Σελίδες

Τετάρτη 22 Νοεμβρίου 2017

Πῶς μπορεῖ νά τελεσθεῖ τό Εὐχέλαιο κατά τήν ἀκολουθία τοῦ ἑσπερινοῦ ἤ τοῦ ὄρθρου στό ναό; Ἀποτελεῖ ἰδιαίτερη ἀκολουθία;

Η ακολουθία του Ευχελαίου όπως άπαντα στη χειρόγραφη λειτουργική παράδοση εντοπίζεται συνδεδεμένη και με την ακολουθία του εσπερινού και την αντίστοιχη του όρθρου. Σε ορισμένα χειρόγραφα έχουμε ακολουθία εσπερινού με ειδικά στιχηρά στο "Κύριε εκέκραξα..." καθώς και ειδικά απόστιχα. Κατ’ ανάλογο τρόπο έχουμε και ακολουθία του όρθρου συνδεδεμένη με το ευχέλαιο με ειδικά τροπάρια, κανόνα και αίνους. 

Ο καθηγητής της Λειτουργικής Ιω. Φουντούλης μας δίνει ένα σχεδιάγραμμα συνδέσεως του ιερού μυστηρίου του Ευχελαίου με εσπερινό και όρθρο, ως εξής1:

α', Εις τον Εσπερινόν

Εις το• "Κύριε εκέκραξα..." ιστώμεν στίχους στ' και ψάλλομεν στιχηρά προσόμοια του αγίου ελαίου γ'. Ήχος δ'. Έδωκας σημείωσιν.
- "Έδωκας την χάριν σου...":
- "Βλέψον ακατάληπτε...".
- "Χρίσει του ελέους σου...".
Και του Μηναίου γ'. Δόξα και νυν Θεοτοκίον ή Σταυροθεοτοκίον. Εις τον στίχον ψάλλομεν στιχηρά προσόμοια. Ήχος δ'. Ήθελον δάκρυσιν εξαλείψαι.
- "Ανάστησον, Κύριε, τω εν ττλήθει...".
Στίχ. Κύριε, μη τω θυμό σου ελέγξης με...
- "Δέξαι τον δούλον σου προσδραμόντα...". 

Στίχ. Ελέησόν με, Κύριε, ότι ασθενής ειμί.
- "Ελέησον, εύσπλαγχνε παντοκράτορ..." Δόξα και νυν Θεοτοκίον όμοιον "Άχραντε δέσποινα Θεοτόκε...". Απολυτίκιον. Ήχος δ'. "Ταχύς εις αντίληψιν...".

β', Εις τον Όρθρον

Εις το "Θεός Κύριος" το τροπάριον. Ήχος δ'. "Ταχύς εις αντίληψιν...".
Μετά την α' στιχολογίαν κάθισμα. Ήχος πλ'. δ'. Την Σοφίαν και Λόγον.
- "Ιατρέ των νοσούντων νόσοις δεινοίς...".
Μετά την β' στιχολογίαν κάθισμα. Ήχος πλ'. δ'. Αυλών ποιμενικών.
- "Ελέησον, Σωτήρ, εν ελαίω σου θείω...". Ο 50ος Ψαλμός.
Ο κανών "Ελαίω της ευσπλαχνίας, δέσποτα...", α'+γ' ωδές. Μετά την γ' ωδήν καθίσματα. Ήχος πλ. δ'. Αυλών ποιμενικών.
- "Ως θείος ποταμός του ελέους υπάρχων...". Δόξα... το του Μηναίου.
Και νυν... Ήχος δ'. Ο υψωθείς.
- "Ο ιατρός και βοηθός των εν πόνοις...".
Μετά την στ' ωδήν κοντάκιον. Ήχος β'. Τα άνω ζητών.
"Ελέους πηγή υπάρχων, υπεράγαθε...". Ο οίκος. Του Συμεών τον άμεμπτον βίον.
"Ήκεν ημίν εκ πλήθους πταισμάτων...". Και το συναξάριον του Μηναίου. Εξαποστειλάριον. Ήχος γ'. Επεσκέψατο ημάς.
"Εν ελέω, αγαθέ...".
Εις τους αίνους ιστώμεν στίχους δ' και ψάλλομεν στιχηρά προσόμοια. Ήχος δ'. Έδωκας σημείωσιν.
"'Έδωκας την χάριν σου...".
"Βλέψον ακατάληπτε...".
"Χρίσει του ελέους σου...".
"Πρόσδεξαι, φιλάνθρωπε, των οιίκετών...". Δόξα και νυν Θεοτοκίον.
"Σε το καθαρώτατον..." Δοξολογία "Σοι δόξα πρέπει...". Τα πληρωτικά.
Εις τον στίχον τα εν τοις αποστίχοις του εσπερινού μετά του Θεοτοκίου.
Ήχος δ'. Ήθελον δάκρυσιν εξαλείψαι.
- "Ανάστησον, Κύριε, τω εν πλήθει...". Στίχ. Κύριε, μη τω θυμώ σου ελέγξης με...
"Δέξαι τον δούλον σου προσδραμόντα...". Στίχ. Ελέησόν με, Κύριε, ότι ασθενής ειμί.
"Ελέησον, εύσπλαγχνε παντοκράτορ...".
Δόξα και νυν Θεοτοκίον όμοιον "Άχραντε δέσποινα Θεοτόκε...".
Αγαθόν το εξομολογείσθαι...
Απολυτίκιον. Ήχος δ'. "Ταχύς εις αντίληψιν...".
Εκτενής.
Απόλυσις.

1 Φουντούλης Κείμενα, σ. 260-264.

http://www.orthmad.gr/faq/%CF%80%CF%8E%CF%82-%CE%BC%CF%80%CE%BF%CF%81%CE%B5%CE%AF-%CE%BD%CE%B1-%CF%84%CE%B5%CE%BB%CE%B5%CF%83%CE%B8%CE%B5%CE%AF-%CF%84%CE%BF-%CE%B5%CF%85%CF%87%CE%AD%CE%BB%CE%B1%CE%B9%CE%BF-%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%AC-%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%B1%CE%BA%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CF%85%CE%B8%CE%AF%CE%B1-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%B5%CF%83%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%8D-%CE%AE-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CF%8C%CF%81%CE%B8%CF%81%CE%BF%CF%85-%CF%83%CF%84%CE%BF-%CE%BD%CE%B1%CF%8C-%CE%B1%CF%80%CE%BF%CF%84%CE%B5%CE%BB%CE%B5

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου