«Ὁ Ἅγιος Πορφύριος ὡς παιδαγωγός εἰς Χριστόν».Ἀρχ. Σάββας Ἁγιορείτης

Ἀκοῦστε τήν ὁμιλία ἐδῶ:«ὉἍγιος Πορφύριος ὡς παιδαγωγός εἰςΧριστόν»

Ὁμιλία στίς 12-07-2016 (Σύναξη στό Πνευματικό Κέντρο τῆς Νάξου)

«Θαυμαστός ὁ Θεός ἐν τοῖς ἁγίοις αὐτοῦ» (Ψαλμ. 67,36). Αἰσθάνομαι τήν ἀνάγκη Σεβασμιώτατε Παροναξίας κ. κ. Καλλίνικε, σεβαστοί πατέρες καί ἀγαπητοί ἀδελφοί, νά δοξάσω τόν Πανάγιο Τριαδικό Θεό, πού μέ ἀξιώνει σήμερα, ὅπου τιμᾶται ὁ μέγας σύγχρονος ἀσκητής καί νηπτικός πατήρ, ὁ Ἅγιος Παΐσιος ὁ Ἁγιορείτης νά ὁμιλῶ γιά τόν ἐξίσου μεγάλο Ἅγιο, ἴσως καί λίγο μεγαλύτερο κατά ὁμολογία τοῦ Ἁγίου Παϊσίου, Ὅσιο Πορφύριο. Ταυτόχρονα, ἔχετε στό νησί σας τήν ἐξαιρετική τιμή καί τήν εὐλογημένη ἔμπνευση νά τιμᾶτε τόν σύγχρονο ἅγιο, μέγα φιλοκαλικό πατέρα, τόν Ὅσιο Νικόδημο τόν Ἁγιορείτη. Ἔχουμε ἑπομένως σήμερα τρεῖς μεγάλους φιλοκαλικούς Πατέρες καί τό τονίζω αὐτό, γιατί ἀπό κάποιους σήμερα ἡ Φιλοκαλία, καί ὁ ἅγιος Νικόδημος κατεξοχήν, βάλλεται, συκοφαντεῖται καί ὑβρίζεται, ἀλλά βεβαίως αὐτό δέν εἶναι τοῦ παρόντος.

Θά σᾶς πῶ πολύ λίγα βιογραφικά. Ὁ Ἅγιος Γέροντας Πορφύριος γεννήθηκε στίς 7 Φεβρουαρίου 1906 στήν Εὔβοια στό χωριό Ἅγιος Ἰωάννης. Ἀπό μικρός ἀναγκάζεται νά φυλάσσει πρόβατα στό βουνό λόγω τῆς οἰκογενειακῆς πτωχείας, παρακολουθεῖ μόνο τήν Α΄ Δημοτικοῦ καί αὐτή ὄχι πλήρως.

Σέ ἡλικία ἑπτά ἐτῶν πηγαίνει στήν Χαλκίδα, ὅπου ἐργάζεται γιά δύο-τρία χρόνια, στή συνέχεια στόν Πειραιά, ὅπου ἐπίσης ἐργάζεται σέ παντοπωλεῖο συγγενοῦς του. Στά δώδεκά του χρόνια φλεγόμενος ἀπό θεῖο ἔρωτα, ἀλλά ὄχι καί χωρίς τήν ἀνθρώπινη δυσκολία, ὑπερνικώντας τήν ἀγάπη τῶν γονέων, πηγαίνει στό Ἅγιο Ὄρος καί πόθος του εἶναι νά μιμηθεῖ τήν ζωή τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Καλυβίτου.

Ἐγκαθίσταται στά Καυσοκαλύβια στήν Καλύβη τοῦ Ἁγίου Γεωργίου. Κάνει χαρούμενη καί ἀδιάκριτη ὑπακοή στούς δύο αὐταδέλφους Γέροντές του, τόν ἱερομόναχο Πνευματικό Παντελεήμονα καί τόν Γέροντα Ἰωννίκιο. Σέ ἡλικία δεκατεσσάρων χρονῶν γίνεται μοναχός παίρνοντας τό ὄνομα Νικήτας, ἐνῶ δύο χρόνια ἀργότερα κείρεται μεγαλόσχημος. Δέν περνᾶ πολύς χρόνος καί ὁ Θεός τοῦ δωρίζει τό διορατικό χάρισμα. Στά δεκαεννιά του χρόνια ἀρρωσταίνει πολύ σοβαρά καί ἀναγκάζεται, ἐγκαταλείποντας τό Ἅγιον Ὄρος, νά μεταβεῖ στή Μονή τοῦ Ἁγίου Χαραλάμπους Λευκῶν στήν Εὔβοια.

Σέ ἡλικία εἴκοσι ἐτῶν στά 1926 χειροτονεῖται ἱερέας ἀπό τόν Σιναίου Πορφύριο τόν Γ΄ καί στά εἴκοσι δύο του μόλις χρόνια Πνευματικός. Στά 1940 ἐγκαθίσταται στήν Ἀθήνα στό ἐκκλησάκι τοῦ Ἁγίου Γερασίμου τῆς Πολυκλινικῆς Ἀθηνῶν καί ἐκεῖ διακονεῖ γιά τριάντα τρία ὁλόκληρα χρόνια, στήν ἔρημο, ὅπως ἔλεγε ὁ ἴδιος, τῆς Ὁμονοίας, διακονώντας τόν λαό τοῦ Θεοῦ καί ἀσκητεύοντας. Τό 1979 τό καλοκαίρι ἐγκαθίσταται στό Μήλεσι τῆς Ἀττικῆς σέ ἕνα τροχόσπιτο, μετά σέ ἕνα σπιτάκι ἀπό τσιμεντόλιθους καί τό 1984 σ’ ἕνα κτίριο τοῦ ὑπό ἀνέγερση μοναστηριοῦ. Στά 1990 θεμελίωσε τό καθολικό τῆς Μονῆς τῆς Μεταμορφώσεως καί τό 1991 ἐπιστρέφει στό Ἅγιον Ὄρος, ἀφοῦ προηγουμένως ἔχει κάνει μιά γενική ἐξομολόγηση καί ἐκεῖ κοιμᾶται στίς 2 Δεκεμβρίου 1991. Τήν ἑπομένη θάπτεται στό Κοιμητήριο τοῦ Κυριακοῦ τῶν Καυσοκαλιβίων τῆς Ἁγίας Τριάδος ἁπλά καί ἀθόρυβα χωρίς νά καλέσει –εἶχε δώσει τέτοια ἐντολή- κανέναν ἡ Συνοδεία του, ἐκτός ἀπό τούς Πατέρες τῆς Σκήτης. Τά δέ τελευταῖα του λόγια ἦταν τά τῆς Ἀρχιερατικῆς προσευχῆς τοῦ Κυρίου «ἵνα ὦσιν ἕν» (Ἰω. 17,22).

Ὁ ὅσιος Γέροντας, τοῦ ὁποίου εἴθε νά ἔχουμε τήν εὐχή του καί εὐχηθεῖτε νά μᾶς φωτίσει ὅλους, ὥστε νά ὠφεληθοῦμε ἀπό τήν προσπάθεια αὐτή, ἦταν ἕνας ἀληθινά ἁγιασμένος, ἐκκλησιαστικοποιημένος ἄνθρωπος. Ζοῦσε τό μυστήριο τῆς Ἐκκλησίας καί συνάμα ἦταν ἕνας σοφός παιδαγωγός εἰς Χριστόν. Ὁδηγοῦσε δηλαδή καί τούς ἀνθρώπους πού πήγαιναν κοντά του -ἀλλά πολλές φορές καί ἀνθρώπους πού οὔτε κἄν τόν γνώριζαν καί ὁ ἴδιος πήγαινε σ’ αὐτούς- στήν Ἐκκλησία, στήν ἔνταξη στό σῶμα τοῦ Χριστοῦ, πού ἐκεῖ μόνο μπορεῖ κανείς νά σωθεῖ.

Κατανόησε τήν σημασία τῆς ὕπαρξης ἀληθινά χριστιανικῶν οἰκογενειῶν καί γι’ αὐτό ἐργάστηκε συστηματικά γιά τήν δημιουργία καί καθοδήγησή τους. Πραγματικά θυσιάστηκε γιά τά μέλη τῆς Ἐκκλησίας τοῦ σώματος τοῦ Χριστοῦ καί ἡ ζωή του ἀποτελεῖ πρότυπο γιά ὅλους ὅσους προσπαθοῦν νά ζήσουν ἐν Χριστῷ. Ὁ Ἅγιος Πορφύριος ἀγαποῦσε πάνω ἀπ’ ὅλα τόν Χριστό, γι’ αὐτό καί διακήρυττε «ὁ Χριστός εἶναι τό πᾶν».

Πίστευε ὅτι ἡ οἰκογένεια παίζει σπουδαιότατο ρόλο στή διαμόρφωση τοῦ ἀνθρώπου. Σ’ αὐτήν, ἔλεγε, βρίσκεται μεγάλο μέρος ἀπό τήν εὐθύνη γιά τήν πνευματική κατάσταση τοῦ ἀνθρώπου. «Γιά νά ἀπαλλαγοῦν τά παιδιά ἀπό διάφορα ἐσωτερικά προβλήματα», ἔλεγε ὁ Ἅγιος, «δέν εἶναι ἀρκετές οἱ συμβουλές, οἱ ἐξαναγκασμοί, ἡ λογική κι οἱ ἀπειλές. Μᾶλλον γίνονται χειρότερα. Ἡ διόρθωση γίνεται μέ τόν ἐξαγιασμό τῶν γονέων. Γίνετε ἅγιοι καί δέν θά ἔχετε κανένα πρόβλημα μέ τά παιδιά σας».

Δίδασκε ὅτι ἡ πραότητα τῶν γονέων, ἡ θερμή καί ἀβίαστη προσευχή, ἡ πραγματικά χριστιανική ζωή τους εἶναι ὁ καλύτερος τρόπος γιά νά γίνουν καί τά παιδιά τους πιστά καί νά ὁδηγηθοῦν στόν Χριστό. Ἀντίθετα, ὅταν οἱ γονεῖς τηροῦν τίς ἐντολές τυπικά, χωρίς πραγματική κοινωνία μέ τόν Χριστό, ἀνατρέφουν ὑποκριτές πού μέ τήν πρώτη δοκιμασία θά δείξουν τήν ἀπιστία καί τήν σκληροκαρδία τους.

Τόνιζε πολύ τήν καλή σχέση τῶν γονέων μεταξύ τους. Θά ποῦμε μερικά πράγματα γιά πρώτη φορά, γιά νά μήν ἐπαναλάβω τά ἤδη γνωστά πού ὑπάρχουν στό διαδίκτυο καί στά βιβλία του. Θά πῶ κάποια πού ἀφοροῦν ἐπιμέρους θέματα ἀγωγῆς τῶν παιδιῶν ἀλλά καί τῶν γονέων, τά ὁποῖα ὅμως μᾶς βοηθοῦν νά δοῦμε καί τό ὅλον τῆς ἀγωγῆς.

Οἱ προγαμιαῖες σχέσεις καί τά σαρκικά ἁμαρτήματα. Ὁ ἅγιος Γέροντας ἀκολουθώντας τήν διδασκαλία τοῦ Κυρίου καί τῆς Ἐκκλησίας ἦταν τελείως ἀντίθετος μέ τήν ἀνηθικότητα, τίς προγαμιαῖες σχέσεις καί τήν ὅποια σαρκική ἁμαρτία καί διαστροφή. Πίστευε ὅτι ἡ σωφροσύνη, ἡ πρό τοῦ γάμου καί ἡ τοῦ γάμου, βοηθάει τούς ἐγγάμους ὅσο καί ἡ ἀμοιβαία ἀγάπη τους νά δοθοῦν στόν Θεό. Νά ἔχουν καλή σχέση μέ τόν Θεό, νά ἔχουν σωστή σχέση μεταξύ τους καί ἔτσι καί τά παιδιά μετά νά μήν ἔχουν προβλήματα. Ἔλεγε σέ μιά μητέρα: «νά προσέχεις καί νά προσεύχεσαι τά παιδιά σου νά μήν πέσουν στή σαρκική ἁμαρτία. Βέβαια καί μέ τόν λογισμό ἁμαρτάνει κανείς, ἀλλά ἐλαφρότερα, ἐνῶ μέ τήν σαρκική συνεύρεση πολύ βαρύτερα, γιατί μ’ αὐτήν γίνονται βαθειές ἀλλαγές καί ζημιές στήν ψυχή». Τό τονίζουμε αὐτό γιατί στίς μέρες μας εἶναι πάρα πολύ διαδεδομένες αὐτές οἱ σχέσεις καί διαδίδεται –σκόπιμα ἴσως- ὅτι ὁ ἅγιος Πορφύριος ἦταν «χαλαρός» σ’ αὐτά τά θέματα. Δέν ἦταν καθόλου χαλαρός.

Ἀντίθετα, υἱοθετοῦσε καί δίδασκε ὡς ἐπιβεβλημένη τήν ἠθική καθαρότητα καί τήν ἀποχή ἀπό κάθε σαρκική ἁμαρτία πρίν, ἀλλά καί μετά τόν Γάμο. Ἦταν πολύ ἀνεκτικός στόν ἁμαρτωλό, ἀλλά μέ σκοπό νά τόν ὁδηγήσει στή διόρθωση. Ἐπίσης, δέν δεχόταν καμμία μορφή ἀνωμαλίας, εἴτε ἐντός, εἴτε ἐκτός τοῦ Γάμου. Συνιστοῦσε τήν ἄσκηση, τήν ἐγκράτεια καί τόν Θεῖο ἔρωτα. Ἔλεγε κάποτε ὁ ἴδιος ὁ ἅγιος στόν Μητροπολίτη Μπάτσκας κ. Εἰρηναῖο: «Κάθισα μία ἡμέρα πάνω σέ μία γέφυρα ἐκεῖ στά μέρη σας..». Ὁ ἅγιος εἶχε τό χάρισμα τῆς μεταβάσεως νοερῶς, ὅπου ἤθελε πήγαινε, ὄχι μόνο παγκοσμίως, ἀλλά συμπαντικῶς. Πῆγε νοερῶς στή Σερβία. Δέν εἶχε πάει ποτέ σωματικά στή Σερβία, ἀλλά μέ τόν νοῦ του πήγαινε.

«Παρατηροῦσα τούς ἀνθρώπους πού περνοῦσαν». Ἔχει σημασία γιατί εἴμαστε περίπου ἴδιοι κι ἐμεῖς ἐδῶ στήν Ἑλλάδα. «Καί μέ τή χάρι τοῦ Θεοῦ τούς ἔβλεπα διάφανους, καί τά σώματα καί τίς ψυχές τους. Εἶδα ψυχές ἄδειες, μοναχικές, πληγωμένες, τσακισμένες. Ἔβλεπα ἐκεῖ νά περνοῦν ἀγόρια καί κορίτσια πιασμένα χέρι χέρι, χωρίς ὅμως οἱ ψυχές τους νά ἔχουν δύναμη νά ἀγαπήσουν ἀληθινά. Ἐρωτεύονται χονδρά καί ἐπιφανειακά». Μήπως τό ἴδιο δέν γίνεται καί μέ μᾶς; «Μεγαλωμένα χωρίς οἰκογένεια ἤ καί σέ ἄθεη οἰκογένεια, δέν ἔχουν ἐφόδια γιά τήν ἀληθινή ἀγάπη. Πολλές ἀπό τίς κοπέλες σας δέν εἶναι κἄν εἰς θέσιν νά γίνουν μητέρες ἀπό τήν ἐλευθεριάζουσα ζωή πού κάνουν». Εἶναι τά παρεπόμενα τῆς ἁμαρτίας.

«Γι’ αὐτό μή λέτε στούς νέους θεωρίες, ἀλλά νά τούς ὁμιλῆτε νά ζοῦν σεμνή ζωή». Ξεκάθαρα πράγματα. «Νά μή ζοῦν μέ χαλαρότητα ἠθῶν. Νά τούς ὁμιλῆτε σέ βασικά θέματα: ὅτι ὁ Χριστός τά κάνει ὅλα, ἀλλά ἐμεῖς πρέπει νά θέλωμε τόν Χριστό. Νά τόν ἀποδεχώμεθα. Καί αὐτό ἐπιτυγχάνεται μέ προσπάθεια, μέ ἐγκράτεια. Τήν θέλει τήν ἄσκηση ὁ Χριστός». Ἡ ἄσκηση ἔλεγε δέν εἶναι μόνο γιά τούς μοναχούς, εἶναι γιά ὅλους. «Θέλει τόν ἁγνό ἔρωτα. Στούς νέους λοιπόν νά συνιστᾶτε νά ἀγαποῦν τήν ἁγνότητα, γιατί ἡ ἐλευθεριάζουσα ζωή δέν εἶναι μόνο ἀνθυγιεινή καί ἄχαρη, ἀλλά εἶναι καί ἐξαθλιωτική. Ἐξαθλιώνει τόν ἄνθρωπο, τόν ἀχρηστεύει, δημιουργεῖ ψυχολογικές καί σωματικές διαταραχές».

Τό φυλλάδιο πού πήρατε οἱ περισσότεροι γιά τήν κατάθλιψη εἶναι ὅ,τι ἔλεγε ὁ Ἅγιος κατά βάση γιά τά ψυχολογικά, τά ὁποῖα ἐπικρατοῦν στίς μέρες μας καί τά ὁποῖα ὡς αἰτία ἔχουν τά πάθη, τήν ἁμαρτία. «Στούς νέους νά διδάσκῃς νά μελετοῦν τήν Ἁγία Γραφή καί εἰδικά τό Ψαλτῆρι».

Μέ τόν ἔρωτα γιά τήν ἐγκράτεια, ὁ ὁποῖος καλλιεργεῖται ἀπό ἀγάπη γιά τόν

Χριστό, κατά τό τοῦ Ἁγ. Ἀπ. Παύλου: «ὑποπιάζω μου τό σῶμα καί δουλαγωγῶ» (Α ́ Κορ. 9,27) μεταστοιχειώνεται τό ὑλῶδες τῆς σάρκας πρός τήν ἀκρώρεια τῆς ἀπάθειας. Τό σῶμα γίνεται κι αὐτό ἀπαθές.

Οἱ γονεῖς, σύμφωνα μέ τόν ὅσιο Πορφύριο τόν Καυσοκαλυβίτη, πρέπει νά ζοῦν ἐν Χριστῷ, ἄν θέλουν νά ἐπιτύχουν στήν οἰκογένειά τους καί στήν ἀγωγή τῶν παιδιῶν τους. Πρέπει νά ἔχουν ὀρθόδοξη πίστη καί νά ζοῦν ἀσκητικά καί μυστηριακά, σύμφωνα μέ τήν ὀρθόδοξη ἁγιοπατερική Παράδοση τηρώντας τούς ἱερούς Κανόνες τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας, στήν κωδικοποίηση τῶν ὁποίων συνέβαλε ἀποφασιστικα ὁ ἅγιος τοῦ νησιοῦ σας, ὁ ἅγιος Νικόδημος.

Ἡ ἐγκράτεια μέσα στό Γάμο, σύμφωνα μέ τόν Ἅγιο Πορφύριο, πού ταυτίζεται μέ τήν ὅλη Ἁγιοπατερική παράδοσή μας, εἶναι ἀπαραίτητο νά καλλιεργεῖται γιά νά καλλιεργεῖται καί ἡ ἁγνότητα, ἡ εὐλάβεια, ἡ ἐλευθερία ἀπό τά πάθη τῆς φθορᾶς, ἡ ἕνωση μέ τόν Θεό καί ἡ συνδημιουργία μαζί Του.

«Ὅταν βλέπω ἕνα γάμο πού γίνεται μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ πολύ συγκινοῦμαι», ἔλεγε. «Οἱ κανόνες τῆς Ἐκκλησίας γιά ἀποχή κατά τίς σαρακοστές καί ὁρισμένες μέρες τῆς ἑβδομάδος κ.λ.π. ὑπάρχουν γιά νά καλλιεργοῦν αὐτή τήν ἁγνότητα, τήν ἁπλότητα, τήν ἐλευθερία καί τήν ἑνότητα μέ ὅλη τήν δημιουργία». Δηλαδή νά ἐντάσσεται ὁ ἄνθρωπος μέσα στό δημιουργικό σχέδιο τοῦ Θεοῦ. Νά γίνεται συνδημιουργός μέ τόν Θεό διά τῆς τεκνοποιίας. «Εἶναι ἡ ἕνωση διά τῆς εὐλαβείας, ἐπειδή ὁ ἄνθρωπος ἐξέπεσε τοῦ ἀρχαίου κάλλους καί ἡ φθορά ἀπειλεῖ».

Σύμφωνα μέ τήν διδασκαλία τοῦ Ἁγίου Πορφυρίου, πού εἶναι καί διδασκαλία βεβαίως τῆς ὅλης μας Ἐκκλησίας, ἡ παιδοποιΐα εἶναι δῶρο Θεοῦ καί ὄχι ἀποτέλεσμα σωματικῆς ὑγείας καί μηχανιστικῆς διαδικασίας-λειτουργίας.

Σέ ἕνα ἄτεκνο ζευγάρι, πού δέν μποροῦσε νά κάνει παιδιά, ὁ Ἅγιος τούς εἶπε πώς «οἱ γιατροί εἶχαν κάνει λάθος διάγνωση. Δέν ὑπῆρχε κανένα ὀργανικό πρόβλημα καί κανονικά θά μποροῦσαν νά τεκνοποιήσουν, ἀλλά ὁ Θεός δέν τούς δίνει παιδιά ἐξαιτίας τῆς γυναίκας:

- Μά γιατί, Γέροντα; τόν ρώτησε ἐκείνη ἔκπληκτη.

- Δέν σοῦ δίνει ὁ Θεός παιδιά, γιατί εἶσαι πολύ νευρική καί θά τά χαλάσεις».

Βλέπετε πώς ὁ Ἅγιος μᾶς διδάσκει ἐμμέσως, πλήν σαφῶς, ὅτι ὁ Θεός εἶναι πού δίνει ἤ πού ἐμποδίζει νά ἔρθουν τά παιδιά.

Ἐπίσης, κάτι πολύ σημαντικό, πού ἀκούγεται ἴσως γιά πρώτη φορά, εἶναι ὅτι ἡ ἀπόκτηση παιδιῶν μέ τεχνητούς τρόπους δέν εὕρισκε σύμφωνο τόν Ἅγιο. Ἡ ἐξωσωματική γονιμοποίηση ἀπορρίπτεται ἀπό τόν Ἅγιο.

Ἔλεγε ὁ Ἅγιος: «Ὁ ὀργανισμός μας ἔχει μνήμη, τά κύτταρά μας, οἱ ἱστοί μας, ὅλα. Ἡ ψυχή εἶναι παντοῦ, σ’ ὅλο τό σῶμα. Ἦλθαν γυναικολόγοι καί μοῦ εἶπαν, πώς θ’ ἀρχίσουν πειράματα κι αὐτοί γιά τό παιδί τοῦ σωλήνα», τήν ἐξωσωματική γονιμοποίηση. «Τούς εἶπα νά μήν τό κάνουν αὐτό, εἶναι πολύ κακό. Ἡ γονιμοποίηση εἶναι μυστήριο. Ὅλα τά μέρη τῆς ὕπαρξης τοῦ ἀνθρώπου λαμβάνουν μέρος στήν συνουσία. Ἔχει σημασία αὐτό. Τί παιδί θά βγεῖ; Ἐξαρτᾶται ἀπό τήν ψυχική διάθεση τῶν δύο, ἀπό τήν ἀγάπη τους. Αὐτά ἐπιδροῦν στά νευρικά κύτταρα, στήν κατάσταση τῶν ὀργάνων, στό σπέρμα, στό ὠάριο, στήν σύλληψη. Ἐγώ τούς τό εἶπα: Ἔχω πληροφορία, ὅτι θά γίνει μεγάλο κακό μέ τό παιδί τοῦ σωλήνα. Καί τώρα, νά, ἄρχισαν νά γράφουν καί οἱ ἐφημερίδες». Ἤδη ἀπό τότε, καί τώρα ἀκόμα περισσότερο, μιλοῦν γιά τά διάφορα προβλήματα καί κατ’ ἀρχήν γιά τά ψυχολογικά, γιατί ἄλλο εἶναι νά συλληφθεῖς φυσιολογικά καί ἄλλο σέ ἕναν σωλήνα.

Ἀπό τήν ἄλλη πλευρά ἡ ἀποφυγή τεκνοποιίας εἶναι σύμφωνα μέ τόν Ἅγιο μέγιστο ἁμάρτημα. Ὁ Ὅσιος ἦταν ἀντίθετος μέ τήν ἀποφυγή τῆς τεκνογονίας μέ ὁποιοδήποτε μέσο, ἐφ’ ὅσον ὑπάρχουν συζυγικές σχέσεις. Δέν θά ἀναφέρω περιστατικά, τά ὁποῖα μπορεῖτε νά τά βρεῖτε κατατεθειμένα στά βιβλία.

Ἐπί λέξει ἔλεγε σ’ ἕναν ἱερομόναχο πού τόν ἐπισκέφτηκε καί ἀσχολιόταν μέ τό θέμα αὐτό –δηλαδή μέ τήν ἐνθάρρυνση τῆς τεκνοποιίας: «Θά τούς λές νά μήν ἀποφεύγουν τά παιδιά. Μέγα, θανάσιμο ἁμάρτημα τό ν' ἀποφεύγουν νά κάνουν παιδιά. Πολύ καλά κάνεις, πού ἀσχολεῖσαι μέ τό ἔργο αὐτό», ἀσχολεῖτο μέ τούς πολύτεκνους. «Νά συνεχίσεις καί νά τούς λές ὅτι δέν ἐπιτρέπεται ἡ ἀποφυγή τῆς τεκνογονίας. Μέγα ἁμάρτημα ἡ ἀποφυγή τῆς τεκνογονίας». Ἑπομένως καί ἡ χρήση ἀντισυλληπτικῶν δέν εἶναι ἐπιτρεπτή.

Ἐπίσης κάτι ἀκόμα ἄγνωστο ὡς τώρα: Ἔλεγε ὅτι ἡ ἀποφυγή τεκνογονίας εἶναι ἡ κυριότερη αἰτία διαζυγίου καί τό ἑρμήνευε ὁ Ἅγιος: «Ἡ βασικότερη αἰτία πού χωρίζουν (τά ἀνδρόγυνα) εἶναι πού παίρνουν προφυλάξεις γιά νά μήν κάνουν παιδιά. Αὐτό εἶναι πολύ κακό καί τσακίζονται τά νεῦρα τῶν γυναικῶν» καί μετά φτάνουν μέχρι τό διαζύγιο. Σύμφωνα μέ τήν ὀρθόδοξη θεώρηση ἡ νόμιμη ἡδονή στόν Γάμο δέν αὐτονομεῖται, ἀλλά συνδέεται πάντα μέ τήν παιδοποιία. Τόνιζε ἐπίσης, ὅτι ἡ σαρκική ἕνωση μέσα στόν γάμο δέν εἶναι ἔνοχη, ἀρκεῖ ὅλα νά γίνονται σύμφωνα μέ τό νόμο τοῦ Θεοῦ καί μέ εὐλάβεια. Ὅταν οἱ σαρκικές – συζυγικές σχέσεις γίνονται μέσα στή Χάρη τοῦ Θεοῦ, τότε εἶναι εὐλογημένες.

Ἔλεγε ἀκόμα ὅτι ἡ κακή συζυγική σχέση ὁδηγεῖ στό διαζύγιο καί στόν καρκίνο τοῦ μαστοῦ, γιατί οἱ γυναῖκες πληγώνονται ἀπό τήν κακή συζυγική σχέση καί παθαίνουν ψυχολογικά, παθαίνουν τά νεῦρα τους καί φτάνουν στό διαζύγιο καί μετά ἔλεγε πηγαίνουν στούς ψυχολόγους καί στούς νευρολόγους. Ἦταν ἀντίθετος, ὅπως καί ὅλοι οἱ ἄλλοι οἱ σύγχρονοι ἅγιοι καί ὁ Ἅγιος Παΐσιος, μέ τήν καταφυγή στούς ψυχολόγους. Ἡ καταφυγή σέ ψυχολόγους-νευρολόγους, μετά ἀπό διαζύγιο ἤ ἄλλο ψυχολογικό τραυματισμό, ἔλεγε ὁ Ἅγιος, ὁδηγεῖ σέ ψυχολογική κατάρρευση. Ἡ σωστή ἀντιμετώπιση εἶναι ὁ Θεῖος ἔρωτας, τό νά ἀγαπήσει ὁ ἄνθρωπος τόν Θεό. Τότε φεύγουν τά ψυχολογικά, φεύγει καί ἡ κατάθλιψη, ὅπως ἔλεγε ἐπιγραμματικά ὁ Ἅγιος.

Μέ τά διαζύγια, παρατηροῦσε, οἱ σύζυγοι «τραυματίζονται ψυχολογικά καί

...τρέχουν σέ ψυχολόγους καί νευρολόγους. Ποτέ, βρέ, σ’ αὐτούς. Ποτέ! Ἀκούεις;», ἔτσι μιλοῦσε. «Δίνουν ψυχοφάρμακα γιά τά νεῦρα καί μ’ αὐτά ναρκώνουν τούς ἀνθρώπους καί μένουν σκυφτοί καί ἀμίλητοι. Κι ἔτσι σιγά-σιγά καταρρέει ἡ ὑγεία τους». Θά πεῖτε: -Ὅταν ὑπάρχει ὀργανικό πρόβλημα; -Ναί, τότε θά πάρεις φάρμακα, ἀλλά ὁ Ἅγιος μιλάει γιά τίς περιπτώσεις πού δέν ὑπάρχει ὀργανικό πρόβλημα.

Ἡ ἔκτρωση ἐπίσης εἶναι κι αὐτή αἰτία διαζυγίου. «Μᾶς εἶπε κάποτε πόσο μεγάλο κακό εἶναι ἡ ἔκτρωση. Ἐκτός τοῦ ὅτι εἶναι φόνος, ἀκόμη καί ἀπό τήν ὥρα τῆς συλλήψης» γιατί ἀπό τότε ἔχει ψυχή τό ἔμβρυο, «δέν ξέρουν πόσο κακό εἶναι γιά τή γυναίκα. Τσακίζονται τά νεῦρα της καί τρέμει τό σῶμα της. Εἶναι πάντα ταραγμένη καί ψυχολογικά ἄσχημα. Καί εἶναι συνεχῶς ἐκνευρισμένη. Γι’ αὐτό χωρίζουν. Ποῦ νά δεῖς, Φιλόθεε, μερικές γυναῖκες, δέν ξυπνοῦν καθόλου, ἀλλά πεθαίνουν πάνω στήν ἐπέμβαση».

Ὁ ἐξαγιασμός τῶν γονέων. Δίδασκε: «Οἱ γονεῖς φταῖνε γιά τά προβλήματα τῶν παιδιῶν. Ὅλα τά προβλήματα ξεκινοῦν ἀπό τούς γονεῖς. Πρέπει οἱ γονεῖς νά γίνουν ἅγιοι καί μετά τά παιδιά θά ἁγιαστοῦν. Τά παιδιά γίνονται προβληματικά, ὅταν οἱ γονεῖς ἔχουν προβλήματα μεταξύ τους».

«Αὐτό εἶναι τό μυστικό», ἔλεγε, «νά εἶσαι καλός, νά εἶσαι ἅγιος γιά νά ἐμπνέεις, νά ἀκτινοβολεῖς. Ἡ ζωή τῶν παιδιῶν φαίνεται νά ἐπηρεάζεται ἀπό τήν ἀκτινοβολία τῶν γονέων. Ἐπιμένουν οἱ γονεῖς: ‘Ἄντε νά ἐξομολογηθεῖς, ἄντε νά μεταλάβεῖς, ἄντε νά κάνεις ἐκεῖνο’. Τίποτα δέν γίνεται. Ἑνῶ βλέπει ἐσένανε, αὐτό πού ζεῖς, αὐτό καί νά ἀκτινοβολεῖς. Ἀκτινοβολεῖ ὁ Χριστός μέσα σου; Αὐτό πηγαίνει καί στό παιδί σου. Ἐκεῖ βρίσκεται τό μυστικό· κι ἄν γίνει αὐτό, ὅταν τό παιδί εἶναι μικρό στήν ἡλικία, δέν θά χρειαστεῖ νά κοπιάσει πολύ, ὅταν μεγαλώσει. Μήν προσπαθεῖτε μέ ἀνθρώπινους τρόπους νά διορθώσετε κακές καταστάσεις. Δέν ἔρχεται κανέναν καλό ἀποτέλεσμα. Μόνον μέ τήν προσευχή θά φέρετε ἀποτέλεσμα. Νά ἐπικαλεῖσθε τήν Θεία Χάρη γιά ὅλους. Νά πάει ἡ Θεία Χάρις μέσα στήν ψυχήν τους καί νά τούς ἀλλοιώσει. Αὐτό θά πεῖ Χριστιανός».

Οἱ προβληματικές ἐνδοοικογενειακές σχέσεις, σύμφωνα μέ τόν Ἅγιο, μεταξύ τῶν συζύγων δημιουργοῦν προβλήματα στά παιδιά, πού ριζώνουν ἤδη ἀπό τήν περίοδο τῆς κύησης. Ἀπό τότε ἀποκτοῦν ψυχολογικά προβλήματα τά παιδιά, ἐξ αἰτίας τῶν κακῶν σχέσεων τῶν γονέων. «Ἐπειδή δέν ἀγαπιέστε», ἔλεγε σέ κάποιο ζευγάρι, «τό παιδί σας πού θά γεννηθεῖ, θά ἔχει προβλήματα!». Θά γεννηθεῖ! «Ἐσεῖς φέρετε ἐξ ὁλοκλήρου τήν εὐθύνη γι’ αὐτό... μέ τίς κακές μεταξύ σας σχέσεις, ὅλα αὐτά τά ψυχικά τραύματα θά τά κουβαλᾶ σ’ ὅλη του τή ζωή».

«Οὔτε μία φορά» ἔλεγε σέ ἄλλη περίπτωση, «δέν πρέπει νά σᾶς ἀκούσουν τά παιδιά σας νά τσακώνεστε ἤ ἔστω νά ὑψώνετε τόν τόνο τῆς φωνῆς σας ὁ ἕνας στόν ἄλλο». Τά προβλήματα τῶν παιδιῶν «ὀφείλονται σέ λάθη τῶν γονέων. Τά ἐπηρεάζουν καί οἱ φίλοι τους, πού ζοῦν ἁμαρτωλά καί συκοφαντοῦν τόν Χριστό», «...ἐπαναστάτησε ἐξ αἰτίας τῆς δικῆς σας ὑπερηφάνειας καί τῶν κακῶν φίλων, πού ἔκανε παρέα. Θά θεραπευθεῖ μέ τόν δικό σας ἁγιασμό.... Ἡ σωτηρία τοῦ παιδιοῦ σας περνᾶ μέσα ἀπό τόν ἐξαγιασμό τόν δικό σας. Ὄχι τή θεωρία, ἀλλά τήν πράξη τοῦ ἐξαγιασμοῦ», πού σημαίνει μέ δυό λόγια ἀσκητική καί μυστηριακή ζωή. Νηστεία, ἀγρυπνία, προσευχή καί ὅλα τά ἀσκητικά μέσα πού μᾶς δίνει ἡ Ἐκκλησία μας καί τά ἅγια μυστήρια.

Γιά νά ἀπαλλαγεῖ τό παιδί ἀπό τά ἐσωτερικά του προβλήματα, «πρέπει νά ἐξαγιασθεῖ» κατεξοχήν, «ἡ μητέρα. Γιά νά ἐλευθερωθεῖ, θέλει κοντά του ἕναν ἅγιο ἄνθρωπο, μέ πολλή ἀγάπη, πού δέν θά τοῦ κάνει διδασκαλία, οὔτε θά τό φοβερίζει, ἀλλά θά ζεῖ μέ ἁγιότητα, καί τό παιδί, πού θά τόν βλέπει, θά ζηλέψει καί θά τόν μιμηθεῖ. Πρό πάντων τό παιδί θέλει κοντά του ἕναν ἄνθρωπο πολλῆς καί θερμῆς προσευχῆς. Τά παιδιά δέν ἀκοῦν ἀπό τά αὐτιά, ἀλλά μόνο ὅταν ἔρχεται ἡ Θεία Χάρις, ἡ ὁποία τά φωτίζει καί τότε ἀκοῦν αὐτά πού θέλουμε νά τούς ποῦμε. Νά μάθετε νά μιλᾶτε στόν Θεό γιά τά παιδιά σας, ἀντί νά μαλώνετε τά παιδιά σας, νά μιλᾶτε στόν Θεό γι’ αὐτά». Καί ἔλεγε ὅτι οἱ γονεῖς πρέπει νά προσέχουν πολύ τή γλώσσα τους. Νά εὐλογοῦν κι ὄχι νά καταριῶνται τά παιδιά τους. Πρότεινε στούς γονεῖς νά συμπεριφέρονται στά παιδιά μέ ἀγάπη καί καλοσύνη καί νά κάνουν προσευχή στόν Θεό. «Ἕνας τρόπος ὑπάρχει, γιά νά μήν ἔχουμε προβλήματα μέ τά παιδιά: ἡ ἁγιότητα».

- Πότε ἀρχίζει καί πόσο διαρκεῖ ἡ ἀγωγή τῶν παιδιῶν;

Ἡ ἀγωγή τῶν παιδιῶν, σύμφωνα μέ τόν Ἅγιο Πορφύριο, ἀρχίζει ἀπό τήν ὥρα

τῆς συλλήψεως καί ὁλοκληρώνεται γύρω στά ἑπτά καί σέ κάποια ἄλλη περίπτωση εἶπε μέχρι τά ἔντεκα. Ἀπό κεῖ καί μετά, ὅπως ἔλεγε ἔτσι χαριτωμένα, ἔχει πετάξει τό πουλάκι, ἔχει φύγει ἀπό τό κλουβί καί δέν μπορεῖς νά τό μαζέψεις. Γι’ αὐτό μή χάνετε χρόνο. Ὁ Ἅγιος ἔδινε ὁδηγίες γιά μία ἐν Χριστῷ σύλληψη. Ἔχει τεράστια σημασία. Βλέπετε καί στήν Ἐκκλησία μας γιορτάζουμε τήν σύλληψη τῆς Ἁγίας Ἄννης, τήν σύλληψη τοῦ Τιμίου Προδρόμου...

Πρέπει νά γίνεται μέσα σέ ἀτμόσφαιρα ἁγιότητος. «Πρῶτα, λέει, λιβανίζουμε. Προσευχόμεθα καί ὁ ἄνδρας καί ἡ γυναίκα», πρίν συνέλθει τό ζευγάρι. Δέν χρειάζονται μεγάλες προσευχές, τό ‘Βασιλεῦ Οὐράνιε’. Ἔλεγε, νά τονίζετε τό ‘ἐλθέ καί σκήνωσον ἐν ἡμῖν καί καθάρισον ἡμᾶς ἀπό πάσης κηλίδος’, ὥστε καί αὐτή ἡ πράξις νά εἶναι ἐν Χριστῷ. Τό μυστήριο τοῦ Γάμου ἔχει ἀναφορά στόν Χριστό καί τήν Ἐκκλησία.

Ἡ Κυοφορία. Τά ἅγια συναισθήματα τῆς μάνας καί ἡ ἁγία ζωή της ἁγιάζουν τό παιδί ἀπό τήν ὥρα τῆς συλλήψεως. Ὅσο τό παιδί κυοφορεῖται, ζεῖ ὅ,τι ζεῖ καί ἡ μητέρα. Ἄν ἡ μητέρα ζεῖ ἅγια, ἁγιάζεται καί τό παιδί. Ἡ μητέρα θά πρέπει νά προσέχει πολύ, νά προσεύχεται, νά λιβανίζει, νά σταυρώνει τήν κοιλιά της, νά χαϊδεύει τό παιδί στήν κοιλιά της, νά δείχνει ἀγάπη στό παιδί. Ὁ πατέρας μάλιστα ἔλεγε νά κάθεται δίπλα στή μητέρα καί νά διαβάζει τό Εὐαγγέλιο, ὥστε τό ἔμβρυο νά ἀκούει τήν φωνή του καί νά συνδέεται μέ τόν πατέρα. Κι ἔτσι τό παιδί γεννιέται ἐξαγιασμένο. Ἄν ὅμως οἱ γονεῖς ἀντί γι’ αὐτό, ἀντί νά μοιάζουν στούς γονεῖς τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν, οἱ μητέρες στίς μητέρες τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν, ὅπως ἔλεγε, κοιτάζουν νά κάνουν περιουσίες, τότε «ἐγκληματίες ἐτοιμάζουν».

«Τό παιδί καθορίζεται ἀπό τήν ζωήν τῆς μητέρας κατά τήν κύησην καί τή ζωήν τοῦ ζεύγους γενικότερα». Ὅλα πρέπει νά γίνονται σωστά καί σύμφωνα μέ τίς προδιαγραφές τῆς ἁγίας μας Ἐκκλησίας. Κατά τήν διάρκειαν τῆς κυήσεως δέν πρέπει νά συνέρχονται οἱ γονεῖς, γιατί δέν εἶναι μόνο αὐτοί παρόντες, ἀλλά εἶναι καί τό παιδί παρόν σ’ αὐτή τήν πράξη καί μεταδίδεται αὐτή ἡ ἐπιθυμία καί στό ἔμβρυο. Μάλιστα ὅταν ἡ πράξις αὐτή δέν εἶναι φυσιολογική -ὅπως δυστυχῶς ἔχει διαδοθεῖ πάρα πολύ ἡ κακή, παρά φύσιν σχέση μέσα στά ζευγάρια- αὐτό μεταδίδεται στά παιδιά κι ἔτσι ἔχουμε σήμερα παιδιά πού γεννῶνται μέ ὁμοφυλοφιλικές τάσεις κι αὐτό ὀφείλεται στούς γονεῖς, οἱ ὁποῖοι καί κατά τήν σύλληψη καί μετά κατά τήν κυοφορία δέν μετέρχονται τόν σωστό τρόπο, δέν συνέρχονται σωστά, ἀλλά μέ τρόπο ἀφύσικο.

Αὐτή τήν ἑρμηνεία τῆς σύγχρονης ὁμοφυλοφιλικῆς τάσης μᾶς τήν ἔδωσε ὁ Ἅγιος Πορφύριος καί τήν ἀποκάλυψε πρόσφατα -ὑπάρχει ἡ ὁμιλία στό διαδίκτυο- ὁ Μητροπολίτης Μόρφου, ὁ κ. Νεόφυτος, ὁ ὁποῖος εἶχε γνωρίσει τόν ἅγιο καί μᾶς λέει ὅτι καί ἐμεῖς μέχρι τώρα δέν τολμούσαμε νά τήν ποῦμε αὐτή τήν ἑρμηνεία, ἀλλά πλέον τό πράγμα ἔχει ξεφύγει. Φοβᾶμαι κιόλας ὅτι μέ αὐτή τήν τόσο μεγάλη διάδοση τῶν παρά φύσιν σχέσεων, συγνώμη Σεβασμιώτατε πού τό λέω ἔτσι ὅπως εἶναι, ἀλλά νομίζω πρέπει νά τά ποῦμε- οἱ ἑπόμενες γενιές θά εἶναι πολύ ἐπιρρεπεῖς σ’ αὐτή τήν κατάσταση τῆς διαστροφῆς καί τῆς ὁμοφυλοφιλίας.

Τό περιβάλλον καί οἱ λογισμοι της μητέρας κατά τήν κυοφορία ἔχουν τεράστια σημασία, ἐπιδροῦν στό παιδί καί ὀργανικά, ἀλλά καί ψυχικά. Ὁ Ἅγιος τόνιζε πολύ ὅτι ἡ κυοφοροῦσα μητέρα πρέπει πάντα νά εἶναι ἤρεμη καί ἡ μουσική πού ἀκούει νά εἶναι ἤρεμη καί ὅλα νά εἶναι ἤρεμα. Ποτέ νά μή θυμώνει, ποτέ νά μή στενοχωριέται, γιατί ταυτόχρονα στενοχωριέται καί τό ἔμβρυο.

Ἡ γαλουχία. Κατά τήν διάρκειαν τοῦ θηλασμοῦ, ἔλεγε, εἶναι καλά νά ὑπάρχει συζυγική ἐγκράτεια, γιατί τό γάλα χαλάει. «Ὅλη ἡ διαπαιδαγώγηση τοῦ βρέφους γίνεται μέ τόν θηλασμό. Μοναδικές στιγμές». Συμβούλευε τίς μητέρες πῶς ὅταν πρέπει νά θηλάζουν τό παιδί, θά πρέπει νά εἶναι μόνες τους. «Τίς πρῶτες σαράντα ἡμέρες νά μή δέχονται ἐπισκέψεις. Πόσο σοφά ἡ Ἐκκλησία μας ἔχει καθορίσει τόν σαραντισμό. Ὁ λόγος εἶναι, δύο λέξεις: τά πνευματικά μικρόβια, τά ὁποῖα ἐκπέμπουν οἱ ἄνθρωποι καί αὐτά τά πνευματικά μικρόβια μεταδίδονται στούς συνανθρώπους μας καί ἰδιαιτέρως στά παιδιά», στά νεογέννητα. «Τά παιδιά εἶναι πάρα πολύ εὐάλωτα στίς ἐπιθυμίες τῶν ἀνθρώπων, στούς ἀνθρώπους εἰδικά τούς κάκοβουλους, τούς ζηλιάρηδες, τούς φθονερούς, τούς ἀνθρώπους πού πηγαίνουν σέ μάγους, τούς ἀνθρώπους πού ἔχουν ἀνήθικην ζωήν. Ὅλα αὐτά μεταδίδονται στά παιδιά μας». Γι’ αὐτό, ἔλεγε, δέν πρέπει νά δίνεις τό παιδί νά τό παίρνει ἀγκαλιά ὁποιοσδήποτε, γιατί τοῦ μεταδίδει τά μικρόβια πού ἔχει, τά πνευματικά. Κάθε ἁμάρτημα ἔχει καί τόν ἀντίστοιχο πονηρό δαίμονα πού ὁδηγεῖ τόν ἄνθρωπο.

Τίς πρώτες σαράντα μέρες ἡ μητέρα νά ἔχει ἔγνοια νά μήν βγαίνει ἔξω. Νά εἶναι σαράντα μέρες προσευχῆς. Νά ζήσει τό νέο μέλος τῆς οἰκογένειας πού εἰσῆλθε σ’ αὐτήν, νά τό θηλάζει καί νά τό περιποιεῖται μόνη της καί νά προσεύχεται καί τότε γίνεται ἡ μεγάλη καί σπουδαία ἀγωγή στό παιδί.

Ἐπίσης ἀκοῦστε καί κάτι πού δέν θά σᾶς ἀρέσει, ὅπως ἴσως κι ἄλλα πού εἶπα νά μήν σᾶς ἄρεσαν, ἀλλά πρέπει νά τά ποῦμε γιατί αὐτά μᾶς βοηθοῦν. Οἱ ἅγιοι εἶναι προτρεπτικοί, ἀλλά εἶναι καί ἀνατρεπτικοί τοῦ κόσμου. Προτρεπτικοί στό καλό καί ἀνατρεπτικοί στό κακό. «Ὄχι ἀγκαλιές, ὄχι φιλιά, ὄχι χάδια στά πολύ πολύ μικρά παιδιά». Γιατί; Τό παιδί ὅσο εἶναι τριετές, τετραετές, εἶναι δέκτης ὅλων τῶν ἐπιθυμιῶν μας καί αὐτῶν τῶν ἐπιθυμιῶν, πού δέν τίς ἐκδηλώνουμε, ἀλλά διαχέονται μέ ἕναν μυστηριώδη τρόπο στά παιδιά. Ἄν ἔχουμε ἔλλειψη ἀγάπης ἀπό τόν σύζυγο, αὐτή ἡ ἀποτυχημένη σχέση μπορεῖ νά εἰσπραχθεῖ ἀπό τό παιδί καί ἡ μάνα νά γίνει ὑπερπροστατευτική καί αὐτό πού δέν μπορεῖ νά ἐκδηλώσει στόν σύζυγο, νά τό βγάζει στό παιδί. Ὁπότε ὁ πατέρας γίνεται ἐγωκεντρικός καί κλείνεται στόν ἑαυτό του καί τό παιδί γίνεται νωθρό, ἐξαρτημένο, ἀνασφαλές. Κολλάει ἡ μάνα στό παιδί καί ἀφήνει ἔτσι καί τόν σύζυγο νά κλειστεῖ στόν ἑαυτό του.

- Τό παιδί θά μοῦ πεῖτε δέν θέλει ἕνα χάδι, ἕνα φιλί;

Ἀκόμα καί οἱ μεγάλοι τό θέλουν αὐτό. Ἄκου τί λέει ὁ Ἅγιος: «Νά τά κάμνετε, λέει, αὐτά, ἀλλά μυστικά. Μυστικά τό λαχταρᾶς, τό χαϊδεύεις καί νοερά τό φιλᾶς στό κεφαλάκι. Νοερά. Δηλαδή εἶναι μία σχέσις, ἡ νοερή σχέσις πού δέν τήν ἔχουμε διδάξει στούς ἀνθρώπους... Τό βρέφος εἶναι πολύ εὐαίσθητο στά χάδια. Διεγείρεται ἀμέσως». Ἐπίσης ἔλεγε ὅτι «δέν πρέπει νά χαϊδεύουμε τό ἕνα παιδί μπροστά στό ἄλλο. Ζηλεύουν».

Κάτι ἀκόμα πού ἴσως ἀκούγεται γιά πρώτη φορά γιά τό μάλωμα τῶν παιδιῶν καί τούς ψυχαναλυτές. Κατεξοχήν μᾶς βομβαρδίζουν καί οἱ σύγχρονοι μεγάλοι παιδαγωγοί ὅτι δέν πρέπει νά μαλώνεις τό παιδί. Ἀκοῦστε τί λέει ἕνας σύγχρονος Ἅγιος. Δέν ἐνέκρινε τήν ψυχολογία καί τήν ψυχανάλυση, πίστευε τήν «θεία ψυχανάλυση» ὅπως ἔλεγε, τήν καλή Γενική ἐξομολόγηση. Ὁ Ἅγιος ἐνέκρινε τό μάλωμα τῶν παιδιῶν μέ διάκριση. «Αὐτά πού λένε οἱ ψυχαναλυταί δέν εἶναι αὐτά, πού λένε οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας. Δέν εἶναι μέ τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ».

Οἱ σύγχρονες ἐπιστημονικές ἐρευνες γιά τόν Φρόυντ, ἐν παρενθέσει τό λέω αὐτό, ὅλο καί περισσότερο καταδεικνύουν ὅτι ὁ Φρόυντ ἦταν ἀποκρυφιστής. Δέν ἦταν ἐπιστήμονας, οὔτε δίδαξε ἐπιστήμη. Δίδαξε διδασκαλίες δαιμόνων καί εἶχε ἐπικοινωνία μέ μέντιουμ.

«Μαζεύονται καί κάνουν συνέδρια καί βγάζουν ἀποφάσεις» λέει ὁ ἅγιος «καί λένε: Μήν ἀφήσουμε προβλήματα στό παιδί γιά ὅλη του τήν ζωή». ‘’Μήν τά μαλώνετε τά παιδιά. Ἀφῆστε τα. Ξέρουν τά παιδιά’’. «Κι ἔτσι τ ́ ἀφήνουν ἀσύδοτα. Αὐτά εἶναι γιά παιδιά ἀθέων ἀνθρώπων», αὐτές οἱ διδασκαλίες. «Εἶναι ἀπό διαφόρους ὑπαρξιστάς, ψυχαναλυτάς, τόν Φρόϋντ, διαφόρους ψυχολόγους καί ψυχιάτρους. Τί ξέρει μωρέ τό παιδί; Δέν ξέρει τήν κοινωνία. Ἄν δέν τοῦ μάθεις τό σωστό, τί θά κάνει;». Ὅ,τι τοῦ διδάσκει ὁ κακός ἑαυτός του καί ὁ πονηρός. «Ὅλα αὐτά πού διδάσκουν στά σχολεῖα εἶναι γιά ἀθέους» καί ἔχουν ἐπικρατήσει καί στίς παιδαγωγικές σχολές. «Τό σωστό εἶναι νά διδάσκουν τό παιδί καί, ἄν χρειασθεῖ, νά δείξουν καί τόν θυμωμένο, ὅταν πρέπει καί νά τό μαλώσουν κιόλας. Ἐμεῖς πού πιστεύουμε στόν Θεό, καί πιστεύουν πολλοί, πρέπει νά διδάσκουμε τά παιδιά σύμφωνα μέ τούς μεγάλους πατέρες». Ποιός κοιτάει τούς Πατέρες; Τόν ἅγιο Ἰωάννη τόν Χρυσόστομο; Πού ἔχει γράψει ἕναν ὡραιότατο λόγο περί τοῦ πῶς πρέπει νά ἀνατρέφουμε τά τέκνα καί περί κενοδοξίας. «Δέν τούς ἔχουν διαβάσει. Λοιπόν ἄκου· θά σοῦ πῶ ἕνα ρητό: ‘Ὁ φειδόμενος τῆς ἑαυτοῦ βακτηρίας, μισεῖ τόν ἑαυτοῦ υἱόν’ (Παρ. 13,24), εἶναι ἀπό τήν Παλαιά Διαθήκη. «Ὅποιος λυπᾶται νά χρησιμοποιήσει τήν βέργα του, τό μπαστούνι του, δηλαδή νά δείρει τό παιδί του, μισεῖ τό παιδί του». Τό Ἅγιο Πνεῦμα τά λέει αὐτά. «Λοιπόν στήν ἡλικία, πού δέν ξέρει τό παιδί τί εἶναι καλό καί τί εἶναι κακό, χρειάζεται καμιά φορά καί τό ξύλο. Τότε, πού τά παιδιά ἔτρωγαν ξύλο στό σχολεῖο, ἔβγαιναν ἄνθρωποι. Ποῦ εἶναι τά παλιά χρόνια, πού ὁ δάσκαλος ἔλεγε: Ἄνοιξε τό χέρι σου, τσάφ, τσάφ, τσάφ μέ τήν βέργα. Ἄνοιξε καί τό ἄλλο, τσάφ, τσάφ, τσάφ. Τά ἔχω δεῖ αὐτά».

Πολύ σημαντικό καί τό θέμα τῆς προσευχῆς γιά τά παιδιά. Ἔλεγε ὁ Ἅγιος ὅτι τά παιδιά δέν ἀκοῦν μέ τά αὐτιά, ἀλλά ὅταν οἱ γονεῖς χτυποῦν μέ τήν προσευχή τήν πόρτα τοῦ Θεοῦ. Ἐπιδρᾶ πάρα πολύ καί τό περιβάλλον.

Ἐπειδή συμπληρώθηκε ἡ ὥρα, θά τά πῶ πολύ σύντομα. Ὅσον ἀφορᾶ τό σὐγχρονο θέμα τῆς ἀμφίεσης, ἦταν ἀντίθετος μέ τή χρήση τῆς ἀνδρικῆς ἐνδυμασίας στίς γυναῖκες, ἡ ὁποία εἶναι διαδεδομένη στίς μέρες μας. Ἔλεγε ὅτι ἐπηρεάζεται πάρα πολύ ἡ ψυχολογία τῆς γυναίκας, ὅταν φοράει ἀνδρικά ροῦχα. Γίνεται συμπεριφορά ἀφύσικη πού ταιριάζει σέ ἄνδρα. Προκαλεῖται μία ἀνδροποίηση τῆς γυναίκας καί αὐτό ἔχει ὄχι μόνο ψυχικές, ἀλλά καί σωματικές ἐπιπτώσεις. Ὑπάρχουν περιστατικά ἀλλά δέν ἔχουμε χρόνο νά τά ἀναφέρουμε.

Ἐπίσης, ἔλεγε, ὅταν ὑπάρχουν πολλά παιδιά σ’ ἕνα σπίτι, τό κάθε παιδί πρέπει νά τό περιποιεῖσαι χωριστά. Ἄν ἔχεις λ.χ. δυό κόρες, ἄς μή σέ βλέπει ἡ μία νά θηλάζεις ἤ νά κάνεις μπάνιο τήν ἄλλη, διότι ζηλεύουν καί δημιουργεῖται αὐτό τό πάθος ἀπό τήν μικρή, νεανική ἡλικία.

Γιά τήν τηλεόραση ἔλεγε ὅτι καλύτερα εἶναι νά μήν ὑπάρχει.

Γιά τό κλάμα τοῦ μωροῦ ἔλεγε ὅτι τήν πρώτη ἡμέρα πού θά κλάψει νά τό ἀφήσεις, νά μήν τό πάρεις ἀγκαλιά, γιατί θά τό κακομάθεις. «Καί ἔλεγε: τό κλάμα τοῦ μωροῦ εἶναι τραγούδι. Ἀνοίγουν καί οἱ φωνητικές χορδές».

Σχετικά μέ τά παιχνίδια, ἔλεγε, ὅτι οἱ γονεῖς δέν θά πρέπει νά τά βγάζουν ὅλα καί νά μήν ξέρει τί νά πρωτοδιαλέξει καί στό τέλος νά τά βαριέται ὅλα. Ἀλλά νά βγάζει ἕνα παιχνίδι γιά μιά ἑβδομάδα, μετά δεύτερο, τρίτο κ.λ.π.

Τόνιζε ὅτι δέν πρέπει νά ὑπάρχει θρησκευτική καταπίεση στά παιδιά. Γιατί μετά τά παιδιά ἀντιδροῦν. Θά μποροῦσε νά πεῖ ὁ πατέρας λ.χ. ‘’ἐγώ πάω στήν Ἐκκλησία καί ὅποιος θέλει ἄς ἔρθει’’. Νά μήν ἀσκοῦμε βία στά παιδιά. Βέβαια αὐτό ἰσχύει μετά ἀπό κάποια ἡλικία, ὄχι γιά τά μωρά καί τά πολύ μικρά παιδιά.

Ἕνα ἀκόμα θέμα εἶναι ὁ ρόλος τοῦ πατέρα. Ἔλεγε ὁ Ἅγιος ὅτι τά παιδιά καί ἰδίως τά ἀγόρια, ὅταν μεγαλώνουν, συγκρούονται μέ τόν πατέρα. Ἀλλά, ὅταν ὁ πατέρας δείξει ὑπομονή καί ἀγάπη, αὐτό τό καταλαβαίνει τό παιδί, τό θυμᾶται καί ἀργότερα θά τόν ἔχει συνέχεια στό στόμα του τόν πατέρα μέχρι πού θά πεθάνει, θά τόν εὐγνομωνεῖ. Γιατί πολλές φορές λέει, τά παιδιά προκαλοῦν τούς γονεῖς καί εἰδικά τόν πατέρα.

Τό τελευταῖο -συγνώμη ἄν σᾶς κούρασα- εἶναι τό θέμα τοῦ ἐπαίνου. Ἀντίθετα μέ ὅ,τι διδάσκει πάλι ἡ σύγχρονη ψυχολογία καί παιδαγωγική, ὁ Ἅγιος ἔλεγε ὅτι ὁ ἔπαινος κάνει πολύ κακό στόν ἄνθρωπο. «ἅμα ἐπαινεῖς ἕναν ἄνθρωπον, τόν κάνεις ἐγωιστή. Ὁ ἐγωιστής εἶναι μπερδεμένος, ὁδηγούμενος ὑπό τοῦ διαβόλου. Ἔτσι, μεγαλώνοντας μέσα στόν ἐγωισμό, ἡ πρώτη του δουλειά εἶναι ν’ ἀρνεῖται τόν Θεό». Ἑρμηνεύει δηλαδή τήν σημερινή ἀθεΐα τῶν παιδιῶν.

- Γιατί σήμερα τά παιδιά δέν εἶναι στήν Ἐκκλησία; Γιατί δέν εἶναι ἐδῶ; Βλέπετε πολλά παιδιά στήν Ἐκκλησία;

Ἐλαχιστότατα. Ὁ Ἅγιος τό ἑρμήνευε. Διότι ἀπό πολύ μικρά ἀκοῦνε συνέχεια ‘’μπράβο, μπράβο, εὔγε, εὔγε’’. Τρέφεται μέσα τους τό πνεῦμα τοῦ ἐγωισμοῦ, τῆς ὑπερηφάνειας καί αὐτό τό δαιμονικό πνεῦμα φυσικά μετά δέν θά τά ἀφήσει νά πᾶνε στήν Ἐκκλησία. Δέν θά τά ἀφήσει νά μετανοήσουν.

- Πῶς θά ἐνθαρρύνουμε ἕνα παιδί;

Εἶναι κι αὐτό σημαντικό. «Θέλει προσοχή, ὅταν ἐνθαρρύνετε τά παιδιά», ἔλεγε ὁ Ἅγιος «Στό παιδί δέν πρέπει νά λέτε: «Ἐσύ θά τά καταφέρεις, ἐσύ εἶσαι σπουδαῖος, εἶσαι νέος, εἶσαι ἀνδρεῖος, εἶσαι τέλειος!...». Δέν τό ὠφελεῖτε ἔτσι τό παιδί. Μπορεῖτε ὅμως, νά τοῦ πεῖτε νά κάνει προσευχή. Νά τοῦ πεῖτε: «Παιδί μου, τά χαρίσματα πού ἔχεις, ὁ Θεός σοῦ τά ἔδωσε. Προσευχήσου νά σοῦ δώσει ὁ Θεός τήν χάρι Του». Τοῦτο δῶ εἶναι τό τέλειο». Πρέπει δηλαδή νά τά συνδέουμε τά παιδιά μέ τόν Θεό.

- Τί λέει ἡ Ἁγία Γραφή;

«Ἐπικατάρατος πᾶς ὁ ἐλπίζων ἐπ᾿ ἄνθρωπον ἤ στηρίζει βραχίονα αὐτοῦ» (Ἱερ. 17,5). Σήμερα τί μᾶς λένε; ‘’Στηριχτεῖτε στόν ἑαυτό σας. Πιστέψτε στόν ἑαυτό σας’’. Τί θά βγεῖ ἄν πιστέψουμε στόν ἑαυτό μας; Ποιά εἶναι ἡ δύναμη τοῦ ἀνθρώπου; Δέν λέει ὁ Θεός: «χωρίς ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιεῖν οὐδέν» (Ἰω. 15,5). Γιατί λέμε τέτοια πράγματα; Ὁ Ἅγιος τό τόνιζε, νά μάθει τό παιδί διά τῆς προσευχῆς καί διά τῆς πίστεως νά στηρίζεται στόν Θεό καί ὄχι στά μπράτσα του ἤ στούς ἄλλους.

Τελειώνοντας νά κάνω μιά εὐχή. Μακάρι τά διδάγματα τοῦ Ἁγίου Παιδαγωγοῦ Γέροντα Πορφύριου νά εἶναι ὁδηγητικά σήματα ἀγωγῆς γιά τούς γονεῖς, ἀλλά καί ὅλους ὅσους ἀσχολοῦνται μέ τήν ἀγωγή τῶν παιδιῶν γιά νά μή θρηνοῦμε καθημερινά τραγικά θύματα ἀνάμεσα στούς νέους μας. 

Ἀρχ. Σάββας Ἁγιορείτης

http://hristospanagia3.blogspot.gr/