Σελίδες

Σάββατο 12 Φεβρουαρίου 2011

1)Τά μέρη τῆς Θείας Λειτουργίας, 2)Ἡ λατρεία τοῦ Θεοῦ ἐν Πνεύματι καί ἀληθείᾳ_mp3+κείμενο

Π. Σάββας 2011-01-27_Α.ΤΑ ΜΕΡΗ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΚΑΙ Β. Η ΛΑΤΡΕΙΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΕΝ ΠΝΕΥΜΑΤΙ ΚΑΙ ΑΛΗΘΕΙΑ.mp3


Ὁμιλία τοῦ π. Σάββα στίς 27-01-2011 (Συνάξεις Κυκλαρχισσῶν στό Πνευματικό Κέντρο τοῦ Ι. Ν. Ἁγίων Κωνσταντίνου καί Ἑλένης).
Γιά νά κατεβάσετε καί νά ἀποθηκεύσετε τήν ὁμιλία πατῆστε ἐδῶ (δεξί κλίκ, ‘Ἀποθήκευση προορισμοῦ ὡς, ἄν ἔχετε Interntet Explorer ἤ Ἀποθήκευση δεσμοῦ ὡς, ἄν ἔχετε Mozilla. Στή συνέχεια δῶστε τό ὄνομα πού θέλετε καί πατῆστε ΟΚ γιά νά ἀποθηκευθεῖ ἡ ὁμιλία)


ΚΕΙΜΕΝΟ:
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΕΣ ΣΥΝΑΞΕΙΣ
ΕΡΜΗΝΕΙΑΣ ΑΓΙΑΣ ΓΡΑΦΗΣ ΚΑΙ ΠΑΤΕΡΙΚΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
ΕΤΟΣ 2010-2011
Βιβλίο πρός μελέτην: ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ,
Ἁγίου Νικολάου Καβάσιλα, PG 150, 368-492.
ΣΥΝΑΞΙΣ Η’

1)Διάγραμμα τς Θείας Λειτουργίας.
Α. Προσκομιδή Πρόθεση.
    Προπαρασκευή τν Τιμίων Δώρων.
Β. Λειτουργία τν Κατηχουμένων.
Δοξολογία τς γίας Τριάδος            : Ελογημένη Βασιλεία το Πατρός ...».
Μεγάλη Συναπτή : ν ερήνῃ το Κυρίου ...».
Α’ ντίφωνο : «Τας πρεσβείαις τς Θεοτόκου ...».
Μικρά Συναπτή  : «τι καί τι ν ερήνῃ…»·
Β’ ντίφωνο : «Σσον μς Υἱέ Θεο ...».
« Μονογενής Υός ...».
Μικρά Συναπτή.
Τό πολυτίκιο.
Μικρά Εσοδος.
«Δετε προσκυνήσωμεν ...».
Τρισάγιος μνος : «γιος Θεός ...».
Τά ναγνώσματα : πόστολος καί Εαγγέλιο.
Γ. Λειτουργία τν Πιστν.
Ι. Προπαρασκευή τς γίας ναφορς.
-  Εχές πέρ τν πιστν.
-  Χερουβικός μνος: «Ο τά Χερουβίμ μυστικς ...».
Μεγάλη Εσοδος.
-  Τά Πληρωτικά: «Πληρώσωμεν τήν δέησιν ...».
σπασμός τς γάπης: «γαπήσωμεν λλήλους ..."
-  Τό «Πιστεύω ...».
II. γία ναφορά.
- «Στμεν καλς ...», «νω σχμεν ...».
εχή: «ξιον καί δίκαιον σέ μνεν ...».
πινίκιος μνος: «γιος, γιος, γιος Κύριος Σαβαώθ. .·.».
δευτέρα εχή τς ναφορς: «Μετά τούτων καί μες ...».
-  «Λάβετε φάγετε ...», «Πίετε ξ ατο πάντες ...».
-  «Τά Σά κ τν Σν ...».
-  «Σέ μνομεν ...».
πίκληση το γίου Πνεύματος καί Καθαγιασμός.
-  «ξαιρέτως τς Παναγίας ...».
-  «ξιον στίν ς ληθς ...»
-  Μνημονεύσεις.
-  Κυριακή προσευχή: «Πάτερ μν ...».
III. Θεία Κοινωνία τν Πιστν.
-  Ο εχές τς Κεφαλοκλισίας καί τς ψώσεως «τν γίων».
- «Τά για τος γίοις».
- Το Κοινωνικό.
- «Μετά φόβου Θεο πίστεως καί γάπης ...».
- Εἴδομεν τό φς τό ληθινόν ...».
- Εὐχή εχαριστίας πί τῇ Μεταλήψει».
- « ελογν τούς ελογοντας σέ, Κύριε ...».
- Εἴη τό νομα Κυρίου ελογημένον ...».
- Ἀπόλυσις τν πιστν: Ελογία Κυρίου ...».
- «Δι' εχν τν γίων Πατέρων μν ...».
- Διανομή το ντίδωρου.
Ἡ συνέχεια ἀπό τό φυλλάδιο:
 «ΘΕΙΑ ΛΑΤΡΕΙΑ ΚΑΙ ΛΑΤΡΕΥΤΙΚΗ ΖΩΗ»
τῆς ἡμερίδας τῶν κυκλαρχισσῶν,
σελ. 2(έναη δοξολογία το Τριαδικο Θεοῦ…»σελ.5( Χριστός Μας εναι λήθεια)

2)έναη δοξολογία το Τριαδικο Θεο «ν Πνεύματι καί ληθεί».  
α)Ἡ δοξολογία μας καί ἡ ἐν πνεύματι καί ἀληθείᾳ λατρεία μας πρέπει νά εἶναι συνεχής. Τό Θέλημα τοῦ Θεοῦ εἶναι ἡ συνεχής δοξολογία Του ἀπό ἐμᾶς καί ἡ συνεχής εὐχαριστία Μας πρός Αὐτόν.
Μᾶς διδάσκει τό στόμα τοῦ Χριστοῦ Μας, ὁ Ἅγιος Ἀπόστολος Παῦλος: «Πάντοτε χαίρετε, ἀδιαλείπτως προσεύχεσθε, ἐν παντί εὐχαριστεῖτε· τοῦτο γάρ θέλημα Θεοῦ ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ εἰς ὑμᾶς»[1].
Δοξολογία γιά ὅλα καί εὐχαριστία γιά ὅλα.  Ὃλα  ὃσα ὑπάρχουν , ἀλλά καί ὃλα ὃσα συμβαίνουν εἶναι ἀφορμές γιά δοξολογία καί εὐχαριστία.Ὃ,τι κάνουμε πρέπει νά ἀποβλέπει στήν εὐχαριστία καί δοξολογία Του. Λέγει ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ, τό στόμα τοῦ Χριστοῦ ὁ Ἀπόστολος Παῦλος στούς Κορινθίους: 
«Εἴτε οὖν ἐσθίετε, εἴτε πίνετε, εἴτε τι ποιεῖτε, πάντα εἰς δόξαν Θεοῦ ποιεῖτε»[2]. Καί πάλι λέγει  στούς Ἐφεσίους:  «εὐχαριστοῦντες πάντοτε ὑπὲρ πάντων ἐν ὀνόματι τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ τῷ Θεῷ καὶ Πατρί»[3].
«Ὃλα τά ὂντα πρέπει νά εὐχαριστοῦν τόν Θεό καί νά προσφέρουν ἀέναη προσκύνηση, διότι ἀπό Αὐτόν ἒχουν τήν ὓπαρξη τά πάντα καί μέσα σ' Αὐτόν ὑπάρχουν καί σέ ὃλα μεταδίδει ἂφθονα τίς δωρεές Του καί χωρίς νά τό ζητήσουν, καί θέλει ὃλοι νά σωθοῦν καί νά μετέχουν τῆς ἀγαθότητός Του· καί μακροθυμεῖ  σ' ἐμᾶς ἐνῶ ἁμαρτάνουμε· καί ἀνατέλλει τόν ἣλιο σέ δικαίους καί ἀδίκους καί βρέχει σέ πονηρούς καί ἀγαθούς , καί (πρέπει νά εὐχαριστοῦμε) διότι ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ γιά χάρη μας ἒγινε ὃπως ἐμεῖς καί μᾶς ἒκανε κοινωνούς τῆς θείας φύσεως, διότι «ὃμοιοι μ' Αὐτόν θά γίνουμε» ὃπως λέγει ὁ Ἰωάννης ὁ Θεολόγος στήν Καθολική Του έπιστολή»[4].

Ὅλη ἡ δόξα καί ἡ εὐχαριστία ἀνήκει στόν Θεό: «Σοί πρέπει πᾶσα δόξα, τιμή καί προσκύνησις, τῷ Πατρί καί τῷ Υἱῷ καί τῷ Ἁγίῳ Πνεύματι, νῦν καί ἀεί καί εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν» λέμε συνεχῶς στήν Θεία Λατρεία, στίς διάφορες εὐχές καί στήν Θεία Λειτουργία. «Ἐν παντί εὐχαριστεῖτε»[5] μᾶς προτρέπει τό στόμα τοῦ Χριστοῦ Μας, ὁ Ἀπόστολος Παῦλος.
Ὁ Θεός ὅλα τά ἀγαθά Του τά κάνει κοινά, τά μοιράζεται μαζί μας ἐκτός ἀπό τήν δόξα. Αὐτήν τήν κράτησε γιά τόν Ἑαυτό Του. Ἄν κάποιος ἄνθρωπος οἰκειοποιεῖται τήν δόξα- ἡ ὁποία ὁλόκληρη ἀνήκει μόνο στόν Θεό-  καί αὐτοδοξάζεται ἤ ἐπιδιώκει τήν δόξα τοῦ κόσμου, αὐτός εἶναι ἀπρόσδεκτος ἀπό τόν Θεό, εἶναι κλέπτης τῆς Θείας δόξας καί τελικά ἀποδοκιμάζεται ἀπό τόν Θεό.
Ὁ Θεός εἶναι τό πᾶν ἔλεγε ὁ μακαριστός Γέροντας Πορφύριος. Διότι ὅπως λέγει ὁ Ἅγιος Ἀπόστολος Παῦλος: «ἐξ αὐτοῦ (τοῦ Θεοῦ) καὶ δι΄ αὐτοῦ καὶ εἰς αὐτὸν τὰ πάντα· Αὐτῷ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶνας»[6]. Ὅλα τά καλά ἀπό Αὐτόν πηγάζουν. Ὅλα ὅσα ἔχουμε εἶναι δικά Του. «Τί ἔχεις ὅ οὐκ ἔλαβες; Εἰ δέ καί ἔλαβες τί καυχᾶσαι ὡς μή λαβών;»[7] ἐρωτᾶ πάλι ὁ Ἀπ. Παῦλος. Ἑπομένως Αὐτός πρέπει νά δοξάζεται γιά ὅλα καί μέ ὅλα.
«Ἡ δόξα τοῦ κόσμου» παρατηρεῖ ὁ ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης «δέν εἶναι τίποτε ἄλλο, παρά ἕνας ἀπαγορευμένος καρπός, ὁ ὁποῖος δέν τρέφει τόν ἄνθρωπο, ἀλλά τόν δηλητηριάζει. Ὁ Θεός δημιούργησε τόν κόσμο καί μέ ἀμέτρητη καλωσύνη τόν παραχώρησε στούς ἀνθρώπους, γιά νά τόν ἀπολαμβάνουν καί νά Τόν δοξάζουν καί γιά τόν Ἑαυτό Του κράτησε ὅλην τήν δόξα καί τήν τιμή, ὅπως ἔλεγαν οἱ Ἄγγελοι: «Δόξα στόν Ὕψιστο Θεό καί εἰρήνη στή γῆ, ἀγάπη καί σωτηρία γιά τούς ἀνθρώπους»[8]. Τό νά θέλουν λοιπόν οἱ ὑπερήφανοι νά κλέψουν τήν δόξα αὐτή, πού ἀνήκει μόνο στό Θεό, εἶναι μία μεγάλη τόλμη καί αὐθάδεια ἐνάντια στήν Θεϊκή μεγαλειότητα, ἡ ὁποία μεταβάλλει τήν αὐθάδεια αὐτή σέ πολύ μεγάλη ζημία αὐτῶν τῶν ὑπερηφάνων. «Ἀλλοίμονό σας, λέει, ὅταν σᾶς ἐπαινοῦν ὅλοι οἱ ἄνθρωποι»[9]. Ἀλλοίμονο καί πάλι ἀλλοίμονο σ’ ἐκεῖνον πού πηγαίνει γυρεύοντας νά τόν τιμᾶ ὅλος ὁ κόσμος καί νά τόν θεωροῦν ὡς σπουδαῖο· γιατί ἡ ἐπιτυχία αὐτῆς τῆς τιμῆς εἶναι μία μεγάλη ζημία γι’ αὐτόν»[10]. Διαβάζουμε δέ καί στίς Πράξεις τό οἰκτρό τέλος τοῦ Ἠρώδη, πού τοῦ συνέβη ἐπειδή δέν ἀπέδωσε τήν δόξαν, πού τοῦ ἔδινε ὁ κόσμος, στόν Θεό, ἀλλά τήν οἰκειοποιήθηκε: «ὁ δὲ δῆμος ἐπεφώνει͵ Θεοῦ φωνὴ καὶ οὐκ ἀνθρώπου. παραχρῆμα δὲ ἐπάταξεν αὐτὸν ἄγγελος Κυρίου ἀνθ΄ ὧν οὐκ ἔδωκεν τὴν δόξαν τῷ Θεῷ͵ καὶ γενόμενος σκωληκόβρωτος ἐξέψυξεν»[11].

β)Ἐν πνεύματι καί ἀληθείᾳ
Τί σημαίνει "ἐν Πνεύματι";
Ὅταν ἡ Ἁγία Γραφή λέει: "ἐν πνεύματι", τί ἐννοεῖ; Τό ἀνθρώπινο πνεῦμα, πού εἶναι δύναμη τῆς ψυχῆς, ἤ τό Ἅγιο Πνεῦμα;
 Σύμφωνα μέ τήν Ἁγία Γραφή[12], κάποιος εἶναι "ἐν Πνεύματι", ὅταν "τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ λαλεῖ μέσα του", καί τόν κατευθύνει.  Ὅταν λαλεῖ ΧΑΡΙΣΜΑΤΙΚΑ στήν καρδιά του μέ Ψαλμούς, μέ ὕμνους, μέ ὠδές πνευματικές, ὅταν λαλεῖ στό πνεῦμα του μέ στεναγμούς ἀλάλητους. "Ἐν Πνεύματι" εἶναι ὅποιος βαπτισμένος μέ Ἅγιο Πνεῦμα γιoς τοῦ Θεοῦ, κατευθύνεται ἀπ’ Αὐτό.
Δέν ἐννοεῖ ἡ φράση τό "ἀνθρώπινο" πνεῦμα, ὅπως θέλουν νά τό κατανοοῦν οἱ Προτεστάντες, ἀλλά τό Ἅγιο Πνεῦμα! Πρόκειται γιά "τεχνικό ὄρο", δηλαδή γιά μία φράση πού χρησιμοποιεῖτο γιά νά ἀποδώσει τήν ἔννοια τῆς πλήρωσης τοῦ πιστοῦ μέ Ἅγιο Πνεῦμα, ὥστε νά γίνουν ἔκδηλα σ' αὐτόν τά χαρίσματά Του.
 Στήν Ἁγία Γραφή ἐπίσης ἐναλάσσονται οἱ ὅροι:  "ἐν Πνεύματι", καί "λαλεῖν γλώσσαις". Τούς χρησιμοποιεῖ ὁ Ἅγιος ἀπόστολος Παῦλος γιά τό ἴδιο πράγμα[13].
 Ἡ παρουσία λοιπόν τῆς γλωσσολαλιᾶς καί τῶν λοιπῶν χαρισμάτων τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, εἶναι ἐκδηλώσεις τῆς ΄΄ἐν Πνεύματι΄΄ κατάστασης ἑνός Χριστιανοῦ.  
Ὅπως μπορεῖ νά ἀντιληφθεῖ ὁ καθένας, ἡ φράση: "ἐν Πνεύματι καί ἀληθεία", δέν ἔχει καμία σχέση μέ τή χρήση ἤ ὄχι ὑλικῶν στοιχείων, στή λατρεία τοῦ Θεοῦ. Τό "ἐν πνεύματι", οἱ Προτεστάντες (στήν πλειονότητά τους, ὄχι ὅλοι), τό κατανοοῦν "λατρεία χωρίς ὑλικά βοηθήματα ἤ μέσα". Ἀλλά ὅπως σαφῶς δείξαμε νά λέει ὁ ἀπόστολος Παῦλος, σημαίνει κάτι πολύ διαφορετικό. Σημαίνει τή λατρεία τοῦ Θεοῦ πού κάνει κάποιος, κατευθυνόμενος ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα. Καί ἄς χρησιμοποιήσει ὅσα ὑλικά στοιχεῖα θέλει! Ἀρκεῖ νά λαλεῖ τό Ἅγιο Πνεῦμα στήν καρδιά του, μέ χαρίσματα. Αὐτή εἶναι ἡ ἐν Πνεύματι λατρεία πού θέλει ὁ Θεός. Η ΠΛΗΡΩΣΗ ΤΟΥ μέ Ἅγιο Πνεῦμα. Ὄχι ἡ "διανοητική λατρεία χωρίς ὕλη" πού θέλουν νά κατανοοῦν οἱ Προτεστάντες ἐντελῶς ἀνυπόστατα καί ἀντιγραφικά[14].
Τό «ἐν ἀληθεία» τί σημαίνει; Τό νά εἴμαστε ἐν Χριστῷ, μέσα στόν Χριστό, σέ κοινωνία καί ἕνωση μαζί Του. Ἐπίσης τό «ἐν Ἀληθείᾳ» σημαίνει τό νά εἴμαστε στήν Ἀλήθεια, τό νά πιστεύουμε ὀρθά δηλ. Ὀρθόδοξα· τό νά ἀποδεχόμεθα ὅλα ὅσα διδάσκει ἡ Ἁγία Μας Ὀρθόδοξη καθολική Ἐκκλησία.
Ὁ Χριστός Μας εἶναι ἡ Ἀλήθεια.



