Ἑρμηνεία Παλαιᾶς Διαθήκης –Προφήτης Ἡσαΐας (10ον) – (Μητροπολίτου Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ἰερεμία)

          IEΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ

ΓΟΡΤΥΝΟΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΕΩΣ

Δημητσάνα, Παρασκευή 3 Ἰουλίου 2015

ΣΥΝΤΟΜΗ ΕΡΜΗΝΕΙΑ

ΤΗΣ ΠΑΛΑΙΑΣ ΔΙΑΘΗΚΗΣ ΣΕ ΣΥΝΕΧΕΙΕΣ

(Ἡ ἑρμηνεία παρά τήν συντομία της καί τήν ἁπλότητά της εἶναι ἐπιστημονική)

Ἡ ἐργασία αὐτή προσφέρεται στούς ἀναγνῶστες σέ συνέχειες ἑκάστη Δευτέρα καί Παρασκευή διά ἐξεύρεση λαθῶν ἐκ μέρους τους καί ἐνημέρωσή μας πρός διόρθωση, πρίν ἀπό τήν τελική δημοσίευση τοῦ ἔργου.

Ο ΠΡΟΦΗΤΗΣ ΗΣΑΪΑΣ

3. ΠΡΟΦΗΤΕΙΕΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΞΕΝΩΝ ΛΑΩΝ (13,1-23,18)

Κατά τῆς Βαβυλῶνος (13,1-14,23)

(α) Κατά τῶν Βαβυλωνίων (13,1-22)

(Προλογικό σημείωμα τῆς περικοπῆς)

Ἀπό τό κεφ. αὐτό ἀρχίζει μία σειρά προφητειῶν ἐναντίον ξένων πρός τόν Ἰσραήλ ἐθνῶν. Στό ἐδῶ κεφ. ἔχουμε μία προφητεία κατά τῆς ἰσχυρῆς Βαβυλῶνος, τῆς ὁποίας περιγράφεται παραστατικά ἡ καταστροφή της. Στήν ἀρχή παρουσιάζεται ὁ Ἴδιος ὁ Θεός νά ἐξεγείρει λαούς καί νά συγκροτεῖ ἰσχυρό στράτευμα γιά ἐπίθεση κατά τῆς κοσμοκράτειρας Βαβυλῶνος (στίχ. 2-5). Ἡ περιγραφή τῆς καταστροφῆς γίνεται μέ χαρακτηριστικά τῆς γενικῆς καταστροφῆς τοῦ κόσμου, ὡς τοῦ ἐρχομοῦ τῆς φοβερᾶς Ἡμέρας τοῦ Κυρίου (στίχ. 8-18). Ἀπό τήν καταστροφή θά ἀπομείνουν ὀλίγοι (στίχ. 12), οἱ ὁποῖοι θά εἶναι περίφοβοι καί θά φεύγουν σάν τά ζαρκάδια καί θά περιπλανῶνται σάν τά χαμένα πρόβατα (στίχ. 14). Θά φεύγουν ἀπό νέο φόβο, μήπως τούς συλλάβουν οἱ κατακτητές τους, γιατί αὐτοί θά εἶναι πολύ σκληροί, δέν θά λυποῦνται οὔτε τά νήπιά τους (στίχ. 14-16). Oἱ καταστροφεῖς τῆς Βαβυλῶνος θά εἶναι οἱ Μῆδοι, ἰσχυροί καί ἄσπλαγχνοι πολεμιστές (στίχ. 17-18). Πάει ἡ ἄλλοτε μεγάλη καί ἔνδοξη Βαβυλώνα. Ἡ χώρα γιά πολλά χρόνια θά γίνει κατοικητήριο θηρίων καί οἱ φωνές τους θά ἀκούγονται μέσα ἀπό τά ἐρειπωμένα κτήριά της (στίχ. 19-22).

(Μετάφραση τοῦ κειμένου τῆς περικοπῆς,

τό ὁποῖο παραλείπουμε ἐδῶ πρός ἐξοικονόμηση χώρου)

13,1 Ὅραση κατά τῆς Βαβυλῶνος, τήν ὁποία εἶδε ὁ Ἡσαΐας, ὁ υἱός τοῦ Ἀμώς.

2 Σηκῶστε σημαία πάνω σέ ὅρος γυμνό,

κραυγᾶστε ἐναντίον τους, μή φοβεῖστε.

Δῶστε σύνθημα μέ τό χέρι σας, ἀνοῖξτε ἀρχηγοί (τῶν στρατευμάτων τίς πύλες τῆς πόλης) α.

3 Ἐγώ (ὁ Κύριος) τά συγκέντρωσα (τά στρατεύματα) καί ἐγώ τά ὁδηγῶ·

γίγαντες (πολεμιστές) ἔρχονται νά ἐκπληρώσουν τόν θυμό μου,

(ἔρχονται) μέ χαρά καί μέ θυμό. β

4 Φωνή πολλῶν ἐθνῶν (ἀκούεται) στά ὄρη,

ὅμοια μέ φωνή πολλῶν λαῶν,

ὀχλοβοή ἀπό βασίλεια καί ἀπό συναγμένα ἔθνη.

Ὁ Κύριος τῶν δυνάμεων συγκαλεῖ μαχητικό ἔθνος,

5 γιά νά ἔρθει ἀπό μακρυνή χώρα,

ἀπό τά πέρατα τοῦ οὐρανοῦ.

(Ἔρχεται) ὁ Κύριος καί οἱ ὁπλομάχοι του,

γιά νά καταστρέψουν ὅλη τήν οἰκουμένη.

6 Θρηνῆστε (ὦ Βαβυλώνιοι),

γιατί πλησιάζει ἡ ἡμέρα τοῦ Κυρίου,

καί θά ἔλθει τέλεια καταστροφή ἀπό τόν Θεό.

7 Γι᾽ αὐτό ὅλα τά χέρια θά παραλύσουν

καί ὅλες οἱ καρδιές τῶν ἀνθρώπων θά δειλιάσουν.

8 Θά ταραχθοῦν οἱ πρέσβεις, γ

θά τούς καταλάβουν ὠδῖνες,

σάν τίς ὠδῖνες τῆς γυναίκας πού γεννάει·

θά κλαίουν μεταξύ τους τήν συμφορά τους,

θά κοιτοῦν ἐκστατικά

μέ φλογισμένα τά πρόσωπά τους.

9 Ἰδού, ἡ ἡμέρα τοῦ Κυρίου ἔρχεται,

ἀνιλεής, ἡμέρα θυμοῦ καί ὀργῆς,

γιά νά ἐρημώσει τήν γῆ

καί νά ἀπολέσει τούς ἁμαρτωλούς ἀπό αὐτήν.

10 Διότι τά ἄστρα τοῦ οὐρανοῦ

καί ὁ ἀστερισμός τοῦ Ὠρίωνος

καί ὅλοι οἱ ἀστερισμοί τοῦ οὐρανοῦ

δέν θά δίνουν τό φῶς τους·

θά σκοτινιάσει ὁ ἥλιος κατά τήν ἀνατολή του

καί ἡ σελήνη δέν θά δώσει τό φῶς της.

11 Θά διατάξω νά ἔλθουν συμφορές σέ ὅλη τήν οἰκουμένη

καί τιμωρίες στούς ἀσεβεῖς γιά τίς ἁμαρτίες τους.

Θά παύσω τήν ὑπερηφάνεια τῶν ἀνόμων

καί θά ταπεινώσω τήν ὑπεροψία τῶν ἀλαζόνων.

12 Καί θά συμβεῖ αὐτοί πού θά ἀπομείνουν

νά εἶναι περισσότερο σπάνιοι ἀπό τόν γνήσιο χρυσό·

οἱ ἄνθρωποι θά γίνουν περισσότερο σπάνιοι ἀπό τούς λίθους τῆς Σουφίρ.

13 Ὁ οὐρανός θά ὀργιστεῖ καί ἡ γῆ θά σεισθεῖ ἀπό τά θεμέλιά της

γιά τόν θυμό τῆς ὀργῆς τοῦ Κυρίου τῶν Δυνάμεων,

τήν ἡμέρα πού θά ἔρθει ὁ θυμός Του.  

14 Τότε ὅσοι ἀπέμειναν (στήν Βαβυλώνα)

θά εἶναι σάν κυνηγημένο μικρό ζαρκάδι

καί σάν χαμένο πρόβατο

καί δέν θά ὑπάρχει αὐτός πού θά τά προστατεύει·

ἔτσι οἱ ἄνθρωποι (πού εἶχαν καταφύγει στήν Βαβυλώνα)

θά ἐπιστρέψουν στόν λαό τους

καί θά γυρίσουν δρομαῖοι στήν χώρα τους.

15 Διότι, ὅποιος συλληφθεῖ θά ὑποταγεῖ

καί ὅλοι οἱ συλληφθέντες θά σφαγοῦν.

16 Τά τέκνα τους θά τά συντρίψουν (οἱ ἐχθροί)

μπροστά στά μάτια τους

καί τά σπίτια τους θά τά λεηλατήσουν

καί θά βιάσουν τίς γυναῖκες τους.

17 Ἰδού, θά ἐξεγείρω ἐναντίον σας τούς Μήδους,

οἱ ὁποῖοι δέν ἐνδιαφέρονται γιά ἄργυρο

καί δέν ἔχουν ἀνάγκη ἀπό χρυσό.

18 Αὐτοί θά συντρίψουν τά βέλη τῶν νεανίσκων δ

οὔτε θά λυπηθοῦν τά τέκνα σας,

οὔτε τά μάτια τους θά βλέπουν μέ εὐσπλαγχνία τά βρέφη σου.

19 Καί θά συμβεῖ μέ τήν Βαβυλώνα,

ἡ ὁποία καλεῖται ἔνδοξη ἀπό τήν δύναμη τοῦ βασιλέως τῶν Χαλδαίων,

ὅπως, ὅταν ὁ Θεός κατέστρεψε τά Σόδομα καί τά Γόμορα.

20 Δέν θά κατοικηθεῖ πλέον ποτέ στόν αἰώνα.

Γιά πολλές γενεές δέν θά τήν ἐπισκεφθοῦν ἄνθρωποι

οὔτε θά περάσουν ἀπό αὐτήν Ἄραβες

οὔτε οἱ ποιμένες θά κατασκηνώσουν σ᾽ αὐτήν.

21 Σ᾽ αὐτήν θά ἀναπαυθοῦν τά θηρία

καί τά σπίτια της θά γεμίσουν ἀπό τήν βοή (τῶν ζώων),

θά ἀκούονται σειρῆνες καί δαιμόνια (τῆς ἐρήμου) θά χορεύουν ἐκεῖ.ε

22 Καί ἐκεῖ θά κατοικήσουν ἄγριοι ὄνοι

καί στούς οἴκους τους ς θά γεννοῦν ἀκανθόχοιροι.

Γρήγορα θά γίνουν αὐτά καί δέν θά ἀργήσουν. 

α. «Γιά νά εἰσέλθουν στίς πύλες τῶν εὐγενῶν», λέγει τό Ἑβρ. κείμενο.

β. Κατά τό Ἑβρ. ὁ στίχ. : «Διότι προσέταξα τούς ἀφιερωμένους μου, συνεκάλεσα τούς ὑπερηφάνους πολεμιστές μου, γιά νά ἐκτελέσουν τόν θυμό μου».

γ. Ἡ λέξη ἀπουσιάζει ἀπό τό Ἑβρ.

δ. Προτιμοῦμε ὅμως τό Ἑβρ. πού λέγει «μέ τά τόξα τους (οἱ ἐχθροί) θά συτρίψουν  τούς νεανίες».

ε. «Ἐκεῖ θά χορεύουν σάτυροι», λέγει τό ἀντίστοιχο Ἑβρ.

ς. Ὡς «οἴκοι» ἐδῶ ἐννοῦνται τά ἀνάκτορα, διότι περί «οἰκιῶν» ὁμίλησε παραπάνω ὁ προφήτης (βλ. στίχ. 16).

13,1-23,18. Τά κεφ. αὐτά 13 ἕως 23 περιέχουν προφητεῖες κατά τῶν ξένων ἐθνῶν, ἑνωμένες ὅπως στά βιβλία τοῦ Ἰερεμίου (46-51) καί τοῦ Ἰεζεκιήλ (25-32). Ἡ συλλογή πρέπει νά ἦταν ἀρχικά ἀνεξάρτητη καί περιεῖχε τεμάχια μεταγενέστερα τοῦ Ἡσαΐου, ἰδιαίτερα τίς προφητεῖες κατά τῆς Βαβυλῶνος, στά κεφ. 13-14. 13,1-22. Τό ποίημα αὐτό φαίνεται μεταγενέστερο τοῦ Ἡσαΐου· χρονολογεῖται ἀπό τό τέλος τῆς βαβυλωνίου αἰχμαλωσίας. Ἡ Βαβυλών ἔχει ἀκόμη τό μεγαλεῖο της (στίχ. 19) καί θά πέσει ὑπό τά πλήγματα τῶν Μήδων (στίχ. 17· βλ. καί στίχ. 5). Οἱ στίχ. 17-22 ὑποθέτουν ἕνα χρόνο μετά τόν θάνατο τοῦ Ναβουχοδονόσορα τό 562 π.Χ. Τό ποίημα εἶναι qina ἤ ἕνας «θρῆνος», βλ. σχόλ. εἰς 1,21. 13,2. Καλυτέρα ἡ ἀνάγνωση τοῦ Ἑβρ. κειμένου «γιά νά εἰσέλθουν στίς πύλες τῶν εὐγενῶν». Ἴσως πρόκειται γιά ὀνομασία πυλῶν τῆς Βαβυλῶνος (βλ. Ἱερ. 19,2). 13,3. Τούς γίγαντες. Κατά λέξη στό Ἑβρ. «τούς ἁγιασμένους μου». Σύγκρινε μέ Ἰερ. 51,27-28 (κατά τῆς Βαβυλῶνος)· Ἰερ. 6,4. 22,7· Ἰωήλ 4,9 (κατά τῆς Ἰερουσαλήμ). Αὐτός ὁ καθαγιασμός τῶν πολεμιστῶν ἦταν μία ὄψη τοῦ ἁγίου πολέμου (βλ. Ἰησ. Ν. 3,5). Αὐτοί ὅμως οἱ νέοι πόλεμοι τοῦ Γιαχβέ δέν γίνονται πλέον ὑπέρ τοῦ Ἰσραήλ, ἀλλά μάλιστα δύνανται νά κατευθύνονται καί ἐναντίον του. Οἱ «ἁγιασμένοι» ἐδῶ εἶναι ἴσως οἱ Πέρσες στρατιῶτες, πού θά ὑπηρετήσουν τούς σκοπούς τοῦ Θεοῦ (10,5-6. 45.1-4). 13,4. Ἐπ᾽ ὀρέων. Οἱ Μῆδοι, οἱ ὁποῖοι ἐπρόκειτο νά καταστρέψουν τήν Βαβυλώνα συγκεντρώθηκαν στήν ὀροσειρά τοῦ Ζάγρου πέραν τοῦ Τίγρητος. 13,5. Ἐκ γῆς πόρρωθεν, τήν Περσία. – Πᾶσαν τήν οἰκουμένην. Τήν βαβυλωνιακή αὐτοκρατορία. 13,6-16. Ἡ κατακλυσμιακή πτώση τῆς Βαβυλῶνος, ἡ ὁποία συνοδεύεται ἀπό οὐράνια σημεῖα καί ἀπό πολιτικές ἀναστατώσεις, φαίνεται σάν ἡ Ἡμέρα τοῦ Κυρίου (σύγκρ. μέ 2,11). Πρίν ἀπό τήν αἰχμαλωσία ἡ Ἡμέρα τοῦ Κυρίου σημειώνει τήν τιμωρία τοῦ Ἰσραήλ (Ἀμ. 8,9-10. Ἱερ. 37,5-7)· μετά τήν αἰχμαλωσία αὐτή ἀναφέρεται στήν τιμωρία τῶν καταπιεστῶν τοῦ Ἰσραήλ καί ἦταν πάλι μία ἡμέρα ἐλπίδος γι᾽ αὐτόν (Ἀμ. 5,18). 13,17-22. Οἱ Μῆδοι (στίχ. 17) ἦταν ἕνα ὀρεινό ἔθνος, πού κατοικοῦσε νοτιο-δυτικά τῆς Κασπίας θάλασσας. Ἦταν ἰνδο-εὐρωπαῖοι πολεμιστές, πού ἀρχικά συνδέθηκαν μέ τήν Βαβυλώνα ἐναντίον τῆς Ἀσσυρίας, ὅταν καταστράφηκε ἡ πρωτεύουσά της τό 612 π.Χ. Πολύ ἀργότερα ὅμως ἑνώθηκαν μέ τούς Πέρσες ὑπό τόν Κῦρο καί βάδισαν κατά τῆς Βαβυλῶνος ἐπιφέροντες τήν καταστροφή της τό 538. 13,19-22. Ἡ Βαβυλών, ἡ «ἔνδοξος» (στίχ. 19) πόλη, θά καταστραφεῖ ἐντελῶς, θά ἐρημωθεῖ ἀπό τούς ἀνθρώπους καί θά κατοικεῖται μόνο ἀπό ζῶα (Ἱερ. 27,35-40. Ἑβρ. 50,35-40). 13,21. Οἱ «σάτυροι» τοῦ Ἑβρ. (στίχ. 21) εἶναι τραγόμορφοι δαίμονες (βλ. 34,14 Λευιτ. 17,7).
http://aktines.blogspot.gr/2015/07/10.html