Ἡ Μετάνοια, ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή καί ἡ Βαπτισματική Θεία Χάρη

Η ΕΠΑΝΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗ (ΕΠΑΝΑΝΑΚΑΛΥΨΗ) ΤΗΣ ΒΑΠΤΙΣΜΑΤΙΚΗΣ ΘΕΙΑΣ ΧΑΡΗΣ

 

Οἱ βασικοί τρόποι γιά τήν ἐπανενεργοποίηση τῆς Βαπτισματικῆς Θείας Χάρης εἶναι :
α)Ἡ συνεχής μετάνοια καί β)ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή. Ἄς τούς μελετήσουμε:

α) Συνεχής διά βίου Μετάνοια- ἐξομολόγηση.

Ὁ Θεός, ἐνεργώντας μέ ἄπειρη ἀγάπη, ἔπλασε τό δημιούργημά Του, τόν ἄνθρωπο χαρίζοντάς του μιά ὡραία ψυχή,  μιά ψυχή πού εἶναι προορισμένη νά εἶναι νύμφη Χριστοῦ.

Αὐτός θά πρέπει νά εἶναι  ὁ πόθος μας, ὁ πόθος τοῦ κάθε ἀληθινοῦ χριστιανοῦ: νά γίνει ἡ ψυχή του μόνιμα καί αἰώνια νύμφη Χριστοῦ.

Ἤδη ἀπό τήν παροῦσα ζωή, ἐάν θέλουμε, πραγματοποιοῦμε τόν ἀρραβῶνα καί προγευόμαστε τόν πνευματικό γάμο μέ τό Νυμφίο μας Χριστό. Ὁ Κύριος ὡς ὁ μανιώδης ἐραστής τῶν ψυχῶν μας-κατά τούς Ἁγίους Πατέρες- μᾶς καλεῖ προσωπικά: ΥΙΕ ΜΟΥ ΔΟΣ ΜΟΙ ΣΗΝ ΚΑΡΔΙΑΝ.

Ὅμως ὁ ἐγωισμός (ἡ φιλαυτία κατά τούς  Ἁγίους Πατέρες), διαστρέφει τίς τρεῖς δυνάμεις ψυχῆς μας (λογιστικό – νοῦ, θυμικό – θυμό, ἐπιθυμητικό – ἐπιθυμίες). Ἀπό τήν ἄρρωστη ἀγάπη πρός τόν ἑαυτό μας (=φιλαυτία) γεννῶνται τά τρία βασικά πάθη: ἡ φιληδονία, ἡ φιλαργυρία καί ἡ φιλοδοξία. Ἀπό αὐτά γεννιῶνται καί ὅλα τά ὑπόλοιπα πάθη.

Αὐτά τά πάθη καί οἱ ἀντίστοιχες ἁμαρτίες πού προκύπτουν ἐξ αἰτίας αὐτῶν (ἁμαρτία=πράξη ἀντίθετη πρός τό θέλημα τοῦ Θεοῦ καί Πατέρα μας) ἀπενεργοποιοῦν τήν Βαπτισματική Θεία Χάρη. Δηλ. ἀπενεργοποιοῦν τήν Ἄκτιστη Ἐνέργεια τοῦ Θεοῦ πού  μᾶς χαρίζεται στό βάπτισμά μας. Τό ἀποτέλεσμα εἶναι νά διακόπτεται ἡ σχέση μας μέ τόν Χριστό. Χωρίς τήν Θεία αὐτή Ἐνέργεια, χωρίς τόν Θεό δέν μποροῦμε νά κάνουμε τίποτε ἀληθινά καλό. Ἔτσι, ἐνῶ θέλουμε νά κόψουμε τά πάθη μας, δέν μπορουμε κι ἐνῶ θέλουμε νά ἀγαπήσουμε τόν Θεό (νά Τοῦ δώσουμε τήν καρδιά μας), δέν μποροῦμε.

Ἡ ψυχὴ μας θά πρέπει νὰ ἐπανενεργοποιήση, μέ τήν βοήθεια τοῦ Θεοῦ, τήν Βαπτισματική Θεία Χάρη. Ὀφείλει νά συνέλθει πάλι, ὥστε νὰ γίνει ἄξια νύμφη τοῦ Χριστοῦ.

Γιά νά γίνει αὐτό, θά πρέπει νὰ μετανοήσει καί ἡ μετάνοια νά εἶναι μιά πράξη συνεχής.