[1] Α΄ Θεσσ. 5, 16-18.
[2] Α΄ Κορ. 10, 31.
[3] Ἐφ. 5, 20.
[4] ΑΓ.ΙΩ.ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΣ Orationes de imaginibus tres 3,30.1
[5] Α΄ Θεσσ. 5, 18.
[6] Ρωμ. 11, 36.
[7] Α´ Κορ. 4,7.
[8] Λκ. 2, 14.
[9] Λκ. 6, 26.
[10] Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου, Πνευματικά Γυμνάσματα, Ἔκδ. Συνοδία Σπυρίδωνος Ἱερομονάχου, Νέα Σκήτη Ἁγίου Ὄρους, 2008, σελ. 499.
[11] Πρ. 12, 22-23.
[12] Ἡ Ἁγία Γραφή μᾶς ἐξηγεῖ: "Ὁ γάρ νόμος τοῦ Πνεύματος τῆς ζωῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ ἠλευθέρωσέ με ἀπό τοῦ νόμου τῆς ἁμαρτίας καί τοῦ θανάτου...  Ὑμεῖς δέ οὐκ ἐστέ ἐν σαρκί ἀλλά ἐν Πνεύματι εἴπερ Πνεῦμα Θεοῦ οἰκεῖ ἐν ὑμῖν.  Εἰ δέ τις Πνεῦμα Χριστοῦ οὐκ ἔχει, οὗτος οὐκ ἔστιν αὐτοῦ... εἰ δέ τό Πνεῦμα οἰκεῖ ἐν ὑμίν, ὁ ἐγείρας Χριστόν ἐκ νεκρῶν, ζωοποιήσει καί τά θνητά σώματα ὑμῶν διά τοῦ ἐνοικοῦντος αὐτοῦ Πνεύματος ἐν ὑμῖν... ὅσοι γάρ Πνεύματι Θεοῦ ἄγονται, οὗτοι υἱοί Θεοῦ εἰσίν...". -Ρωμαίους 8, 2·9·11·14.
 "Τό Πνεῦμα συμαρτυρεῖ τῷ πνεύματι ἡμῶν ὅτι ἐσμέν τέκνα Θεοῦ... τήν ἀπαρχήν τοῦ Πνεύματος ἔχοντες, ἡμεῖς καί αὐτοί ἐν ἑαυτοῖς στενάζομεν... Ὡσαύτως καί τό Πνεῦμα συναντιλαμβάνεται τῇ ἀσθενείᾳ ἡμῶν.  Τό γάρ τί προσευξώμεθα καθό δεῖ οὐκ οἴδαμεν, ἀλλά αὐτό τό Πνεῦμα  ὑπερεντυγχάνει  ὑπέρ ἡμῶν στεναγμοῖς ἀλαλήτοις.  Ὁ δέ ἐρευνῶν τάς καρδίας οἶδεν τί τό φρόνημα τοῦ Πνεύματος, ὅτι κατά Θεόν ἐντυγχάνει ὑπέρ ἁγίων". -Ρωμαίους 8/ἡ΄ 16,23,26,27.
 "...Πληροῦσθε ἐν Πνεύματι λαλοῦντες ἑαυτοῖς Ψαλμοῖς καί ὕμνοις καί ᾠδαῖς πνευματικαῖς, ᾄδοντες καί ψάλλοντες ἐν τῇ καρδίᾳ ὑμῶν τῷ Κυρίῳ, εὐχαριστοῦντες πάντοτε ὑπέρ πάντων..." -Ἐφεσίους 5, 18-20.
[13] Α΄ Κορινθίους 14, 2-6, 14-19,27,28: "Ὁ γάρ λαλῶν γλώσσῃ, οὐκ ἀνθρώποις λαλεῖ ἀλλά Θεῷ. Οὐδείς γάρ ἀκούει, Πνεύματι δέ λαλεῖ μυστήρια.  Ὁ δέ προφητεύων ἀνθρώποις λαλεῖ οἰκοδομήν... ὁ λαλῶν γλώσσῃ ἑαυτόν οἰκοδομεῖ.  Θέλω δέ πάντας ὑμᾶς λαλεῖν γλώσσαις, μᾶλλον δέ ἵνα προφητεύητε.  Μείζων δέ ὁ προφητεύων ἤ ὁ λαλῶν γλώσσαις... ἐάν γάρ προσεύχωμαι γλώσςῃ, τό πνεῦμα μου προσεύχεται, ὁ δέ νοῦς μου ἄκαρπος ἐστιν.  Τί οὖν ἐστίν;  Προσεύξομαι τῷ Πνεύματι, προσεύξομαι δέ καί τῷ νοϊ.  Ψαλῶ τῷ Πνεύματι, ψαλῶ δέ καί τῷ νοϊ. 
Ἐπεῖ ἐάν εὐλογεῖς ἐν Πνεύματι, ὁ ἀναπληρῶν τόν τόπον τοῦ ἰδιώτου πῶς ἐρεῖ τό ἀμήν ἐπί τῇ σῇ εὐχαριστίᾳ;  Ἐπειδή τί λέγεις οὐκ οἶδεν... πάντων ὑμῶν μᾶλλον γλώσσαις λαλῶ.  Ἀλλά ἐν Ἐκκλησία, θέλω πέντε λόγους τῷ νοϊ μου λαλῆσαι... ἤ μυρίους λόγους ἐν γλώσςῃ... εἴτε γλώσςῃ τις λαλεῖ... καί εἷς διερμηνευέτω.  Ἐάν δέ μή... σιγάτω ἐν ἐκκλησία, ἐαυτῷ δέ λαλείτῳ καί τῷ Θεῷ" -
[14] Πρβλ.: http://www.oodegr.com/oode/protestant/en_pneymati1.htm

ΤΕΛΟΣ ΚΑΙ Τῼ ΘΕῼ ΔΟΞΑ!

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου