Ο Αόρατος πόλεμος
ΟΣΙΟΥ ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ
Απόδοση στη νέα Ελληνική: Ιερομόναχος Βενέδικτος
Έκδοση Συνοδείας Σπυρίδωνος Ιερομονάχου, Νέα Σκήτη, Άγιον Όρος
Από την ρίζα της φιλαυτίας, την
οποία έχουμε αναφέρει πολλές φορές, δηλαδή από την αγάπη και την τιμή που έχουμε
για τον εαυτό μας, προέρχεται μία άλλη κακία που μας προξενεί πάρα πολύ μεγάλη
ζημία· αυτή είναι η αυθάδης κρίσις και κατάκρισις που κάνομε σε βάρος του
πλησίον μας. Από την κατάκρισι αυτή φθάνουμε στο σημείο να εξευτελίζουμε τους
αδελφούς, να τους καταφρονούμε και να τους ταπεινώνουμε. Αυτό το ελάττωμα όπως
προέρχεται από την υπερηφάνεια, από αυτήν θάλπεται και τρέφεται με προθυμία.
Γιατί αυτή η υπερηφάνεια μαζί με την κατάκρισι, αυξάνεται συνέχεια, επειδή,
χωρίς να το καταλάβουν, αρέσκεται η μία με την άλλη και πλανώνται συγχρόνως.
Όση μεγαλύτερη υπόληψι και τιμή
έχουμε για τον εαυτό μας, τόσο περισσότερο παρακινούμαστε να κατακρίνουμε και να
καταφρονούμε τους άλλους, νομίζοντας ότι εμείς είμαστε μακριά από εκείνες τις
ατέλειες και τα ελαττώματα που νομίζουμε ότι έχουν αυτοί.
Και ο πανούργος
διάβολος που βλέπει μέσα μας μια τόσο κακή διάθεσι, παραμένει πάντοτε άγρυπνος
για να μας ανοίγη τα μάτια και να μας κρατά ξάγρυπνους για να βλέπουμε και να
εξετάζουμε και να μεγαλοποιούμε τα ελαττώματα των άλλων. Αλλά οι αμελείς δεν το
πιστεύουν και δεν γνωρίζουν πόσο φροντίζει και πόσο συνεργεί ο εχθρός αυτός να
τυπώση στο νού μας αυτά τα μικρά ελαττώματα του ενός και του άλλου.
Γι αυτό, εάν αδελφέ μου, αγρυπνή
αυτός για να σε ζημιώση, στάσου και συ άγρυπνος για να μη πέσης στις παγίδες
του. Και αμέσως μόλις σου παρουσιάση κάποιο ασφάλμα του πλησίον σου, γύρισε πίσω
από τον λογισμό αυτόν, διότι έχει γραφή· «καθένας σας να μη σκέπτεσθε την κακία
του πλησίον» (Ζαχ. 8,17). Κι αν ακόμη αισθάνεσαι ότι παρακινείσαι να τον κρίνης,
σκέψου ότι η εξουσία αυτή δεν δόθηκε σε σένα. Αλλά κι αν σου είχε δοθή, δεν θα
μπορούσες να κρίνης σωστά όντας εσύ ο ίδιος περικυκλωμένος από χίλιους λογισμούς
και πάθη και πολύ εύκολος να έχης κακή ιδέα για τους άλλους, χωρίς δίκαιη αιτία.
Το δραστικώτερο φάρμακο της κακίας
αυτής είναι το να ασχολήσαι πάντοτε να ερευνάς με τον λογισμό σου τα δικά σου
πάθη και τις δικές σου κακίες, τα οποία είναι τόσο πολλά και τόσο απόκρυφα, που
μόνον για να τα γνωρίσης και να τα θεραπεύσης, δεν θα σου φθάσουν όλες οι ημέρες
της ζωής σου, και όχι να σου περισσέψη καιρός για να εξετάζης τις πράξεις των
άλλων. Εάν έτσι ερευνάς και κρίνης μόνον τα δικά σου πάθη, θα καθαρίσης τους
εσωτερικούς οφθαλμούς του νού σου από εκείνους τους κακούς χυμούς και τα μεγάλα
δοκάρια που βρίσκονται μέσα· από τα οποία παρακινείσαι να βλέπης τα μικρά
ξυλαράκια, που έχουν οι άλλοι στα μάτια τους, όπως είπε ο Κύριος: «Γιατί βλέπεις
το σκουπιδάκι στο μάτι του αδελφού σου και δεν καταλαβαίνεις το δοκάρι που
βρίσκεται στο δικό σου το μάτι;» (Ματθ. 7,3).
Γνώριζε, ότι όπως εξετάζεις με κακή
διάθεσι κάποιο πάθος του αδελφού σου, κάποια ρίζα του ίδιου πάθους βρίσκεται και
μέσα στην καρδιά σου, που σύμφωνα με την διάθεσι και το πάθος που έχει, έτσι με
εμπάθεια κρίνει και τα των άλλων, όπως έχει γραφή· «ο κακός άνθρωπος από το
απόθεμα της καρδιάς του βγάζει πονηρά πράγματα» Ματθ. 12,35). Γιατί και με άλλον
τρόπο, ένας καθαρός και απαθής οφθαλμός, με απάθεια βλέπει τα πράγματα και όχι
με πονηριά· «Καθαρός είναι ο οφθαλμός όταν δεν βλέπη πονηρά» (Άββ. 1,13). Έτσι
όταν σου έλθη κάποιος λογισμός για να κρίνης άλλους για κάποιο ελάττωμα,
αγανάκτησε κατά του εαυτού σου ως φταίχτη και εργάτου του ίδιου σφάλματος, και
πές στην καρδιά σου· «Πως εγώ ο ταλαίπωρος βρισκόμενος στο ίδιο σφάλμα θα σηκώσω
κεφάλι για να ιδώ και να κρίνω τα σφάλματα των άλλων;». Και έτσι τα όπλα που θα
μεταχειρισθής για τα σφάλματα των άλλων, μεταχειρίσου τα κατά του εαυτού σου,
για να θεραπεύσης τις πληγές σου.
Κι αν ακόμη το σφάλμα κάποιου
αδελφού μπορεί να είναι δημόσιο και φανερό, εσύ αιτιολόγησέ το με αγάπη και
φιλαδελφία και πές ότι στον αδελφό εκείνον με το να βρίσκωνται άλλες αρετές
κρυμμένες, για να φυλαχθούν αυτές, επέτρεψε ο Θεός να πέση στο σφάλμα αυτό ή αν
έχη μικρό χρονικό διάστημα το ελάττωμα εκείνο, για να παραμένη πιο ταπεινός στα
μάτια τα δικά του· και ακόμη με την καταφρόνησι των άλλων να κάνη κάποιον καρπό
ταπεινώσεως και να ευαρεστήση τον Θεό περισσότερο, και έτσι το κέρδος του θα
είναι μεγαλύτερο από την ζημία του. Αν πάλι η αμαρτία κάποιου είναι όχι μόνο
φανερή, αλλά και μεγάλη και προέρχεται από καρδιά ισχυρογνώμονος, μη τον
κατακρίνης· αλλά τρέξε με το λογισμό σου στις φοβερές κρίσεις του Θεού και θα
δής εκεί και άλλους ανθρώπους που ενώ προηγουμένως ήσαν στην παρανομία σε πολύ
μεγάλο βαθμό, να έχουν φθάσει σε μεγάλα μέτρα αγιότητος με την μετάνοια· και
άλλους πάλι ενώ προηγουμένως ήσαν στον υψηλότερο βαθμό της τελειότητος, να έχουν
πέσει σε αθλιώτατο γκρεμό.
Γι αυτό, να στέκεσαι πάντοτε με φόβο
και τρόμο, περισσότερο για τον εαυτό σου, παρά για κανένα άλλον. Και ας είσαι
βέβαιος ότι όλα εκείνα τα καλά λόγια που θα πής για τον πλησίον και η χαρά που
θα δοκιμάσης γι αυτόν, είναι καρπός και αποτέλεσμα του αγίου Πνεύματος. Και
αντίθετα κάθε καταφρόνησις και αυθάδης κρίσις και καταλαλιά του πλησίον,
προέρχεται από την κακία μας και από διαβολική παρακίνησι.
Έτσι αν κάποιο ελάττωμα του αδελφού
σου σε σκανδαλίση, μην αναπαυθής ποτέ, ούτε να δώσης ύπνο στους οφθαλμούς σου,
μέχρις ότου το διώξης από την καρδιά σου με όλη σου την δύναμι.
http://www.oodegr.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου