Σελίδες

Σάββατο 2 Ιουλίου 2016

«Γιά τόν πιστό εἶναι ἐπικίνδυνη ἡ παράβαση ἀκόμη καί μίας ἐντολῆς, ἐπειδή ἔχει λάβει δύναμη νά τίς τηρεῖ ὅλες καί θά τοῦ ζητηθοῦν ὅλες. Ἀκόμη καί ἕνα μικρό πάθος βλάπτει πάρα πολύ.» μέρος β΄

Ὑπόθεση ΙΑ΄(11)
«ΛΟΓΟΙ ΚΑΙ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΕΣ
ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ»

Τοῦ ἀββᾶ Μάρκου

Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ ἔχει τήν ἴδια δύναμη μέ τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν, καί ὅσους τόν ἀκοῦν τούς κάνει ὀφειλέτες νά τόν ἐφαρμόσουν στήν πράξη, μέ τό νά συνεισφέρει στήν καρδιά τους τή δύναμη γιά τήν ἐφαρμογή τῶν ὅσων λέει. Γιατί, ἄν δέν τό παραδεχτοῦμε αὐτό, πῶς τότε ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν εἶναι ὅμοια μέ προζύμι, πού τό πῆρε μιά γυναίκα καί τό ἔβαλε μέσα σέ τρία μέρη1 ἀλεύρι, ὥσπου ὅλο ἔγινε ζυμάρι2; Αὐτό ἐννοεῖ ἀλληγορικά τή διάνοια, ἡ ὁποία, ἀφοῦ δέχτηκε τόν λόγο τοῦ Κυρίου, τόν ἔβαλε μέσα στήν ὑπόσταση τοῦ ἀνθρώπου πού ἀποτελεῖται ἀπό τρία μέρη, σύμφωνα μέ τόν Ἀπόστολο3, δηλαδή ἀπό τό σῶμα, τό πνεῦμα καί τήν ψυχή, καί ὅλους τούς κατακερματισμένους λογισμούς του, πού ἦταν σκορπισμένοι σάν τό ἀλεύρι σέ πολλά μέρη, τούς συγκέντρωσε σέ μία ζύμη – τή ζύμη τῆς πίστεως–, τήν ὁποία περιμένει νά ἐξομοιωθεῖ ἐντελῶς μέ τόν λόγο τοῦ Θεοῦ πού ἐνεργεῖ ὡς προζύμι.

Αὐτό πρέπει νά ἀλήθευε καί τότε πού ὁ Κύριος εἶπε στούς Ἀποστόλους ὅτι εἶναι καθαροί ἐξαιτίας τοῦ λόγου του4 πού ἄκουσαν· γιατί χρησιμοποίησαν τή δύναμη πού συνεισφέρει ὁ λόγος του, ἔτσι ὥστε νά τόν ἐφαρμόσουν στήν πράξη. Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ εἶναι ζωντανός καί δραστικός5, γι᾿ αὐτό καί ἐκείνους πού δέν χρησιμοποίησαν τή δύναμη πού αὐτός συνεισφέρει, ὁ Κύριος τούς καταδίκασε ὡς ἄπιστους λέγοντας: «Ἄν δέν εἶχα ἔρθει καί δέν τούς εἶχα μιλήσει, δέν θά εἶχαν ἁμαρτία· τώρα ὅμως δέν ἔχουν δικαιολογία γιά τήν ἁμαρτία τους»6.
Ὅλοι ἑπομένως, ὅσοι βαφτιστήκαμε, ὀφείλουμε νά πιστέψουμε τελείως στόν Χριστό καί νά τηροῦμε ὅλες τίς ἐντολές του, ἀφοῦ πήραμε ἀπό αὐτόν τή δύναμη γιά νά κάνουμε κάτι τέτοιο. Αὐτό ὅμως δέν σημαίνει ὅτι πρέπει νά τηροῦμε τίς ἐντολές μία πρός μία καί μεμονωμένα τήν καθεμιά, ἀλλά μέσα στίς περιεκτικές ἐντολές νά συμπεριλάβουμε τίς μεμονωμένες, καί ἔτσι νά τίς πραγματοποιήσουμε ὅλες μέ συντομία· καί τίς μεμονωμένες ὅμως, ὅταν τύχει νά τίς συναντήσουμε, νά μήν τίς προσπερνοῦμε7.
Μεμονωμένες ἐντολές εἶναι, γιά παράδειγμα, οἱ ἑξῆς: «Σέ ὅποιον σοῦ ζητᾶ κάτι, νά τοῦ τό δίνεις, καί ὅποιον σοῦ παίρνει αὐτά πού σοῦ ἀνήκουν μήν τόν ἐμποδίσεις. Ἄν κάποιος σοῦ ζητᾶ νά τοῦ δανείσεις, μήν τοῦ ἀρνηθεῖς»8. Ἡ ἀντίστοιχη περιεκτική ἐντολή εἶναι: «Πούλησε τά ὑπάρχοντά σου, δῶσε τά χρήματα στούς φτωχούς, σήκωσε τόν σταυρό σου καί ἀκολούθα με»9. Σταυρό ἐννοεῖ τήν ὑπομονή στίς θλίψεις πού μᾶς ἔρχονται. Ἐκεῖνος λοιπόν πού τά μοίρασε ὅλα στούς φτωχούς καί σήκωσε τόν σταυρό του, ἔκανε μεμιᾶς ὅλες τίς ἐντολές πού προείπαμε.
Ἐπίσης, μεμονωμένες ἐντολές εἶναι τό «Νά μήν πορνεύσεις», «Νά μή μοιχεύσεις»10 καί τά ὅμοια, ἐνῶ ἡ ἀντίστοιχη περιεκτική ἐντολή εἶναι: «Νά ἀνατρέπετε τούς λογισμούς καί καθετί πού ὑψώνεται μέ ἔπαρση ἐναντίον τῆς γνώσεως τοῦ Θεοῦ»11. Ἐκεῖνος λοιπόν πού ἀνατρέπει τούς λογισμούς, ἀποκλείει ὅλες τίς ἁμαρτίες πού προείπαμε.
Ἄν λοιπόν μέ τό βάπτισμα ταφήκαμε μαζί μέ τόν Χριστό12, καί σέ ἕναν πεθαμένο ἡ ἁμαρτία παύει νά ἔχει ἐξουσία13, καί ἑπομένως ἡ ἁμαρτία δέν μᾶς ἐξουσιάζει πλέον14, ὀφείλουμε νά κάνουμε ὅλες τίς ἐντολές, γιά νά βροῦμε τήν τελειότητα πού μᾶς δόθηκε μέ τό βάπτισμα. Ἄν ὅμως δέν τίς κάνουμε, εἴμαστε ἄπιστοι· γιατί πίστη εἶναι ὄχι μόνο τό νά βαφτιστοῦμε στό ὄνομα τοῦ Χριστοῦ, ἀλλά καί τό νά κάνουμε τίς ἐντολές του. Ἄν λοιπόν ἐμεῖς ἀμελοῦμε τίς ἐντολές καί στρεφόμαστε στίς ἡδονές μέ τή θέλησή μας, δίκαια ἐξουσιαζόμαστε ἀπό τήν ἁμαρτία, γυρνώντας σάν τό σκυλί σέ αὐτά πού ξεράσαμε, ὅπως λέει ἡ Γραφή15. Γιατί στό βάπτισμα ἐλευθερώνεται βέβαια ὁ ἄνθρωπος μέ τή δωρεά τοῦ Χριστοῦ, ὥστε νά μή σύρεται μέ τή βία, ἀλλά νά μπορεῖ νά κάνει τά ἔργα τῆς ἐλευθερίας, ἄν θέλει. Ὡστόσο, ἀνάλογα μέ τό προσωπικό του θέλημα, ὅπου ἀγαπᾶ, ἐκεῖ καί παραμένει, ἀκόμη καί ἄν βαφτίστηκε, ἐπειδή τό αὐτεξούσιό του εἶναι ἀπαραβίαστο· τό θέλημά του δηλαδή, καί μετά ἀπό τό βάπτισμα, δέν τό βιάζει οὔτε ὁ Θεός οὔτε ὁ σατανάς.
Ὅταν λοιπόν ὁ Κύριος λέει ὅτι τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν τήν ἁρπάζουν ὅσοι ἀσκοῦν βία16, μιλᾶ γιά τό θέλημά μας, ὥστε νά τό βιάσει ὁ καθένας μας μετά τό βάπτισμα νά μή στρέφεται στό κακό, ἀλλά νά παραμένει στό καλό. Γιατί, ἄν οἱ δαιμονικές δυνάμεις μποροῦσαν νά ἀσκήσουν βία ἐπάνω μας, ὁπωσδήποτε καί ὁ Θεός, ὁ ὁποῖος μᾶς ἐλευθέρωσε, μποροῦσε νά μᾶς κάνει καί σταθερούς στό καλό μέ τή βία. Τώρα ὅμως δέν εἶναι ἔτσι, ἀλλά αὐτός μέ τό βάπτισμα μᾶς ἀπάλλαξε ἀπό τήν ἀναγκαστική δουλεία, καταργώντας μέ τόν σταυρό του τήν ἁμαρτία, καί ὅρισε ἐντολές ἐλευθερίας· τό νά τίς παραβαίνουμε ὅμως ἤ ὄχι τό ἄφησε στήν προσωπική μας θέληση. Οἱ ἐντολές, ἑπομένως, στό μέτρο πού τηροῦνται, φανερώνουν τήν ἀγάπη μας πρός τόν Κύριο πού μᾶς ἐλευθέρωσε, καί στό μέτρο πού ἀμελοῦνται ἤ γίνονται μέ ἐλλείψεις, δείχνουν τήν προσκόλλησή μας στίς ἡδονές.
Ὅσοι λοιπόν λένε: «Θέλουμε νά κάνουμε τίς ἐντολές καί δέν μποροῦμε, γιατί καί μετά τό βάπτισμα μᾶς ἐξουσιάζει ἡ ἁμαρτία», νά ξέρουν ὅτι ὁ λόγος πού γίνονται πάλι ὑποχείριοι δέν εἶναι ἐπειδή τό Ἅγιο Βάπτισμα δέν εἶναι τέλειο καί δέν χαρίζει τέλεια ἐλευθερία ἀπό τήν ἁμαρτία καί δύναμη γιά τήν ἐργασία ὅλων τῶν ἐντολῶν. «Ὁ νόμος τοῦ ζωοποιοῦ Πνεύματος», λέει ὁ Ἀπόστολος17, «μέ ἐλευθέρωσε ἀπό τόν νόμο τῆς ἁμαρτίας καί τοῦ θανάτου καί μέ ἔλυσε ἐντελῶς». Ἀπό ἐμᾶς ὅμως ἐξαρτᾶται ἄν θά ξαναδεθοῦμε, μέ τήν κλίση πρός τά πάθη, ἤ ἄν θά μείνουμε λυμένοι, μέ τήν ἐργασία τῶν ἐντολῶν.
Ἑπομένως, ἄν ἡ ἁμαρτία, δηλαδή ὁ κακός λογισμός, ἐνῶ τή μισοῦμε, ἐξακολουθεῖ νά ἐξουσιάζει τόν νοῦ –γιατί αὐτό συμβαίνει καί δέν τό ἀρνοῦμαι–, αὐτό δέν εἶναι κατάλοιπο τῆς προπατορικῆς ἁμαρτίας, ἀλλά ὀφείλεται στήν ἀθέτηση τῶν ἐντολῶν μετά τό Βάπτισμα. Ὅταν δηλαδή μετά τό Ἅγιο Βάπτισμα μποροῦμε νά κάνουμε ὅλες τίς ἐντολές καί δέν τίς κάνουμε, τότε καί χωρίς νά θέλουμε ἐξουσιαζόμαστε ἀπό τήν ἁμαρτία, ὥσπου μέ τή μετάνοια νά παρακαλέσουμε τόν Θεό – μέ ταυτόχρονη συμμόρφωσή μας πρός ὅλες τίς ἐντολές του18– καί νά μᾶς συγχωρήσει τήν ἁμαρτία τῆς ἀθέτησής τους.
Δύο λοιπόν εἶναι οἱ αἰτίες τῆς ἐνέργειας τοῦ κακοῦ, καί ὀφείλονται καί οἱ δύο σ᾿ ἐμᾶς. Ἡ μία ἐνεργεῖ ἀνάλογα μέ τή λειψή τήρηση τῶν ἐντολῶν, καί ἡ ἄλλη κυριαρχεῖ ἀναγκαστικά, λόγω τῶν κακῶν πού κάνουμε μετά τό Βάπτισμα. Τήν ἐνέργεια αὐτή τοῦ κακοῦ μόνο ὁ Θεός τήν ἐξουδετερώνει, ὅταν τόν παρακαλοῦμε μέ ἐλεημοσύνη καί προσευχή καί ὑπομονή τῶν δοκιμασιῶν πού μᾶς ἔρχονται –τά ὁποῖα βέβαια καί αὐτά μᾶς τά δίνει, χωρίς νά τό ἀντιλαμβανόμαστε, ἡ τέλεια χάρη πού μᾶς δόθηκε μέ τό βάπτισμα.
  • Ἐκεῖνος πού ἀγωνίζεται, ἀσκεῖ ἐγκράτεια σέ ὅλα19, καί δέν σταματᾶ, μέχρι νά ἐξολοθρεύσει ὁ Κύριος τό σπέρμα τῆς Βαβυλώνας20.
  • Ὑπόθεσε ὅτι εἶναι δώδεκα τά αἰσχρά πάθη. Ἄν ἕνα ἀπό αὐτά τό ἀγαπήσεις μέ τή θέλησή σου, ἐκεῖνο θά ἀναπληρώσει καί τά ἄλλα ἔνδεκα.
  • Μήν ἀφήνεις ἁμαρτία χωρίς νά τή σβήνεις, ὅσο μικρή καί ἄν εἶναι, γιά νά μή σέ παρασύρει ὕστερα σέ μεγαλύτερο κακό.
  • Ὅταν ἀρχίσει νά σέ παρασέρνει κάποια ἁμαρτία, νά μή λές: «Δέν θά μέ νικήσει». Γιατί ἔχεις κιόλας νικηθεῖ στό μέτρο πού παρασύρθηκες.
  • Καθετί πού γίνεται, ἀπό λίγο ἀρχίζει καί σιγά σιγά τρέφεται καί μεγαλώνει.
  • Ἡ μέθοδος τῆς ἁμαρτίας εἶναι δίχτυ πολύπλοκο. Ὅποιος μπλεχτεῖ λίγο, ἄν ἀμελήσει, θά τυλιχτεῖ σφιχτά ὁλόκληρος.
  • Καμία ἀπό τίς ἀρετές δέν ἀνοίγει ἀπό μόνη της τή φυσική μας θύρα21, ἄν δέν εἶναι ὅλες κατά σειρά δεμένεςς ἡ μία μέ τήν ἄλλη.
  • Ἐκεῖνος πού νικιέται εὔκολα ἀπό τά μικρά, ἀναγκαστικά εἶναι ὑποδουλωμένος καί στά μεγάλα. Ἐκεῖνος πού καταφρονεῖ τά μικρά, καί στά μεγάλα θά ἀντισταθεῖ, μέ τή χάρη τοῦ Κυρίου.

συνεχίζεται....

Τέλος καί τῇ Τρισηλίῳ Θεότητι
κράτος, αἶνος καί δόξα εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων.
Ἀμήν.
Εὐεργετινός τόμος γ΄

Ἐκδόσεις: « ΤΟ ΠΕΡΙΒΟΛΙ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ »

 Εὐχαριστοῦμε θερμά τίς ἐκδόσεις « ΤΟ ΠΕΡΙΒΟΛΙ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ » γιά τήν ἄδεια δημοσίευσης  ἀποσπασμάτων ἀπό τά βιβλία πού ἐκδίδουν.
Ἀρχ. Σάββας Ἁγιορείτης


1Στό κείμενο: σάτα τρία. Τό σάτον ἦταν μέτρο σιτηρῶν.
2Ματθ. Ιγ΄: 33· Λουκ. Ιγ΄: 21.
3Πρβ. Α΄Θεσ. Ε΄: 23.
4Ἰω. ιε΄: 3.
5Ἑβρ. Δ΄ : 12.
6Ἰω. ιε΄ : 22.
7Ἀνάλογο ἀπόσπασμα τοῦ ἀββᾶ Μάρκου βλ. Στόν Β΄τόμο τοῦ Εὐεργετινοῦ, Ὑπόθεση ΙΓ΄ (13), σ. 126.
8Λουκ. Στ΄: 30· Ματθ. Ε΄: 42.
9Πρβλ. Ματθ. Ιθ΄: 21· Μάρκ. Ι΄: 21.
10Πρβ. Ἐξ. 20 : 13.
11Β΄ Κορ. Ι΄: 5.
12Ρωμ. Στ΄ : 4.
13Ρωμ. Στ΄:7.
14Ρωμ. Στ΄ : 14.
15Πρβ. Παροιμ. 26 :11· Β΄ Πέτρ. Β΄ : 22.
16Ματθ. Ια΄: 12.
17Ρωμ. Η΄ : 2.
18Πρβ. Ψάλ. 118 : 128.
19Α΄ Κορ. θ΄ : 25.
20Μέ τήν ἔκφραση “σπέρμα ἐκ Βαβυλῶνος” (πρβ. Ἰερ. 27 :16 ) ἐδῶ ἐννοεῖται κάθε βλάστημα τῆς ἁμαρτίας στόν ἄνθρωπο.
21Ὡς φυσική μας “θύρα” ὁ ἀββάς Μάρκος μᾶλλον ἐννοεῖ τήν ἀπελευθέρωσή μας ἀπό τήν ἁμαρτία πού μᾶς δόθηκε μέ τό βάπτισμα, ἀλλά ἐνεργοποιεῖται (“ἀνοίγει”) μέ τήν ἐργασία στή συνέχεια ὅλων τῶν ἐντολῶν, ὅπως εἶπε στά παραπάνω.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου