Θεία ἀποκάλυψις. Ὀρθόδοξος κατήχησις. Ἐπισκόπου Ἀνδρέου Ἀράντ καί Χουνεντοάρας

Θεία ἀποκάλυψις.

Ὀρθόδοξος κατήχησις.

 Ἐπισκόπου Ἀνδρέου Ἀράντ καί Χουνεντοάρας 

1. Τί εἶναι κατήχησις;
Κατήχησις εἶναι τό βιβλίον στό ὁποῖον περιέχεται ἐν συντομίᾳ ἡ διδασκαλία τῆς 'Ορθοδόξου θρησκείας.

2. Σέ πόσα μέρη διαιρεῖται ἡ κατήχησις ;
῾Η κατήχησις διαρεῖται σέ τρία μέρη: α) Στήν χριστιανική πίστι β) στήν χριστιανική λατρεία καί γ) στήν χριστιανική ζωή. ῾Η πίστις μᾶς καθορίζει τήν διδασκαλία μέ τήν ὁποίαν σώζεται ὁ Χριστιανός. ῾Η λατρεία μᾶς ἀποκαλύπτει τίς δυνάμεις, τά μέσα καί τίς ἀκολουθίες μέ τίς ὁποῖες προσφέρεται στήν ψυχή ἡ καθαρτική, φωτιστική, ἁγιαστική καί σώζουσα χάρις τοῦ Θεοῦ· καί ἡ χριστιανική ζωή μας ἐξοικειώνεται μέ τά ἀγαθά ἔργα μέ τά ὁποῖα τελειοποιεῖται ὁ Χριστιανός. Οἱ καρποί τῆς πίστεως καί τῆς Λατρείας φαίνονται στήν χριστιανική μας ζωή.
Μέ ἄλλα λόγια τά τρία μέρη τῆς κατηχήσεως μᾶς δείχνουν: Τί εἶναι ἡ σωτηρία καί ποιές εἶναι οἱ προϋποθέσεις καί τά μέσα μέ τά ὁποῖα ἁγιάζεται καί σώζεται ἡ ψυχή τοῦ Χριστιανοῦ· όρθή πίστις, Θεία Χάρις καί τά ἀγαθά ἔργα.

Θεμελιώδης διδασκαλία τῆς χριστιανικῆς θρησκείας καί δεσπόζουσα φροντίδα τοῦ Χριστιανοῦ εἶναι ἡ ψυχική του σωτηρία. ῾Ο Κύριος μᾶς εἶπε: «Τί γά ὠφελήσει ἄνθρωπον ἐάν κερδίσῃ τόν κόσμον ὅλον, καί ζημιωθῇ τήν ψυχήν αὐτοῦ; ἤ τί δώσῃ ἄνθρωπος ἀντάλλαγμα τῆς ψυχῆς αὐτοῦ;» (Μάρκ. 36-37).


3. Τί εἶναι Θρησκεία;
Θρησκεία εἶναι ἡ ἀγάπη καί τιμή τοῦ Θεοῦ - κοινωνία, ἱερός δεσμός καί πλήρης ἀγάπη μεταξύ Θεοῦ καί ἀνθρώπου. ῞Οπως ἀνάμεσα στούς γονεῖς καί τά παιδιά ὑπάρχει ἕνας δεσμός ἁγίας ἀγάπης, ἔτσι ὑπάρχει καί μεταξύ Θεοῦ καί ἀνθρώπων διά τῆς Θρησκείας.

4. 'Από ποῦ ἔχουμε τήν χριστιανική θρησκεία;
Τήν χριστιανική Θρησκεία τήν ἔχουμε ἀπό τόν Θεό δι' ἀποκαλύψεως. Τό παιδί δέν θά εἶχεν ἀγάπη πρός τούς γονεῖς, ἐάν πρῶτα δέν αἰσθανόταν τήν ἀγάπη τους πρός αὐτό. ῎Ετσι καί ὁ ἄνθρωπος, δέ θά εἶχε δεσμό ἀγάπης μέ τόν Θεό, δέν θά εἶχε θρησκεία, ἐάν Αὐτός δέν ἀπεκαλύπτετο στά παιδιά Του.

5. Τί εἶναι ἡ Θεία ἀποκάλυψις; 
Θεία ἀποκάλυψις εἶναι ἡ ἀποκάλυψις τῆς ἱερᾶς διδασκαλίας τήν ὁποία ἔδωσεν ὁ Θεός στούς ἀνθρώπους. Δι' αὐτῆς ὁ Θεός ἔγινε γνωστὀς στόν κόσμο. Μᾶς ἀποκαλύπτεται νά μάθωμε ποιές εἶναι οἱ ἰδιότητές Του, τό θέλημά Του, οἱ ἐντολές Του, ὁ Νόμος Του καί τό σχέδιό Του.'Εάν ὁ Θεός δέν ἀπεκάλυπτε τόν ῾Εαυτόν Του καί τό θέλημά Του, δέν θά μποροῦσαν ποτέ οἱ ἄνθρωποι νά Τόν γνωρίσουν μόνο μέ τόν νοῦ καί τίς αἰσθήσεις τους.

6. Μέ ποιόν ὁ Θεός ἔκαμε τήν φανέρωσί Του στόν κόσμο;
῾Ο Θεός ἔκαμε τήν φανέρωσί Του στόν κόσμο μέσῳ τῶν Προφητῶν Του· Μωϋσέως, Δαβίδ, ῾Ησαῒου, 'Ιεζεκιήλ, Δανιήλ, Μιχαίου καί ἄλλων, ἀλλά προπαντός διά τοῦ Κυρίου ἡμῶν 'Ιησοῦ Χριστοῦ, ὅπως γράφῃ καί ὁ 'Απόστολος Παῦλος: «Πολυμερῶς καί πολυτρόπως πάλαι ὁ Θεός λαλήσας τοῖς Πατράσιν ἐν τοῖς Προφήταις, ἐπ' ἐσχάτων τῶν ἡμερῶν τούτων ἐλάλησεν ἡμῖν ἐν Υἱῷ, ὅν ἔθηκε κληρονόμον πάντων, δι' οὗ καί τούς αἰῶνας ἐποίησεν» (Μάρκ.16.16).
8, Ποῦ εὑρίσκεται ἡ Θεία ἀποκάλυψις;
῾Η Θεία ἀποκάλυψις περιέχεται στήν ῾Ιεράν Παράδοσι καί στή ῾Αγίαν Γραφή ἤ Βίβλο. Αὐτές εἶναι οἱ δύο πηγές τῆς ἀποκαλύψεως τοῦ Θεοῦ πού ὑπάρχουν στήν ῾Αγία μας 'Εκκλησία.
῾Ιερά Παράδοσις.

9. Τί ἐννοοῦμε μέ τόν ὄρο ῾Ιερά Παράδοσις;
Μέ τόν ὄρον ῾Ιερά Παράδοσις ἐννοοῦμε τίς ἄγραφες ἱερές διδασκαλίες οἱ ὁποῖες διοχετεύθησαν προφορικά ἀπό ἄνθρωπο σέ ἄνθρωπο καί ἀπό ἔθνος σέ ἔθνος, ἀπό τούς προγόνους στούς ἀπογόνους. 'Αργότερα πολλές ἀπ' αὐτές γράφτηκαν ἀπό ἁγίους πατέρας καί διατηροῦνται ἀναλοίωτες στά βιβλία τῆς 'Εκκλησίας μας.

10. Ποία εἶναι ἡ ἔννοια τῆς ῾Ιερᾶς παραδόσεως;
῾Η ῾Ιερά παράδοσις ἔχει τόν ἴδιο σκοπό μέ τήν ῾Αγία Γραφή, διότι καί οἱ δύο περιέχουν τήν Θείαν ἀποκάλυψι. ῞Ομως ἡ ῾Ιερά παράδοσις εἶναι εὐρύτερη ἀπό τήν ῾Αγία Γραφή, διότι ἀπό τήν ἐποχή τοῦ 'Αδάμ μέχρι τοῦ Μωϋσέως - ὁ ὁποῖος ἔγραψε τά πρῶτα βιβλία τῆς Βίβλου - δέν εἶχαν γραφεῖ βιβλία.
῾Ο Σωτήρ ἡμῶν 'Ιησοῦς Χριστός, δέν ἔγραψε τίποτε, παρά μόνον ἐκήρυξεν. 'Αλλά καί ἀπό τήν χορεία τῶν ῾Αγίων 'Αποστόλων ὁλίγοι ἔγραψαν, ἀπ  αὐτά πού ἐκήρυξαν μέ τό στόμα τους. Αὐτοί δέχτηκαν ἀπό τόν διδάσκαλο Χριστό ἄγραφες τίς διδασκαλίες Του καί κατόπιν μερικοί ἀπ  αὐτούς ἔγραψαν μερικά ἀπό ὅσα ἄκουσαν.

11. Τί μᾶς λέγει ἡ ῾Αγία Γραφή διά τήν ῾Ιερά παράδοσι;
Μᾶς λέγει, ὅτι πρέπει νά κρατοῦμε καί πιστεύωμε μέ πολλή εὐλάβεια τήν ῾Ιερά παράδοσι, ὅπως καί τήν ῾Αγία Γραφή. ῾Ο 'Απόστολος Παῦλος γράφει: «ἅ καί ἐμάθετε καί παρελάβετε καί ἠκούσατε καί εἴδετε ἐν ἐμοί, ταῦτα πράσσετε» (Φιλιπ.4,9). «῎Αρα οὖν ἀδελφοί, στήκετε καί κρετεῖτε τάς παραδόσεις ἅς ἐδιδάχθητε εἴτε διά λόγου εἴτε δι' ἐπιστολῆς ἡμῶν» Β. Θεσ. 2,15)
῾Ο 'Απόστολος καί Εὐαγγελιστής 'Ιωάννης στό τέλος τοῦ Εὐαγγελίου του λέγει ὅτι πολλές ἀπό τίς διδασκαλίες καί τά ἔργα τοῦ Σωτῆρος μας δέν ἐγράφησαν καί διετηρήθησαν μόνο διά τῆς παραδόσεως τῶν ἀνθρώπων· «ἔστι δέ καί ἄλλα πολλά ὅσα ἐποίησεν ὁ 'Ιησοῦς, ἅτινα ἐάν γράφηνται καθ' ἕν, οὐδέ αὐτόν τόν κόσμον χωρῆσαι τά γραφόμενα βιβλία. 'Αμήν». (·Ιωάν. 21,25).
Οἱ διδακαλίες καί τά ἀποκαλυφθέντα ἔργα τοῦ Σωτῆρος μας 'Ιησοῦ Χριστοῦ, τά ὁποῖα εὑρίσκονται στήν ῾Αγία Γραφή, ἀργότερα συμπεριελήφθηκαν στά συγγράμματα τῶν ῾Αγίων Πατέρων, στίς ἀποφάσεις τῶν Συνόδων καί στά βιβλία τῆς 'Εκκλησίας.
12. Τί εἶναι ῾Αγία Γραφή;
῾Αγία Γραφή ἤ Βίβλος, εἶναι τό Βιβλίο ἐκεῖνο στό ὁποῖο περιέχονται οἱ ῾Ιερές διδασκαλίες τίς ὁποῖες ὁ Θεός ἐφανέρωσε στούς ἀνθρώπους.
Αὐτή χωρίζεται σέ δύο μέρη: α) Στήν Παλαιά Διαθήκη, ἡ ὁποία περιέχει τίς διδασκαλίες τοῦ Θεοῦ πρός τούς ἀνθρώπους, πρίν ἀπό τήν ἔλευσιν τοῦ Σωτῆρος μας Χριστοῦ στόν κόσμο καί β) Στήν Καινή Διαθήκη, στήν ὁποίαν εὑρίσκουμε τήν ζωή καί τίς διδασκαλίες πού ἔδωσε στόν κόσμο ὁ Χριστός, ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ.
῾Η Παλαιά Διαθήκη περιέχει περισσότερα βιβλία ἀπό τήν Καινή καί αὐτά συγκεκριμένα εἶναι: Γένεσις, ῎Εξοδος, Λευϊτικόν, 'Αριθμοί, Δευτερονόμιον. Αὐτά γράφτηκαν ἀπό τόν Μωϋσῆ, 'Ιησοῦ τοῦ Ναυῆ, Κριταί, Ρούθ, Βασιλειῶν βιβλία 4, Παραλειπομένων 2, ῎Εσδρας 1, ῎Εσδρας 2, Νεεμίας, Τωβίτ, 'Ιουδίθ, 'Εσθήρ, Μακκαβαίων 3, Ψαλμοί, 'Ιώβ, Παροιμίαι Σολομῶντος, 'Εκκλησιαστής, *Ασμα, Σοφία Σολομῶντος, Σοφία Σειράχ, τά βιβλία τῶν προφητῶν: ῾Ησαῒας, ῾Ιερεμίας, Θρῆνοι ῾Ιερεμίου, 'Ιεζεκιήλ, Δανιήλ καί τῶν 12 μικρῶν Προφητῶν : 'Ωσιέ, 'Αμώς, Μιχαίας, 'Ιωήλ, 'Οβδιοῦ, 'Ιωνᾶς, Ναούμ, 'Αββακούμ, Σοφονίας, 'Αγγαῖος, Ζαχαρίας, Μαλαχίας, Βαρούχ καί ἡ ἐπιστολή.
Τά βιβλία τῆς Καινῆς Διαθήκης εἶναι: Τά Τέσσαρα Εὐαγγέλια. Ματθαίου, Μάρκου, Λουκᾶ καί 'Ιωάννου, οἱ Πράξεις τῶν 'Αποστόλων, οἱ 14 ἐπιστολές τοῦ 'Αποστόλου Παύλου: Πρός Ρωμαίους, Δύο, πρός Κορινθίους, Γαλάτας, 'Εφεσίους, Φιλιππησίους, Κολασσαεῖς, Δύο, πρός Θεσσαλονικεῖς, Δύο πρός Τιμόθεον, Φιλήμονα καί πρός 'Εβραίους. οἱ ἑπτά καθολικές 'Επιστολές: Τοῦ 'Αποστόλου 'Ιακώβου, δύο τοῦ Πέτρου, τρεῖς τοῦ 'Ιωάννου καί μία τοῦ 'Ιούδα καί τέλος ἡ 'Αποκάλυψις τοῦ Εὐαγγελιστοῦ 'Ιωάννου.
Κάθε βιβλίο χωρίζεται σέ κεφάλαια καί στίχους. ῞Οταν γιά παράδειγμα γράφωμε Ματθαίου 10,15, σημαίνει ὅτι ζητᾶμε τό κεφάλαιο 10 ἀπό τό Εὐαγγέλιο τοῦ Ματθαίου καί τόν στίχο 15

13. Πῶς γράφτηκε ἡ ῾Αγία Γραφή;
῾Η ῾Αγία Γραφή γράφτηκε μέ τήν ἔμπνευσι τοῦ ῾Αγίου Πνεύματος. ῾Ο Θεός ἐφώτισε τόν νοῦν τῶν ἁγίων Προφητῶν καί 'Αποστόλων γιά νά κατανοήσουν καί τούς προέτρεψε νά γράψουν τίς ἀποκαλύψεις Του. Γι' αὐτ·ό γράφει ὁ 'Απόστολος Παῦλος: «Πᾶσα γραφή θεόπνευστος καί ὠφέλιμος πρός διδασκαλίαν, πρός ἔλεγχον, πρός ἐπανόρθωσιν, πρός παιδείαν τήν ἐν δικαιοσύνη, ἵνα ἄρτιος ἧ ὁ τοῦ Θεοῦ ἄνθρωπος, πρός πᾶν ἔργον ἀγαθόν ἐξηρτισμένος» Β Τιμ. 3, 16-17.
14. Ποῖος διαφυλάττει τήν ῾Αγίαν Γραφή καί ποῖος μπορεῖ νά διδάξῃ τό περιεχόμενό της;
῾Η ῾Αγία Γραφή διαφυλάσσεται στήν 'Εκκλησία καί μόνο ἡ 'Εκκλησία ἔχει τό δικαίωμα νά τήν ἑρμηνεύσῃ. Κάθε Χριστιανός μπορεῖ καί εἶναι ἀναγκαῖο νά τήν διαβάζῃ, ἀλλά καί ὄχι νά τήν ἐπεξηγῇ, διότι ἔχει γραφτῆ: «μή πάντες διδάσκαλοιὅ.. (Α. Κορ. 12,29).
Στήν ῾Αγία Γραφή ὑπάρχουν καί δυσνόητα κομμάτια, ὅπως μᾶς λέγῃ ῾Ο Απόστολος Πέτρος: «ἐν οἷς ἔστι δυσνόητα τινα, ἅ οἱ ἄμαθεῖς καί ἀστήρικτοι στρεβλοῦσιν ὡς καί τάς λοιπάς γραφάς πρός τήν ἰδίαν αὐτῶν ἀπώλειαν» (Β Πέτρ. 3,16). Γι' αὐτό θά πρέπει νά
ὑπακούωμε στήν ἑρμηνεία τῆς Γραφῆς πού μᾶς δίνει ἡ 'Εκκλησία μέ τήν καθοδήγησι τῶν λειτουργῶν της. Αὐτός πού δέν ἀκούει τήν 'Εκκλησία πλανᾶται, ὅπως πλανοῦνται τόσοι ἄνθρωποι γύρω μας πού κυκλοφοροῦν μέ τήν Βίβλο στό χέρι. ῎Ετσι μᾶς λέγει καί ὁ Χριστός μας: «Πλανᾶσθαι μή εἰδότες τάς Γραφάς, μηδέ τήν δύναμιν τοῦ Θεοῦ» (Ματθ. 22,29).

῾Η ῾Αγία μας 'Εκκλησία κρατεῖ ὡς ἀνεκτίμητο θησαυρό τήν ῾Αγία Γραφή. Σ' ὅλες τίς ἀκολουθίες της διαβάζονται ἀποσπάσματα ἀπ' αὐτήν. ῞Οταν μπαίνωμε στήν 'Εκκλησία, κάνουμε τόν Σταυρόν μας, προσκυνοῦμε καί ἁσπαζόμεθε τό Εὐαγγέλιο, ἐπειδή αὐτό συμβολίζει τόν ἴδιο τόν Κύριόν μας 'Ιησοῦ Χριστό.

 Μετάφρασις: Μοναχός Δαμασκηνός Γρηγοριάτης

῾Ιερά Μονή ῾Οσίου Γρηγορίου

῞Αγιον ῎Ορος1995

http://anavaseis.blogspot.gr