Κυριακὴ Δ΄ Λουκᾶ καὶ τῶν Ἁγίων Πατέρων τῆς Ζ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου Ὑπομνηματισμός τῆς ἀποστολικῆς περικοπῆς ἀπό τόν Ἅγιο Θεοφύλακτο Βουλγαρίας

Κυριακή Δ΄ Λουκά και των Αγίων Πατέρων της Ζ΄ Οικουμενικής Συνόδου[: Τίτ. 3, 8-15]

ΥΠΟΜΝΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΣ ΠΕΡΙΚΟΠΗΣ

ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΘΕΟΦΥΛΑΚΤΟ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑΣ

[απόδοση στην απλή ελληνική και πρόσθετα σχόλια: Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης]

«Πιστὸς ὁ λόγος (:Το ότι δικαιωθήκαμε και αναγεννηθήκαμε και θα κληρονομήσουμε την αιώνια ζωή είναι λόγος και αλήθεια αξιόπιστη)»[Τίτ.3,8].

Επειδή παραπάνω είπε ο Απόστολος για μέλλοντα πράγματα, το δε μέλλον είναι άδηλο και αόρατο, γι΄αυτό εδώ προσθέτει και το αξιόπιστο στον λόγο του και λέγει ότι αυτό που είπα είναι αξιόπιστο και βέβαιο από τα περασμένα και προηγούμενα αγαθά, που απολαύσαμε· επειδή ο Θεός που μας έδωσε τόσα αγαθά στον προηγούμενο καιρό, Αυτός θα μας δώσει και στον μέλλοντα

«Καὶ περὶ τούτων βούλομαί σε διαβεβαιοῦσθαι, ἵνα φροντίζωσι καλῶν ἔργων προΐστασθαι οἱ πεπιστευκότες τῷ Θεῷ (:Και γι' αυτά τα θέματα θέλω να μιλάς με βεβαιότητα και με κύρος, για να φροντίζουν όσοι έχουν πιστέψει στον Θεό να πρωτοστατούν ακούραστα σε καλά έργα)».

Επειδή παραπάνω ανέφερε ο Απόστολος για την υπερβολική αγαθότητα που έδειξε ο Θεός σε εμάς, επειδή μας έσωσε με τη χάρη, ενώ ήμασταν απελπισμένοι, γι΄αυτό τώρα λέγει στον Τίτο, ότι «θέλω να διδάσκεις γι’ αυτά τον λαό σου, για να μάθουν οι Χριστιανοί, όχι μόνο να είναι ταπεινόφρονες και να μην κατακρίνουν τους άλλους ως αμαρτωλούς, αλλά και να ελεούν και να ευσπλαχνίζονται τους αδελφούς τους, διότι όποιος στοχάζεται το έλεος που έκανε ο Θεός προς αυτόν, οπωσδήποτε θα ελεήσει και αυτός τον αδελφό του. Και τι θα διδάσκεις τους Χριστιανούς για να φροντίζουν, Τίτε; Δηλαδή το να έχουν ένα μόνο έργο και μία φροντίδα ακατάπαυστη, να βοηθούν τους αδικουμένους, να προνοούν και να προστατεύουν(διότι αυτό δηλώνει το «προΐστασθαι καλῶν ἔργων») τις χήρες και τα ορφανά και να μην περιμένουν να έρχονται προς αυτούς όσοι έχουν ανάγκη και να τους παρακαλούν, αλλά αυτοί μόνοι από μόνοι τους να μεριμνούν και να φροντίζουν γι’αυτούς»1.

«ταῦτά ἐστι τὰ καλὰ καὶ ὠφέλιμα τοῖς ἀνθρώποις (:Αυτά είναι τα καλά έργα και τα ωφέλιμα στους ανθρώπους· αυτά για τα οποία σας μίλησα)».

Ποιά εἶναι ἡ πιό μεγάλη ταπείνωση γιά τόν ἄνθρωπο;

❈ Ποιά εἶναι ἡ πιό μεγάλη ταπείνωση γιά τόν ἄνθρωπο; Νά μήν κάνει αὐτό πού θέλει, ἀλλά νά ρωτήσει. Ὁ σύζυγος τή σύζυγο, «τώρα τί λές νά κάνουμε;»… Ἐνῶ ὁ νοῦς του τοῦ λέει, αὐτό νά κάνεις. Ὄχι, τό κόβει τό θέλημά του καί λέει νά ρωτήσω, νά δῶ τί θά μοῦ πεῖ ἡ σύζυγος. Αὐτό εἶναι ἡ μέγιστη ταπείνωση καί αὐτό ἑλκύει τή Χάρη τοῦ Θεοῦ.

Ὁ Θεός μετά σοῦ δίνει πάρα πολλή Χάρη καί σοῦ δίνει καί ὅλες τίς ἄλλες ἀρετές. Ἐπειδή ἀκριβῶς δέν ἐμπιστεύεσαι τή φρόνησή σου, δέν θεωρεῖς τόν ἑαυτόν σου σοφό, σπουδαῖο, ἀλλά ρωτᾶς. Τό ἴδιο καί ἡ σύζυγος τόν σύζυγο κ.λπ. Ἤ στήν πνευματική ζωή πάλι, σοῦ λέει ὁ λογισμός νά κάνεις αὐτό.

Κάθε φορά πού ἁμαρτάνεις, ὑπογράφεις καί ἕνα συμφωνητικό συνεργασίας μέ τόν Διάβολο

❈ Μή σᾶς κάνει ἐντύπωση, πού προσπαθεῖτε νά κάνετε τό καλό καί ἐμποδίζεστε. Ἀπό ποιόν ἐμποδίζεστε;

«Θέλω νά κόψω τό τσιγάρο καί δέν μπορῶ», λέει ὁ ἕνας.

«Θέλω νά κόψω τή βλαστήμια καί δέν μπορῶ».

Ποιός σέ ἐμποδίζει; Ἀφοῦ τό θέλεις! Κάποιος κρατάει τή θέλησή σου.

«Θέλω νά ἀρχίσω πνευματική ζωή καί δυσκολεύομαι».

Γιατί δυσκολεύεσαι; Ποιός σέ δυσκολεύει; Τά Πονηρά πνεύματα. Εἶναι ἐναντίον μας ὅλες οἱ δυνάμεις τοῦ κακοῦ καί ἔχουν ἐπάνω μας ἐπιρροή.

Γιατί; Γιατί ἔχουν πάρει ἐξουσία λόγω τῶν ἁμαρτιῶν μας. Κάθε φορά πού κάνουμε μιά ἁμαρτία, οὐσιαστικά προσκυνοῦμε τόν Πονηρό. Ὅταν λοιπόν τόν προσκυνᾶς, μετά αὐτός θά σοῦ πεῖ:

Κυριακή Δ Λουκᾶ Ὁμιλία τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ γιά τήν παραβολή τοῦ σπορέως

ΚΥΡΙΑΚΗ Δ΄ΛΟΥΚΑ[:Λουκά 8,5-15]

ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΤΟΥ ΠΑΛΑΜΑ

ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΒΟΛΗ ΤΟΥ ΣΠΟΡΕΩΣ

Στο ευαγγέλιο της Δ΄ Κυριακής του Λουκά που λέγει: «Ἐξῆλθεν ὁ σπείρων τοῦ σπεῖραι τὸν σπόρον αὐτοῦ(:Βγήκε ο σποριάς στο χωράφι του, για να σπείρει τον σπόρο του)»· όπου γίνεται λόγος και για την καλλιέργεια που οφείλουμε να κάνουμε πριν από αυτήν την σπορά.

Ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός εξέλεξε τους μαθητές Του όχι από τους σοφούς, όχι από τους ευγενείς, όχι από τους πλούσιους ή ένδοξους, αλλά από αλιείς και σκηνορράφους, φτωχούς και αγράμματους· κι αυτό για να υποδείξει σε όλους ότι ούτε η φτώχεια, ούτε η απαιδευσία, ούτε η ευτέλεια, ούτε τίποτε άλλο τέτοιο είναι εμπόδιο για την απόκτηση της αρετής και την επίγνωση των θείων λόγων και των μυστηρίων του Πνεύματος· αλλά και ο φτωχότερος και ο ευτελέστερος και ο πιο αμόρφωτος, αν δείξει προθυμία και την απαραίτητη στροφή προς το καλό, μπορεί όχι μόνο να γνωρίσει σε βάθος την θεία διδασκαλία, αλλά και ο ίδιος να καταστεί διδάσκαλος δια της χάριτος του Θεού. Όσο για εκείνα που εμποδίζουν προς την σύνεση και την κατανόηση των πνευματικών διδαγμάτων είναι η ραθυμία μας και η με όλη την δύναμη προσκόλλησή μας στα πρόσκαιρα και στα βιοτικά, λόγω των οποίων δεν παρέχουμε τόπο και ευκαιρία για την ακρόαση και μελέτη και ανάμνηση όσων ακούστηκαν, ούτε φροντίζουμε για τα μέλλοντα και τα αιώνια.

Και γίνεται εμφανές αυτό περισσότερο από όλα και από την αναγινωσκομένη σήμερα περικοπή του ευαγγελίου. Αφού ο Κύριος μίλησε στον λαό με παραβολές, αφού προσήλθαν οι μαθητές Του ιδιαιτέρως ζητούσαν να μάθουν τον σκοπό και τη σημασία της παραβολής που ειπώθηκε τότε, και ρωτούσαν για ποιον λόγο ομιλεί στον λαό με παραβολές, που δεν καταστούν εύκολη την κατανόηση. Ο δε Κύριος τότε λέει προς αυτούς: «Ὑμῖν δέδοται γνῶναι τὰ μυστήρια τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ, τοῖς δὲ λοιποῖς ἐν παραβολαῖς, ἵνα βλέποντες μὴ βλέπωσι καὶ ἀκούοντες μὴ συνιῶσιν(:Σε σας που έχετε ενδιαφέρον και καλή διάθεση σας έδωσε ο Θεός την χάρη Του να μάθετε τις μυστηριώδεις αλήθειες της βασιλείας του Θεού˙ στους άλλους όμως μιλάω με παραβολές. Αυτοί δεν έχουν ενδιαφέρον να γνωρίσουν και να δεχθούν τις πνευματικές αλήθειες και ο νους τους είναι αμαθής και ανίκανος για πνευματική διδασκαλία. Γι’ αυτό διδάσκω με τον τρόπο αυτό, για να μην μπορούν να δουν βαθύτερα και καθαρότερα, αν και θα βλέπουν με τα σωματικά τους μάτια, και για να μην μπορούν να καταλάβουν, αν και θα ακούν τη διδασκαλία που τους εξηγεί τα μυστήρια. Και το κάνω αυτό όχι μόνο για λόγους δικαιοσύνης, αλλά και από αγαθότητα, για να μην επιβαρύνουν τη θέση τους περιφρονώντας την αλήθεια, και σκληρυνθούν περισσότερο)» [Λουκά 8,10].

Περί Θείας Ἐγκαταλείψεως

❈ Ὁ Θεός ποτέ δέν μᾶς ἐγκαταλείπει, τό λέει στήν Ἁγία Γραφή «οὐ μή σε ἀνῶ οὐδ᾿ οὐ μή σε ἐγκαταλίπω» (Ἑβρ. 13,5). Δέν θά σέ ἀφήσω οὔτε θά σέ ἐγκαταλείψω ποτέ.

Ἀλλά τί συμβαίνει; Ὁ ἄνθρωπος, ὅταν ὑπερηφανεύεται, τότε στήνει ἕνα τεῖχος πού τόν χωρίζει ἀπό τόν Θεό καί βιώνει αὐτή τήν ἀπομόνωση, στήν ὁποία ὁ ἴδιος ἔχει βάλει τόν ἑαυτό του, ὡς ἐγκατάλειψη τοῦ Θεοῦ. Ἀλλά στήν πραγματικότητα ὁ ἴδιος ἔχει ἀπομονωθεῖ καί ἔχει φύγει ἀπό τόν Θεό.

Ὁ Θεός, ὁ ἥλιος, πού εἶναι πανταχοῦ παρών, ὑπάρχει… καί ἐκεῖ ὑπάρχει… καί δίπλα του εἶναι, ἀλλά ἐπειδή ὁ ἄνθρωπος ἔχει περιχαρακωθεῖ μέ τό τεῖχος τῆς ὑπερηφάνειας, τοῦ ἐγωισμοῦ, δέν ἐπιτρέπει στόν Ἥλιο τῆς Δικαιοσύνης νά τόν φωτίσει καί νά τόν ἀναζωογονήσει.

Ἔλεγε ὁ Ἅγιος Πορφύριος ὅτι κατά τήν διάρκειαν τῆς κυήσεως....

Ἔλεγε ὁ Ἅγιος Πορφύριος, ὅτι κατά τήν διάρκειαν τῆς κυήσεως δέν πρέπει νά συνέρχονται οἱ γονεῖς, γιατί δέν εἶναι μόνο αὐτοί παρόντες, ἀλλά εἶναι καί τό παιδί παρόν σ’ αὐτή τήν πράξη καί μεταδίδεται αὐτή ἡ ἐπιθυμία καί στό ἔμβρυο.

Αὐτή ἡ προσευχή δέν ἀρέσει στόν Θεό

Ποτέ δέν ἀρέσει στόν Θεό, ἄς ποῦμε, νά εὐχόμαστε ἐναντίον κάποιου ἀνθρώπου, νά δίνουμε κατάρες καί νά εὐχόμαστε νά πάθει κάποιος κακό. Νά εὐχόμαστε νά τιμωρηθεῖ ὁ ὁποιοσδήποτε ἄνθρωπος.

11 Ὀκτωβρίου. Φιλίππου ἀποστόλου ἐκ τῶν ἑπτά· Θεοφάνους ὁμολογητοῦ τοῦ Γραπτοῦ, ἐπισκόπου Νικαίας (†850). Ἁγιογραφικό ανάγνωσμα.

Ἀποστολικό ἀνάγνωσμα. Ἀποστόλου, Πέμπτης γ´ ἑβδ. Πράξεων (Πρξ. η´ 26-39).

Πραξ. 8,26         Ἄγγελος δὲ Κυρίου ἐλάλησε πρὸς Φίλιππον λέγων· ἀνάστηθι καὶ πορεύου κατὰ μεσημβρίαν ἐπὶ τὴν ὁδὸν τὴν καταβαίνουσαν ἀπὸ Ἱερουσαλὴμ εἰς Γάζαν· αὕτη ἐστὶν ἔρημος.

Πραξ. 8,26               Αγγελος δε Κυρίου ελάλησε στον Φιλιππον και του είπε· “σήκω και προχώρησε προς νότον στον δρόμον, ο οποίος κατεβαίνει από την Ιερουσαλήμ εις την Γαζαν· αυτός ο δρόμος είναι έρημος, δεν έχει κίνησιν”.