Η διάκριση-ἡ κορωνίδα τῶν ἀρετῶν Α', Αγ. Παϊσίου-Πάθη και αρετές, 21-2-2024, Αρχιμ. Σάββα Αγιορείτου
Περί Διακρίσεως ❈
Ἡ διάκριση εἶναι μετά τήν ἀγάπη, λέει ὁ Ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος.
Δηλαδή εἶναι κορυφαία ἀρετή.
Ἀφοῦ κανείς ὁλοκληρώσει τήν κάθαρσή του, τόν φωτισμό του, φτάσει στά ὑψηλότερα ἐπίπεδα πνευματικῆς ζωῆς, ἀγαπήσει πραγματικά τόν Θεό καί τόν πλησίον, τότε ἔρχεται ἡ διάκριση. Δέν μπορεῖς νά ἔχεις διάκριση, ἄν δέν ἔχεις ἀγάπη. Ἀλλά γιά νά ἔχεις ἀγάπη, πρέπει νά ἔχεις καθαριστεῖ ἀπ’ τά πάθη σου. Ἀλλιῶς δέν μπορεῖς ν’ ἀγαπήσεις οὔτε τόν Θεό, οὔτε τόν πλησίον σωστά. (Ὁμιλία 31 – 3 – 2018) ❈
Μέ τή συνεχή πνευματική ζωή ἀνεβαίνουμε ἕνα - ἕνα τά σκαλοπάτια τῆς Κλίμακος τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου καί ἄν θυμᾶστε, ὅποιος ἔχει διαβάσει τήν «Κλίμακα», εἶναι ἡ ἀγάπη πάνω ἀπ’ ὅλα. Τό τριακοστό σκαλοπάτι. Ἡ διάκριση εἶναι ἕνα σκαλοπάτι πιό πάνω. Ἔρχεται μετά τήν ἀγάπη. Καταλάβατε πόσο ὑψηλό πράγμα εἶναι; Ἐπειδή λοιπόν εἶναι δύσκολο γι’ αὐτό νά ἔχουμε ἕναν Πνευματικό ὁδηγό καί σιγά - σιγά μέ τίς συμβουλές του προχωρᾶμε. Γι’ αὐτό νά ρωτᾶτε, ἀφοῦ βρεῖτε αὐτόν τόν διακριτικό Πνευματικό, καί ὅσο ρωτᾶτε, ἀποκτᾶτε καί σεῖς διάκριση, παίρνετε ἀπό τήν πείρα του. Φυσικά καί νά μελετᾶτε. Γι’ αὐτό ἔχουμε τήν Ἁγία Γραφή καί τούς Ἅγιους Πατέρες γιά νά ἀποκτοῦμε διάκριση. Καί σιγά -σιγά θά γίνετε καί ἐσεῖς διακριτικοί. Γίνεται αὐτό στήν Ὀρθοδοξία. Ἀλλά μή βιαστεῖτε νά πεῖτε: - Εἶμαι διακριτικός!… Ἀφῆστε νά τό ποῦν οἱ ἄλλοι. Ἐσεῖς νά λέτε πάντα: - Δέν ἔχω διάκριση καί νά ἐμπιστεύεστε καί νά ρωτᾶτε γιά τά πάντα. Αὐτό εἶναι ἡ ταπείνωση. (Ὁμιλία 13 – 4 – 2016)
❈ Παράδειγμα: Πάντα πρέπει νά ὑπάρχει ἡ διάκριση. «Μείζων πασῶν τῶν ἀρετῶν ἡ διάκρισις». Ἦταν ἕνας μοναχός καί πῆγε στόν Ἅγιο Παΐσιο καί τοῦ ἔκανε τό ἑξῆς ἐρώτημα: - Γέροντα, εἶμαι στό μοναστήρι καί ἔχω τό τάδε διακόνημα - ἦταν ἕνα σχετικά εὔκολο διακόνημα - καί σέ τέσσερις ὧρες τελειώνω τό διακόνημά μου. Ἕνας ἄλλος ἀδελφός ἔχει ἕνα βαρύ διακόνημα. Ἐγώ ἔχω ἀρκετό ἐλεύθερο χρόνο. Νά πηγαίνω νά τόν βοηθάω; Τοῦ λέει ὁ Ἅγιος Παΐσιος: - Πήγαινε νά τόν βοηθᾶς ἔτσι, ὥστε καί ὁ ἄλλος ἀδελφός νά ἔχει χρόνο νά πηγαίνει στό κελλί του νά κάνει τά πνευματικά του. Γιατί ὁ σκοπός τοῦ μοναχοῦ εἶναι νά κάνει προσευχή, δέν εἶναι νά κάνει διακονήματα. Οὔτε νά ἀνοίγει κανένα ἐργοστάσιο νά κάνει παραγωγή, ὅπως γίνεται στόν κόσμο. Μετά ὅμως τί ἔγινε; Αὐτός πού δέχτηκε τήν βοήθεια ὄταν εἶδε ὅτι εἶχε καί δεύτερο πρόσωπο δίπλα του πού τόν βοηθοῦσε, ἄνοιξε καί ἄλλο διακόνημα, μέ εὐλογία ἀπό τόν ἡγούμενο. Ὁπότε ἄρχισε νά προβληματίζεται ὁ μοναχός καί νά λέει: - Καλά ἐγώ ἦρθα νά τόν βοηθήσω γιά νά πηγαίνει πιό γρήγορα στό κελλί του νά κάνει προσευχή καί αὐτός ἄνοιξε καί ἄλλη δουλειά… Ξαναπάει λοιπόν στόν Ἅγιο Παΐσιο προβληματισμένος καί τοῦ λέει: - Γέροντα, αὐτό καί αύτό. - Ἄ, λέει, πρόσεξε δέν βοηθᾶμε αὐτούς πού ἀνοίγουν δουλειές στό μοναστήρι. Ὁ σκοπός τοῦ μοναστηριοῦ εἶναι ἄλλος. Θέλει διάκριση σέ ὅλα καί ἐπειδή δέν τήν ἔχουμε πρέπει νά ἔχουμε Πνευματικό ὁδηγό διακριτικό, γιά νά μήν κάνουμε λάθη. (Ὁμιλία 13 – 4 – 2016) ❈
Ὁ πνευματικός πατέρας πρέπει νά ἔχει διάκριση καί νά μήν πεῖ στό πνευματικό του τέκνο: - Πήγαινε νά γίνεις μοναχός... Γιατί μετά, ὅταν θά ἔρθουν οἱ δυσκολίες, ὁ λογισμός θά πεῖ στήν κοπέλα ἤ στόν νεαρό μοναχό πού πῆγε στό μοναστήρι, ὅτι «φταίει ὁ Γέροντας πού σέ ἔσπρωξε ἐδῶ πέρα καί ὁρίστε τώρα τί τραβᾶς…». Θά πρέπει μόνος του ὁ ἄνθρωπος, ἐντελῶς ἐλεύθερα, νά ἐκλέξει εἴτε τόν μοναχισμό, εἴτε τόν γάμο. Οὔτε γιά τόν γάμο μπορεῖ νά πεῖ ὁ πνευματικός, - Πήγαινε νά παντρευτεῖς. Γιατί μετά θά πάει ὁ Διάβολος μέ τίς πρῶτες δυσκολίες πού θά ἀναφανοῦν καί θά πεῖ: «βλέπεις ὁ Γέροντας φταίει γιά αὐτά πού τραβᾶς πού σέ ἔσπρωξε σ’ αὐτή τή ζωή».
(Ὁμιλία 20 – 8 – 2010) Ἀρχιμανδρίτου Σάββα Ἁγιορείτου,
ΕΙΣΟΔΟΣ ΣΤΟΝ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΑΓΩΝΑ. (ΤΟΜΟΣ Α’ (Α – ΕΝ) ΠΟΡΕΙΑ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΑΝΩ ΙΕΡΟΥΣΑΛΗΜ)
Ἀρχιμ. Σάββα Ἁγιορείτου