«Ἕως ἐβδομηκοντάκις ἑπτά» εἶπε ὁ Κύριος, νά συγχωροῦμε. Μ’ αὐτόν Του τό λόγο ὑπονοεῖ ὅτι καί ὁ Ἴδιος θά μᾶς συγχωρήσει ἄπειρες φορές, ὅταν Τόν πλησιάζουμε ἐν μετανοίᾳ, ἔστω καί ἄν πέσουμε ἄπειρες φορές στό ἴδιο λάθος. Μᾶς τό εἶπε αὐτό θέλοντας  νά μᾶς βοηθήσει, ἐμᾶς τά πλάσματά του, ὥστε νά μήν ἀπελπιστοῦμε ἀπό τήν ἀδυναμία τῆς πεσμένης καί «τσαλακωμένης» φύσης μας.

Μετανοώντας ὁ ἄνθρωπος ἀρχίζει νά ἐπικαλεῖται ἀδιάλειπτα τήν Θεία Βοήθεια. Ἡ μετάνοια αὐτή συντρίβει τήν καρδιά καί τήν ταπεινώνει.

«Καρδίαν συντετριμμένην καί τεταπεινωμένην ὁ Θεός οὐκ ἐξουδενώσει». Ὡς κορύφωση τῆς μετάνοιας, τῆς ἀπόφασης γιά ἀλλαγή, ἀκολουθεῖ τό μυστήριο τῆς ἐξομολόγησης. Τότε ἡ ψυχή τοῦ χριστιανοῦ καθαρίζεται, ἡμερεύει, ἐλαφρώνει ἀπό τά ὑπαρξιακά βάρη τῶν ἁμαρτιῶν, λεπτύνεται. Τότε πλέον γίνεται κατάλληλη καί ἱκανή, ὥστε νά ἑνωθεῖ μέ τόν «ὑπέρ πᾶσαν καθαρότητα» Θεόν.

β) Ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή πού συνοδεύεται μέ σωματικό κόπο (ἄσκηση).

Ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή, πού ἔχει καί σωματικό κόπο, συμβάλλει τά μέγιστα στήν ἐπανανακάλυψη καί ἐπανενεργοποίση τῆς Βαπτισματικῆς Θείας Χάρης.

Ἕνα σῶμα ταπεινωμένο ἀπό τήν ἄσκηση γίνεται κατοικητήριο τῆς Θείας Χάριτος. Σωματικός κόπος (ἄσκηση) ὑπάρχει στή νηστεία, στίς γονυκλισίες (μετάνοιες) στήν ἀγρυπνία κ.λ.π. Ἄσκηση μπορεῖ νά εἶναι κι ἕνα διακόνημα…

Στόν κόσμο ἴσως δέν κάνουμε πολλές μετάνοιες ὅπως οἱ μοναχοί, ἀλλά  μποροῦμε νά κάνουμε πολλή ἄσκηση δίνοντας τόν ἑαυτό μας στή διακονία τοῦ ἀδελφοῦ μας, τοῦ «πλησίον».

Μέ τήν ἀγάπη πού δείχνεις στόν ἄλλον, ἀρνεῖσαι τό βόλεμά σου, ἀρνεῖσαι τή φιλαυτία σου, ἀρνεῖσαι τήν ξεκούρασή σου… κι’ αὐτό εἶναι πράγματι μεγάλη ἄσκηση.

Ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή, μαζί μέ τόν σωματικό κόπο, βοηθάει πάρα πολύ στήν ἐνεργοποίηση τῆς Θείας Χάριτος, ἔτσι ὥστε νά ἐπιτευχθεῖ ὁ πολυπόθητος στόχος:  τό δόσιμο τῆς καρδιᾶς μας στόν Θεό.

Ἡ νοερά ἀδιάλειπτη προσευχή ἑνώνει – συγκεντρώνει ὅλες τίς ψυχικές δυνάμεις (τόν νοῦ, τίς ἐπιθυμίες καί τά συναισθήματα),  τίς ἑνοποιεῖ καί τίς κατευθύνει πρός τόν Θεό.

Ὁ νοῦς κινεῖται πρός τόν Θεό μέ ἀγάπη.

Ἡ διάνοια (πού εἶναι οἱ σκέψεις καί ἕδρα ἔχει τόν ἐγκέφαλο), χρησιμοποιεῖται γιά νά διατυπώνει σέ λογικές προτάσεις αὐτό πού συλλαμβάνει ὁ νοῦς· αὐτό πού θέλουμε νά ποῦμε στόν Θεό ἀλλά ἀκόμη δέν τό ἔχουμε διατυπώσει σέ πρόταση.

 Τό θυμικό τοῦ ἀνθρώπου κινεῖται μέ ὅλη του τήν ἀγαπητική ὁρμή πρός τόν Θεό καί  τό ἐπιθυμητικό, ὅλες οἱ ἐπιθυμίες, ὅλα τά θέλω τοῦ ἀνθρώπου γίνονται μία ἔφεση, μία ἐπιθυμία, μία λαχτάρα, ἕνας ἀσυγκράτητος πόθος, ἕνα θέλω: «ὁ Θεός, ἡ Βασιλεία Του καί ἡ δικαιοσύνη Του».

Ὅλος ὁ ἄνθρωπος τότε πλέον εἶναι στραμμένος πρός τόν Θεό.

Τότε ἐκδιώκονται ὅλοι οἱ  «ἀλλόφυλοι» λογισμοί, οἱ καλοί καί κακοί, ἀπό τήν καρδιά καί μένει μόνον ἡ προσευχή – Ὁ Χριστός.

Ἔτσι ἐπανανακαλύπτει ὁ ἄνθρωπος τήν κεκρυμμένη Βαπτισματική Θεία Χάρη, ἡ Ὁποία πλέον καί ἐνεργεῖ τήν κάθαρση στήν καρδιά. Τότε ἀρχίζει νά ἀνάβει μέσα στήν καρδιά ὁ Θεῖος Ἔρωτας…

Τότε θερμαίνεται ἡ καρδιά

καί αὐτή ἡ θέρμη, ἡ φωτιά τοῦ Ἁγίου Πνεύματος

καίει

ὅλα τά σκουπίδια, ὅλα τά πάθη καί ὅλες τίς σκουριές.

Ὅπως τό χρυσάφι γιά νά τό καθαρίσουμε, τό βάζουμε στό χωνευτήρι, μές στή φωτιά καί καίγονται ἐκεῖ ὅλες οἱ  προσμείξεις, ἔτσι κι’ αὐτή ἡ θέρμη πού δημιουργεῖται ἀπό τήν νοερά προσευχή στήν καρδιά κατακαίει ὅλα τά πάθη.

Τότε ὁ ἄνθρωπος ἀγαπάει τόν Θεό καί θέλει νά κάνει θυσίες γιά Ἐκεῖνον, πού πέθανε γιά  νά μᾶς σώσει.

Ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ εἶναι ἀκριβῶς αὐτή ἡ Θεία Χάρις, τό Ἅγιο Πνεῦμα.

Ὅταν βρεῖς αὐτή τή Χάρη εἶσαι στή Βασιλεία, ἀπό τώρα.

Αὐτός εἶναι ὁ Παράδεισος.

Μᾶς τόν ἔχει βάλει, μέσα μας, ὁ Χριστός τόν Παράδεισο.  Ὁ Παράδεισος εἶναι ὁ Χριστός, εἶναι αὐτή ἡ Θεία Χάρις, ἡ Θεία ἐνέργειά Του, Αὐτός ὁ Ἴδιος.

Ἐάν ἑνωθεῖ ὁ ἄνθρωπος μ’ Αὐτόν, ζεῖ ἀπό τώρα στόν Παράδεισο. Αὐτόν ζοῦσαν οἱ μάρτυρες καί δέν τούς ἔνοιαζε ἄν πέθαιναν ἤ ὄχι, ἄν τούς κομμάτιαζαν ἤ ὄχι.

Εἶχαν ἤδη βρεῖ τόν Παράδεισο στήν ἕνωσή τους μέ τόν Χριστό, μέ τήν ἀδιάλειπτη  προσευχή, καί γι'αυτό ἦταν ἄτρωτοι. Δέν τούς ἐνοχλοῦσε τίποτε… «Κάντε με ὅ,τι θέλετε» ἔλεγαν στούς δημίους τους. Μέ τήν ἐνεργοποιημένη Θεία Χάρη, ἔχοντας ἀποκτήσει τήν ἀδιάλειπτη προσευχή, βρισκόμενοι στήν κατάσταση τοῦ φωτισμοῦ ἤ καί τῆς θεώσεως, γινόντουσαν μάρτυρες.

 Ἄν κι ἐμεῖς δέν τό ζήσουμε αὐτό, (ἀρκούμενοι σ’ ἕναν ἐκκοσμικευμένο συμβατικό χριστιανισμό), τότε δέν εἴμαστε παρά ἁπλοῖ ἀστοί-χριστιανοί ὑποταγμένοι στήν δυτική- προτεσταντική ἀντίληψη, ἡ ὁποία ἐνδιαφέρεται μόνον γιά τήν ἔξωθεν καλή εἰκόνα τοῦ ἀνθρώπου. Ὅμως, ὁ Κύριός μας ὑπῆρξε σαφής, ἀπευθυνόμενος στούς ὑποκριτές:

… Καθάρισον πρῶτον τό ἐντός τοῦ ποτηρίου καί τῆς παροψίδος, ἵνα γένηται καί τό ἐκτός αὐτῶν καθαρόν. Οὐαί ὑμῖν, γραμματεῖς καί Φαρισαῖοι ὑποκριταί, ὅτι παρομοιάζετε τάφοις κεκονιαμένοις, οἵτινες ἔξωθεν μέν φαίνονται ὡραῖοι, ἔσωθεν δέ γέμουσιν ὀστέων νεκρῶν και πάσης ἀκαθαρσίας. Οὕτω καί ὑμεῖς ἔξωθεν μέν φαίνεσθε τοῖς ἀνθρώποι δίκαιοι, ἔσωθεν δέ μεστοί ἐστε ὑποκρίσεως καί ἀνομίας.

…Καθάρισε πρῶτον ἐκεῖνο ,πού εἶναι μέσα εἰς  τό ποτήριον καί εἰς τήν πιατέλλαν …διαφορετικά ὅσον κι’ ἄν καθαρίζεις τά σκεύη αὐτά μένουν ἀκάθαρτα καί μολυσμένα. Ἀλοίμονό σας γραμματεῖς καί Φαρισαῖοι ὑποκριταί διατί ὁμοιάζετε πρός τάφους ἀσβεστωμένους, οἱ ὁποῖοι ἀπ’ ἔξω μέν φαίνονται ὡραῖοι καί κατάλευκοι, ἀπό μέσα ὅμως εἶναι γεμᾶτοι ἀπό κόκκαλα ἀποθαμένων καί ἀπό κάθε ἀκαθαρσία. Ἔτσι καί σεῖς, ἀπ’  ἔξω μέν φαίνεσθε εἰς τούς ἀνθρώπους δίκαιοι, ἀπό μέσα ὅμως εἶσθε γεμᾶτοι μέ ὑποκρισία καί μέ κάθε παράβαση τοῦ νόμου.

Αὐτά διαβάζουμε στό κατά Ματθαῖον εὐαγγέλιο, κεφάλαιο κγ΄, παρ. 25-28.

Ὁ Ἀπ. Παῦλος ἐπίσης γράφει στοὺς Ἐφεσίους: «Γιὰ τοῦτο λυγίζω τὰ γόνατά μου ἐμπρὸς στὸν Πατέρα τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ (καί Τόν παρακαλῶ)· νὰ δώσει νὰ κραταιωθεῖτε – νά δυναμωθεῖτε μὲ τὸ Πνεῦμα Του στὸν μέσα ἄνθρωπο, – στόν ἐσωτερικό ἄνθρωπο γιὰ νὰ κατοικήσει ὁ Χριστὸς μὲ τὸ Πνεῦμα Του μέσα στὴν καρδιὰ σας».

Ὁ Κύριος μᾶς διδάσκει τόν τρόπο ζωῆς, ὥστε νά γίνουμε ἀληθινά μακάριοι, μετέχοντας στή δική Του ἄπειρη μακαριότητα. Ὁ τρόπος εἶναι ἡ μίμηση τῆς δικῆς Του ζωῆς καί ἡ ἕνωσή μας μαζί Του , ἡ ἕνωση τοῦ νοῦ μας, ἡ ἕνωση τῆς καρδιᾶς μας μέ Αὐτόν.

Γιά νά ἑνωθεῖ ὁ νοῦς μας, ἡ καρδιά μας μαζί Του, θά πρέπει νά εἶναι καθαρά. Γιά νά καθαρισθοῦν, θά πρέπει νά τά καθαρίσει ὁ Κύριος μέ τήν Χάρη Του. Κι’ αὐτή ἡ Θεία Χάρις μᾶς ἔχει δοθεῖ δωρεάν κατά τό Βάπτισμά μας. Μποροῦμε, ἀνά πάσα στιγμή, νά παίρνουμε ἀπό αὐτή τή Θεία Χάρη ἀρκεῖ νά τήν ἔχουμε ἐνεργό μέσα μας διά τῆς συνεχοῦς μετανοίας καί τῆς ἀδιάλειπτης προσευχῆς.

Μποροῦμε ἀλλά καί ὀφείλουμε νά συνεργαστοῦμε μαζί Της, ὥστε νά καθαριστοῦμε.

Ὅσο καθαριζόμαστε, τόσο φωτιζόμαστε καί τόσο θεωνόμαστε.

Ὁ Θεός νά τό δώσει ἀλλά καί ἐμεῖς νά τό ἐπιδιώξουμε μέ τίς εὐχές τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου καί πάντων τῶν Ἁγίων μας.

ΤΕΛΟΣ ΚΑΙ Τῼ ΘΕῼ ΔΟΞΑ!

Ἱερομόναχος Σάββας Ἁγιορείτης

http://HristosPanagia3.blogspot.com