«Ἡ ἐν Χριστῷ ζωή» (Πρακτικές συμβουλές γιά τόν καθημερινό ἀγῶνα)

ΟΜΙΛΙΑ Θ΄

Ἀγαπητά μου παιδιά,

Ἀπό τά βάθη τῆς ψυχῆς μου εὔχομαι ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ μας νά σᾶς χαρίση τήν σωτηρία.

Ὅπως ὁ χειμῶνας φέρνει τό χιόνι καί τό χιόνι σκεπάζει τό χορτάρι, δέν τό ξεραίνει ὅμως, μᾶλλον τό διατηρεῖ καί τό ζωογονεῖ ἕως τήν ἄνοιξι, ὁπότε φεύγει τό χιόνι καί πάλι τό χορτάρι εἶναι ἀνθηρό, οὕτω πως συμβαίνει καί στόν πνευματικόν ἀγῶνα. Ὁ χειμῶνας τῶν πειρασμῶν καί τῶν βιοτικῶν μεριμνῶν ἔρχεται νά ψυχράνη τόν ἀγωνιστικό ζῆλο. Κάθε ὅμως πνευματική συγκέντρωσι μέ σκοπό τήν πνευματική βοήθεια τῆς σπορᾶς τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ, τόν ὁποῖον μέ τήν Χάρι Του σάν τιποτένιοι διάκονοι προσφέρουμε, ζωντανεύει τό πνευματικό χορτάρι, δηλαδή τόν ἀγωνιστικό ζῆλο γιά τή μεγάλη σωτηρία, γιά τήν ἀπόκτησι τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ.

Ὁ σπόρος σπείρεται καί ἀνάλογα μέ τήν γῆ πού θά τόν δεχθῆ καί θά τόν συλλάβη, ἀνάλογη θά εἶναι καί ἡ γέννησις τοῦ φυτοῦ καί ἡ ποιότητα καί ἡ ποσότητα τοῦ καρποῦ. Ἔτσι καί ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ πού σπείρεται· ἀνάλογα μέ τό πῶς θά τόν πάρουν οἱ καρδιές μας καί πῶς θά τόν ἐπεξεργασθοῦν, θά ἀποδώση τήν μεγάλη εὐλογία νά ἐπιτύχουμε τήν ἄλλη ζωή.

Γιά νά κερδίσουμε τήν σωτηρία μας, θά πρέπει νά βάλουμε μία τάξι στήν ζωή μας. Διότι ὅπου τάξις, ἐκεῖ καί εἰρήνη·

ὅπου εἰρήνη, ἐκεῖ καί ὁ Θεός·

ὅπου ἀταξία, ἐκεῖ καί σύγχυσις·

ὅπου σύγχυσις, ἐκεῖ καί ὁ διάβολος.

Γιά νά ἔχουμε ὅμως τάξι, πρέπει νά ἀκολουθοῦμε τίς ὁδηγίες τοῦ πνευματικοῦ πατρός. Ὁ κάθε ἁμαρτωλός ἄνθρωπος, πού ἔτυχε τῆς μεγάλης εὐλογίας νά προσέλθη στό ἄμισθον ἰατρεῖον πού λέγεται Ἱερά Ἐξομολόγησις, θά πρέπει νά τηρήση τίς ὁδηγίες καί τούς κανόνες τοῦ πνευματικοῦ, ὥστε νά διορθωθῆ, νά διατηρηθῆ ἤ καί νά αὐξηθῆ ἡ ψυχική του ὑγεία.

Ὅπως ἕνας γιατρός ἐξετάζει τόν ἀσθενῆ καί βάσει τῆς διαγνώσεως τοῦ δίνει τήν ἰατρική ἀγωγή μέ φάρμακα καί ὁδηγίες, τά ὁποῖα ὀφείλει ὁ ἄρρωστος νά τηρήση μέ ἀκρίβεια, ὥστε νά ἐπιτύχη τήν θεραπεία· καί ὅπως μία παραμικρή παράλειψι τῆς ἰατρικῆς αὐτῆς ἀγωγῆς ἐνδέχεται νά μήν ἐπιφέρη τό προσδοκώμενον ἀποτέλεσμα τῆς ἰάσεως, ἔτσι καί ὅταν ὁ πνευματικός γιατρός δίνη τήν πνευματική ἀγωγή γιά θεραπεία, ὀφείλει ὁ πιστός νά τηρήση αὐτές τίς συμβουλές καί τούς κανόνες. Καί ποιοί εἶναι αὐτοί οἱ κανένες; Εἶναι ἡ προσευχή, οἱ γονυκλισίες, ἡ μελέτη ἰδιαίτερα τῆς Καινῆς Διαθήκης καί ὁλόκληρης τῆς Ἁγίας Γραφῆς – ἡ Καινή Διαθήκη εἶναι ἡ νέα Χάρις τοῦ Χριστοῦ μας μέ ὅλη τήν εὐλογία τῆς Ἁγίας Τριάδος, ἐνῷ ἡ Παλαιά εἶναι ἡ σκιά. Ἐν συνεχείᾳ εἶναι ἡ νηστεία καί ἡ προσοχή στούς λογισμούς. Νά μήν τούς δεχώμεθα καί νά τούς καταπολεμοῦμε ἀμέσως, ἐν τῇ γενέσει τους, διότι ἐάν τούς ἀφήσουμε, θά γεννήσουν πολλά ἀγκάθια καί αὐτά τά ἀγκάθια πολλές φορές εἶναι πολύ καρφωτά, αἱμορραγεῖ ὁ ἄνθρωπος καί συνήθως καταλήγουν σέ καρκίνο.

Μᾶς ἀξιώνει ὁ Θεός νά σηκωθοῦμε τό πρωΐ, ἄλλοι βαθύ ὄρθρο κι ἄλλοι ἀργότερα. Τό πρῶτο πού ἔχουμε νά κάνουμε, σάν κύριο μέλημα ἀπό χριστιανική ὑποχρέωσι καί καθῆκον καί ἀνάγκη ψυχική γιά σωτηρία, εἶναι νά γονατίσουμε, νά ὑψώσουμε τά χέρια μας στόν Θεό καί νά προσευχηθοῦμε. Πόσον ὡραῖες εἶναι οἱ προσευχές τῆς ἐκκλησίας μας! Τί λόγια εἶναι ἐκεῖνα, τά ὁποῖα δίνουν ζωή! «Ἐξεγερθέντες τοῦ ὕπνου προσπίπτομέν Σοι Ἀγαθέ, καί τῶν ἀγγέλων τόν ὕμνον βοῶμέν Σοι, Δυνατέ...». Ἀφοῦ, λοιπόν, σηκωθοῦμε καί προσπέσουμε στήν ἀγαθότητα τοῦ Χριστοῦ, πρέπει νά Τόν εὐχαριστήσουμε, γιατί μᾶς ἀξίωσε νά περάσουμε καλά τήν νύχτα.

Ὁ ὕπνος εἶναι μία εἰκόνα τοῦ θανάτου, γιατί κοιμούμεθα καί δέν ξέρουμε ποῦ βρισκόμεθα, πόσες ὧρες· καί πάλιν ἐγειρόμεθα καί γινόμεθα ζωντανοί ἄνθρωποι μέ συνείδησι. Ἀφοῦ εὐχαριστήσουμε τόν Θεό μέ ὅλη τήν καρδιά μας, πού μᾶς ἀξίωσε καί πάλι νά δοῦμε τό φῶς τῆς ἡμέρας, νά Τόν παρακαλέσουμε νά μᾶς συγχωρέση τίς ἁμαρτίες μας.

Νά προσευχηθοῦμε γιά τούς ἐχθρούς μας, γιά ὅσους μᾶς συκοφαντοῦν, μᾶς κατηγοροῦν, μᾶς καταδιώκουν, μᾶς ἐπηρεάζουν. Αὐτό εἶναι τό πρῶτο πού πρέπει νά κάνουμε, γιατί ἄν δέν τούς συγχωρήσουμε, ὁ Θεός δέν μᾶς συγχωρεῖ.

Ἡ πιό ζωντανή ἀγάπη γιά τόν πλησίον ἐδῶ φαίνεται· ὅταν προσεύχεται κανείς ὁλόκαρδα, ὄχι γιά τό τυπικόν μέρος, γιατί τό λέει ἔτσι ὁ Θεός, ἀλλά ἀπό τήν καρδιά του νά συγχωρῆ καί νά ἀγαπᾶ τούς ἐχθρούς, πού οὐσιαστικά εἶναι εὐεργέτες τῆς ψυχῆς του. Αὐτός πού μᾶς πειράζει, αὐτός πού μᾶς κατηγορεῖ, αὐτός πού μᾶς δημιουργεῖ πειρασμό καί κατάστασι, γίνεται ὄργανο ἀπό τή μία πλευρά τοῦ διαβόλου κι ἀπό τήν ἄλλη πάλι ὄργανο τοῦ Ἰησοῦ. Λένε οἱ Πατέρες ὅτι εἶναι ὁ καυστήρας τοῦ Ἰησοῦ, ὁ ὁποῖος μᾶς καυτηριάζει τόν ἐγωϊσμό μας καί τήν ὑπερηφάνειά μας καί δεχόμεθα θεραπεία. Αὐτός μέν τό κάνει ἀπό κακία, ἐμεῖς ὅμως τήν ἀγριελαία τήν ἐμβολιάζουμε σέ καλλιελαία καί βγάζουμε προϊόν χρήσιμο γιά τήν ζωή μας. Γι᾿ αὐτό ἀκριβῶς εἶναι μεγάλη εὐεργεσία νά δεχώμεθα τούς ἀντιθέτους ἀνθρώπους.

Αὐτοί πού μᾶς ἐπαινοῦν, βέβαια ἄν τό κάνουν ἀπό ἀγάπη εἶναι ἀξιέπαινοι, διότι ἔχουν μέσα τους τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ. Λέει ὅμως ὁ Χριστός: «Ἄν ἀγαπᾶτε αὐτούς πού σᾶς ἀγαποῦν, ποία εἶναι ἡ χάρις; Αὐτό κάνουν καί οἱ ἁμαρτωλοί καί οἱ τελῶνες καί οἱ ἄλφα καί οἱ βῆτα. Ἐγώ σᾶς λέω νά ἀγαπᾶτε τούς ἐχθρούς σας, ἐκείνους πού σᾶς κάνουν κακό, πού σᾶς καταδιώκουν, ἐκείνους πού σᾶς ὑποσκελίζουν». Διότι καί ὁ Θεός, ὁ Οὐράνιος Πατέρας αὐτό κάνει· ἀνατέλλει τόν ἥλιον καί βρέχει ἐπί ἀδίκους καί δικαίους, κακούς καί ἀγαθούς. Γιά ὅλους εἶναι ὁ Αὐτός, τά αὐτά ἀγαθά παρέχει καί στά παιδιά Του πού Τόν ἀγαποῦν ὁλοψύχως καί σέ ἐκείνους πού Τόν βλασφημοῦν καί ἀσεβοῦν πρός Αὐτόν. Δέν ἐξαιρεῖ κανέναν, ὥστε νά μείνη κάθε ἄνθρωπος ἀναπολόγητος. Ἔτσι καί ἐμεῖς προσφέροντας τήν προσευχή μας γι᾿ αὐτούς τούς ἀνθρώπους, ἀπό τή μία πλευρά δικαιωνόμεθα ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ καί ἀπό τήν ἄλλη τούς βοηθοῦμε νά φωτισθοῦν. Γιατί οἱ ἄνθρωποι αὐτοί ἐνδεχομένως νά μήν ἐνθυμοῦνται κἄν τόν Θεό, μήτε νά κάνουν προσευχή, εἴτε ἀκόμη καί σταυρό. Ποιός θά τούς βοηθήση αὐτούς; Λοιπόν ἔχουν ἀπόλυτη ἀνάγκη τῆς προσευχῆς μας. Θά προσευχηθοῦμε νά τούς συγχωρέση καί νά τούς ἁγιάση ὁ Θεός καί συγχρόνως θά τούς βοηθήσουμε νά ἔλθουν σέ μετάνοια. Εἶναι μεγάλη ἀγάπη αὐτό τό πρᾶγμα!

Θέλεις νά κάνης κακό στόν ἐχθρόν σου; Λένε οἱ Πατέρες, ὅτι πρέπει νά προσευχηθῆς γι᾿ αὐτόν, διότι ἡ προσευχή σου θά ἀναγκάση τόν Θεό νά ἐπέμβη. Θά ἐπέμβη Αὐτός κατά τήν δικαιοσύνη Του, ἐσύ δέ θά δικαιωθῆς διά τήν ἀγάπη σου.

Νά προσεύχωνται οἱ γυναῖκες γιά τούς ἄνδρες καί τά παιδιά τους καί τἀνάπαλιν οἱ ἄνδρες γιά τίς γυναῖκες τους καί τά παιδιά, ὅπως καί τά παιδιά γιά τούς γονεῖς. Ἔτσι ἀνταμωμένοι μέ τίς προσευχές θά προχωρήσουμε στήν πνευματική καλλιέργεια.

Θά κάνουμε τήν προσευχή μας τό πρωΐ, θά κάνουμε τίς γονυκλισίες, τίς ὁποῖες ὁ πνευματικός καθώρισε, κι ἄν ἔχουμε ὑγεία καί περισσότερες νά προσφέρουμε.

Ἡ γονυκλισία τί εἶναι; Προσκύνησις τοῦ Θεοῦ. Προσκυνᾶμε τό Θεό, πρᾶγμα πού ὁ ἐχθρός μας διάβολος δέν τό κάνει, δέν σκύβει τό κεφάλι, δέν γονατίζει, δέν προσκυνᾶ. Ὅσοι προσκυνοῦν τόν Θεό εἶναι ἐχθροί τοῦ διαβόλου, ἄρα εἶναι ἄνθρωποι τοῦ Θεοῦ. Γι᾿ αὐτό οἱ γονυκλισίες ἔχουν μεγάλη σημασία. Καί μία ἀκόμη περισσότερη νά κάνουμε, γίνεται κάποιος ἀσκητικός κόπος, πρᾶγμα πού θά ἔχη τήν ἀνταμοιβή του ἀπό τόν Θεό. Οἱ λίγες μετάνοιες πού κάνουμε, συνάζονται σιγά – σιγά στήν τράπεζα τοῦ Θεοῦ ἐπάνω στόν Οὐρανό καί ὅταν ἀπέλθουμε πρός τά ἄνω, θά τίς βροῦμε σέ μία μεγάλη ποσότητα. Καί αὐτό θά μᾶς βοηθήση στήν ἀπολογία μας, κατά τήν φοβερή ὥρα πού θά κρινώμεθα.

Κάνουμε, λοιπόν, τήν προσευχή μας τό πρωΐ, κατά τό χρέος μας, γιατί ἡ προσευχή μᾶς δίνει φῶς κι αὐτό τό φῶς θά φέγγη μπροστά μας ὅλη τήν ἡμέρα, καί ξεκινοῦμε ἄλλοι γιά τή δουλειά, ἄλλοι γιά τά σχολεῖα, ἄλλοι γιά κάποιο ταξίδι. Θά πρέπει ἐν συνεχείᾳ νά μήν ἀφήσουμε τήν μνήμη τοῦ Θεοῦ, διότι προσευχόμενοι τό πρωΐ παίρνουμε χάρι ἀπό τόν Θεό, παίρνουμε δύναμι, παίρνουμε εὐλογία, παίρνουμε τόν ἄγγελο στά δεξιά καί προχωροῦμε στόν κόπο τῆς ἡμέρας. Ὅπου, λοιπόν, βρεθοῦμε, τήν μνήμη τοῦ Θεοῦ νά κρατήσουμε. Ποιά εἶναι ἡ μνήμη τοῦ Θεοῦ; Τό «Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, ἐλέησόν με». Μέ τήν μνήμη τῆς συγγνώμης πού θά ζητᾶμε, ὁσάκις θά ἐνθυμούμεθα τόν Θεό, θά μᾶς ἀξιώση ὁ Θεός νά ἐπιστρέψουμε καλά στό σπίτι μας.

Στήν δουλειά μας νά ἔχουμε προσοχή. Ἐκεῖ ἐργάζονται πολλοί ἄνθρωποι καί λένε «τό κοντό καί τό μακρύ τους». Λένε πάρα πολύ ἄσχημα λόγια, διότι εἶναι σέ ἐμπαθῆ κατάστασι καί δέν μελετοῦν τίποτε ἄλλο ἀπό τά ἐφήμερα, ἀπό τά προσωρινά καί ἀπό τά ἡδονικά τῆς ζωῆς. Ὅταν προσέχη ὁ ἄνθρωπος τῆς προσευχῆς, δέν συμμετάσχη καί δέν τούς ἀκολουθῆ, τούς λυπᾶται καί προσεύχεται γι᾿ αὐτούς νά τούς φωτίση ὁ Θεός νά μή ζοῦν σέ τέτοια ἀτμόσφαιρα ἀποπνικτική πνευματικῶς, κάποτε θά ἔλθουν σέ ἀτμόσφαιρα καθαρότητος, σέ ἡμέρα καί αἰθέρα καθαρόν.

Καί τό ἀπόγευμα πρίν ἀπό τόν βραδινό ὕπνο νά γονατίζουμε καί νά προσφέρουμε τίς προσευχές μας στόν Θεό. Καί κατά τίς ὧρες τῆς ἡμέρας ἤ τῆς νύχτας νά ἀνοίξουμε τήν Καινή Διαθήκη, νά διαβάσουμε τοὐλάχιστον ἕνα κεφάλαιο. Διότι ὁ Ἱερός Χρυσόστομος λέγει, ὅτι σέ ὅποιο σπίτι ὑπάρχει τό Ἱερόν Εὐαγγέλιον, ὁ διάβολος φεύγει.

Οἱ ἡμέρες, τά χρόνια καί οἱ αἰῶνες παρέρχονται σάν σκιά καί προχωροῦμε ὁ καθένας μας πρός τό τέλος. Ἕνα βιβλίο εἶναι ἡ ζωή ἑκάστου ἀνθρώπου καί ἡ σελίδα εἶναι μία μέρα. Σέ ὅλα τά βιβλία ὑπάρχει ἕνα τέλος, καθώς ὑπάρχει τέλος καί στήν ζωή τοῦ ἀνθρώπου. Σέ κάθε σελίδα γράφονται καί τά μέν καί τά δέ, καί τά φωτεινά καί τά σκοτεινά ἔργα τοῦ ἀνθρώπου. Καί ὅταν τελειώση ἡ ζωή, τότε ἀνοίγεται αὐτό τό βιβλίο ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ, καί βάσει τῶν ὅσων ἔχουν γραφῆ μέσα, ὁ ἄνθρωπος θά δώση ἀπολογία.

Νά προσευχώμεθα ὅσον δυνάμεθα, οὕτως ὥστε φεύγοντας ἀπό τήν ζωή, νά μήν ἔχουμε μεγάλα, βαρειά ἁμαρτήματα, ἀλλά ὅσον γίνεται ὀλιγώτερα καί ἀσθενέστερα. Θά μᾶς βοηθήσουν πάρα πολύ βέβαια κατόπιν καί τά μέσα τῆς ἐκκλησίας μας, οἱ θεῖες λειτουργίες, τά ἱερά μνημόσυνα, τά τρισάγια, οἱ ἐλεημοσύνες, οἱ προσευχές καί τόσα ἄλλα, ὥστε τά παραμικρά ἁμαρτήματα, στά ὁποῖα θά πιαστοῦμε –διότι οὐδείς ἀναμάρτητος– νά τύχουν τῆς συγγνώμης τοῦ Θεοῦ ἄνευ κινδύνου. Διότι ἐκεῖνα, τά ὁποῖα δημιουργοῦν ἄμεσον κίνδυνον διά τήν σωτηρία μας εἶναι τά θανάσιμα καί τά θανάσιμα ἁμαρτήματα εἶναι πάρα πολλά.

Ὅταν ὅμως ἔχουμε μία προσεκτική ζωή, αὐτά τά ἁμαρτήματα ἀπουσιάζουν ἀπό τόν ἄνθρωπο. Ὅπως ἕνας ἀσθενής, ὅταν ἐπισκέπτεται συχνά τόν γιατρό του καί παίρνει τίς ὁδηγίες του, διατηρεῖ τήν ὑγεία του. Ὅταν ὅμως παραμελήση αὐτήν τήν ἐπίσκεψι, εἶναι εἰς βάρος τῆς ὑγείας του. Γι᾿ αὐτό ἡ συχνότητα τῆς ἐπισκέψεως στόν πνευματικό ἰατρό μέ οἱονδήποτε τρόπο, βοηθεῖ ἄμεσα νά διατηρήσουμε τήν ψυχική ὑγεία μας, πού εἶναι τό πολυτιμότερο πρᾶγμα στόν κόσμο. Διότι ὅλος ὁ κόσμος δέν εἶναι ἀντάξιος μιᾶς ἀθάνατης ψυχῆς. Ὁ κόσμος θά παρέλθη, ἐνῷ ἡ ψυχή οὐδέποτε.

Ἕνα τροπάριο τῆς ἐκκλησίας μας ὁμιλεῖ γιά τήν ἐγρήγορσι. Αὐτό λέγεται κάθε μέρα στήν μεσονυκτική ἀκολουθία, στήν ἐκκλησία καί ἰδιαίτερα στά μοναστήρια: «Ἰδού ὁ Νυμφίος ἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός καί μακάριος ὁ δοῦλος, ὅν εὑρήσει γρηγοροῦντα, ἀνάξιος δέ πάλιν, ὅν εὑρήσει ραθυμοῦντα». Μακάριος, λέγει, εἶναι ὁ ἄνθρωπος ἐκεῖνος, τόν ὁποῖον θά συναντήση γρηγοροῦντα ὁ Νυμφίος, ἀνάξιος δέ ἐκεῖνος, πού θά τόν συναντήση μέ ραθυμία καί ἀμέλεια.

Ἡ ἐγρήγορσις εἶναι ἐκείνη πού κρατάει τόν ἄνθρωπο σέ νηφαλιότητα. Ποιός ἀποφεύγει τά τραύματα; Ἐκεῖνος πού βρίσκεται σέ ἐγρήγορσι, σέ νηφαλιότητα, σέ προσοχή, γιατί ἐπισκοπεῖ τόν ἑαυτό του, προσέχει τόν δρόμο του καί ἔχει λιγώτερα πεσίματα. Ποιός ὑπομένει τραύματα; Ἐκεῖνος πού βαδίζει ἀπρόσεκτα καί πέφτει εὔκολα. Καί ἡ αἰτία πολλές φορές εἶναι ἡ ἀμέλεια.

Ἡ ἀμέλεια πάνω στά καθήκοντά μας ὁδηγεῖ σέ ἐπικίνδυνο σημεῖο. Ἡ ἀμέλεια φέρνει ὅσα ἡ προθυμία ἀποσόβησε προσωρινά. Ἕνας Ἀββᾶς λέγει ὅτι ὁ Θεός δέν ἔχει ἀνάγκη ἀπό προσευχές, ἀπό κομποσχοίνια, ἀπό μετάνοιες, ἀπό νηστεῖες, ἀπό ὅλα αὐτά, ἀλλά ἐμεῖς, διότι ἐν τῇ ἀπουσίᾳ τούτων, γίνεται ἡ εἴσοδος τῶν κακῶν στήν ψυχή μας. Ὅταν ὁ ἄνθρωπος δέν παίρνη τά φάρμακά του, ἐπιτρέπει στήν ἀσθένεια νά ἐπανέλθη ὀδυνηρότερη. Ἐν τῇ ἀπουσίᾳ τῶν καθηκόντων αὐτῶν, ἐπιτρέπουμε τήν εἴσοδο στά δαιμόνια νά ἐπέμβουν πάλι στήν ζωή μας, νά μᾶς ξαναδημιουργήσουν πληγές, τραύματα, πόνους καί κινδύνους. Γι᾿ αὐτό μᾶς χρειάζεται ὁπωσδήποτε ἡ προθυμία γιά νά σωθοῦμε. Δέν πρέπει νά ἀμελήσουμε, γιατί δέν ξέρουμε, ἐάν ἡ αὔριο θά εἶναι γιά μᾶς ἡμέρα πού θά ζήσουμε. Οὔτε οἱ στιγμές τοῦ χρόνου δέν εἶναι στήν ἐξουσία μας. Ὅλα εἶναι πολύ ἐφήμερα, ἀβέβαια· καί ἡ ζωή μας καί οἱ γονεῖς μας καί τά παιδιά μας καί ὅλοι οἱ συγγενεῖς μας· ἡ ὑγεία, τά οἰκονομικά καί ὅ,τι ἔχουμε εἶναι ἀβέβαιο καί μπορεῖ νά τά χάσουμε σέ λίγη ὥρα.

Ἐκεῖνο τό ὁποῖον εἶναι ὑπερβέβαιον εἶναι ὁ θάνατος. Αὐτός μᾶς παρακολουθεῖ «κατά πόδας». Δέν πρόκειται κανένας γήινος ἄνθρωπος νά ξεφύγη ἀπό αὐτό τό γεφύρι πού μᾶς περνάει ἀπέναντι, ἀντίπερα στήν ἄλλη ζωή. Αὐτό πρέπει νά μᾶς ἀπασχολῆ πολύ σοβαρά. Μᾶς ἀπασχολοῦν τόσα καί τόσα μέ πολλή σοβαρότητα, καί ἡ ὑγεία καί τά οἰκονομικά καί τά παιδιά καί οἱ γονεῖς καί ἄλλα. Δίνουμε πολύ μεγάλη σημασία σ᾿ αὐτά καί ἀγωνιοῦμε. Γιά κεῖνο, πού δέν ἀγωνιοῦμε στόν ἴδιο βαθμό, εἶναι γι᾿ αὐτό τό ὑπερβέβαιο, πού λέγεται θάνατος. Ὁ θάνατος θά μᾶς ὁδηγήση κατευθεῖαν στόν Θεό.

Εἶπεν ὁ Κύριος: «Ἐξῆλθον παρά τοῦ Πατρός μου καί ἐλήλυθα εἰς τόν κόσμον· πάλιν ἀφίημι τόν κόσμον καί πορεύομαι πρός τόν Πατέρα» (Ἰωαν. Ιστ΄: 28). Τήν ἴδια πορεία θά ἀκολουθήση καί ἡ ψυχή τοῦ ἀνθρώπου. Εἶναι γνωστόν ὅτι ὁ ἄνθρωπος εἶναι σύνθετος ἀπό ψυχήν καί σῶμα εἰς μίαν ὑπόστασιν. Ἡ ψυχή τοῦ ἀνθρώπου, τήν ὁποίαν ἐδημιούργησε ὁ Θεός διά τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, μετά τόν θάνατον θά ἀποχωρισθῆ προσωρινά ἀπό τό σῶμα καί θά ἀπέλθη πρός τόν Θεό. Μετά τήν Δευτέρα Παρουσία θά ἀναστηθῆ τό σῶμα, ἡ ψυχή θά ἑνωθῆ μέ αὐτό καί θά παρουσιασθῆ ὁλόκληρος ὁ ἄνθρωπος ἐνώπιον τοῦ φοβεροῦ βήματος τοῦ Χριστοῦ διά νά δικασθῆ.

Νά ἀγωνισθοῦμε μέ ὅλη τήν δύναμι τῆς ψυχῆς μας, μέσα στό οὐράνιον φῶς τοῦ Εὐαγγελίου, γιά τήν Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν. Νά ἀγωνισθοῦμε νά βρεθοῦμε ὅσον γίνεται σέ καλύτερη κατάστασι ἐκείνη τήν ὥρα τήν φοβερή. Δέν τήν ἔχουμε ζήσει· ὅποιος τήν ἔζησε, ἐκεῖνος ἠμπορεῖ νά ὁμιλήση γιά τήν σοβαρότητα τοῦ πράγματος. Ὅλοι θά περάσουμε ἀπ᾿ αὐτήν τήν στενή πύλη καί ἀπ᾿ αὐτό τό τόσο δύσκολο γεφύρι καί θά γευθοῦμε τήν σοβαρότητα τοῦ θέματος. Γι᾿ αὐτό μᾶς χρειάζεται ἡ κάθαρσις. Θά πρέπει ἡ ψυχή μας νά ἀποκτήση τά χαρακτηριστικά τῆς υἱότητος πρός τόν Οὐράνιον Πατέρα. Διαφορετικά, ἐάν δέν τά ἔχη αὐτά, θά ἔχη τά χαρακτηριστικά τοῦ διαβόλου. Ὅσο μποροῦμε νά καθαρίζουμε τόν ἑαυτό μας καί νά τακτοποιοῦμε τίς σκέψεις μας, οἱ ὁποῖες γίνονται αἰτία νά πέσουμε ἀπό τήν Χάρι τοῦ Θεοῦ.

Ὁ Κύριος εἶπε ὅτι ἕνας λογισμός ἀπρόσεκτος μιᾶς κακῆς ἐπιθυμίας μᾶς καθιστά ἐνόχους. Πολλοί ἄνθρωποι ἀπό τούς λογσμούς ἔχασαν τήν Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν. Ὁ Κύριος γνωρίζοντας τήν ἀδυναμία μας αὐτή, ἔρριξε φῶς καί φάρμακα στήν ρίζα τοῦ κακοῦ. Καί ἡ ρίζα τοῦ κακοῦ εἶναι οἱ πέντε αἰσθήσεις, πού τροφοδοτοῦν τήν φαντασία καί ὁ διάβολος ὑποκινεῖ τά μάτια τῆς ψυχῆς νά ἀσχολοῦνται μέ ὅσα ἀπεικονίζει αὐτός ὁ κακός φωτογράφος. Ἔτσι καθιστᾶ τήν καρδιά τόσο βρώμικη, ὥστε νά μή μπορῆ νά ἔρθη ὁ Χριστός καί νά κατοικήση μέσα σ᾿ αὐτήν.

Ὁ Κύριος εἶπε στούς μακαρισμούς «Μακάριοι οἱ καθαροί τῇ καρδίᾳ, ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονται» (Ματθ. Ε΄: 8). Ἄρα ἡ καρδιά, πού δέν εἶναι καθαρή, δέν μπορεῖ νά ἰδῆ τόν Χριστό. Ὁ Κύριος δέν φαίνεται μέ κάτι αἰσθητό· φαίνεται μέ τήν ἀγάπη Του, μέ τόν ἔρωτά Του, μέ τήν θεία Του εὐφροσύνη, μέ τήν γαλήνη, μέ τήν εἰρήνη, «τήν πάντα νοῦν ὑπερέχουσαν». Οἱ ἄνθρωποι νομίζουν ὅτι ἡ εἰρήνη συνίσταται στήν ἀπουσία τῶν διαφόρων λογισμῶν. Εἶναι κι αὐτό μιά εἰρήνη. Ἀλλά ὅταν οἱ Πατέρες ὁμιλοῦν περί τῆς εἰρήνης τῆς πνευματικῆς, ἐννοοῦν τόν ἀρραβῶνα τῆς Βασιλείας τῶν Οὐρανῶν. Ὅποιος χριστιανός ἔχει γευθῆ αὐτήν τήν θεία εἰρήνη, γίνεται ἐκτός ἑαυτοῦ. Αὐτή ἡ εἰρήνη εἶναι μία πρόγευσις, κατά τό ἀνθρώπινον, τῆς Βασιλείας τῶν Οὐρανῶν, διότι κατά τούς Πατέρας, ἐντρυφᾶ καί τό σῶμα καί ἡ ψυχή τοῦ ἀνθρώπου διά τῆς εἰρήνης στήν Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν.

Μέ μεγάλο πόνο ψυχῆς συμβουλεύω καί λέγω, ὅτι πρέπει νά ἀγωνισθοῦμε. Ὅ,τι πήρατε, νά μήν ἐξανεμισθῆ, νά μήν τό χάσετε, νά τό κρατήσετε βαθειά μέσα στήν καρδιά σας, νά τό κάνετε βίωμα, γιά νά γνωρίσετε τήν ὠφέλεια καί νά γευθῆτε τήν ὀμορφιά τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ. Ὅταν ἀποκτήσετε τήν ψυχική ὑγεία, ἡ χαρά καί ἡ εὐχαριστία σας στόν Θεό δέν θά ἔχη ὅρια.

Αὐτό πού ἔχω νά πῶ σάν τελευταῖο καί πάλι, εἶναι νά σᾶς παρακαλέσω νά κρατήσετε αὐτά τά ὀλίγα πράγματα, πού ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ μᾶς ἔδωσε νά ποῦμε ἐδῶ· νά διατηρήσετε τήν ὠφέλεια, πού πήρατε ἀπό τό μυστήριον τῆς ἱερᾶς μετανοίας, νά ἀγωνισθῆτε νά τήν αὐξήσετε καί νά τήν μεταλαμπαδεύσετε στούς γύρω σας. Καί ὅταν ὁ Θεός μᾶς ἀξιώση καί πάλι νά βρεθοῦμε ἐδῶ, νά σᾶς βροῦμε σέ καλύτερη κατάστασι. Ὁ σπόρος ἦταν πολύ φθηνός καί πολύ ταπεινός, διότι ταπεινότεροι τοῦ σπόρου καί τῆς ὠφέλειας εἴμεθα ἐμεῖς οἱ ταλαίπωροι.

Εὔχομαι νά πολλαπλασιάσετε ὅ,τι πήρατε καί νά εὔχεσθε κι ἐμᾶς τούς ταπεινούς, νά μᾶς διατηρήση ἡ Χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ψυχικά καί σωματικά καί νά μᾶς ἀξιώση τῆς σωτηρίας εἰς τιμήν καί δόξαν τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἀγίου Πνεύματος νῦν καί ἀεί καί εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.

Τέλος καί τῷ Θεῷ δόξα!

" Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ Η ΓΗ ΠΑΡΕΛΕΥΣΟΝΤΑΙ

ΟΙ ΔΕ ΛΟΓΟΙ ΜΟΥ ΟΥ ΜΗ ΠΑΡΕΛΘΩΣΙ "

Ἀπό τό βιβλίο: “ Ἡ τέχνη τῆς σωτηρίας”

Γέροντος Ἐφραίμ Φιλοθεΐτου

Ἔκδοσεις Ἱερᾶς Μονῆς Φιλοθέου Ἅγιον Ὄρος

Τόμος α΄

Κεντρική διάθεση:

ΕΚΔΟΣΕΙΣ: «ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΚΥΨΕΛΗ»