«Παντί αἰσθητηρίῳ νοερῶ ΛΗΠΤΟΣ ὁ ἐν Τριάδι Θεός διά φιλανθρωπίαν γίνεται1»

 

Οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μᾶς λένε ὅτι: «Ἐκ τῶν λοιπῶν πνευματικῶν ἡδονῶν, ἐκ τῶν ὁποίων οἱ σωματικές αἰσθήσεις ἀπολαμβάνουν, ἔσωθεν καί ἔξωθεν, μονοειδῶς καί μή, ὅλο τό σῶμα εὐωδιάζει, λεπτύνεται, βελτιοῦται, ὠραΐζεται, ἐνδυναμώνει, μετασκευάζεται ἐπί τό πνευματικώτερον». Δηλαδή ἡ Εὐχή πνευματοποιεῖ καί αὐτό τό σῶμα².

Ὁ δέ ἱερός Χρυσόστομος, μιλώντας γιά τήν Εὐχή καί τήν ἀξία τῆς προσευχῆς γενικότερα, λέει ὅτι γιά νά ἔχη καρπούς ἡ Εὐχή, πρέπει νά γίνεται μέ διάνοια συγκεντρωμένη καί καρδιά πληγωμένη ἀπό τήν αἴσθησι τῆς μετανοίας.

«Μέγα ὅπλον ἡ εὐχή -λέγει λοιπόν ὁ Ἅγιος- θησαυρός ἀνελλιπής, πλοῦτος μηδέποτε δαπανώμανος, λιμήν ἀκύμαντος, γαλήνης ὑπόθεσις καί μυρίων ἀγαθῶν ρίζα καί πηγή καί μήτηρ ἐστίν ἡ Εὐχή καί αὐτῆς τῆς βασιλείας δυνατωτέρα».

Καί ἀλλοῦ: «Εὐχή δέ, λέγω οὐ τήν ψιλήν ταύτην καί ραθυμίας γέμουσαν, ἀλλά τήν μετ᾿ ἐκτενείας γινομένην, μετά ὀδυνωμένης ψυχῆς, μετά συντεταμένης διανοίας καί συντετριμμένης καρδίας. Αὔτη γάρ ἐστιν ἡ πρός οὐρανόν ἀναβαίνουσα. Διαθερμάνωμεν τοίνυν τό συνειδός, θλίψωμεν τήν ψυχήν (μέ τήν μνήμη τῶν ἁμαρτημάτων μας), οὐχ ἵνα στενοχωρήσωμεν, ἀλλ᾿ ἵνα ἀκουσθῆναι παρασκευάσωμεν, ἵνα νήφειν ποιήσωμεν καί ἐγρηγορέναι καί αὐτῶν ἅπτεσθαι τῶν οὐρανῶν. Οὐδέν οὕτω φυγαδεύει ραθυμίαν καί ὀλιγωρίαν, ὡς ὀδύνη καί θλῖψις, πανταχόθεν συνάγουσα τήν διάνοιαν καί πρός ἑαυτήν ἐπιστρέφουσα. Ὁ θλιβόμενος οὕτω καί εὐχόμενος, πολλήν μετά τήν εὐχήν εἰς τήν ψυχήν τήν ἑαυτοῦ τήν ἡδονήν εἰσοικίσαι δυνήσεται»³.

Ὁ Ἅγιος Νεῖλος ὁ Ἀσκητής σχετικά καθορίζει: «Μή σχηματίσῃς τό θεῖον ἐν σεαυτῷ προσευχόμενος μηδέ πρός μορφήν τινα συγχωρήσῃς τυπωθῆναι σου τόν νοῦν, ἀλλ᾿ ἀΰλλως τῷ ἀϋλῳ πρόσιθι καί συνήσεις»⁴. Μέ θερμότατη λοιπόν ἀγάπη θά προσέχη ὁ νοῦς τήν ἐργασίαν τοῦ ἐνδιάθετου λόγου, πού μιλᾶ μέσα στήν καρδιά, ὥστε ὁ νοῦς, ὁ ἐνδιάθετος λόγος μέ τήν Εὐχή καί ἡ θέλησίς μας γιά ἔλεος καί σωτηρία, τά τρία αὐτά μέρη τῆς ψυχῆς, νά γίνωνται ἕνα πρᾶγμα, μιά ἀδιαίρετη τριαδική ἐνότης. Κι ὅταν συνηθίση νά προσκαρτερῆ ὁ νοῦς μέσα στήν καρδιά, καθαρίζεται τό «κατ᾿ εἰκόνα». Ὅταν δέ μέ τήν βία καί τήν ὑπομονή τό΄ν ὑποχρεώσουμε νά παραμένη ἐκεῖ, τότε τό σῶμα νεκρώνεται καί λίγο-λίγο τά ἐμπαθῆ ἰδιώματα χάνονται τελείως, γιατί τότε παύουν ὁλοκληρωτικά νά λειτουργοῦν οἱ αἰσθήσεις.

Μέσα, λοιπόν, στήν καρδιά, ἐκεῖ ὅπου ἡ ἀείρροη πηγή τῶν δακρύων, ἄς εἰσχωρῆ ἐλεύθερα, μέ κάθε ἀναπνοή, ἡ μονολόγιστη Εὐχή. Ἄς κρατηθῆ ἐκεῖ καί ἄς γίνη μόνιμο ποίημα καί ἐντρύφημα καί ἀδολέσχημα τοῦ νοῦ.

.......

Ἡ προσευχομένη καρδιά ὀφείλει νά εἶναι ἕνα ἀνοικτό λουλούδι, ἕνας ὁλάνθιστος κρίνος, πού μέ τήν ὀμορφιά του καί τήν εὐωδία του, νά ἑλκύη τήν οὐράνια “μέλισσα” τοῦ Ὀνόματος τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, νά τήν κλείνη μέσα του καί νά παράγη τό νέκταρ τῆς αἰωνίου ζωῆς.

«Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησόν με»,«Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησόν με»,«Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησόν με».

Τέλος καί τῇ Τρισηλίῳ Θεότητι

κράτος, αἶνος καί δόξα εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων.

Ἀμήν.

Ἀπό τό βιβλίο: “Η ΕΥΧΗ ΜΕΣΑ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ “

Ἐκδόσεις: “Γ. Γκέλμπεσης”

Πρωτ. Στεφάνου Ἀναγνωστόπουλου

 Eὐχαριστοῦμε θερμά τόν Πρωτ. Στέφανο Ἀναγνωστόπουλο γιά τήν ἄδεια δημοσίευσης ἀποσπασμάτων ἀπό τά βιβλία πού ἐκδίδει.

Ἀρχ. Σάββας Ἁγιορείτης

1Ἁγίου Καλλίστου τοῦ Αγγελικούδη, Κεφ. Φιλοκαλία... τ. Ε΄, σελ. 162.

2

3Ἁγ. Ἰω. Χρυσοστόμου, Ἐρμηνεία εἰς τήν πρός Ἑβραίους, Ὁμιλία ΚΖ, P.G.63, 190

4Ἁγίου Νείλου τοῦ Ἀσκητοῦ, Πέρι προσευχῆς 153 κεφάλαια, Φιλοκαλία...τ. Α΄σελ. 226.