Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Πατερικά κηρύγματα
Δημητσάνα Μεγαλόπολις
Δημητσάνα - Μεγαλόπολη, Κυριακή 24 Νοεμβρίου 2013
Κυριακάτικο ἐγκύκλιο κήρυγμα Μητροπολίτου
Συμπόσιον τῶν δέκα παρθένων ἤ περί Ἁγνείας
τοῦ Μεθοδίου Ὀλύμπου (4)
Γ´ Λόγος. Ὁμιλεῖ ἡ παρθένος Θάλεια
Μητροπολίτης Γόρτυνος Ἰερεμίας
Στήν προηγούμενη ὁμιλία ἀκούσαμε τήν παρθένο Θεοφίλα, ἡ ὁποία μίλησε γιά τόν γάμο.
Μᾶς εἶπε ὅτι ναί μέν ἡ παρθενία εἶναι ὑψηλή καί ὕψιστη, ἀλλά δέν πρέπει νά περιφρονοῦμε καί τόν γάμο.
Ἡ τρίτη παρθένος, ἡ Θάλεια, θά μᾶς πεῖ σήμερα ὅτι στήν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ ὑπάρχει καί ἕνας ἄλλος γάμος, ὁ πνευματικός γάμος, στόν ὁποῖο οἱ χριστιανοί νυμφεύονται μέ τόν Ἰησοῦ Χριστό καί οἱ καρποί τοῦ γάμου αὐτοῦ εἶναι πνευματικοί. Ἡ Θάλεια θά μᾶς μιλήσει γιά τήν ἕνωση τοῦ Νυμφίου Χριστοῦ μέ τήν Νύμφη Ἐκκλησία.
2. Ἡ προηγούμενη ὁμιλήτρια, ἡ Θεοφίλα, ἑρμήνευσε κατά γράμμα τήν περικοπή τοῦ βιβλίου τῆς Γενέσεως, πού μιλάει γιά τήν σύζευξη τοῦ ἄνδρα Ἀδάμ καί τῆς γυναίκας Εὔας, καί μᾶς μίλησε γιά τόν γάμο.
Ὑπάρχει ὅμως γιά τό θέμα μας καί ἡ πνευματικώτερη ἑρμηνεία τῆς Ἁγίας Γραφῆς, τήν ὁποίαν εἰσηγεῖται ὁ ἀπόστολος Παῦλος. Ἡ δέ πνευματικώτερη ἑρμηνεία, ἡ ἀλληγορική ἑρμηνεία, εἶναι ὅτι ἡ ἕνωση τοῦ Ἀδάμ καί τῆς Εὔας ἀναφέρεται στήν ἕνωση τοῦ Χριστοῦ καί τῆς Ἐκκλησίας. Γι᾽ αὐτό καί ἡ Θάλεια λέγει ὅτι ὁ ἀπόστολος Παῦλος «εἰς Χριστόν καί τήν Ἐκκλησίαν ἀναφέρων ἀλληγορεῖ τά κατά τήν Εὔαν καί τόν Ἀδάμ».
Τό «μέγα μυστήριο», γιά τό ὁποῖο μιλάει ὁ ἀπόστολος Παῦλος στήν πρός Ἐφεσίους ἐπιστολή του (5,32), δέν εἶναι ὁ φυσικός γάμος τοῦ ἄνδρα καί τῆς γυναίκας, ἀλλά εἶναι ὁ πνευματικός γάμος, ὁ δεσμός τοῦ Χριστοῦ μέ τήν Ἐκκλησία καί μέ ἕνα ἕκαστον πιστό. Τό λέγει καθαρά ὁ Ἀπόστολος. «Τό μυστήριον τοῦτο – λέγει – μέγα ἐστί ἐγώ δέ λέγω», δηλαδή ἐγώ τό ἀναφέρω, ἐγώ τό ἀναγάγω «εἰς Χριστόν καί εἰς τήν Ἐκκλησίαν».
Καί πρέπει, ἀγαπητοί μου, νά δίνουμε αὐτήν τήν σωστή πνευματική ἑρμηνεία τοῦ θέματος, γιατί διαφορετικά, ὅπως λέγει ἡ Θάλεια στήν ὁμιλία της, οἱ ἄνθρωποι θά ἐκτρέπονται σέ «παρατριβάς σωμάτων», σέ ἀκολασίες δηλαδή, μέ πρόφαση μάλιστα τήν τεκνογονία («προφάσει τεκνογονίας»).
3. Ἡ ὁμιλία τῆς Θάλειας, ἀγαπητοί μου, ἔχει ἀνθρωπολογία, χριστολογία καί ἐκκλησιολογία, γι᾽ αὐτό καί εἶναι ἐξόχως θεολογική. Σᾶς λέγω μερικά ἀπό τήν ὁμιλία της: Ὁ ἄνθρωπος ἔγινε γιά τόν Θεό, γιά νά τόν ὑμνεῖ καί γιά νά τόν δοξάζει, ὅπως τόν δοξάζουν τά τάγματα τῶν ἀγγέλων. Δέν δημιουργήθηκε ὅμως ὁ ἄνθρωπος ἄφθαρτος, ἀλλά δημιουργήθηκε μεταξύ φθορᾶς καί ἀφθαρσίας. Τό τί θά γινόταν στό μέλλον αὐτό θά ἐξηρτᾶτο ἀπό τήν δική του προτίμηση. Ἦταν στά ὅρια καί τῶν δύο καταστάσεων.
Ἦταν «μεθόριος», μεταξύ φθορᾶς καί ἀφθαρσίας. Ὅμως, παραβαίνοντας τήν ἐντολή τοῦ Θεοῦ, προτίμησε τήν φθορά. Καθ᾽ ὅν χρόνον ἀκόμη, λέγει ἡ παρθένος Θάλεια, πλαθόταν ὁ ἄνθρωπος σάν τόν πηλό καί δέν εἶχε προφθάσει νά στερεωθεῖ στήν ἀφθαρσία καί νά πετρωθεῖ σάν ὄστρακο, ἀλλά ἀκόμη ἦταν εὔκολος νά διαλυθεῖ, ἦλθε ἡ ἁμαρτία καί πραγματικά τόν διέλυσε, σάν νά τοῦ ἔρριξε πολύ νερό ἐπάνω του. Ὁ Θεός ὅμως, συνεχίζει νά λέει ἡ Θάλεια, κάνει γιά τόν ἄνθρωπο Ἀδάμ νέα δημιουργία. Δέν τόν ἀφήνει νά συνεχίζει τήν ζωή του ἔτσι φθαρτός ὅπως ἔγινε, γιατί ὑπῆρχε κίνδυνος πάλι νά πέσει στά ρεύματα τῆς φθορᾶς καί νά διαλυθεῖ ἐντελῶς.
Γι᾽ αὐτό ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ, ὁ Ἰησοῦς Χριστός μας, σαρκώθηκε στήν παρθενική μήτρα τῆς Παναγίας μας καί ἐκεῖ μέσα θεραπεύτηκε ἡ ἀνθρώπινη φύση, παγιώθηκε καί στερεώθηκε, δυναμωμένη τώρα νά πράττει τό καλό καί νά πετύχει τήν ἀφθαρσία. Ἔτσι συμπληρώθηκε ὁ ἀριθμός τῶν προβάτων τῆς λογικῆς ποίμνης τοῦ Χριστοῦ, ὅπως τό λέγει ἡ παραβολή. Τά ἐνενήντα ἐννέα πρόβατα τῆς παραβολῆς ἦταν οἱ ἄγγελοι καί τό ἀπολωλός πρόβατο ἦταν ἡ ἀνθρωπότητα ὁλόκληρη. Μέ τήν ἐνανθρώπησή Του καί ὅλο τό οἰκονομικό Του σχέδιο ὁ Ἰησοῦς Χριστός ἐπανέφερε τόν ἄνθρωπο στήν ποίμνη τοῦ Θεοῦ.
4. Ὅπως ὁ παλαιός Ἀδάμ στόν παράδεισο, ἔτσι καί ὁ νέος Ἀδάμ, ὁ Ἰησοῦς Χριστός, ὕπνωσε στόν Σταυρό. Καί ἀπό τήν πλευρά του διαπλάστηκε ἡ Ἐκκλησία. Ἔχουμε τώρα ἕνα ἄλλο «ζεῦγος», τόν Χριστό καί τήν Ἐκκλησία, καί ἀπό αὐτό τό «ζεῦγος» γεννηθήκαμε οἱ χριστιανοί. Σ᾽ αὐτήν τήν πνευματική καρποφορία τῆς Ἐκκλησίας ἔχει κυρίως ἐφαρμογή τό «αὐξάνεσθε καί πληθύνεσθε», πού λέγει ἡ Γένεση (1,28). Κάθε χριστιανός στήν Ἐκκλησία πρέπει νά προσφέρεται στόν Χριστό γι᾽ αὐτήν τήν ἱερή γέννα, στό νά αὐξάνεται δηλαδή ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ.
Ἀρχικά γεννᾶται κανείς στήν Ἐκκλησία μέ τό βάπτισμα. Ἔπειτα ὅμως, ἀφοῦ αὐξηθεῖ πνευματικά, πρέπει νά ὑπηρετεῖ γιά τήν γέννηση καί τήν τελείωση ἄλλων ψυχῶν. Σ᾽ αὐτήν τήν μυστηριακή πνευματική γέννηση πρέπει κατά πρῶτον λόγο νά ὑπηρετεῖ ἡ παρθένος μέ τήν προσευχή της καί τόν θεολογικό της λόγο γι᾽ αὐτό καί καλεῖται «νύμφη Χριστοῦ»!
5. Τέλος ἡ Θάλεια καταφεύγει στόν ἀπόστολο Παῦλο, στό 7ο κεφάλαιο τῆς Α´ πρός Κορινθίους ἐπιστολῆς (στίχ. 1-7), γιά νά ἐξάρει τήν παρθενία ἔναντι τοῦ γάμου. Ἐκεῖ ὁ ἀπόστολος Παῦλος, σχετικά μέ τό θέμα τοῦ γάμου γιά τό ὁποῖο τόν ρώτησαν γραπτῶς («περί ὧν ἐγράψατέ μοι», στίχ. 1), λέγει, ἐκφραζόμενος ἀπόλυτα: «Καλόν ἀνθρώπῳ γυναικός μή ἅπτεσθαι» νά μήν ἔρχεται δηλαδή ὁ ἄνθρωπος σέ κοινωνία γάμου. Ὅμως, παρακάτω, λέγει ὁ Ἀπόστολος: «Ἕκαστος τήν ἑαυτοῦ γυναῖκα ἐχέτω» δηλαδή νά συνάπτει ὁ ἄνθρωπος γάμο.
Αὐτό ὅμως τό δεύτερο τό λέει κατά παραχώρηση, κατά συγκατάβαση, γιά τόν κίνδυνο τῆς ἁμαρτίας, καί δέν τό λέγει κατ᾽ ἐπιταγήν, ὅπως εἶπε τό προηγούμενο (τό «γυναικός μή ἅπτεσθαι») γιά τήν παρθενία. Λέγει ἐπί λέξει ἡ Θάλεια: «Τήν μέν ἐπιταγήν ἐπί τῆς σωφροσύνης καί τοῦ “γυναικός μή ἅπτεσθαι” παραλαμβάνει τήν δέ συγγνώμην ἐπί τῶν μή δυναμένων κολάζειν τήν ἐπιθυμίαν».
Ἀπό αὐτό δέ πού λέει στήν συνέχεια ὁ Ἀπόστολος (στίχ. 32.33) ὅτι «ὁ ἄγαμος μεριμνᾶ τά τοῦ Κυρίου, ἐνῶ ὁ ἔγγαμος μεριμνᾶ τά τοῦ κόσμου», φαίνεται καθαρά ἡ ὑπεροχή τῆς παρθενίας ἔναντι τοῦ γάμου. Ἀλλά, σᾶς λέγω τέλος, ἀδελφοί μου, αὐτό πού λέγει ὁ ἀπόστολος Παῦλος στήν σχετική περικοπή τῆς ἐπιστολῆς του: «Ἕκαστος ἴδιον χάρισμα ἔχει ἐκ Θεοῦ, ὅς μέν οὕτως, ὅς δέ οὕτως» (στίχ. 7).
Μέ πολλές εὐχές,
† Ὁ Μητροπολίτης Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ἰερεμίας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου