Ἅγιος Ἰγνάτιος Μπριαντσανίνωφ: "Ὁ καθένας, πού δεν ἔχει συντετριμμένο πνεῦμα, πού ἀναγνωρίζει ὁποιαδήποτε ἀξία στόν ἑαυτό του, πού δέν τηρεῖ τή διδασκαλία τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας εἶναι σέ κατάσταση πλάνης".

Χαρακτηριστικά γνωρίσματα της πλάνης

Ο εχθρός, μπορεί να επιχειρήσει να πλανήσει με πολλούς τρόπους. Είτε με το να δώσει "υψηλές’’ καταστάσεις χωρίς να έχει προηγηθεί η κάθαρση είτε "εξυψωτικά’’ συναισθήματα.

Ο π¯ Σεραφείμ Ρόουζ στο βιβλίο του ‘’Η Ορθοδοξία και η θρησκεία του μέλλοντος’’, αναφέρει με βάση τα συγγράμματα του Αγίου Ιγνατίου Μπριαντσιανίνωφ:

«Υπάρχουν δυο βασικές μορφές πλάνης. Η πρώτη και πιο θεαματική μορφή προκύπτει όταν ένα πρόσωπο μοχθεί για μια υψηλή πνευματική κατάσταση ή πνευματικά οράματα χωρίς να έχει πρώτα καθαρθεί από τα πάθη και την επανάπαυση στη δική του κρίση. Σε κάποιον τέτοιο ο διάβολος παρέχει σπουδαία «οράματα». 

Υπάρχουν πολλά τέτοια παραδείγματα στους βίους των Αγίων, που ανήκουν στα βασικά εγχειρίδια της Ορθόδοξης ασκητικής διδασκαλίας. Έτσι ο άγιος Νικήτας, αργότερα Επίσκοπος του Novgorod εισήλθε στην ερημητική ζωή απροετοίμαστος και παρά τις αντίθετες συμβουλές του πνευματικού του, και σύντομα άκουσε μια φωνή να προσεύχεται μαζί του. 

Τότε ο «Κύριος» μίλησε στον Νικήτα κι έστειλε έναν «άγγελο» να προσεύχεται στη θέση του, και του έδωσε εντολή να διαβάζει βιβλία αντί να προσεύχεται, και να διδάσκει εκείνους που έρχονταν σ’ αυτόν. Έτσι κι έκανε, βλέποντας πάντα τον «άγγελο» να προσεύχεται δίπλα του και οι άνθρωποι έμεναν έκπληκτοι από την πνευματική σοφία του και τις «δωρεές του Αγίου Πνεύματος» που φαινόταν να κατέχει, συμπεριλαμβανομένων «προφητειών» οι οποίες πάντα εκπληρώνονταν. 

Η απάτη αποκαλύφθηκε μόνο όταν οι πατέρες του μοναστηριού έμαθαν για την αποστροφή του προς την Καινή Διαθήκη (παρ’ ότι την Παλαιά Διαθήκη, την οποία δεν είχε διαβάσει ποτέ, μπορούσε να την πει απ’ έξω), και μέσω των προσευχών τους μετανόησε, τα «θαύματά» του σταμάτησαν, και αργότερα έφθασε σε γνήσια αγιότητα. 

Παρομοίως, ο Άγιος Ισαάκ των σπηλαίων του Κιέβου, είδε ένα μεγάλο φως και εμφανίστηκε σ’ αυτόν ο «Χριστός» με «αγγέλους», όταν ο Ισαάκ, χωρίς να κάνει το σημείο του σταυρού, γονάτισε μπροστά στον «Χριστό», οι δαίμονες απέκτησαν εξουσία πάνω του και, αφού χόρεψαν μαζί του μανιασμένα, τον παράτησαν μισοπεθαμένο. Κι αυτός επίσης έφτασε αργότερα σε γνήσια αγιότητα. 

Υπάρχουν πολλές παρόμοιες περιπτώσεις όπου ο «Χριστός» και οι «άγγελοι» εμφανίστηκαν σε ασκητές και παραχώρησαν εκπληκτικές δυνάμεις και «δωρεές του Αγίου Πνεύματος», οι οποίες συχνά οδήγησαν τελικά τους παραπλανημένους ασκητές σε παράνοια ή αυτοκτονία». 

«Αλλά υπάρχει κι άλλη, λιγότερο θεαματική μορφή πνευματικής πλάνης, η οποία δεν προσφέρει στα θύματά της σπουδαία οράματα αλλά μόνο εξυψωτικά «θρησκευτικά συναισθήματα». Αυτό συμβαίνει, όπως έχει γράψει ο Επίσκοπος Ιγνάτιος, «όταν η καρδιά επιθυμεί και πασχίζει για άγια και θεϊκά αισθήματα ενώ είναι ακόμα εντελώς ακατάλληλη γι’ αυτά. 

Ο καθένας που δεν έχει συντετριμμένο, μεταμελημένο πνεύμα, που αναγνωρίζει οποιοδήποτε είδος πλεονεκτήματος ή αξίας στον εαυτό του, που δεν τηρεί σταθερά τη διδασκαλία της Ορθόδοξης Εκκλησίας αλλά σε μια ή άλλη παράδοση πιστεύει στη δική του αυθαίρετη κρίση ή έχει ακολουθήσει μια μη Ορθόδοξη διδασκαλία – είναι σε αυτή την κατάσταση πλάνης».

Η υπερηφάνεια, είναι ένα από πολλά της χαρακτηριστικά γνωρίσματα. Ο π Σεραφείμ Ρόουζ αναφέρει · «Είναι αυτό που η (ρωσική) Ορθόδοξη παράδοση αποκαλεί prelest (πλάνη).  Καλύπτει όλο το φάσμα των ψευδών πνευματικών εμπειριών: από την απλή παραίσθηση και εξαπάτηση μέχρι την πραγματική κατάληψη από δαίμονα. Σε κάθε περίπτωση το κίβδηλο εκλαμβάνεται ως γνήσιο και το συνολικό αποτέλεσμα είναι μια επιταχυνόμενη αύξηση της υπερηφάνειας».

Ο άγιος Γρηγόριος ο Σιναίτης αναφέρει· «Να ξέρετε ότι τα έργα της χάρης είναι φανερά, και ο δαίμονας, παρά τις μεταμορφώσεις του, δεν μπορεί να τα παραγάγει: δηλαδή, πραότητα, φιλικότητα, ταπεινότητα, μίσος του κόσμου, εκκοπή των παθών και των σαρκικών επιθυμιών – που είναι τα αποτελέσματα της χάρης. 

Τα έργα των δαιμόνων είναι: υπερηφάνεια, αλαζονεία, εκφοβισμός και όλα τα κακά. Από τέτοια αποτελέσματα θα μπορείτε να διακρίνετε αν το φως που λάμπει στην καρδιά σας είναι από το Θεό ή τον σατανά.».

Ο Άγιος Νείλος ο μοναχός παρατηρεί· «Ποθώντας πολύ να δεις το πρόσωπο του ουρανίου Πατέρα, να μη ζητάς καθόλου να δεις κάποια μορφή ή σχήμα την ώρα της προσευχής. 

Να μην ποθείς να δεις αγγέλους ή δυνάμεις ή τον Χριστό κατά τρόπο αισθητό, για να μην χάσεις τελείως τα λογικά σου δεχόμενος λύκο αντί του ποιμένα και προσκυνώντας τους εχθρούς δαίμονες.

Αρχή της πλάνης του νου είναι η κενοδοξία, από την οποία κινούμενος ο νους επιχειρεί να περιγράψει το Θείο με σχήμα και μορφές».

«Κενοδοξία είναι φαντασία της συγκυρίας, φαινομενική φιλοπονία, αντίθετη προς την αλήθεια, αρχηγός των αιρέσεων, επιθυμία της πρωτοκαθεδρίας…τριπλή γλώσσα των αιρετικών» (Νείλος, Περί των κακιών, κεφάλαιο 4).

«Γιατί ο νους, επηρεασμένος από όσα ήδη έχει σκεφτεί, ακόμα και αν αντιληφθεί την πλάνη, είναι δύσκολο να αποχωριστεί από αυτήν, επειδή γοητεύεται από την τέρψη των ευχάριστων περισσότερο, από όσο θα ήταν πρόθυμος να αποφύγει την βλάβη από αυτά που δεν του συμφέρουν». (Νείλος, Λόγος περί ακτημοσύνης, κεφ. 35).

------------------------

Αποσπάσματα από άρθρο του π. Δημ. Αθανασίου

Δείτε όλο το άρθρο εδώ:

Read more: http://agiopneymatika.blogspot.com/#ixzz4bo5AcqJt