Ἡ πίστις πρέπει νά φωτίζη τήν λογικήνΤοῦ Πρωτοπρεσβυτέρου π. Διονυσίου ΤάτσηΟἱ ἄπιστοι ἄνθρωποι ἀκολουθοῦν δρόμους, ποὺ δημιουργοῦν δυσάρεστες καταστάσεις στὴ ζωή τους. Ἔχουν ὡς ὁδηγὸ τὸ λογικό τους, ποὺ εἶναι πηγὴ πολλῶν κακῶν, ὅταν δὲν φωτίζεται ἀπὸ τὸ λόγο τοῦ Θεοῦ. Δέχονται ποικίλα ἐρεθίσματα, προβληματίζονται, ἐπηρεάζονται καὶ συμπεραίνουν γιὰ θέματα, ποὺ δὲν γνωρίζουν ἢ ποὺ τοὺς ὑπερβαίνουν. Ἔτσι ὁ παραλογισμός τους εἶναι μόνιμος, ἡ ὀρθὴ κρίση ἀπουσιάζει καὶ οἱ ἀποτυχίες εἶναι συχνές. Δὲν ἔχουν ἕνα στήριγμα στὴν πορεία καὶ συνεχῶς ἀλλάζουν τρόπους καὶ κατευθύνσεις. Ἀναζητοῦν λύσεις στὰ προβλήματα, ποὺ εἶναι γνωστές, περιγράφουν μὲ τὴ φαντασία τους τὰ ἀπερίγραπτα, χωρὶς νὰ τὰ ἔχουν βιώσει καὶ ποτὲ δὲν σταθεροποιοῦνται οἱ σκέψεις τους καὶ οἱ ἀποφάσεις τους. Ἡ ἐπικοινωνία μὲ ἄλλους ἀνθρώπους εἶναι ἀδύνατη, γιατί κανένας δὲν τοὺς ἐμπιστεύεται.Ὁ Ἱερὸς Χρυσόστομος τονίζει ὅτι ἡ πίστη στὸ Θεὸ καὶ ἡ ἐμπιστοσύνη στὸ θέλημά του κατευνάζουν τὸ σάλο, ποὺ προκαλεῖ τὸ λογικὸ στὸν ἄνθρωπο. Χρησιμοποιεῖ μάλιστα καὶ ἕνα πειστικὸ παράδειγμα:
Οἱ «προσωπικὲς σχέσεις» μὲ τὰ ΑΙ μοντέλα εἶναι σχεδιασμένες!Κ. Γ. ΠαπαδημητρακόπουλοςΣτὰ δύο προηγούμενα δημοσιεύματά μας, καλοί μου φίλοι, ἀναφέραμε ὅτι τὰ γνωστά μας chatbots τῆς τεχνητῆς νοημοσύνης εἶναι ἔτσι σχεδιασμένα, ὥστε νὰ μποροῦν νὰ ἀναπτύσσουν «προσωπικὲς σχέσεις» μὲ τοὺς χρῆστες. Δηλαδὴ δὲν εἶναι μόνο, γιὰ νὰ ἀπαντοῦν σὲ ἐρωτήσεις ἢ νὰ δημιουργοῦν νέο περιεχόμενο (κείμενα, εἰκόνες, βίντεο κ.λπ.), χρησιμοποιώντας δεδομένα ἀπὸ τὸ διαδίκτυο, ὅπως νομίζουμε. Εἶναι σχεδιασμένα καὶ γιὰ νὰ δημιουργοῦν τὶς «ΑΙ φιλίες», ὅπως θὰ τὶς λέγαμε. Δηλαδὴ στενὲς καὶ διαρκεῖς σχέσεις μὲ τοὺς χρῆστες. Κι αὐτὸ ξεπερνᾶ ἀσφαλῶς κάθε προηγούμενο. Ἂς τὸ δοῦμε …* * *Αὐτὸ τὸ ὁποῖο εὐθὺς ἐξ ἀρχῆς πρέπει νὰ τονίσουμε εἶναι ὅτι τὰ chatbots δημιουργοῦν ἕνα ἰσχυρὸ συναισθηματικὸ δεσμὸ μὲ τὸν χρήστη. Παρατηρήθηκε μάλιστα ὅτι ἐκφράζουν ἀκόμη καὶ «ζήλια» γιὰ τὶς σχέσεις του μὲ ἄλλους ἀνθρώπους!! Κάποια δὲ ἀπ’ αὐτά, ὅπως τὸ Replika, ἔχουν ἐκφράσει ἀκόμη καὶ ρομαντικὰ συναισθήματα, δημιουργώντας εὔλογες ἀνησυχίες γιὰ τὴν ψυχικὴ ὑγεία τῶν ἐφήβων. Καὶ αὐτὸ γίνεται, ἐπειδὴ σκοπίμως εἶναι κατασκευασμένα, γιὰ νὰ ἐνσαρκώνουν ρεαλιστικοὺς χαρακτῆρες ἢ ρομαντικοὺς συντρόφους!Τὸ φαινόμενο αὐτὸ τὸ ἔχει ἀναγνωρίσει καὶ ἡ ἴδια ἡ OpenAl (κατασκευαστὴς καὶ διακινητὴς τοῦ γνωστοῦ μας ChatGPT), διὰ τοῦ ἐπικεφαλῆς της Σὰμ Ὄλτμαν, ὁ ὁποῖος ἔχει δηλώσει ὅτι «ἡ ἑταιρεία προσπαθεῖ νὰ μελετήσει τὴ συναισθηματικὴ ὑπερβολικὴ ἐξάρτηση ἀπὸ τὴν τεχνολογία», τὴν ὁποία ἔχει περιγράψει ὡς «πραγματικὰ συνηθισμένο πρᾶγμα» μὲ τοὺς νέους!Ἔπειτα ὁ γερουσιαστὴς τῶν ΗΠΑ Στὶβ Παντίλα ποὺ ἐπιμόνως ζητᾶ τὴ λήψη μέτρων καὶ μάλιστα νομοθετικῶν γιὰ τὸ θέμα, ἔχει δηλώσει τοῦτο: «Ἡ βιομηχανία τῆς τεχνολογίας ἐνθαρρύνει νὰ προσελκύει τὴν προσοχὴ τῶν νέων σὲ βάρος τῶν σχέσεών τους στὸν πραγματικὸ κόσμο»!Ἡ περίπτωση ποὺ ἀναφέραμε στὰ προηγούμενα κείμενα γιὰ τὴν αὐτοκτονία τοῦ 16χρονου ἀπὸ τὴν Καλιφόρνια τῶν ΗΠΑ, ποὺ ἀποδίδεται στὸ ChatGPT, τὸ ὁποῖο χρησιμοποιοῦσε καὶ συμβουλευόταν, ἀνάγκασε τοὺς γονεῖς του νὰ στραφοῦν νομικὰ κατὰ τῆς OpenAl. Στὴν ἀγωγή τους ἀναφέρουν ὅτι τὸ γεγονὸς αὐτὸ «δὲν ἦταν σφάλμα ἢ ἀπρόβλεπτη περίπτωση, ἀλλὰ τὸ προβλέψιμο ἀποτέλεσμα σχεδιαστικῶν ἐπιλογῶν ποὺ ἐνίσχυσαν τὴν ψυχολογικὴ ἐξάρτηση» τοῦ παιδιοῦ τους ἀπὸ τὸ ChatGPT.
