Ὁ καλός Σαμαρείτης (Ἅγιος Γρηγόριος Νύσσης).

«Αυτός είναι ο αγαπημένος μου και ο πλησίον μου, θυγατέρες της Ιερουσαλήμ, λέει η νύμφη (Άσμα 5,16). Γιατί, αφού περιέγραψε σ’ αυτές όλα τα γνωρίσματα, με τα οποία ήταν δυνατό να φανερώσει αυτόν που επιθυμούσε, τότε χρησιμοποιεί τη δεικτική αντωνυμία, λέγοντας:Αυτός είναι εκείνος τον οποίο επιθυμώ. Αυτός, με το να γίνει, όταν γεννήθηκε για μας από την φυλή του Ιούδα (Εβραίους 7,14), έγινε ο πλησίον για εκείνον, ο οποίος περιέπεσε στους ληστές και του οποίου θεράπευσε τις πληγές με λάδι και κρασί και με επιδέσμους και τον έβαλε πάνω στο δικό του υποζύγιο και τον ανέπαυσε στο πανδοχείο. Και όταν έδωσε στον πανδοχέα τα δύο δηνάρια για την περιποίησή του, υποσχέθηκε να καταβάλει κατά την επιστροφή του και επί πλέον ποσό, για την εργασία που του ανέθεσε (Λουκάς 10, 30-35).

Είναι βέβαια φανερό σε τι αποβλέπει η κάθε μία από αυτές τις λεπτομέρειες. Γιατί ο νομικός που ρωτούσε πειραχτικά τον Κύριο και ήθελε να παρουσιάσει τον εαυτό του ανώτερο από τους άλλους και με υπερηφάνεια να αρνείται την ισοτιμία προς τους υπόλοιπους, λέγοντας·‘’Και ποιος είναι ο πλησίον μου;’’, έλαβε την κατάλληλη απάντηση (Λουκάς 10,25-29).  Με την αφορμή αυτή ο Υιός και Λόγος του Θεού παρουσιάζει όλο το φιλάνθρωπο σχέδιο της σωτηρίας με μορφή διήγησης. Διηγείται δηλαδή την έκπτωση του ανθρώπου από τον παράδεισο, την ενέδρα των ληστών, την αφαίρεση του άφθαρτου ενδύματος, τα τραύματα που προκάλεσε η αμαρτία, και την επέκταση του θανάτου μέχρι το μισό της ανθρώπινης φύσης, δεδομένου ότι η ψυχή παρέμεινε αθάνατη. Διηγείται ακόμη ο Κύριος ότιτο πέρασμα του Νόμου με τα πρόσωπα του ιερέα και του Λευίτη μπροστά από τον πληγωμένο από τους ληστές, ήταν ανώφελο, επειδή δεν θεράπευσε τις πληγές του.‘’Γιατί είναι αδύνατο να καθαρίζουν τις αμαρτίες οι θυσίες τράγων και ταύρων’’(Εβραίους 9, 12-13), αλλά τις καθαρίζει εκείνος που φόρεσε όλη την ανθρώπινη φύση, όπως ήταν αρχικά δημιουργημένη, και στην οποία βρισκόταν καθένα από τα έθνη, και των Ιουδαίων και των Σαμαρειτών και των ειδωλολατρών και όλων γενικά των ανθρώπων. Εκείνος, με το σώμα του, που είναι το υποζύγιο, φτάνοντας στον τόπο, όπου υπέφερε ο άνθρωπος, και τις πληγές του καθαρίζει και τον ίδιο ξεκουράζει βάζοντάς τον πάνω στο δικό του ζώο και του προσφέρει διαμονή τη δική του φιλανθρωπία, με την οποία αναπαύονται όλοι οι κουρασμένοι και φορτωμένοι (Ματθαίος 11,28).

Και όποιος φθάσει σ’ Αυτόν, δέχεται μέσα του οπωσδήποτε αυτόν στον οποίο έφθασε, γιατί ο Λόγος έτσι λέγει ότι ‘’Εκείνος μένει σ’ εμένα και εγώ μένω σ’ αυτόν’’ (Ιωάννης 6,56).Αυτός λοιπόν που τον δέχεται στο κατάλυμά του, φιλοξενεί μέσα του τον αχώρητον,από τον οποίο δέχεται τα δύο νομίσματα (Λουκάς 10,35). Το ένα από αυτά είναι η αγάπη προς τον Θεό, που εκδηλώνεται με όλη τη δύναμη της ψυχής, και το άλλο η αγάπη προς τον πλησίον, η οποία είναι όμοια με την αγάπη στον εαυτό του, όπως απάντησε και ο νομικός (Λουκάς 10,27).

Επειδή όμως δεν δικαιώνονται ενώπιον του Θεού οι ακροατές του Νόμου αλλά θα ανακηρυχτούν ενάρετοι οι τηρητές του Νόμου, γι’ αυτό είναι ανάγκη όχι μόνο να δεχτεί κανείς αυτά τα δύο νομίσματα, και εννοώ την πίστη προς τον Θεό και την καλή συνείδηση στους συνανθρώπους, αλλά να συνεισφέρει και αυτός κάτι με έργα για την εκπλήρωση των εντολών. Για αυτό λέει ο Κύριος προς τον ξενοδόχο, ότι κάθε τι που θα κάμει για τη θεραπεία του αρρώστου, θα το πληρωθεί κατά την Δευτέρα Παρουσία του ανάλογα με την επιμέλεια, την οποία θα επιδείξει.

Εκείνος λοιπόν, που με την τόση του φιλανθρωπία έγινε πλησίον μας, εκείνος που έγινε αδελφός μας, καθώς προέρχεται από τη φυλή του Ιούδα, αυτός είναι που αναγγέλλει ο λόγος της νύμφης στις κοπέλες της Ιερουσαλήμ, λέγοντας σ’ αυτές ότι αυτός είναι ο αδελφός μου και αυτός είναι ο πλησίον μου. Αυτόν μακάρι να αναγνωρίσουμε και να κατανοήσουμε και εμείς δια μέσου των χαρακτηριστικών που αναφέραμε, για να πετύχουμε τη σωτηρία της ψυχής μας με τη χειραγωγία του Αγίου Πνεύματος».

(Απόσπασμα από την «Μυστική Θεολογία», του αγίου Γρηγορίου Νύσσης, υπό πατρός Π. Μπρούσαλη, σελ. 641-647).

exprotestant
 http://blogs.sch.gr/kantonopou/