Μετάνοια, τό δεύτερο βάπτισμα

 
 Μετάνοια εἶναι μία διαδικασία, ἕνας τρόπος ζωῆς, μία συνεχής δηλαδή κατάσταση πού βιώνει ὁ χριστιανός καί εἶναι ἕνας τρόπος ἤ μᾶλλον, ὁ τρόπος τῆς θεραπείας τοῦ ἀνθρώπου.

Ὁ ἄνθρωπος θεραπεύεται στήν Ἐκκλησία μέ τό Ἅγιο Βάπτισμα. Δυστυχῶς, ὅμως, τήν ψυχή μας πού καθαρίστηκε μέ τό Ἅγιο Βάπτισμα τήν μολύνουμε καί πάλι. Ἡ αἰτία τοῦ μολυσμοῦ μας εἶναι οἱ διάφορες ἁμαρτίες πού κάνουμε, ἀπό τή στιγμή πού βγαίνουμε ἀπό τήν κολυμπήθρα καί μετά. Αὐτές οἱ ἁμαρτίες γίνονται πολλές φορές μέ τήν παρακίνηση τῶν «καλῶν μας γονέων»(καλλιέργεια ὑπερηφάνειας καί κενοδοξίας)καί τῶν οἰκείων μας. Στή συνέχεια κι ἐμεῖς οἱ ἴδιοι συνεχίζουμε νά καλλιεργοῦμε αὐτά πού διδαχθήκαμε. Ἔτσι κάνουμε τό λάθος τοῦ Ἀδάμ ὄχι μία ἀλλά πολλές φορές. Γι’ αὐτό τό λόγο, χρειάζεται ἕνα δεύτερο βάπτισμα, τό ὁποῖο ἀκριβῶς εἶναι αὐτή ἡ μετάνοια. Ἀσκώντας την ὁ ἄνθρωπος μπορεῖ καί πάλι νά θεραπευτεῖ.

Ἡ μετάνοια εἶναι καρπός τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Δέν εἶναι κάτι, δηλαδή, πού τό κάνουμε μόνο ἐμεῖς -χρειάζεται νά συμβάλλουμε κι ἐμεῖς- ἀλλά χρειάζεται ἐπίσης ἡ ἐνίσχυση καί ἡ Χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.

Αὐτή ἡ μετάνοια λειτουργεῖ σάν μία καθαρτική φωτιά, ἡ ὁποία κατακαίει τίς ἁμαρτίες καί τά πάθη μέσα στήν καρδιά τοῦ ἀνθρώπου. Διά τοῦ πένθους τῆς μετάνοιας ὁ μετανοών ἄνθρωπος καθαρίζεται, θεραπεύεται. Συμβαίνει κάτι ἀνάλογο μέ τό χρυσάφι, τό ὁποῖο ἔχει σκουριές καί γιά νά τό καθαρίσουμε τό βάζουμε μέσα σέ ἕναν κλίβανο μέ φωτιά. Ἐκεῖ τότε ὅλα τά ὀξείδια καίγονται καί μένει καθαρός χρυσός χωρίς προσμείξεις. Κατά ἕναν ἀνάλογο τρόπο ὁ ἄνθρωπος, ὁ ὁποῖος μετανοεῖ, μπαίνει σ' αὐτήν τήν καθαρτική φωτιά τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καί γίνεται λαμπρότερος καί ἀπό τό χρυσάφι.

Λέει ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ: «Ἐάν οἱ ἁμαρτίες σας εἶναι ὡς φοινικοῦν», κόκκινες δηλαδή σάν αἷμα, «ὑπέρ χιόνα λευκανῶ», Ἐγώ θά σᾶς κάνω λαμπρότερους καί λευκότερους καί ἀπό τό χιόνι (τίς ψυχές σας). Ἤ σ’ ἄλλη περίπτωση λέει: "ὡς ἔριον λευκανῶ". Θά κάνω λευκές τίς ψυχές σας, ὅπως τό μαλλί τό λευκό, τό ὁποῖο τό βλέπει κανείς καί τό χαίρεται μέ τήν καθαρότητα πού ἔχει.

Ἡ Χάρη τοῦ Θεοῦ πού ἑλκύετει ἀπό τόν μετανοημένο ἄνθρωπο τόν καθαρίζει πλήρως. Σ’ αὐτήν τήν κατάσταση τῆς μετανοίας, μ’ αὐτήν τή διαδικασία, ὁ ἄνθρωπος μπορεῖ ν ἀποκτήσει -λένε οἱ Ἅγιοι Πατέρες- τό μεγάλο θησαυρό τῆς παρθενίας.

Ἡ Ἐκκλησία μᾶς δίνει αὐτή τή δυνατότητα, νά ξαναποκτήσουμε αὐτό τό θησαυρό, «πνευματικῷ τῷ τρόπῳ», μέ τή μετάνοια. Ὁ Ἅγιος Νικήτας ὁ Στηθᾶτος λέει: " Μήν πεῖς στήν καρδιά σου ὅτι πλέον εἶναι ἀδύνατον νά ἀποκτήσω τό θησαυρό, τήν ἁγνότητα τῆς παρθενίας, γιατί ἔχω πέσει πλέον στή φθορά καί στή μανία τοῦ σώματος, στίς σωματικές ἡδονές καί ὀρέξεις». Ἔστω κι ἄν ὁ ἄνθρωπος ἔχασε τήν παρθενία του, μπορεῖ νά τήν ἀποκτήσει πάλι, μέ τά δάκρυα τοῦ δεύτερου βαπτίσματος, πού εἶναι ἡ μετάνοια.

Ἄς μή μᾶς πιάνει ἡ ἀπελπισία καί ἡ ἀπογοήτευση. Ἡ πνευματική παρθενία εἶναι ἡ χαμένη στολή, ἡ πρώτη στολή, τήν ὁποία φοράει πάλι ὁ Πατέρας στόν ἄσωτο υἱό. Τοῦ ξαναδίνει τήν πρώτη κατάσταση, ἐνῶ ἔκανε ὅ,τι ἔκανε, ἐνῶ σκόρπισε τήν πατρική του περιουσία μέ τίς πόρνες καί ὅλα αὐτά…Ὃταν ἐπιστρέφει ὁ ἄσωτος, ὁ Θεός -αὐτός εἶναι ὁ Πατέρας- τοῦ ξαναδίνει τήν πρώτη στολή, τοῦ φοράει τό δαχτυλίδι, θυσιάζει τό μοσχάρι, κάνει γλέντι, κλπ. Τοῦ δίνει ὅλη, ὅση λαμπρότητα εἶχε καί πρίν κάνει τίς ἀσωτεῖες. Ἔτσι γίνεται καί μέ τή ψυχή πού μετανοεῖ. Ὁ Χριστός τήν ξαναντύνει μέ τήν ἴδια ἁγνότητα πού εἶχε πρίν ἁμαρτήσει.

Λέει ὁ ἴδιος ἅγιος πατέρας, ὁ Ἅγιος Νικήτας ὁ Στηθᾶτος: «Ὅπου ὑπάρχουν πόνοι μετανοίας», ὅπου δηλαδή κανείς πονάει, κοπιάζει στή διαδικασία αὐτή τῆς μετανοίας, «ὅταν μέ κακοπάθεια καί θερμότητα καταβάλλει», σπέρνει αὐτά τά σπέρματα τῆς μετάνοιας, καί τά συνοδεύει «μέ δάκρυα κατανύξεως», (μέ τέτοια δάκρυα, σάν ποτάμια) τότε, χάριν ὅλης αὐτῆς τῆς προσπάθειας, «τά ὀχυρώματα ὅλα του ἐχθροῦ καταρρέουν». Συμπαρασύρει αὐτό τό ὁρμητικό ποτάμι τῆς μετάνοιας, ὅλα ὅσα μέσα μας ἔχει χτίσει ὁ ἐχθρός, ὅλα τά φρούρια τοῦ διαβόλου δηλαδή. Ὅλα γκρεμίζονται, ὅταν κανείς μετανοεῖ καί ὅταν μέ θέρμη καί μέ δάκρυα ζητάει τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ. Σβήνεται ὅλη ἡ πυρκαγιά τῶν παθῶν, ὅλη ἡ φωτιά πού νιώθει ὁ ἄνθρωπος μέσα του, καί ἡ ὁποία τόν σπρώχνει στό κακό.

Μέ τή μετάνοια καταστέλλεται ἡ φωτιά τῶν παθῶν καί γίνεται ἡ ἄνωθεν ἀναγέννηση. Τότε τελεῖται μέσα στήν ψυχή τοῦ ἀνθρώπου αὐτό πού εἶπε ὁ Χριστός στόν Ἅγιο Νικόδημο, τό νυχτερινό μαθητή: "Ἐάν μή τις γεννηθῆ ἄνωθεν, οὐ δύναται εἰσελθεῖν εἰς τήν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν". Δέν μπορεῖς νά μπεῖς στόν Παράδεισο, ἐάν δέ γεννηθεῖς ἄνωθεν, ἐάν δέν ἀναγεννηθεῖς πνευματικά κατ’ ἀρχήν διά τοῦ Ἁγίου Βαπτίσματος καί στή συνέχεια διά τῆς ἀνακαίνισής Του. Ἐπειδή ὅλοι μας ἄν καί βαπτισμένοι ἔχουμε πεθάνει πνευματικά, λόγω τῆς μεταβαπτισματικῆς ἁμαρτίας, πρέπει νά γίνει αὐτή ἡ δεύτερη ἀνά-γέννηση. Αὐτή ἡ ἀναγέννηση εἶναι ἡ μετάνοια.

«Καλά, γίνεται νά ξαναγεννηθεῖ ὁ ἄνθρωπος;» ἐρωτᾶ ὁ Ἅγιος Νικόδημος. «Τί θά γίνει; Εἶναι δυνατόν νά ξαναεισέλθει ὁ ἄνθρωπος στήν κοιλία τῆς μητέρας του;». Καί τοῦ λέει ὁ Χριστός μας: «Δέν καταλαβαίνεις;» -Ἄν καί ἦταν μορφωμένος ὁ Ἅγιος Νικόδημος καί ἤξερε τί λέει ὁ νόμος ὅμως δέν καταλάβαινε.- «Δέν ἐννοῶ αὐτό τό πράγμα, ἐννοῶ πνευματικά νά ἀναγεννηθεῖς». Γίνεται αὐτή ἡ ἀναγέννηση «δι’ ἐπιδημίας», μέ τήν ἔλευση, μέ τόν ἐρχομό τοῦ Παρακλήτου, τοῦ Ἁγίου Πνεύματος δηλαδή.

«Καί πάλι ἁγνείας καί παρθενίας παλάτιον ἡ ψυχή γίνεται»˙ καί πάλι ἡ ψυχή γίνεται «ἕνα παλάτι ἁγνότητας καί παρθενίας» μᾶς διδάσκουν οἱ Ἅγιοι Πατέρες.

Ἔτσι, κανένας δέν ἐπιτρέπεται, δέ δικαιολογεῖται νά στενοχωριέται, νά ἀπελπίζεται καί νά λέει: «τά ’χασα ὅλα, πῆγε χαμένη ὅλη μου ἡ ζωή, ἡ ψυχή μου, ἡ ἁγνότητά μου κ.λ.π.». Ὅλα μπορεῖς νά τά βρεῖς, νά τά ξαναέχεις καί ἀκόμη πιό λαμπρά ἀπό πρίν, γιατί ὁ Θεός τά δίνει, ὅταν μετανοοῦμε μέ θέρμη καί δάκρυα. Ἄς δοξάζουμε καί ἄς εὐχαριστοῦμε τό Θεό γιά τή μεγάλη Του δωρεά πού λέγεται Μετάνοια.

Ἱερομόναχος Σάββας Ἁγιορείτης
 http://HristosPanagia3.blogspot.com