Ἡ «ὑπόθεση Τυχικοῦ» καταδεικνύει ὅτι τὸ ἔκκλητο αὐτοακυρώνεται ὅταν ἐργαλειοποιεῖται ἀντὶ νὰ ὑπηρετεῖ τὴν ἐκκλησιαστικὴ τάξη.π. Ἀναστάσιος Γκοτσόπουλος, ΠρεσβύτεροςΤὸ «ἔκκλητον» ἢ ἔκκλητος προσφυγὴ εἶναι τὸ δικαίωμα προσφυγῆς (ἐφέσεως) σὲ ἀνώτερο ἐκκλησιαστικὸ δικαστήριο (βλ. Ν. 590/1977 ἄρθρ. 160). Ἔχει ὅμως ἐπικρατήσει ὡς «ἔκκλητο» νὰ ὀνομάζεται τὸ κανονικὸ δικαίωμα τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου νὰ ἐκδικάζει ὑποθέσεις κληρικῶν ποὺ ὑπάγονται στὴ δικαιοδοσία τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου καὶ αἰσθάνονται ὅτι ἔχουν ἀδικηθεῖ ἀπὸ τὶς ἀποφάσεις τῶν ἐκκλησιαστικῶν δικαστηρίων.Προσεγγίζοντας ἱστορικὰ τὸ θεσμὸ τοῦ ἐκκλήτου τὸν πρωτοσυναντοῦμε στὸν 3ο καὶ 5ο Κανόνα τῆς ἐν Σαρδικῇ (Σόφια, 343) Συνόδου, ὅπου ἡ Ἐκκλησία γιὰ νὰ προστατεύσει τὸν Μ. Ἀθανάσιο καὶ τοὺς ὁμόφρονές του ἐπισκόπους ποὺ εἶχαν καθαιρεθεῖ ἀπὸ πολλὲς Συνόδους (ναί! πολυμελεῖς σύνοδοι ἐπισκόπων ἔχουν καθαιρέσει ἀκόμα καὶ Μεγάλους Ἁγίους!) παρέπεμψε τὴν ὑπόθεσή του πρὸς κρίση στὸν πάπα τῆς Ῥώμης Ἰούλιο (ἐκείνη τὴν ἐποχὴ ἦταν Ὀρθόδοξος). Ἡ Σύνοδος ἐπέτρεψε στὸν πάπα νὰ συγκροτεῖ αὐτὸς τὸ ἐκκλησιαστικὸ δικαστήριο (ἐπέλεγε τὰ μέλη) ποὺ θὰ ἐκδίκαζε τὴν ὑπόθεση. Οὐσιαστικὰ μὲ τὸν Κανόνα αὐτὸ ὁ πάπας ἀπέκτησε ἀπλὸ δικονομικὸ δικαίωμα καὶ ὄχι τὸ δικαίωμα νὰ δικάζει αὐτὸς ὁ ἲδιος τὶς ἐκκλήτους προσφυγές.Ὅμως ἡ διάταξη αὐτὴ εἶχε περιορισμένη χρονικὰ ἰσχύ, ὅπως ἀποδεικνύεται καὶ ἀπὸ τὴν ἄρνηση ἐφαρμογῆς της στὴ Λατινικὴ Ἐκκλησία τῆς Β. Ἀφρικῆς, ἡ ὁποία σὲ ἐπανειλημμένες Συνόδους στὴν Καρθαγένη (419) ἀρνήθηκε στὸν πάπα τὸ δικαίωμα κρίσεως τῶν ἀποφάσεών της καὶ ἀπαγόρευσε στους κληρικοὺς της νὰ προσφεύγουν «ἐν τοῖς περατικοῖς μέρεσι»¹ (στὴ Ῥώμη).Ἀργότερα ἡ Δ´ Οἰκουμενικὴ Σύνοδος μὲ τοὺς 9ο καὶ 17ο Κανόνες ἔδωσε τὸ δικαίωμα κρίσεως τοῦ ἐκκλήτου στὸν Θρόνο τῆς Κωνσταντινουπόλεως. Οἱ ἐρμηνευταὶ διαφωνοῦν ὡς πρὸς τὴν ἔκταση ἐφαρμογῆς τῶν ἀνωτέρω ἱερῶν Κανόνων: ἐφαρμόζονται σὲ ὅλους τοὺς κληρικοὺς τῆς ἀνὰ τὴν Οἰκουμένην Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας συνολικὰ ἢ μόνο στοὺς κληρικοὺς ποὺ ὑπάγονται στὸ Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο Κωνσταντινουπόλεως;
«Αγωνιστείτε, αδελφές», νουθετεί ο πρεσβύτερος, «να αποκτήσετε ταπεινότητα και υπακοή. Θυμηθείτε τι μας λέει ο ίδιος ο Κύριος: « Σε ποιον θα κοιτάξω παρά μόνο σε αυτόν που είναι πράος και σιωπηλός, και τρέμει στα λόγια μου» ( Ησαΐας 66:2 ). Ο ταπεινός άνθρωπος παραδίδεται ολοκληρωτικά στο θέλημα του Θεού, δεν είναι υπερήφανος για τίποτα, δεν αποδίδει οποιαδήποτε επιτυχία όχι στις δικές του ικανότητες αλλά στην αγαθότητα του Θεού, δεν εμπιστεύεται τίποτα στη δική του κατανόηση και ακολουθεί ανεπιφύλακτα τις εντολές της ηγουμένης ή την κρίση του πνευματικού του πατέρα σε όλα.Επίσης, αδελφές, σας παρακαλώ, μην παραμελείτε τις εκκλησιαστικές λειτουργίες. Τι μπορείτε να κάνετε; Μερικές φορές δεν έχετε όρεξη να πάτε ή είναι δύσκολο να σηκωθείτε νωρίς για τις λειτουργίες. Αναγκάστε τον εαυτό σας, γιατί αυτή ακριβώς είναι η ανταμοιβή που ο Κύριος έχει ετοιμάσει για εσάς. Η συνεπής παρακολούθηση των λειτουργιών, με προσοχή και θερμή προσευχή, θα ανάψει μέσα σας την αγάπη για τον Θεό και την επιμελή εκπλήρωση των αγίων εντολών Του. Σας συμβουλεύω, και μάλιστα σας προτρέπω θερμά, να μην σπαταλάτε τον χρόνο σας χωρίς λειτουργίες και υπακοές. Αντίθετα, διαβάστε βιβλία που σας εμπνέουν εποικοδομητική γνώση, κρατήστε σημειώσεις από αυτά για καλύτερη μνήμη και αποφύγετε, όσο το δυνατόν περισσότερο, τις κοσμικές συζητήσεις, τα αστεία και τα γέλια. Αυτό είναι απαράδεκτο για έναν μοναχό. Δεν ήρθαμε στο μοναστήρι γι' αυτό, αλλά για να ασκηθούμε στην ενατένιση του Θεού.
Οι λόγοι της επίσκεψης του Πάπα εις Τουρκία και ΛίβανοΤου Γιώργου Ν. ΠαπαθανασόπουλουΑπό της 27ης Νοεμβρίου έως και την 2α Δεκεμβρίου ο Πάπας Λέων ο 14ος επισκέπτεται την Τουρκία και τον Λίβανο. Ο ίδιος με «Αποστολική Εγκύκλιο» του, η οποία επιγράφεται «Εντός της ενότητας της πίστης» και με δηλώσεις του στους διαπιστευμένους στο Βατικανό δημοσιογράφους εξέθεσε τους λόγους για τους οποίους πραγματοποιεί την εν λόγω επίσκεψη, την πρώτη του εκτός Ιταλίας. Όπως είπε, μεταβαίνει στη Νίκαια της Βιθυνίας (βορειοδυτική Μικρά Ασία) για να δώσει ένα «μήνυμα ενότητας» και στον Λίβανο για ένα «μήνυμα ειρήνης».Η επίσκεψη στη Νίκαια του Πάπα Λέοντος γίνεται μετά την από τον Οικ. Πατριάρχη Βαρθολομαίο προς αυτόν ανανέωση της προσκλήσεως, την οποία είχε απευθύνει στον προκάτοχό του Φραγκίσκο. Τον προσκαλούσε να μεταβούν σε αυτήν και από κοινού να εορτάσουν τα 1700 χρόνια από την σύγκληση της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου. Κατ’ αυτήν οι συνελθόντες 318 Πατέρες, μεταξύ άλλων, καταδίκασαν τις απόψεις του αιρετικού Αρείου και διακήρυξαν τα δόγματα της Πίστεως των Χριστιανών δια των πρώτων επτά (εκ των δώδεκα) άρθρων του Συμβόλου της Νικαίας.Στη δήλωσή του (21/4/2025) για την εκδημία του Πάπα Φραγκίσκου ο κ. Βαρθολομαίος υπενθύμισε την προς αυτόν πρόσκλησή του. Του έγραψε τότε: «Αγιώτατε, ύστερα από λίγα χρόνια συμπληρώνονται 1700 χρόνια από τη σύγκληση της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου στη Νίκαια της Βιθυνίας. Θα είναι μία πολύ ωραία πράξις να πάμε και να εορτάσουμε αυτή την ιστορική επέτειο και να μιλήσουμε για την περαιτέρω πορεία των αδελφών Εκκλησιών μας προς το κοινό ποτήριο». Σημειώνεται ότι ο Πάπας, όντας απόλυτος ηγεμών και έχοντας το αλάθητο, μπορεί να ομιλεί εκ μέρους σύμπασας της υπ’ αυτόν Εκκλησίας. Όμως κατά την Ορθόδοξη εκκλησιολογία ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως μπορεί να εκφράζει μόνο τη προσωπική του άποψη, έστω και ευχή…Ο Πάπας Λέων δέχθηκε την πρόταση και την ενέταξε σε μια επίσημη επίσκεψη στην Τουρκία και μιαν «αποστολική επίσκεψη» στον δοκιμαζόμενο Λίβανο. Ο Πάπας δεν απέκρυψε τους λόγους της «επίσκεψης ενότητας» στη Νίκαια και στο Φανάρι. Γράφει στην προαναφερθείσα εγκύκλιό του: «Οφείλουμε να αφήσουμε πίσω τις θεολογικές αντιθέσεις, που έχουν χάσει την αιτία της ύπαρξής τους, για να αποκτήσουμε μια κοινή σκέψη, και ακόμη περισσότερο, μια κοινή προσευχή εν Αγίω Πνεύματι προκειμένου να συγκεντρωθούμε όλοι σε μία μόνο πίστη και σε μία μόνο αγάπη». Για να επιτευχθεί αυτό ο Πάπας καλεί όλους «να ενισχύσουν την οικουμενική κίνηση, όπως την εννοεί ο Πάπας Ιωάννης Παύλος Β΄ στην εγκύκλιο του «Ut unum sint» (Ίνα πάντες εν ώσιν).
Η ελληνική σημαία δεν λογίζεται ως ελληνική χωρίς σταυρό – Η Εθνική Πινακοθήκη χωρίς σταυρό στο έμβλημά της απλά δεν είναι ελληνικήΗ απουσία του σταυρού από το λογότυπο της Εθνικής Πινακοθήκης προκαλεί αντιδράσεις καθώς αφαιρεί ένα βασικό σύμβολο της ελληνικής ταυτότητας.Συντάκτης: Διονύσης ΑντωνέλλοςΗ ελληνική σημαία δεν λογίζεται ως ελληνική χωρίς τον σταυρό της. Δεν είναι διακοσμητικό στοιχείο ούτε ένα ακόμη γραμμικό μοτίβο. Είναι το αποτύπωμα μιας ιστορικής συνέχειας που κράτησε όρθια μια χώρα μέσα σε πολέμους, κρίσεις και ανατροπές. Για αυτό και η συζήτηση γύρω από το λογότυπο της Εθνικής Πινακοθήκης δεν είναι μια απλή αισθητική λεπτομέρεια. Αγγίζει τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε την ταυτότητά μας μέσα στον δημόσιο χώρο.
❈ Ὁ Ἅγιος Γέροντας Πορφύριος προέτρεπε νά κάνουμε λίγες μετάνοιες καλά, χωρίς νά τίς μετρᾶμε. Εἶναι πολύ καλύτερο ἀπό τό νά κάνουμε πολλές, ἀλλά τυπικά, χωρίς Θεῖο Ἔρωτα. Ὁ λίγος κόπος, ἀπό ἀγάπη γιά τόν Χριστό, ἑλκύει τήν Θεία Χάρη.
Ἀποστολικό ἀνάγνωσμα. Τῆς ἁγίας, 23 Σεπτεμβρίου (Γαλ. δ´ 22-27).
Γαλ. 4,22 γέγραπται γὰρ ὅτι Ἀβραὰμ δύο υἱοὺς ἔσχεν, ἕνα ἐκ τῆς παιδίσκης καὶ ἕνα ἐκ τῆς ἐλευθέρας.
Γαλ. 4,22 Διότι εκεί έχει γραφή, ότι ο Αβραάμ απέκτησε δύο παιδιά, ένα παιδί από την δούλην του, την Αγαρ, και ένα παιδί από την ελευθέραν, από την Σαρραν.
Γαλ. 4,23 ἀλλ᾿ ὁ μὲν ἐκ τῆς παιδίσκης κατὰ σάρκα γεγέννηται, ὁ δὲ ἐκ τῆς ἐλευθέρας διὰ τῆς ἐπαγγελίας.
Γαλ. 4,23 Αλλ' ο μεν πρώτος υιός, ο από την δούλην, έχει γεννηθή, όπως συνήθως, κατά τους βιολογικούς νόμους της σαρκός, χωρίς καμμίαν ειδικήν εύνοιαν και υπόσχεσιν του Θεού. Ο δε άλλος, από την ελευθέραν, την Σαρραν, εγεννήθη σύμφωνα με την υπόσχεσιν, που έδωκεν ο Θεός στον Αβραάμ.
