ΚΥΡΙΟΣ ΙΗΣΟΥΣ ΧΡΙΣΤΟΣ LORD JESUS CHRIST 3: Μνήμη τοῦ νεομάρτυρα ἁγίου Μάξιμου Σάντοβιτς (†) 6 Αὐγούστου. Νεομάρτυρες τῆς Ὀρθοδοξίας στόν 20ό και 21ο αἰώνα. Χαραλάμπους Χ. Ἄνδραλη

6 Αυγούστου: Μνήμη του νεομάρτυρα αγίου Μάξιμου Σάντοβιτς

Μέρος Δεύτερο Κεφάλαιο Πρώτο

(†) Άγιος Μάξιμος Σάντοβιτς 1914

Ο Άγιος Μάξιμος Σάντοβιτς, γεννήθηκε το 1886 στο χωριό Ζντένια της Αυστροουγγαρίας, στα σημερινά σύνορα Πολωνίας-Σλοβακίας. Οι γονείς του, Τιμόθεος και Χριστίνα, του μετέδωσαν από πολύ νεαρή ηλικία τις αρχές του Χριστιανισμού. Έτσι, ο Μάξιμος απέκτησε μεγάλη ευλάβεια προς το Θεό.

Μεγαλώνοντας, πήγε ως δόκιμος σε ένα ουνίτικο μοναστήρι, καθώς στην περιοχή εκείνη είχε επικρατήσει δια της βίας η ουνία (παπισμός με το ένδυμα της Ορθοδοξίας, δηλαδή βυζαντινοί Ναοί, άμφια Ορθοδόξων, αλλά μνημόνευση του πάπα!).

Σύντομα, ο ευλαβής νέος απογοητεύτηκε από τον «δυτικό» μοναχισμό και αναχώρησε από τη μονή. Έπειτα κατευθύνθηκε στην Ουκρανία, στο ορθόδοξο μοναστήρι του Ποχαέφ, που ήταν γνωστό για το αυστηρό τυπικό του και για την πνευματικότητα των μοναχών του.

Εκεί, όντας ακόμα δόκιμος, συναντήθηκε με τον Μητροπολίτη Αντώνιο Κραποβίτσκυ. Ο τελευταίος, ζήτησε από τον ηγούμενο, να επιτρέψει σε κάποιον δόκιμο να τον ακολουθήσει, με σκοπό την παρακολούθηση θεολογικών σεμιναρίων και με την προοπτική να υπηρετήσει στις ουκρανικές κοινότητες των Καρπαθίων, που είχαν πλέον γυρίσει από την Ουνία στην Ορθοδοξία. Ο ηγούμενος επέλεξε τον Μάξιμο και εκείνος έκανε υπακοή στον γέροντα, παρότι εγκατέλειπε την ιδέα του μοναχισμού, που με μεγάλη λαχτάρα ήθελε να ακολουθήσει.

Το 1911, ο Μάξιμος παντρεύτηκε και την ίδια χρονιά χειροτονήθηκε διάκονος και ιερέας. Από τότε, ξεκίνησε ένα αξιόλογο ιερατικό έργο στην περιοχή, γεγονός που τον κατέστησε αντιπαθή στη φιλοπαπική αυστροουγγρική κυβέρνηση. Φυλακίστηκε πολλές φορές, ενώ πλήρωσε και αρκετά πρόστιμα. Παρά τους διωγμούς, δεν σταμάτησε να προσφέρει παρηγοριά στους πονεμένους και να ενθαρρύνει τους τρομοκρατημένους ορθοδόξους.

Το Μάρτιο του 1912, φυλακίστηκε εκ νέου, με την κατηγορία ότι ήταν Ορθόδοξος και χρησιμοποιούσε θρησκευτικά βιβλία γραμμένα στα ρωσικά, τη στιγμή που η Ρωσία ήταν εχθρός της Αυστροουγγαρίας. Παρά τις συκοφαντίες περί δήθεν κατασκοπείας, ο Άγιος Μάξιμος αθωώθηκε στη δίκη που ακολούθησε, αλλά βγήκε από τη φυλακή με εξασθενημένη υγεία από τις πολλές κακουχίες.

Στην αρχή του Α’ παγκοσμίου πολέμου, ο Άγιος συνελήφθη ξανά και φυλακίστηκε στην περιοχή Γκόρλις μαζί με την έγκυο σύζυγό του, τον πατέρα του και όλους τους ορθοδόξους του χωριού Ζντένια, όπου υπηρετούσε. Στις 6 Αυγούστου του 1914, δύο στρατιωτικοί έβγαλαν από τη φυλακή τον 28χρονο ιερέα και αφού τον βασάνισαν, τον εκτέλεσαν, μπροστά στα δακρυσμένα μάτια των πνευματικών του τέκνων. Μέχρι να ξεψυχήσει, φώναζε με όλη του τη δύναμη: «Ζήτω η Ιερή Ορθόδοξη Πίστη».

Ο Άγιος Μάξιμος υπηρέτησε με αυταπάρνηση το ποίμνιό του μέχρι τον σαρκικό του θάνατο. Και δεν λύγισε στις απειλές και τους διωγμούς που υπέστη από τους ουνίτες. Αλλά κράτησε ψηλά τη σημαία της Ορθοδοξίας, θυσιάζοντας για αυτήν, την ίδια του τη ζωή.

Το 1994, η Ορθόδοξη Πολωνική Εκκλησία, ανακήρυξε Άγιο τον Νεομάρτυρα Μάξιμο Σάντοβιτς. Η μνήμη του τιμάται στις 6 Αυγούστου.

Ο τάφος του Αγίου Μάξιμου στην Ζντένια