«Τήν ἀρετή πρέπει νά τήν ἀσκοῦμε κρυφά, χωρίς ἐπίδειξη καί καυχησιολογία. Σχετικά μέ τήν κενοδοξία καί τήν ἀνθρωπαρέσκεια. Ἀπό ποῦ γεννιέται ἡ κενοδοξία, ποιά εἶναι τά ἔργα της καί πῶς ἐξαλείφεται.» μέρος γ΄

Ὑπόθεση ΚΣΤ΄(26)

«ΛΟΓΟΙ ΚΑΙ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΕΣ

ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ»

Τοῦ ἀββᾶ Κασσιανοῦ

Τό πάθος τῆς κενοδοξίας εἶναι καί ἀδιόρατο καί δέν τό καταλαβαίνει κανείς γρήγορα, ἀκόμη καί ὅταν πειράζεται ἀπό αὐτό. Οἱ ἐπιθέσεις δηλαδή τῶν ἄλλων παθῶν εἶναι πιό φανερές καί ἀντιμετωπίζονται πιό εὔκολα, καθώς ἡ ψυχή καταλαβαίνει τόν πόλεμο καί τόν ἀποτρέπει ἀμέσως μέ τήν ἀντίκρουση καί τήν προσευχή. Τό πάθος ὅμως τῆς κενοδοξίας¹, πού εἶναι πολύμορφο, ὅπως εἴπαμε, εἶναι δύσκολο νά νικηθεῖ· γιατί βρίσκεται δίπλα σέ κάθε ἐκδήλωση: στήν ἔκφραση, στή φωνή, στόν λόγο, στό ἔργο, στίς ἀγρυπνίες, στίς νηστεῖες, στήν προσευχή, στήν ἀνάγνωση, στήν ἡσυχία, στή μακροθυμία·  μέ ὅλα αὐτά προσπαθεῖ νά τραυματίσει τόν στρατιώτη τοῦ Χριστοῦ.

Ὅποιον δηλαδή δέν μπορέσει νά τόν ξεγελάσει καί νά τόν ρίξει στήν κενοδοξία μέ τήν πολυτέλεια στό ντύσιμο, δοκιμάζει νά τόν βάλει σέ πειρασμό μέ τό εὐτελές ροῦχο.

Ἐκεῖνον πού δέν μπόρεσε νά παρασύρει μέ τίς τιμές, τόν ὑψώνει στήν ἀλαζονεία, ἐπειδή τάχα ὑπομένει τούς ἐξευτελισμούς.

Ἐκεῖνον πού δέν μπόρεσε νά τόν καταφέρει νά νιώσει κενοδοξία γιά τά γνωστικά του λόγια, τόν παγιδεύει μέ τή σιωπή, ὅτι δηλαδή εἶναι φίλος τῆς ἡσυχίας.

Ἐκεῖνον πού δέν μπόρεσε νά τόν χαλαρώσει μέ τήν πολυτέλεια στό φαγητό, τόν κάνει νά ζητᾶ τόν ἔπαινο μέ τή νηστεία. Καί γενικά, κάθε ἔργο καί κάθε ἐκδήλωση δίνει ἀφορμή πολέμου στόν πονηρό αὐτόν δαίμονα. Κοντά σέ αὐτά, φέρνει καί φαντασίες ὅτι πρόκειται νά χειροτονηθεῖ κανείς κληρικός.

Θυμᾶμαι, τότε πού ζοῦσα στή Σκήτη, ὅτι ἕνας γέροντας πῆγε στό κελλί κάποιου ἀδελφοῦ γιά νά τόν ἐπισκεφτεῖ, καί μόλις πλησίασε στήν πόρτα, τόν ἄκουσε μέσα νά μιλάει. Ὁ γέροντας νόμισε ὅτι μελετοῦσε ἀπό τήν Ἁγία Γραφή, καί στάθηκε νά ἀκούσει. Κατάλαβε τότε ὅτι ὁ ἀδελφός εἶχε παραφρονήσει ἀπό τήν κενοδοξία καί εἶχε αὐτοχειροτονηθεῖ διάκονος καί ἔκανε ἀπόλυση τῶν κατηχουμένων².

Ἀφοῦ τό ἄκουσε αὐτό ὁ γέροντας, ἔσπρωξε τήν πόρτα καί μπῆκε. Ὁ ἀδελφός τόν ὑποδέχτηκε, τοῦ ἔβαλε μετάνοια κατά τή συνήθεια καί τόν ρωτοῦσε ἐπίμονα ἄν εἶχε πολλή ὥρα πού στεκόταν στήν πόρτα. Ὁ γέροντας τοῦ ἀπάντησε:

«Τώρα ἦρθα, ὅταν ἐσύ ἔκανες τήν ἀπόλυση».

Ὁ ἀδελφός κοκκίνησε, ἔνιωσε κατάνυξη καί ἔπεσε στά πόδια τοῦ γέροντα παρακαλώντας τον νά προσευχηθεῖ γι᾿ αὐτόν, ὥστε νά λυτρωθεῖ ἀπό αὐτή τήν πλάνη.

Αὐτό τό θυμήθηκα θέλοντας νά δείξω σέ πόση ἀναισθησία φέρνει τόν ἄνθρωπο αὐτός ὁ δαίμονας. Ὅποιος λοιπόν θέλει νά ἀγωνιστεῖ μέ τελειότητα καί νά στεφανωθεῖ μέ τό στεφάνι τῆς δικαιοσύνης³, ἄς ἀγωνιστεῖ μέ κάθε τρόπο νά νικήσει τό πολύμορφο αὐτό θηρίο, ἔχοντας διαρκῶς στόν νοῦ του αὐτό τό ρητό τοῦ προφήτη Δαβίδ:

«Ὁ Κύριος διασκορπόρπισε τά κόκκαλα αὐτῶν πού ζητοῦν νά ἀρέσουν στούς ἀνθρώπους»⁴.

Καί τίποτε ἄς μήν κάνει ἀποβλέποντας στόν ἔπαινο τῶν ἀνθρώπων· ἀντίθετα, νά ἐπιζητεῖ μόνο τήν ἀμοιβή ἀπό τόν Θεό, διώχνοντας ἀδιάκοπα ἀπό τήν καρδιά του τούς λογισμούς πού ἔρχονται καί τόν ἐπαινοῦν καί ἐξευτελίζουν τόν ἑαυτό του μπροστά στόν Θεό. Ἔτσι θά μπορέσει, μέ τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ, νά ἀπαλλαγεῖ ἀπό τό πνεῦμα τῆς κενοδοξίας.

Συνεχίζεται.....

Τέλος καί τῇ Τρισηλίῳ Θεότητι

κράτος, αἶνος καί δόξα εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων.

Ἀμήν.

Εὐεργετινός τόμος γ΄

Ἐκδόσεις: « ΤΟ ΠΕΡΙΒΟΛΙ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ »

Εὐχαριστοῦμε θερμά τίς ἐκδόσεις « ΤΟ ΠΕΡΙΒΟΛΙ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ » γιά τήν ἄδεια ἔκδοσης ἀποσπασμάτων ἀπό τά βιβλία πού ἐκδίδουν.

Ἀρχ. Σάββας Ἁγιορείτης

http://hristospanagia3.blogspot.gr/ 

1Στό κείμενο: ἡ δέ τῆς κακίας κενοδοξία. Διόρθωση: ἡ δέ τῆς κενοδοξίας κακία (Πρός Κάστορα ἐπίσκοπον, Περί κενοδοξίας, Φιλοκαλία Α΄, σ. 78).

2Προφανῶς θά ἔλεγε τίς ἐκφωνήσεις τοῦ διακόνου κατά τή θεία Λειτουργία: «Ὅσοι κατηχούμενοι προέλθετε, οἱ κατηχούμενοι προέλθετε» κτλ.

3Πρβλ. Β΄ Τιμ. Δ΄ : 8.

4Ψαλμ. 52 : 6.