Παρεκκλήσια τοῦ Βουνοῦ. Βιβλιοθήκη.Καθηγούμενοι τῆς Ἱερᾶς Μονῆς μας. Γρηγοριάτικο γεροντικό. Μοναχοῦ Δαμασκηνοῦ Γρηγοριάτου

Παρεκκλήσια τοῦ Βουνοῦ:

Μοναχοῦ Δαμασκηνοῦ Γρηγοριάτου

10. Τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου
11. Τοῦ ἁγίου Πρωτομάρτυρος καί Ἀρχιδιακόνου Στεφάνου.
12. Τοῦ Ἁγίου Ἠλιοῦ τοῦ Θεσβίτου.
Ἀπό παλαιότερα ὑπῆρχε μόνο τό τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου, τό ὁποῖον κτίσθηκε τά τέλη τοῦ 19ου αἰῶνος, μαζί μέ τό σπίτι, ἀπό τόν δραστήριο Ἡγούμενο παπᾶ Συμεών, σάν Δασονομεῖο τῆς Μονῆς μας. Τά ὑπόλοιπα δύο Παρεκκλήσια μαζί μέ ἡσυχαστικά Καθίσματα  κτίσθηκαν ἀπό τόν Γέροντάς μας π. Γεώργιο τήν δεκαετία τοῦ 1990.
Τό κτίριο μαζί μέ τό ἐκκλησάκι τοῦ ἁγίου Προφήτου Ἠλιοῦ κτίσθηκε γιά Πυροφυλάκειο τοῦ Δάσους μας, ἐνῶ ὁ Ἅγιος Στέφανος κτίσθηκε σέ ἀντικατάστασι τοῦ γκρεμισθέντος ὁμωνύμου παρεκκλησίου τό 1904, στό ὁποῖον ἔζησε γιά μερικά χρόνια ὁ μεγάλος ἀσκητής τοῦ Ὄρους Χατζη-Γιώργης μέ ὁμάδα μοναχῶν του.

Βιβλιοθήκη

Δέν διασώζονται πολλά περγαμηνά καί παλαίτυπα βιβλία, διότι ἐκάησαν στούς φούρνους ἀπό τούς Τούρκους, ὅταν εἶχαν καταλάβει τό Ἅγιον Ὄρος στήν περίοδο τῆς Ἑλληνικῆς Ἐπαναστάσεως. Ὅμως οἱ σωζόμενοι Κώδικες εἶναι:

Ἕξι περγαμηνοί ἐκκλησιαστικῆς ὕλης τῶν 9ου-13ου αἰῶνος.
Ἐννενήκοντα ἐννέα  χάρτινοι ἐκκλησιαστικῆς ὕλης τῶν 14ου-19ου αἰῶνος.
Τριάκοντα χάρτινοι ἐκκλησιαστικῆς καί ἐξωτερικῆς ὕλης τῶν 14-19ου αἰῶνος. Καί  τεσσαράκοντα χάρτινοι ἐκκλησιαστικῆς Μουσικῆς τῶν 15-19ου αἰῶνος.
Ἡ νέα Βιβλιοθήκη τῆς Μονῆς μας ἔχει περί τούς 20.000 τόμους βιβλία διαφόρου περιεχομένου. Ὅλα εἶναι νεώτερα καί ἱκανά στόν ὁποιονδήποτε νά ἐντρυφήση γιά ὅποια ἐπιστήμη θελήση νά μορφωθῆ.

Καθηγούμενοι τῆς Ἱερᾶς Μονῆς μας

Τό Μοναστήρι μας μετετράπη πάλι σέ Κοινόβιο τό 1840. Οἱ κατά σειράν ἡγούμενοι ἦσαν:

1. Ἀρχιμ. π. Νεόφυτος. Ἀσκήτευε μέχρι τότε στήν Μικρά Ἀγία ῎Αννα. Καταγόταν ἀπό τήν Μυτιλήνη καί εἶχε καρεῖ μοναχός στήν Μονή Ἐσφιγμένου. Ἡγουμένευσε μέχρι τό 1848. Ἔκτοτε ἀσκήτευσε στό Κάθισμα τῆς Παναγίας μας καί κατόπιν ἀνεχώρησε γιά τήν Νέα Σκήτη, ὅπου καί ἐτελεύτησε. Ἦτο δύσκολη ἡ ποιμαντική του διακονία, διότι οἱ μοναχοί δέν ἤθελαν νά συμμορφωθοῦν πρός τό κοινοβιακό πολίτευμα.

2. Ἀρχιμ. π. Δανιήλ.
Ἦτο πνευματικό τέκνο τοῦ ἀποχωρήσαντος Γέροντος Νεοφύτου. Ἡγουμένευσε μέχρι τό 1859, ἀφοῦ ἐπεβάρυνε τήν Μονή μέ ὑπέρογκα οἰκονομικά χρέη. Ὅμως ἐπετελέσθηκαν καί καλά ἔργα, ὅπως ἡ ἵδρυσις τοῦ παρεκκλησίου τοῦ Ὁσίου Γρηγορίου καί ἡ ἀγορά τοῦ Μετοχίου Βούλτσιστα στήν Πιερία μέ χρήματα τοῦ μοναχοῦ Βησσαρίωνος, Οἰκονόμου τοῦ πάλαι ποτέ Μετοχίου μας Βυζαντία στήν Ρουμανία.

3. Ἀρχιμ. π. Συμεών Ἀγγελίδης. Καταγόταν ἀπό τήν Τριπολιτσά Πελοποννήσου. Ἡγουμένευσε 46 περίπου χρόνια καί εἶναι ὁ τέταρτος Κτίτωρ τῆς Μονῆς μας. Πολλές ἀπό τίς δραστηριότητές του θά διαβάση ὁ ἀναγνώστης σέ ἄλλα κεφάλαια τοῦ παρόντος βιβλίου.

4. Ἀρχιμ. π. Ἰάκωβος Γιαννούλης. Ἦτο θεῖος τοῦ περιβοήτου γιά τά διοικητικά του καί ἄλλα προσόντα Γρηγοριάτου μοναχοῦ Βαρλαάμ, καταγόμενος ἀπό τό χωριό Μαυρίκι τῆς Τεγέας Ἀρκαδίας. Ἡγουμένευσε μόνο τέσσερα χρόνια, διότι προσεβλήθη στό Μετόχιο Μπαλαμπάνι τοῦ Νέου Μαρμαρᾶ Χαλκιδικῆς ἀπό ἑλονοσία καί ἀπέθανε. Ἦτο ὀλιγογράμματος, ἀλλά σέ ὅλα ἱκανώτατος καί ἐθνικός ἥρως, διότι διευκόλυνε τά ἀνταρτικά μας σώματα νά μένουν καί νά ὀχυρώνονται στά Μετόχια τῆς Μονῆς μας στήν Χαλκιδική καί νά κτυποῦν τούς Κομιτατζῆδες Βουλγάρους.

5. Ἀρχιμ. Κοσμᾶς Σταματόπουλος. Καταγόταν ἀπό τό χωριό Ζευγολατιό Ἀρκαδίας. Ἦλθε στήν Μονή τό 1868. Μετά δύο χρόνια χειροτονήθηκε διάκονος καί ἀργότερα ἱερομόναχος. Ὑπηρέτησε ἐπί δύο χρόνια σάν Ἀντιπρόσωπος τῆς Μονῆς στήν Ἱερά Κοινότητα. Κατόπιν προσκλήθηκε καί ἀνέλαβε ἡγούμενος τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Ἐσφιγμένου. Μετά παραιτήθηκε καί μετέβη στά Ἱεροσόλυμα, ὅπου ἔμεινε μέχρι τό 1901. Μετά, τό 1903, ἐπέστρεψε στήν Μονή τῆς Μετανοίας του καί τό 1910 ἐξελέγη ἡγούμενος Αὐτῆς. Ἐκοιμήθη ἀπό καρδιακό ἐπεισόδιο τό ἔτος 1914. Κατά τήν διάρκεια τῆς ἡγουμενείας του ἐπρυτάνευε ἄκρα ἡσυχία καί παραδειγματική ἀδελφική συμβίωσις τῶν Πατέρων, τά δέ οἰκονομικά τῆς Μονῆς  εὑρίσκοντο σέ εὐχάριστη θέσι.

6. Ἀρχιμ. π. Δημήτριος Τσουκαλᾶς. Καταγόταν ἀπό χωριό τῆς ὀρεινῆς Γορτυνίας Ἀρκαδίας. Ἡγουμένευσε μόλις ἑνάμισυ χρόνο καί οἰκειοθελῶς παραιτήθηκε τόν Ἀπρίλιο τοῦ 1916.

7. Ἀρχιμ. π. Γεώργιος Παρασκευόπουλος. Καταγόταν ἀπό τό χωριό Βραχοράχη τῆς Γορτυνίας. Μετά δυσκολίας δέχθηκε τό ἀξίωμα φοβούμενος τίς εὐθῦνες, ἐφ᾿ ὅσον ὁ κατάλληλος γιά τό ἀξίωμα αὐτό ἱερομόναχος Ἀθανάσιος ἔφυγε γιά τήν Ἁγία Ἄννα γιά νά μή ἐκλεγῆ ἡγούμενος. Ὑπηρέτησε τό Μοναστήρι ἀπό τῆς ὑψηλῆς αὐτῆς θέσεως ἀπό τό 1916 μέχρι τό 1924.

8. Ἀρχιμ. π. Ἀθανάσιος. Κατά κόσμον Ἀνδρέας Πρωτογερόπουλος τοῦ Γεωργίου. Καταγόταν ἀπό τόν Πύργο τῆς Ἠλείας καί ἦλθε στό Ἅγιον Ὄρος μαζί μέ ἄλλους δύο νέους τό 1891. Ὁ ἕνας ἐξ αὐτῶν ἐπέστρεψε συντόμως στόν κόσμο, ἐνῶ οἱ ἄλλοι δύο ἔμειναν στό Ἅγιον Ὄρος. Ὁ π. Ἀθανάσιος ὑποτάχθηκε στόν Γέροντα παπᾶ Συμεών. Χειροτονήθηκε διάκονος τό 1904 καί ἱερεύς τό 1908. Διακρινόταν γιά τήν ἁγία βιοτή καί τήν πραότητά του. Ἡγουμένευσε ἀπό τό 1924 μέχρι τό 1936.

9. Ἀρχιμ. π. Θεόδωρος. Κατά κόσμον Θεόδωρος Κακούνης τοῦ Γεωργίου. Γεννήθηκε στό Καστρί Κυνουρίας Ἀρκαδίας τό 1886. Δέν εἶχε τά χαρίσματα τοῦ προκατόχου του, ἀλλά κυβέρνησε τό Μοναστήρι μας μέ σύνεσι καί ἁπλότητα ἀπό τό 1937 ἕως τό 1943.

10. Ἀρχιμ. π. Βησσαρίων. Κατά κόσμον Παναγιώτης Μίχας. Γεννήθηκε στό Γεράκι τῆς Σπάρτης καί ἦτο φοιτητής ἰατρικῆς, ὅταν ἀπεφάσισε νά ἐγκαταλείψη τά ἐγκόσμια.   Ἐξελέγη ἡγούμενος ἐνῶ ἀκόμη εὑρισκόταν στήν τάξι τῶν μοναχῶν. Ὑπηρέτησε τό μοναστήρι μέ δυναμισμό διότι εἶχε μέγα διοικητικό χάρισμα ἀπό τό 1943 ἕως τό 1971, ὁπότε καί οἰκειοθελῶς παρητήθη.

11. Ἀρχιμ. π. Διονύσιος. Ὑπηρέτησε τήν Μονή σάν Τοποτηρητής ἐπί ἕνα χρόνο  καί ὡς ἡγούμενος ἐπί  δύο μέ τήν προϋπόθεσι, ὅταν εὑρεθῆ ἄλλος ἱκανώτερος γιά ἡγούμενος νά ὑποβάλλη τήν παραίτησί του.

12. Ἀρχιμ. π. Γεώργιος. Κατά κόσμον Γεώργιος Καψάνης τοῦ Ἀναστασίου. Καθηγητής τῆς Θεολογικῆς σχολῆς Ἀθηνῶν στήν ἕδρα τῆς Ποιμαντικῆς καί τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ Κανονικοῦ Δικαίου. Ἦλθε στήν Μονή μας τόν Ἰούλιο τοῦ 1974, ὡς Γέροντας μικρᾶς συνοδίας ἕξι ἀτόμων ἀπό τήν Μονή ἁγίου Γεωργίου Ἁρμᾶ Εὐβοίας. Ἐκάρη μεγαλόσχημος μοναχός ἀπό τόν μακαριστό ἡγούμενο π. Διονύσιο καί τέλη Αὐγούστου τοῦ ἰδίου ἔτους ἀνέλαβε τήν διακυβέρνησι τῆς Μονῆς, τήν ὁποία καί πηδαλιουχεῖ θαυμαστῶς καί θεαρέστως μέχρι σήμερα (2005). Περισσότερα γιά τήν τριακονταετῆ καί πλέον ἡγουμενική του προσφορά θά γράψη ἡ ἱστορία, μετά τήν ἁγία κοίμησί του.

Ἱερά Μονή Ὁσίου Γρηγορίου 

Ἅγιον Ὅρος Ἄθω 

2005

Ἐπιμέλεια κειμένου   Αναβάσεις

________________________________________________

Τό κείμενο προέρχεται ἀπό τά ἀρχεῖα τοῦ πατρός Δαμασκηνοῦ Γρηγοριάτου, τόν ὁποῖον καί εὐχαριστοῦμε θερμά γιά τήν παραχώρηση τῶν ἀρχείων, ὅπως ἐπίσης εὐχαριστοῦμε καί τόν γέροντα τῆς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου πατέρα Γεώργιο Καψάνη γιά τήν εὐλογία καί τήν ἄδεια δημοσίευσης. 
http://anavaseis.blogspot.gr/2012/12/blog-post_2646.html