Ἅγιος Διάδοχος Φωτικῆς: Τά 100 πρακτικά κεφάλαια

« Ὡσαύτως δέ καί τό Πνεῦμα συναντιλαμβάνεται ταῖς ἀσθενείαις ἡμῶν·
τό γάρ τί προσευξόμεθα καθό δεῖ οὐκ οἴδαμεν, ἀλλ᾿ αὐτό
τό Πνεῦμα ὑπερεντυγχάνει ὑπέρ ἡμῶν στεναγμοῖς ἀλαλήτοις·»

Ρωμ. η΄: 26

Ἅγιος Διάδοχος Φωτικῆς: Τά 100 πρακτικά κεφάλαια
(σελ. 302)
 61. Ὅταν ἡ ψυχή ταράζεται ἀπό ὀργή, ἤ θολώνεται ἀπό μέθη, ἤ ἐνοχλεῖται ἀπό φοβερή λύπη, δέν μπορεῖ ὁ νοῦς νά κρατήσει τή μνήμη τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ, ἀκόμη καί ἄν κανείς τόν βιάζει. Γιατί ὅπως εἶναι σκοτισμένος ἀπό τήν σκληρότητα τῶν παθῶν, χάνει τήν πνευματική του αἴσθηση. Γι᾿ αὐτό ἡ ἐπιθυμία τῆς εὐχῆς δέν ἔχει ποῦ νά τυπώσει τή σφραγίδα της, ὥστε ὁ νοῦς νά διατηρεῖ ἀλησμόνητα τά λόγια τῆς εὐχῆς, ἀπειδή ἡ μνήμη τῆς διάνοιας σκληραίνει ἀπό τήν ὠμότητα τῶν παθῶν. Ἄν ὅμως ἡ ψυχή εἶναι ἐλεύθερη ἀπό αὐτά τά πάθη, ἀκόμη καί ἄν γιά λίγο λησμονήσει τό ποθούμενο ὄνομα, ἀμέσως ὁ νοῦς μεταχειρίζεται τήν ἐνεργητικότητά του καί ξαναπιάνει γερά τό πολυπόθητο ἐκεῖνο καί σωτήριο θήραμα.
Γιατί τότε ἡ ψυχή ἔχει τήν ἴδια τή θεία χάρη πού μελετᾶ καί κράζει μαζί της τό «Κύριε Ἰησοῦ», ὅπως μιά μητέρα διδάσκει στό βρέφος της τό ὄνομα «πατέρα» καί τό ἐπαναλαμβάνει μαζί του μέχρις ὅτου τό συνηθίσει νά φωνάζει «πατέρα» ἀκόμη καί ὅταν κοιμᾶται, ἀντί νά λέει ὁ,τιδήποτε ἄλλο ἀπό αὐτά πού συνηθίζουν τά βρέφη. Γι᾿ αὐτό ὁ Ἀπόστολος λέει: «Ἔτσι καί τό Πνεῦμα μᾶς βοηθεῖ καί μᾶς στηρίζει στήν ἀσθένειά μας· γιατί δέ γνωρίζουμε τί νά προσευχηθοῦμε ὅπως πρέπει, ἀλλά τό ἴδιο τό Πνεῦμα μεσιτεύει γιά χάρη μας καί μᾶς ἐμπνέει στεναγμούς πού δέν ἐκφράζονται μέ λόγια» (Ρωμ. η΄: 26). Ἐπειδή ἐμεῖς εἴμαστε νήπια ἀπέναντι στήν τελειότητα τῆς προσευχητικῆς ἀρετῆς, ἔχομε πάντοτε ἀνάγκη ἀπό τή βοήθεια τοῦ Πνεύματος, τό ὁποῖο μέ τήν ἀνέκφραστη γλυκύτητά Του συγκεντρώνει καί γλυκαίνει ὅλους τούς λογισμούς μας καί μᾶς κατευθύνει ὥστε νά κινηθοῦμε μέ ὁλόκληρη τή διάθεσή μας στή μνήμη καί τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ καί Πατέρα μας. Γι᾿ αὐτό, ὅπως πάλι λέει ὁ θεσπέσιος Παῦλος, μέ τήν παρακίνηση τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ὅταν Αὐτό μᾶς διδάσκει νά ὀνομάζομε ἀκατάπαυστα τό Θεό Πατέρα, λέμε: «Ἀββᾶ, Πατέρα». (Ρωμ.η΄: 15). 

«οὐ γάρ ἐλάβετε πνεῦμα δουλείας πάλιν εἰς φόβον,
ἀλλ᾿ ἐλάβετε πνεῦμα υἱοθεσίας, ἔν ᾧ κράζομεν· ἀββᾶ ὁ πατήρ. »

Ρωμ. η΄: 15

"ΦΙΛΟΚΑΛΙΑ" τῶν ἱερῶν Νηπτικῶν

Τόμος Α΄

Ἐκδόσεις: τό Περιβόλι τῆς Παναγίας"