«Τὸ ὑπὲρ πᾶν ὄνομα»

Γράφει ὁ πατὴρ Ἰωὴλ Κωνστάνταρος 

Εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα Κυριακῆς πρὸ τῆς Χριστοῦ γεννήσεως

(Ματθ. Α' 1-25)

Ἀνέκαθεν ἡ Ἐκκλησία μας ἔδινε μεγάλη σημασία στὸ ὄνομα Ἰησοῦς, ὅσον ἀφορᾶ τὴν πνευματικὴ πρόοδο τοῦ πιστοῦ. Βεβαίως οἱ θεοφόροι πατέρες καὶ διδάσκαλοι χαρακτηρίζουν τὸν Θεό, τόσο ἀνώνυμο, ὅσο καὶ πολυώνυμο. Καὶ ἀνώνυμο μὲν γιατί οὐδεμία λέξη κτιστὴ μπορεῖ νὰ περιλάβει τὸν Θεό,  πολυώνυμο δὲ διότι μέσω ὀνομάτων, ἐκφράζονται κάπως οἱ ἰδιότητες τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ.

Ἐὰν δοῦμε τὸ θέμα ἱστορικῶς, μέσα ἀπὸ τὶς Βιβλικὲς σελίδες, θὰ διαπιστώσουμε ὅτι οἱ Ἑβραῖοι εἶχαν φθάσει καὶ ἕως ὑπερβολῆς, φοβούμενοι νὰ ἐκφέρουν τὸ ὄνομα τοῦ Θεοῦ, μήπως τοῦτο θεωρηθεῖ ὡς βλασφημία τοῦ θείου ὀνόματος. Ἔτσι δημιουργήθηκαν καταστάσεις ποὺ δὲν εἶχαν σχέση μὲ τὸν πραγματικὸ σεβασμὸ ποὺ ὀφείλει ὁ ἄνθρωπος στὸν Θεό, ἂν καὶ οἱ Προφῆτες ἐμπνευσμένοι ἀπὸ τὸν ἄσαρκο Λόγο διεσάλπιζαν ὅσο τὸ δυνατὸν τὴν ἀποκάλυψη ποὺ ἐλάμβαναν.
Ἔτσι καθοδηγοῦνταν οἱ ἄνθρωποι πρὸς τὴν ὀρθὴ πορεία τῆς γνώσεως τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ καὶ τῆς προσμονῆς τοῦ Λυτρωτοῦ. “Ὄτε ἦλθε τὸ πλήρωμα τοῦ χρόνου” γιὰ νὰ πραγματοποιηθεῖ τὸ “Πρωτευαγγέλιο”, ἡ ὑπόσχεση δήλ. ποῦ ἔδωσε ὁ Θεὸς στοὺς πρωτοπλάστους, ἀπὸ τὰ πρῶτα ποὺ ἀποκαλύπτει  τὸ σχέδιο τῆς εὐδοκίας τοῦ Θεοῦ εἶναι τὸ ὄνομα “Ἰησούς”.

Ὁ Εὐαγγελιστὴς Λουκᾶς, καταγράφει θεοπνεύστως καὶ μὲ μοναδικὸ τρόπο τὰ γεγονότα τὰ ὁποῖα ἐξ' ἀρχῆς ἔχουν σχέση μὲ τὴν ὀνοματοδοσία τοῦ Υἱοῦ καὶ Λόγου τοῦ...

Θεοῦ. Καὶ πρῶτα ἀπ' ὅλα βλέπουμε τὸν ἀρχάγγελο Γαβριὴλ νὰ ἀποκαλύπτει στὴν Παρθένο μεταξὺ τῶν ἄλλων “...καὶ καλέσεις τὸ ὄνομα αὐτοῦ Ἰησούν” (Λουκ. Α' 31). Στὴν συνέχεια παρακολουθοῦμε τὸν Ἄγγελο τοῦ Θεοῦ νὰ ἐξηγεῖ στὸν δίκαιο Ἰωσὴφ τὰ τῆς συλλήψεως καὶ ὅτι ἡ Μαριὰμ “τέξεται υἱὸν καὶ καλέσεις τὸ ὄνομα αὐτοῦ Ἰησούν” (Ματθ. Α' 21).

Αὐτὸ εἶναι τὸ ὄνομα τοῦ Θεανθρώπου μὲ τὸ ὁποῖο τὸν προσφωνοῦν ὅλοι οἱ σύγχρονοί του ἄνθρωποι καὶ μὲ αὐτὸ τὸ ὄνομα παραμένει ἐπισήμως μέσα στὴν ἱστορία ὅταν ὁ Πιλάτος δίνει τὴν ἐντολὴ νὰ τεθεῖ ἐπὶ τοῦ Σταυροῦ ἐπιγραφὴ “Ἰησοῦς ὁ Ναζωραῖος, ὁ βασιλεὺς τῶν Ἰουδαίων” !

Αὐτὸ εἶναι τὸ ὄνομα ποὺ ἔφεραν οἱ πρῶτοι πιστοί της Ἐκκλησίας μας στὰ χείλη καὶ κυρίως μέσα στὴν καρδιά. Αὐτὸ τὸ ὄνομα εἶναι ποὺ μισοῦν οἱ διῶκτες καὶ οἱ ἀντίχριστοι τῆς κάθε ἐποχῆς καὶ αὐτὸ τὸ ὄνομα εἶναι τὸ ὁποῖο κάνει τὰ δαιμόνια νὰ φρίττουν καὶ νὰ σπαράσσουν.

Ἡ  οὐσία τοῦ θείου αὐτοῦ ὀνόματος εἶναι ἀνεξάντλητη καὶ ἑκατομμύρια ὁλόκληρα γεύτηκαν τὴν δύναμή του καὶ τὴν εὐλογία του καὶ φυσικὰ δισεκατομμύρια ἀκόμα διὰ τῆς πίστεως ἔχουν νὰ λάβουν τὶς δωρεὲς καὶ τὴν χάρη τοῦ ὀνόματος τοῦ Κυρίου ἠμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ἐὰν τώρα θελήσουμε νὰ θεμελιώσουμε σὲ καθαρῶς ἁγιογραφικὴ βάση τὴν ἀλήθεια αὐτή, θὰ ἀκούγαμε τὸν Ἄπ. Πέτρο ἐκ μέρους ὅλης της Ἐκκλησίας καὶ ὅλων τῶν πιστῶν ἕως τὸ τέλος τῶν αἰώνων, νὰ τονίζει τὴν μεγαλειώδη διακήρυξη: “Οὐκ ἔστιν ἐν ἄλλω οὐδενὶ ἡ σωτηρία· οὐδὲ γὰρ ὄνομα ἐστιν ἕτερον ὑπὸ τὸν οὐρανὸν τὸ δεδομένον ἐν ἀνθρώποις ἐν ὢ δεῖ σωθῆναι ἠμάς” (Πράξ. Δ' 12). Δηλ. δὲν εἶναι δυνατὸν μὲ κανέναν ἄλλον νὰ ἀποκτήσουμε τὴν σωτηρία ποὺ μᾶς ὑποσχέθηκε ὁ Θεός. Διότι δὲν ὑπάρχει κάτω ἀπὸ τὸν οὐρανὸ καὶ πάνω σ' ὅλη τὴ γῆ ἐκτὸς ἀπὸ τὸ ὄνομα τοῦ Ἰησοῦ κανένα ἄλλο ὄνομα τὸ ὁποῖο νὰ ἔχει δώσει ὁ Θεὸς στοὺς ἀνθρώπους καὶ νὰ ἔχει ὁρίσει ὁ ἴδιος ὅτι μόνο μ' αὐτὸ μποροῦμε νὰ σωθοῦμε ὅλοι ἐμεῖς. Συνεπῶς μόνον αὐτὸν τὸν Ἰησοῦ ὀφείλουμε νὰ ἐγκολπωθοῦμε ὡς σωτήρα.

Ἂν τώρα ζητήσουμε τὴ συνδρομὴ τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας μας ἐπάνω στὸ θέμα αὐτό, ἂς ἐπιλέξουμε ἀπὸ τὸ μεταλλεῖο τῆς ἐμπειρίας τῆς καρδιακῆς εὐχῆς τὴν φράση τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τῆς Κλίμακος ἡ ὁποία συνοψίζει τὸν ὅλο ἀγώνα τοῦ πιστοῦ καὶ τὴν αἰτία τῆς πνευματικῆς νίκης:    “Ἰησοῦ ὀνόματι μάστιζε πολεμίους· οὐ γὰρ ἐστιν ἐν τῷ οὐρανῶ καὶ ἐπὶ γὴς ἰσχυρότερον ὄπλον” (Κλίμαξ, Λόγος Κ' “Περὶ δειλίας”).

Ἀλλὰ ἂς ἐμβαθύνουμε ἔστω καὶ γιὰ λίγο στὴν ἐτυμολογία τοῦ ὀνόματος, καὶ τοῦτο διότι μεγάλη τὴν ὠφέλειαν θὰ λάβουμε.

 Κάθε ὄνομα ἐκφράζει ἕνα νόημα καὶ ἐπικλείει ἕνα περιεχόμενο. Τὸ “ὑπὲρ πᾶν ὄνομα” “Ἰησούς”, ἀποτελεῖ τὴ σύνθεση δύο λέξεων. Τῆς λέξεως “Γιαχβὲ” ποὺ σημαίνει “Ὁ αἰώνιος, ὁ ὑπάρχων ἀπειροτέλειος Θεός” καὶ τῆς λέξεως “Ἰεσουὰ” ποὺ σημαίνει “Θεὸς-Σωτήρ”.  Ἔτσι λοιπὸν καὶ μέσα ἀπὸ τὸ ὄνομα αὐτό, ποὺ ἔδωσε ὁ Ἀρχάγγελος ἐντολὴ νὰ δοθεῖ στὸ νήπιο, ἀποδεικνύεται ὅτι δὲν ἐπρόκειτο περὶ ἑνὸς ἁπλοῦ ἀνθρώπου.

Τὸ “γεννηθὲν ἐκ πνεύματος ἁγίου” δὲν εἶναι οὔτε ἕνας ἄνθρωπος, οὔτε καὶ Θεὸς μόνο. Εἶναι Θεὸς καὶ ἄνθρωπος. “Θεάνθρωπος”!

Σκοπὸς δὲ τῆς ἐνανθρωπίσεώς Του ἦταν ἡ σωτηρία τοῦ ἐκπεσόντος ἀνθρώπου. Ὁλοκλήρου του ἀνθρωπίνου γένους, ἀπὸ Ἀδὰμ ἕως τοῦ τέλους τῆς Ἱστορίας, “ἕως συντελείας τῶν αἰώνων”. (Ἐννοεῖται, ὅσων θέλουν νὰ σωθοῦν διὰ Ἰησοῦ Χριστοῦ).

Αὐτὴ τώρα ἡ σωτηρία τῶν ἀνθρώπων ποὺ ἀποτελεῖ τὸ σπουδαιότερο ἔργο ἐπὶ τῆς γής, συντελεῖται πρὸς δόξαν Θεοῦ καὶ πρὸς πεῖσμα τῶν δαιμόνων μέσα στὴν κιβωτὸ τῆς σωτηρίας ποὺ δὲν εἶναι ἄλλη ἀπὸ αὐτὸ τὸ Σῶμα τοῦ Χριστοῦ, τὴν Ἐκκλησία του!

Τὸ θέμα ὅμως εἶναι κατὰ πόσο αἰσθάνεται κανεὶς τὶς μοναδικὲς τοῦτες ἀλήθειες καὶ κατὰ πόσο καταρτίζει τὴν καρδιά του στὸ νὰ γίνει αὐτὴ ἕνα “σπήλαιο καὶ μία φάτνη” ποὺ θὰ δεχθεῖ τὸν ἐνανθρωπίσαντα Κύριο. Κατὰ πόσο δήλ. μαζὶ μὲ τὰ μυστήρια ποὺ λαμβάνουμε καὶ κοινωνοῦμε, τὸ ὄνομα Ἰησοῦς πάλλεται μέσα στὴν ὕπαρξη καὶ ὁδηγεῖ τὸν ἄνθρωπο “ἐκ δυνάμεως εἰς δύναμιν”. Μὲ δύο λόγια τὸ ζητούμενο εἶναι ἐὰν στὸν χῶρο τῆς Ἐκκλησίας, περισσότερο ἀπ' ὁτιδήποτε ἄλλο καλλιεργεῖται ἡ εὐχὴ τοῦ Ἰησοῦ ὡς καρδιακὴ προσευχή, ὅπως δήλ. τὴν παρέδωκαν οἱ ἅγιοι Ἀπόστολοι στοὺς ἀποστολικοὺς Πατέρες καὶ αὐτοὶ μὲ τὴ σειρά τους στοὺς διαδόχους τους καὶ ὅπως τὴν βιώνουν οἱ ἅγιοί της κάθε ἐποχῆς, φυσικὰ καὶ τῆς δικῆς μας οἱ σύγχρονοι ἅγιοι καὶ πατέρες.

Ἂς παραδεχθοῦμε ἀδελφοί μου ὅτι τὸ μεγαλύτερο πρόβλημα στὴν διοικοῦσα καὶ ὄχι μόνον Ἐκκλησία μᾶς ἐπικεντρώνεται στὸ ὅτι χάσαμε τὸ πνεῦμα τῆς ζωντανῆς προσευχῆς. Τὸ ὄνομα πλέον τοῦ Ἰησοῦ δὲν συγκινεῖ ποιμένες καὶ ποίμνιον. Οἱ καρδιὲς παγώνουν μέσα στὸ ἀπύθμενο κενὸ ποὺ δημιουργεῖ ἡ ἔλλειψις τῆς χάριτος, ἀκριβῶς λόγω ἀπουσίας τῆς θερμῆς προσευχῆς καὶ ἀκαταπαύστου εὐχῆς καὶ ἔτσι ὡς ἀποτέλεσμα ἔρχεται τὸ νὰ ἀγωνιοῦν οἱ  Χριστιανοὶ μὲ τὸ πῶς νὰ γεμίζουν τὴν ὕπαρξή τους μὲ ὑποκατάστατα τῆς νοερᾶς - καρδιακῆς προσευχῆς, ἂν ὄχι μὲ ποικίλων λογιῶν “ξυλοκέρατα”. Τὶς “πλαστικὲς τροφές” δήλ. εἴτε στὸ ὄνομα κάποιας “οἰκολογίας”, εἴτε στὸ ὄνομα κάποιας “ἐνώσεως” μὲ κάλυμμα καὶ ἐπίχρισμα ψευδοσυναισθήματος ἀγάπης (ἕως καὶ ὁμαδικῆς παρακρούσεως καὶ ἀποστασίας ἐκ τῆς πατερικῆς παρακαταθήκης) εἴτε στὸ ὄνομα μίας διαχριστιανικῆς – διαθρησκειακῆς – διεθνιστικῆς “παγκόσμιας εἰρήνης”, εἴτε σὲ κάτι ἄλλο... καὶ οὐκ ἔσται παύλα τῶν δεινῶν. Καὶ ὅλα αὐτὰ γιατί; Μά, διότι ἀδείασαν οἱ καρδιὲς ἀπὸ τὸ ὄνομα τοῦ Ἰησοῦ. Ἔτσι καταλήγει ἡ ἀλλοπρόσαλλη ἐποχή μας, στὸ ὄνομα δῆθεν τοῦ Χριστοῦ νὰ κατασκευάζει “ἐκκλησίες”, “θεολογίες” καὶ ἀλλόκοτες ἐκκλησιολογίες ποὺ φυσικὰ οὐδεμία σχέση ἔχουν τὰ κατασκευάσματα αὐτὰ τῆς πλάνης μὲ τὸν Ἐνανθρωπίσαντα. Ἐπίσης ὁ λιμὸς καὶ ἡ ἄρνηση τῆς προσευχῆς ἔχει ὡς ἀποτέλεσμα τὸ νὰ προσκαλοῦν κάποιοι, ὅλους τους ἄλλους στὶς θρησκευτικὲς – θεατρικές τους παραστάσεις, ἀρνούμενοι τὸν “ Ἕνα ”, ἀφοῦ δὶ΄ Αὐτὸν “οὐκ ἔστι τόπος ἐν τῷ καταλύματι”.

Ἂς ἀφήσουμε ὅμως τὴ φαιδρὴ καὶ ταυτοχρόνως μελαγχολικὴ καὶ βαριὰ ἀτμόσφαιρα ποὺ αἰσθάνονται ὅσοι πραγματικῶς ἀγαποῦν τὸν Ἰησοῦ καὶ ζοῦν ἐν τῷ ὀνόματί Του καὶ ἂς κλείσουμε μὲ τὸν λόγο τῆς χάριτος τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου: “Τῷ ὀνόματι τούτω (Ἰησοῦ), θάνατος ἐλύθη, δαίμονες ἐδέθησαν, οὐρανὸς ἀνεώχθη... Πνεῦμα κατεπέμφθη”!

Ναί, στὸ Ὄνομα αὐτὸ “Ἰησούς” συμπυκνώνεται ὁλόκληρη ἡ προχριστιανικὴ ἱστορία. Αὐτὸ συνέχει τὸν κόσμο καὶ ἐν τῷ ὀνόματι Ἰησοῦ βιώνουμε ἀπὸ τοῦ νῦν τὸν ὁριστικὸ θρίαμβο τῆς νίκης τοῦ Χριστοῦ.

Ἀμήν.

  

Ἄρχ. Ἰωὴλ Κωνστάνταρος

            Email: ioil.konitsa@gmail.com

Κόνιτσα.

http://www.orthodoxia-ellhnismos.gr/2014/12/blog-post_84.html#more