Ἡ φροντίδα τῶν γονέων γιά τήν ἀγωγή τῶν παιδιῶν ἀπό τη στιγμή τῆς συλλήψεως
«Δέν εἶναι δυνατόν νά γίνει κακός», διδάσκει ὁ Ἱερός ὁ Χρυσόστομος, «αὐτός, πού ἀπό τήν ἀρχή ἀπήλαυσε πολύ ἐπιμέλεια καί φροντίδα»· αὐτός πού ἔτυχε σωστῆς ἀγωγῆς ἀπό τήν στιγμή τῆς συλλήψεώς του στήν μήτρα τῆς μητέρας του.
«Τὸ ἔμβρυο», παρατηρεῖ καί ὁ μακαριστός Γέροντας Πορφύριος, «ἀκούει κι αἰσθάνεται μέσα στὴν κοιλιὰ τῆς μητέρας του...Ὅ,τι αἰσθάνεται ἡ μητέρα, λύπη, πόνο, φόβο, ἄγχος κ.λπ., τὰ ζεῖ κι αὐτό. Ἂν ἡ μάνα δὲν τὸ θέλει τὸ ἔμβρυο, ἂν δὲν τὸ ἀγαπάει, αὐτὸ τὸ αἰσθάνεται καὶ δημιουργοῦνται τραύματα στὴν ψυχούλα του, ποὺ τὸ συνοδεύουν σ’ ὅλη του τὴ ζωή. Τὸ ἀντίθετο συμβαίνει μὲ τ’ ἅγια συναισθήματα τῆς μάνας. Ὅταν ἔχει χαρά, εἰρήνη, ἀγάπη στὸ ἔμβρυο, τὰ μεταδίδει σ’ αὐτὸ μυστικά, ὅπως συμβαίνει μὲ τὰ γεννημένα παιδιά.
Γι’ αὐτὸ, πρέπει ἡ μητέρα νὰ προσεύχεται πολὺ κατὰ τὴν περίοδο τῆς κυήσεως καὶ ν’ ἀγαπάει τὸ ἔμβρυο, νὰ χαϊδεύει τὴν κοιλιά της, νὰ διαβάζει ψαλμούς, νὰ ψάλλει τροπάρια, νὰ ζεῖ ζωὴ ἁγία. Αὐτὸ εἶναι δική της ὠφέλεια· ἀλλὰ κάνει θυσίες καὶ γιὰ χάρη τοῦ ἐμβρύου, γιὰ νὰ γίνει καὶ τὸ παιδὶ πιὸ ἅγιο, ν’ ἀποκτήσει ἀπ’ τὴν ἀρχὴ ἅγιες καταβολές»[1].
Ὅταν τό παιδί ἀποκτήσει ἀπό τήν κοιλία τῆς μητέρας του τίς καταβολές τῆς ἁγιότητας, τότε κατά κανόνα θά ἔχει μία καλή πνευματική ἐξέλιξη, πού θά τό ὁδηγήσει στή σωτηρία.
-Αὐτό εἶναι μία μεγάλη ἀλήθεια. Ἀλλά γιατί;
-Διότι ἡ ἁμαρτία, ἡ ἀποστασία ἀπό τόν Θεό, δέν εἶναι μές τήν φύση μας. Οἱ διάφορες ἁμαρτωλές προκλήσεις ἀπό τήν κοινωνία, δέν μποροῦν νά νικήσουν μιά σωστή καί ἐπιμελημένη φροντίδα-ἀγωγή, ὅπως εἶναι αὐτή πού προσφέρουν οἱ Χριστιανοί γονεῖς· οἱ πραγματικά Χριστιανοί γονεῖς.
Ἡ ἁμαρτία, ὅσο πολλή κι ἄν εἶναι στήν κοινωνία σήμερα[2], ὡστόσο δέν εἶναι τόσο ἰσχυρή -ὅσο διεστραμμένη καί ἄν εἶναι ἡ κοινωνία-, ὥστε νά μπορέσει νά ἐξουδετερώσει αὐτήν τήν ἐπιμελημένη ὀρθόδοξη ἀγωγή, πού θά δοθεῖ ἀπό τους σωστούς χριστιανούς γονεῖς στά παιδιά τους, ἀπό τήν στιγμή τῆς συλλήψεώς τους.
«Ὅλη ἡ κακία τῶν παιδιῶν μας» παρατηρεῖ ὁ Μέγας Παιδαγωγός, ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, «προέρχεται ἀπὸ τὴν δική μας ἀμέλεια καὶ ἐπειδὴ δὲν τὰ ὁδηγοῦμε ἀπ’ τὴν ἀρχὴ καὶ ἀπὸ τὴν μικρὴ ἡλικία στὸν δρόμο τῆς εὐσεβείας»[3].
Θά πρέπει, ἀπό τήν στιγμή τῆς συλλήψεως, νά ἀρχίσει καί ἡ ἀγωγή. Τό πρῶτο καθῆκον τῶν γονέων εἶναι αὐτό. Γι’ αὐτὸ καὶ φώναζε ὁ ἅγιος: Πρώτη φροντίδα μας ἡ οἰκογένεια, τὰ παιδιά.
«Πάντα ἡμῖν δεύτερα ἔστω τῆς προνοίας τῶν παίδων»[4].
Ἡ ἀγωγή θά ἔχει ὡς κύριο στόχο νά μάθει στό παιδί τήν εὐσέβεια. Ἄν ἀπό τήν πρώτη στιγμή ποτιστεῖ ἡ ὕπαρξή του μέ τήν εὐλάβεια καί τήν Πίστη, τότε εἶναι πολύ πιθανό νά τήν κρατήσει γιά πάντα.
«Δὲν σοῦ λέω», τονίζει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος,«νὰ κρατήσεις τὸ παιδί σου ἀνύπαντρο καὶ νὰ τὸ στείλεις στὴν ἔρημο ἡ νὰ τὸ ἀναγκάσεις νὰ γίνει μοναχός. Ὄχι δὲ σοῦ τὸ λέω αὐτό. Βέβαια θὰ τὸ ἤθελα καὶ θὰ εὐχόμουν ὅλοι νὰ δεχθοῦν νὰ γίνουν μοναχοί. Ἀλλ’ ἐπειδὴ φαίνεται βαρύ, δὲν ἐπιμένω. Ἀνάθρεψε, λοιπόν, ἕναν ἀθλητὴ τοῦ Χριστοῦ καὶ μάθε τον καὶ σὰν ἄνθρωπος τοῦ κόσμου νὰ εἶναι εὐσεβὴς ἀπὸ μικρὸς»[5].
Πολλοί λένε ὅτι ἡ κοινωνία διαμορφώνει τά παιδιά καί τά ὁδηγεῖ σχεδόν ἀναγκαστικά στό κακό.
Ἄς μήν ξεχνᾶμε ὅμως, ὅτι τό παιδί, μέχρι «νά βγεῖ στήν κοινωνία», θά ζήσει 4-5 χρόνια περιορισμένο. Ὅλα αὐτά τά χρόνια θά τά ζήσει κυρίως μόνο μέ τούς γονεῖς του. Πρέπει, μάλιστα, νά συνυπολογίσουμε σ’ αὐτά καί τούς ἑννέα μῆνες τῆς κυοφορίας του. Ἄς μήν τό ξεχνᾶμε αὐτό, διότι ἡ χρονική αὐτή περίοδος εἶναι ὁ πιό καθοριστικός χρόνος γιά τήν μετέπειτα ζωή του. Οἱ ἐννέα μῆνες τῆς ἐνδομήτριας ζωῆς καί τό πῶς ἔζησε ἡ μητέρα σ’ ἐκείνη τήν χρονική περίοδο ἀσκοῦν μεγάλη ἐπίδραση στήν ὅλη μετέπειτα ζωή καί στόν χαρακτήρα τοῦ παιδιοῦ.
Ὅταν ὅλα αὐτά τά χρόνια (τά 5 πρῶτα χρόνια), τό παιδί ἔχει πάρει πολλά καί ἰσχυρά ἀντισώματα ἐναντίον τοῦ κακοῦ, ὅταν ἔχει ἀνατραφεῖ «ἐν παιδείᾳ καί νουθεσίᾳ Κυρίου»[6] τότε δέν θά τό ἐπηρεάσει ἡ κοινωνία μέ τήν ὁποία ἀναγκαστικά θά ἔρθει σέ ἐπαφή. Τό ἀντίθετο· τό ἴδιο θά ἐπηρεάσει θετικά τήν κοινωνία, κι ἄς εἶναι ἀκόμη μικρό παιδάκι.
Δυστυχῶς ὅμως, οἱ γονεῖς πολλές φορές εἶναι ἀνέτοιμοι, ἀνώριμοι πνευματικά, ἀτελεῖς ὡς πρός τήν μετάνοια καί τήν ἐν Χριστῷ ζωή, μέ ἀποτέλεσμα νά μήν δίνουν τή σωστή ἀγωγή, ὅταν τό παιδί εἶναι μικρό. Συνήθως, «ξυπνοῦν» ἀπότομα καί ἐνδιαφέρονται γιά τήν ψυχή καί τόν χαρακτήρα τῶν παιδιῶν τους, ὅταν ἀρχίζουν τά μεγάλα προβλήματα τῆς ἐφηβίας. Τότε ὅμως, εἶναι πολύ ἀργά, γιά νά δώσουν τή σωστή ἀγωγή στά παιδιά. Τότε, τούς μένει νά δείξουν ἀγάπη καί νά κάνουν πολλή προσευχή, γιά νά διορθώσει ὁ Θεός τά δικά τους λάθη καί νά ἀναπληρώσει τίς ἐλλείψεις τῆς ἀγωγῆς πού ἐκεῖνοι ἄσκησαν στά παιδιά τους.
Ἱερομόναχος Σάββας Ἁγιορείτης
http://HristosPanagia3.blogspot.com
http://HristosPanagia3.blogspot.com
[1] Περὶ τῆς ἀγωγῆς τῶν παιδιῶν (Γέροντος Πορφυρίου Καυσοκαλυβιτου)
Ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸ βιβλίο «Γέροντος Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου Βίος καὶ Λόγοι» Ἔκδ. Ι.Μ. Χρυσοπηγῆς, Χανιά, Κρήτη, 2003.
[2]Γιά τήν ὁποία κοινωνία λέμε λανθασμένα, ὅτι αὐτή εἶναι, πού διαστρέφει τά παιδιά, ἐνῶ οἱ κύριοι ὑπεύθυνοι εἶναι οἱ γονεῖς.
[3] «Εἰς τὸ «χήρα καταλεγέσθω μὴ ἐλάττων ἐτῶν ἑξήκοντα…», PG 51, 330.53.31.
[4] Πρός Ἐφεσίους, Ὁμιλία 21, PG 62, 151.
[5] . Εἰς τό Κατά Ἰωάννην, Ὁμιλία 30, PG 59, 175.
[6] Ἐφ. 6, 4.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου