Περιπέτειες στά βάθη τῆς Καμτσάτκας.
ΜέροςΒ'
Ἡ μικρή παροικία τῶν λεπρῶν, πού ὀργάνωσα στίς ἀρχές τοῦ αἰώνα μας στήν Καμτσάτκα, ἦταν τό πιό ἀγαπητό μου δημιούργημα.
Ὁ Θεός μέ ἀξίωσε νά τό ὁλοκληρώσω πολύ σύντομα καί μέ λίγο κόπο. Τά χρόνια ἐκεῖνα ἡ λέπρα ἀποτελοῦσε μιά τρομερή μάστιγα τῆς ἀνθρωπότητος, γιατί δέν εἶχε ἀκόμα τεθεῖ κάτω ἀπό τόν ἔλεγχο τῆς ἰατρικῆς ἐπιστήμης. Γιά τό λόγο αὐτό οἱ λεπροί, ἀποδιωγμένοι ἀπό τίς οἰκογένειές, τά χωριά καί τίς πατρίδες τους, ζοῦσαν ἀπομονωμένοι σέ μέρη ἔρημα καί ἀκατοίκητα.
Ἡ παροικία ὀργανώθηκε στά βόρεια παράλια τῆς χερσονήσου, σ’ ἕνα ἑρημικό μέρος, ἀνάμεσα στά βουνά. Ἀπαρτίζόταν ἀπό τρία οἰκήματα. Στό ἕνα ἔμεναν οἱ λεπρές γυναῖκες καί τά παιδιά. Στό ἄλλο οἱ ἄντρες. Καί στό τρίτο, μικρότερο καί κάπως ἀπομονωμένο, ἡ ἀδελφή νοσοκόμα Α.Μ. Οὐρούσοβα.
Αὐτή ἡ ἁγία ψυχή εἶχε ἀνταποκριθεῖ σέ σχετική ἔκκλησή μου καί ἦρθε σ’ ἐκείνη τήν ἐρημιά, θυσιάζοντας κυριολεκτικά τή ζωή της, γιά νά ὑπηρετήσει τούς δυστυχισμένους ἀσθενεῖς. Ἡ θεάρεστη ἐργασία της ἦταν ἐθελοντική. Καμιά ἀμοιβή δέν ἔπαιρνε. Εἶχε μόνο τήν ἐλπίδα τῆς οὐράνια ἀμοιβῆς στή βασιλεία τοῦ Θεοῦ.
Διακονοῦσε μέ συγκινητική αὐτοθυσία τούς λεπρούς. Δέν ἤξερε τί θά πεῖ ὡράριο ἐργασίας, ἀνάπαυση, ὕπνος, ψυχαγωγία. Εἶχε ἐκμηδενίσει τίς προσωπικές της ἀνάγκες.
Νά βλέπατε μέ τί ἐγκαρδιότητα συνομιλοῦσε μέ «τά παιδιά της», ὅπως ἀποκαλοῦσε τούς ἀσθενεῖς· μέ τί τρυφερότητα τούς παρηγοροῦσε· μέ τί ὑπομονή ἔπλενε καί καθάριζε τίς πληγές τους· μέ τί γλυκύτητα τούς ἔκανε νά ἠρεμοῦν, ὅταν πάθαιναν ὑστερικές κρίσεις ἀπελπισίας· καί μέ τί ἱκανότητα κατόρθωνε νά ἐμψυχώνει ὅσους, σέ στιγμές ἀπογνώσεως, ἔφταναν στά πρόθυρα τῆς αὐτοκτονίας.... Ἦταν γι’ αὐτούς ὄχι νοσοκόμα, ἀλλά μητέρα καί ἀδελφή καί φύλακας ἄγγελος. Τήν ἀποκαλοῦσαν τρυφερά «ἀδελφή τῆς εὐσπλαχνίας».
Στήν παροικία πήγαινα κατά διαστήματα, μέ τά ἕλκηθρα φορτωμένα τρόφιμα καί δῶρα. Στόν καθένα ἔφερνα καί κάτι, ἀνάλογα μέ τήν ἡλικία καί τό φύλο του: ὑλικά καί ἐργαλεῖα γιά χειροτεχνία, βιβλία, περιοδικά, γλυκά καί παιχνίδια γιά τά παιδιά. Ὅλ’ αὐτά τούς ἔκαναν νά ξεχοῦν γιά λίγο τά βάσανα καί τήν κατάθλιψή τους. Γι’ αὐτό μέ περίμεναν κάθε φορά μέ ἀνυπομονησία.
Ἕνα δωμάτιο τοῦ οἰκήματος τῶν ἀνδρῶν τό εἶχα διαμορφώσει σέ παρεκκλήσι. Ἦταν μικρό καί ταπεινό, ἀφιερωμένο στόν ἅγιο πολύαθλο Ἰώβ. Ὅσο καιρό ἔμενα στήν παροικία, τελοῦσα ἐκεῖ καθημερινά ἀκολουθίες. Καί τόν ὑπόλοιπο χρόνο τόν ἀφιέρωνα στήν ἐπικοινωνία μέ τούς ἀσθενεῖς. Μοιραζόμουν μαζί τους ὅλα τά θέματα πού τούς ἀπασχολοῦσαν. Ἀπό τά πιό ἁπλά καί καθημερινά, μέχρι τά πιό σοβαρά πνευματικά. Δήμιουργήθηκαν ἔτσι μεταξύ μας ἀμοιβαῖες σχέσεις βαθειᾶς ἀγάπης καί κατανοήσεως.
Ἐκεῖνο τό Πάσχα, πού ἔκανα κοντά τους, δέν ἔχω λόγια νά τό περιγράψω, ὅπως πιό πάνω εἶπα. Μισόν αἰώνα καί πλέον ὑπηρετῶ τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία σάν κληρικός.
Κι ὅλ’ αὐτά τά χρόνια γιόρτασα τήν Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου μας κάτω ἀπό τίς ἀπροσδόκητες καί ποικιλόμορφες συνθῆκες.
Τέλεσα τήν ἀναστάσιμη ἀκολουθία στή χιονισμένη, τραχειά ἔρημο τῆς Καμτσάτκας, σέ ἄθλιες ὑπόγεις τρῶγλες, πάνω σέ πλοῖο στήν ἀνοικτή θάλασσα, σέ μιά ἀπόκρημνη παραλία τοῦ Εἰρηνικοῦ Ὠκεανοῦ, στήν πρώτη γραμμή τοῦ μετώπου στά 1914-15, σέ ἐκστρατευτικό νοσοκομεῖο, σέ φυλακές, σέ μοναστήρια...
Στό Κρεμλίνο τῆς Μόσχας, στήν Κωνσταντινούπολη, στή Ἀλεξάνδρεια, στήν Κίνα, στήν Ἰαπωνία....... Ὅμως τά συναισθήματα πού πλημμύρισαν τήν ψυχή μου, ὅταν ἔκανα τήν Ἀνάσταση μέ τούς λεπρούς ἀδελφούς μου, δέν τά ξανάνιωσα. Κι αὐτά με ὁδήγησαν νά γράψω ἐκείνη τήν ἀξέχαστη ἐμπειρία μου σέ στίχους:
Πάσχα μέ τούς λεπρούς
Στήν Καμτσάτκα, στῆς οἰκουμένης τό τέρμα,
σ’ αὐτῆς τῆς ξεχασμένης γῆς τό νεκρικό σκοτάδι,
μακριά ἀπ’ τόν κόσμο, μέσα στή σιωπή,
κάτω ἀπ’ τό θολό τ’ οὐρανοῦ, τόν ἀστροστολισμένο,
βαθιά, μέσα στά χιόνια, ἀνάμεσα σέ θάλσσα καί σέ βουνά,
ζοῦσαν λίγοι ἄνθρωποι μιάν ἄθλια ζωή.
Μαζί μέ τοῦτα τά παιδιά μου τά πνευματικά,
πού ἀπό καιρό δέν γνώρισαν χαρά μήτε καί χάδι,
βασανισμένα καθώς εἶναι ἀπό τήν ἄσπλαχνη λέπρα,
ὁ Κύριος θέλησε νά γιορτάσω τό Πάσχα.
Χωρίς ναό, χωρίς καμπάνες,
χωρίς χλιδή καί πλούσιες φορεσιές,
χωρίς μεγάλες χορωδίες καί πλήθη κι ἐπισήμους.
Μέσα στό κάτασπρο καί καθαρό σπιτάκι,
στολισμένοι μέ τή φτώχεια καί τή στέρηση,
στέκονταν οἱ λεπροί μέ τά κεριά τους ἀναμμένα.
Ὁ οἶκος τοῦ Θεοῦ γεμάτος προσευχές καί ἄνθη,
τά πρόσωπα ὅλα φωτισμένα ἀπό κατάνυξη,
μηνούσανε τόν ἐρχομό τῆς ἀναστάσιμης χαρᾶς.
Μέ ἄμφια ταπεινά πίσω ἀπ’ τό βῆλο τοῦ ἱεροῦ,
μέ τή λαμπάδα καί με τό σταυρό, μέ τήν ψυχή ὅλο χαρά,
μπροστά στό θυσιαστήριο τόν ὕμνο ἔψαλα ἐκεῖνο,
πού πρῶτα οἱ ἄγγελοι ἔψαλαν στόν οὐρανό.
Οἱ προσευχές τους φτάσανε ὥς τίς καρδιές μας.
Φούσκωσε ὁ ὕμνος τά πληγωμένα στήθη τῶν λεπρῶν,
πού μέ φωνή ἀδύναμη, βραχνή κι ἀρρωστημένη,
μά μέ ψυχή κατανυγμένη,
τόν ἀναστάσιμο ψάλανε Κανόνα.
Ξεχασμένοι ἀπ’ τόν κόσμο, στερημένοι τό φῶς,
οἱ ἀδελφοί μας τόν Κύριο ἱκέτευαν
γιά τῶν ἁμαρτιῶν τους τήν ἄφεση
καί τοῦ σύμπαντος κόσμου τήν εἰρήνη.
Γιά πρώτη φορά ἀπό τή γέννησή τους,
σήμερα τή μέρα τή μεγάλη αὐτή τῆς σωτηρίας,
ἀξιωθῆκαν νά βρεθοῦν σέ πασχαλιάτικη ἀκολουθία,
καί κινημένοι ἀπ’ τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ
ἐξομολογήθηκαν καί πῆραν τό Σῶμα καί τό Αἷμα Του.
«Χριστός Ἀνέστη! Χριστός Βοσκρέσε!»,
πλημμυρισμένοι ἀπό χαρά ἀναφωνοῦσαν.
«Ἀληθῶς Ἀνέστη! Βοΐστινου Βοσκρέσε!»,
τούς ἀποκρίνονταν τά ὄρη καί ἡ θάλασσα..
Μά πέρασε κείνη ἡ μέρα κι ἦρθε τοῦ χωρισμοῦ ἡ ὥρα.
Λυπητερός ὁ χωρισμός, παντοτινές οἱ ἀναμνήσεις.
Ἤτανε τόσο σύντομη ἡ ἐπαφή τῶν καριδῶν μας.
Σάν ἔφευγα, γονάτισαν σέ προσευχή.
Ἱκέτεψαν τόν Κύριο νά στείλει θύελλες κι ἀστροπελέκια,
γιά νά κλειστοῦν οἱ δρόμοι πού θά μ’ ἔπαιρναν μακριά.
Μέ δάκρυα στά μάτια μέ θερμοπαρακαλοῦσαν:
«Ἀγαπημένε μας πατέρα, μιά μέρα ἀκόμα!
Ἔστω μιά μέρα μόνο ἀκόμα μεῖνε μαζί μας!».
Καί ἡ καρδιά, πού δέν εἶν’ ἀπό πέτρα -ἀκόμα κι ἡ δική μου-,
ζεστάθηκε καί πάλι ἀπ’ τά καυτά τους δάκρυα.
Ἔμεινα ἐκεῖ, μέ τούς λεπρούς μου ἀδελφούς,
νά συνεχίσουμε τήν προσευχή καί τήν ἀδελφική συζήτηση...
Μητροπολίτου Κυροβογκράντ καί Νικολάεφ Νέστορος
Ἀναμνήσεις ἀπό τήν Καμτσάτκα
Ἀπόδοση ἀπό τά ρωσικά
Ἔκδοση Τρίτη
Ἱερά Μονή Παρακλήτου Ωρωπός Ἀττικῆς 2001
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου