Πῶς ἡ ταπείνωση καλλιεργεῖται μέ τήν προσευχή

 

ΓΕΡ.: Τη σχέση της ταπεινώσεως με την προσευχή την περιγράφει με πολλή σαφήνεια ο αββάς Δωρόθεος. «Η αδιάλειπτη προσευχή», λέει ο όσιος, «καταπολεμάει την υπερηφάνεια. Γιατί είναι ολοφάνερο πως ο ταπεινός, ο ευλαβής, γνωρίζοντας ότι κανένα καλό δεν είναι δυνατό να κατορθώσει η ψυχή χωρίς τη βοήθεια και τη σκέπη του Θεού, δεν σταματά να προσεύχεται ικετευτικά στον Θεό, για να τον ελεήσει. Κι αυτός που προσεύχεται αδιάλειπτα στον Θεό, ότι κι αν αξιωθεί να κατορθώσει, ξέρει με Ποιου τη δύναμη το κατόρθωσε. Γι'

αυτό και δεν μπορεί να υπερηφανευτεί ή να το αποδώσει στην δική του δύναμη. Στον Θεό αποδίδει κάθε κατόρθωμα, Αυτόν πάντα ευχαριστεί και Αυτόν πάντα παρακαλεί, τρέμοντας μήπως χάσει αυτή τη βοήθεια, οπότε θα φανεί πόσο ασθενικός και αδύναμος είναι.
Κι έτσι με τη βοήθεια της ταπεινώσεως προσεύχεται και με την προσευχή ταπεινώνεται- και όσο κατορθώνει κάτι, τόσο ταπεινώνεται- και όσο ταπεινώνεται, βοηθείται και προκόβει».

Όποιος στην προσευχή του αξιώνεται να αισθανθεί κατάνυξη —και η κατάνυξη γεννιέται μόνο από την προσεκτική προσευχή—, αυτός εμπειρικά γνωρίζει ότι, ακριβώς στις πολύτιμες κατανυκτικές στιγμές, εμφανίζονται στον νου του ταπεινοί λογισμοί, που φέρνουν στην καρδιά το αίσθημα της ταπεινώσεως. Κι αυτό συμβαίνει προπαντός όταν η κατάνυξη συνοδεύεται από δάκρυα. Όσο συχνότερα επισκέπτεται η κατάνυξη τον εργάτη της προσευχής, τόσο συχνότερα επαναλαμβάνεται στον νου του και τόσο βαθύτερα διαποτίζει την καρδιά του η μυστική διδασκαλία για την ταπείνωση. Η διαρκής κατάνυξη κρατάει την ψυχή σε διαρκή ταπείνωση, σε διαρκή προσευχητική διάθεση, σε διαρκή μνήμη τού Θεού. Οι άγιοι πατέρες παρατηρούν ότι, σε αντίθεση με την υπερηφάνεια, που σκορπίζει τους λογισμούς του ανθρώπου σ' όλη την κτίση, η ταπείνωση τους συγκεντρώνει στην ψυχή. Από την άκαρπη και επιπόλαιη θεώρηση όλου του κόσμου η ταπείνωση μας μεταφέρει στην πολύκαρπη και βαθιά θεώρηση του εαυτού μας, στη νοερή ησυχία, στην κατάσταση που απαιτείται για την αληθινή προσευχή και που αποκτάται με την προσεκτική προσευχή.

Τέλος, η χαριτόβρυτη ενέργεια της προσευχής και η χαριτόβρυτη ενέργεια της ταπεινώσεως είναι η ίδια, όπως είπα στην αρχή. Αυτή η ενέργεια, που παρουσιάζεται αφενός στη χριστομίμητη ταπείνωση και αφετέρου στη θεία αγάπη, τον ύψιστο καρπό της προσευχής, ανήκει στον Κύριο μας Ιησού Χριστό. Αυτός είναι που ενεργεί στους εκλεκτούς Του με τρόπο ανέκφραστο και ακατάληπτο διά του Αγίου Πνεύματος. Αμήν.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ. ΑΣΚΗΤΙΚΕΣ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ  B  ΑΓΙΟΥ ΙΓΝΑΤΙΟΥ ΜΠΡΙΑΝΤΣΑΝΙΝΩΦ. ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ

 http://apantaortodoxias.blogspot.com/2012/02/blog-post_4123.html