Από τούς βίους των αγίων πληροφορούμαστε την ωφέλεια πού προκύπτει από τα μνημόσυνα.
Στον
βίο τού άγ. Μακαρίου τού Αιγυπτίου αναφέρεται το εξής περιστατικό:
Περπατώντας κάποια μέρα στην έρημο συνάντησε να κρανίο. Το σκούντησε με
το ραβδί του και ρώτησε. Ποιος είσαι εσύ; Και απάντησε το κρανίο
λέγοντας ότι εγώ ήμουν αρχιερέας των ειδώλων και των ειδωλολατρών πού
έμεναν στον τόπο αυτό. Εσύ είσαι ο Μακάριος ο πνευματικός; Να γνωρίζεις
ότι την ώρα πού θα σπλαχνισθείς αυτούς πού βρίσκονται στην κόλαση και
προσευχηθείς γι' αυτούς, ελευθερώνονται λίγο και βρίσκουν κάποια
ανακούφιση.
Αναφέρεται και στον βίο τής αγίας Θέκλας το εξής:
Όταν την συνέλαβε ο ηγεμόνας Αλέξανδρος για να μαρτυρήσει, πριν από το
μαρτύριο την παρέδωσε στην πλούσια και ευμενέστατη Τρύφαινα για να την
φυλάει μέχρις ότου έλθη η ώρα τής θηριομαχίας. Η θυγατέρα της Τρύφαινας
είχε αποθανει πριν από λίγες μέρες. Παρουσιάσθηκε στην μητέρα της
και τής είπε: «Μήτερ μου, αγάπα αυτήν την ξένην Θέκλαν, και έχε την άντ'
έμού θυγατέρα σου, διότι είναι δούλη τού Θεού, και δύναται να κάνη
δέησιν και να με βάλη ο Κύριος στον τόπο των Δικαίων». Μόλις ξύπνησε η
Τρύφαινα, είπε στην αγία: «Τέκνον μου, δεύτερον σε παρακαλώ, κάμε μου
την καλωσύνην αυτήν, και δεήσου τού Χριστού σου, να αναπαύση την
θυγατέρα μου εις ζωήν την αιώνιων, ότι μού εζήτησε δι' οράματος». Τότε η Αγία αφού σήκωσε τα χέρια της στον ουρανό και προσευχήθηκε είπε:
«Κύριέ μου, Ιησού Χριστέ, Υιέ τού αληθούς και ζώντος Θεού, επάκουσόν
μου, τής δούλης σου, και ανάπαυσον την Φαλκονίλλαν εις ζωήν τήν αιώνιον,
κατά το θέλημά Σου το άγιον» (βλ. Συναξ. 24ης Σεπτεμβρίου). Αναφέρεται
για τον άγιο Γρηγόριο τον Διάλογο ότι με την προσευχή του έσωσε τον
αυτοκράτορα Τραϊανό, πλην όμως άκουσε φωνή από τον Θεό πού έλεγε: «Τής
ευχής σου ήκουσα και συγγνώμην Τραϊανώ δίδωμι». Εσύ όμως στο εξής να μην
προσεύχεσαι για τους ασεβείς.
Η βασίλισσα Θεοδώρα πάλι με τις ευχές των Ιερέων ελευθέρωσε τον σύζυγό της αυτοκράτορα Θεόφιλο από τα δεσμά τής κολάσεως. Πολλά
παρόμοια περιστατικά αναφέρονται στους βίους των οσίων και θεοφόρων
Πατέρων πού με τις προσευχές και τις δεήσεις βοήθησαν πολλούς. Και ακόμη
περισσότερα μπορούν να λεχθούν και να γραφούν από τους σημερινούς
λειτουργούς τού Υψίστου, πού με τις Λειτουργίες μπορούν και βοηθούν
ψυχές κεκοιμημένων χριστιανών.
Χρόνος τελέσεως των μνημοσύνων
Πότε όμως πρέπει να τελούνται; Οι Αποστολικές Διαταγές μας αναφέρουν ότι πρέπει να τελούμε μνημόσυνα την 3η μέρα, την 9η, την 40ή, και στο χρόνο. Ο
αγ. Ισίδωρος ο Πηλουσιώτης αναφέρει ότι τελούνται την τρίτη ημέρα εις
ανάμνηση της τριημέρου Αναστάσεως του Κυρίου. Την 9η ημέρα εις τύπων
των αγγελικών δυνάμεων. Την 40ήν σύμφωνα με τον παλαιών τύπων, διότι και
οι Ιουδαίοι όταν απέθανεν ό Μωυσής τον πένθησαν για σαράντα μέρες.
Ο
Συμεών Θεσσαλονίκης στα τριήμερα και στα εννιάμερα βλέπει άλλο
συμβολισμό: «Τα τρίτα τελούνται υπέρ του κεκοιμημένου, διότι ο άνθρωπος
δια της αγίας Τριάδος έλαβε το είναι και διότι μεταστάς θέλει αλλοιωθεί
και θέλει φανεί εις το αρχαίων καλλώπισμα, εις το οποίον ητο προ της
παραβάσεως ή και εις καλλίτερων ίσως. Τα ένατα διά να συνταχθεί το
πνεύμα του ως άυλον, και τής ιδίας φύσεως μετά των αγγέλων... Τα δε
τεσσαράκοντα δια την του Σωτήρος Άνάληψιν, ήτις έγινε μετά την Ανάστασιν
μετά τον αριθμών αυτόν των ημερών, διά να αναληφθεί και αυτός τότε,
όταν αναστηθεί... και διά να προϋπάντηση τον Κριτήν...»
Στην Ομολογία Μητροφάνους του Κριτοπούλου αναφέρεται, όπως είπαμε παραπάνω: «Ευχόμεθα
ονομαστικά για εκείνους που εκοιμήθησαν, την Πρώτη ημέρα, την Τρίτη,
την ενάτη, την εικοστή, την τεσσαρακοστή, κατόπι μετά τρεις μήνες, μετά
έξι μήνες, και τέλος μετά να χρόνο και όσες φορές θέλουν να το κάνουν
αυτό οι συγγενείς εκείνου πού έφυγε, δεν εμποδίζονται. Κάθε Σάββατο όμως
όλου του χρόνου αναφέρονται προσευχές από την Εκκλησία για όλους τούς
νεκρούς πού κοιμήθηκαν με ευσέβεια. Και αυτό γίνεται σε όλους τους
ναούς. Και κάθε φορά πού προσφέρεται η Θεία Λειτουργία, Πάντοτε
μνημονεύονται και αυτοί». Εκτός από αυτά όμως η Εκκλησία μας έχει
και δυο Ψυχοσάββατα στα οποία μνημονεύονται όλοι οι χριστιανοί από αρχής
του κόσμου μέχρις εσχάτων. Το πρώτο Ψυχοσάββατο το όρισαν οι
Πατέρες την Κυριακή προ της Κρίσεως (Απόκρεω). Αυτή τη μέρα η Εκκλησία
τελεί μνημόσυνα για τα παιδιά της πού πέθαναν σε ξένη γη, είτε στη
Θάλασσα, είτε στην έρημο γη αυτούς δεν έχουν γίνει κανονικά μνημόσυνα
και έχουν στερηθεί την ωφελεία τους. Οι Θείοι Πατέρες κινούμενοι από
φιλανθρωπία όρισαν να τελούνται μνημόσυνα όπερα όλων «των κεκοιμημένων»,
για να συμπεριλαμβάνονται και εκείνοι πού δεν τούς έγιναν ειδικά
μνημόσυνα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου