδικότητα» εἶναι οὐσιαστικοποιημένο ἐπίθετο, πού προκύπτει ἀπό τό οὐσιαστικό «Σύνοδος». Ἡ λέξη «Σύνοδος» εἶναι σύνθετη. Ἀποτελεῖται ἀπό τό συνθετικό «σύν», πού σημαίνει μαζί, καί τή λέξη «ὁδός», πού σημαίνει τόν δρόμο, τόν τρόπο δηλαδή ἀφίξεως σέ κάποιο τόπο ἤ σκοπό.
Στή Βιβλική γλώσσα ἡ λέξη «ὁδός» νοηματοδοτήθηκε κατά ἕνα μοναδικό τρόπο. Ὁ Χριστός ὀνόμασε τόν ἑαυτό Του ὡς Ὁδό, Ζωή καί Ἀλήθεια. Οἱ λέξεις Ὁδός, Ζωή καί Ἀλήθεια, πῆραν ὑποστατικό περιεχόμενο, τό περιεχόμενο τοῦ Δευτέρου Προσώπου τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ μας.
Ἔτσι, ὁ Χριστός εἶναι ὄχι μόνον ἡ Ὑποστατική Ἀλήθεια καί ἡ Ὑποστατική Ζωή, ἀλλά καί ἡ Ὑποστατική Ὁδός, ὁ τρόπος δηλαδή πρόσβασης στήν ὄντως Ἀλήθεια καί Ζωή, πού εἶναι ὁ Ἴδιος.
Ἡ Ὑποστατική Ὁδός δέν εἶναι μιά ἀντικειμενοποιημένη πραγματικότητα, πού μπορεῖ νά τήν προσεγγίσει καί νά τήν ἐννοήσει κάποιος ἁπλῶς διανοητικά, ἀλλά εἶναι κυριολεκτικά μιά ζωντανή πραγματικότητα, ἡ ὁποία γνωρίζεται βιωματικά καί κατά μετοχή, μόνο μέσα στήν Ἐκκλησία, καί ὁπωσδήποτε κάτω ἀπό πολύ συγκεκριμένες θεολογικές καί ἁγιοπνευματικές προϋποθέσεις, στίς ὁποῖες καί θά ἀναφερθοῦμε.
Ἐδῶ, ἁπλῶς, θά ὑπενθυμίσω τήν σχετική Βιβλική μαρτυρία. Ὁ Ἀπόστολος Φίλιππος –πρίν τήν Πεντηκοστή- ζητᾶ ἀπό τόν Χριστό νά τοῦ δείξει τόν Θεό Πατέρα καί ὁ Χριστός τοῦ ἀποκαλύπτει τόν τρόπο γνώσεως τοῦ Ἀνάρχου Πατρός. «Λέγει αὐτῷ ὁ Φίλιππος· Κύριε, δεῖξον ἡμῖν τόν Πατέρα, καί ἀρκεῖ ἡμῖν. Λέγει αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς· τοσοῦτον χρόνον μεθ’ ὑμῶν εἰμι καί οὐκ ἔγνωκάς με Φίλιππε; Ὁ ἑωρακώς ἐμέ ἑώρακεν τόν Πατέρα· πῶς σύ λέγεις· δεῖξον ἡμῖν τόν Πατέρα; Οὐ πιστεύεις ὅτι ἐγώ ἐν τῷ Πατρί καί ὁ Πατήρ ἐν ἐμοί ἐστίν;» (Ἰω. 14, 8-10). Ἤδη, λίγο νωρίτερα, ὁ Χριστός ἀπεκάλυψε στούς μαθητές Του τήν νέα ἀσύλληπτη πραγματικότητα τῆς Ἐκκλησίας. «Πορεύομαι», τούς εἶπε, «ἑτοιμάσαι τόπον ὑμῖν· καί ἐάν πορευθῶ καί ἑτοιμάσω τόπον ὑμῖν, πάλιν ἔρχομαι καί παραλήψομαι ὑμᾶς πρός ἑμαυτόν, ἵνα ὅπου εἰμί ἐγώ καί ἡμεῖς ἦτε. Καί ὅπου ἐγώ ὑπάγω οἴδατε τήν ὁδόν. Λέγει αὐτῷ Θωμᾶς· Κύριε, οὐκ οἴδαμεν ποῦ ὑπάγεις· πῶς οἴδαμεν τήν ὁδόν; Λέγει αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς· ἐγώ εἰμί ἡ ὁδός καί ἡ ἀλήθεια καί ἡ ζωή· οὐδείς ἔρχεται πρός τόν Πατέρα, εἰ μή δι’ ἐμοῦ. Εἰ ἐγνώκειτέ με, καί τόν Πατέρα μου ἄν ᾔδειτε. Ἀπ’ ἄρτι γινώσκετε αὐτόν καί ἑωράκατε» (Ἰω. 14, 2-7).
