Ἀπὸ τὸ βιβλίο «ΝΕΑ ΚΛΙΜΑΞ»: Ἑρμηνεία τοῦ Ὄγδοου Ἀναβαθμοῦ τοῦ Γ΄ ἤχου: «Κύκλω τῆς τραπέζης σου εὐφράνθητι, καθορῶν σου Ποιμενάρχα, τὰ ἔκγονα φέροντα, κλάδους αγαθοεργίας»
Ἀπόδοση στὴν Νεοελληνικὴ: Σάββας Ἠλιάδης - Δάσκαλος
Αὐτὸν τὸν Ἀναβαθμὸ τὸν δανείστηκε ὁ μελωδὸς ἀπὸ τὸν 127ο Ψαλμὸ τοῦ Δαβίδ, ὅπως καὶ τὸν προηγούμενο Ἀναβαθμό. Ἐκεῖ γράφεται τὸ ἑξῆς, γὶ` αὐτὸν ποὺ ἔχει φόβο Θεοῦ: «μακάριος εἰ, καὶ καλῶς σοὶ ἔσται. ἡ γυνή σου ὡς ἄμπελος εὐθηνοῦσα ἐν τοῖς κλίτεσι τῆς οἰκίας σου· οἱ υἱοί σου ὡς νεόφυτα ἐλαιῶν κύκλω τῆς τραπέζης σου» (Ψάλμ. 127,3). Καὶ αὐτὰ μὲν τὰ ἀγαθὰ δόθηκαν ὡς εὐλογίες στὸν σωματικὸ καὶ κατὰ σάρκα Ἰσραὴλ τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης. Στὸν δὲ νοητὸ καὶ κατὰ πνεῦμα νέο Ἰσραήλ, δηλαδὴ στὸν χριστιανικὸ λαό, δόθηκαν ἄλλες εὐλογίες πνευματικές, κατὰ τὸν Κάλλιστο καὶ τὸν Εὐθύμιο. Δηλαδή, ὡς γυναίκα μὲν ἐννοεῖται ἡ ψυχή, ἡ ὁποία συνυπάρχει μέσα στὸ σῶμα καὶ ἀνθοφορεῖ μὲ τὶς ἀρετές, σὰν τὸ ἀμπέλι. Ὡς σπίτι δέ, δόθηκε σ` αὐτὸν (τὸν νέο Ἰσραὴλ) τὸ σῶμα, τὸ ὁποῖο εἶναι καθαρὸ ἀπὸ τὴν ἁμαρτία καὶ στολισμένο μὲ τὶς καλὲς πράξεις. Ὡς παιδιά, τέλος, τοῦ δόθηκαν οἱ μαθητεύοντες σ` αὐτόν, οἱ ὁποῖοι εἶναι καὶ οἱ διάδοχοι τῶν ἀρετῶν του καὶ ἀναφύονται σὰν τὰ τρυφερὰ νέα φυτὰ τῶν ἐλαιῶν καὶ αὐξάνουν κατὰ τὴν πνευματικὴ ἡλικία καὶ τὸν περικυκλώνουν, ὅταν τοὺς διδάσκει καὶ τοὺς φιλεύει μὲ τὰ ἄφθαρτα φαγητὰ τῶν θείων λόγων. Ἀπευθύνεται δὲ ὁ Ἀναβαθμὸς αὐτὸς ἰδιαιτέρως στοὺς Ποιμένες, Ἀρχιερεῖς καὶ Πνευματικοὺς καὶ Διδασκάλους. Γὶ` αὐτὸ καὶ λέει ὁ μελωδός, μεταποιώντας τὰ παραπάνω λόγια του Δαβίδ: «Ὢ ποιμενάρχα, δηλαδή, ποιμένα καὶ πρόεδρε καὶ διδάσκαλε τῆς κάθε μητροπόλεως καὶ ἐπισκοπῆς καὶ ἐκκλησίας` βλέποντας ἐσὺ τὰ τὰ ἔκγονά σου, δηλαδὴ τὰ παιδιά, τὰ ὁποία γεννήθηκαν καὶ μεγάλωσαν ἀπὸ σένα, μέσα στὴν εὐσέβεια καὶ στὸν ἐνάρετο τρόπο ζωῆς, βλέποντας τὰ λέω αὐτά, νὰ βρίσκονται γύρω ἀπὸ τὸ τραπέζι σου καὶ νὰ πεινοῦν καὶ νὰ ζητοῦν ἀπὸ σένα τὴν ἀθάνατη καὶ λογικὴ τροφὴ τῆς θείας διδασκαλίας, νὰ χαίρεσαι καὶ νὰ εὐφραίνεσαι πνευματικά. Διότι, τὸ νὰ πεινοῦν τὰ πνευματικά σου παιδιὰ καὶ νὰ σὲ περικυκλώνουν ζητώντας τροφὴ πνευματική, αὐτὸ εἶναι σημάδι πὼς βρίσκονται σὲ καλὴ πνευματικὴ κατάσταση. Εἶναι τὸ ἴδιο, ὅπως τὸ νὰ πεινᾶ κάποιος σωματικὰ καὶ νὰ ζητάει τὴν ὑλικὴ τροφή, γιὰ νὰ φάει, αὐτὸ εἶναι ἀπόδειξη καὶ σημάδι πὼς τὸ σῶμα εἶναι ὑγιὲς καὶ δυνατό, ἔτσι καὶ τὸ νὰ ζητάει κάποιος νὰ ἀκούσει λόγο σωτήριο καὶ ψυχωφελῆ, εἶναι πολὺ μεγάλο καὶ ἀναντίρρητο σημάδι τῆς ὑγιοῦς καταστάσεως τῆς ψυχῆς. Νὰ εὐφραίνεσαι δὲ ἐπιπλέον καὶ διότι βλέπεις τὰ τέκνα σου, ποὺ προοδεύουν, κρατώντας τὰ ἀειθαλῆ κλαδιὰ τῶν ἀρετῶν καὶ τῶν καλῶν ἔργων. Φανερώνουν δὲ τὰ κλαδιὰ τῶν ἀρετῶν τὴν νίκη κατὰ τῶν παθῶν, ἑξαιρέτως δὲ τὴν ἐλεημοσύνη, ἐπειδὴ καμιὰ ἄλλη ἀρετὴ δὲν κάνει τὴν ψυχὴ νὰ ἀνθοφορεῖ πάντοτε, τόσο, ὅσο ἡ ἐλεημοσύνη. Μερικοὶ εἶπαν, πὼς ποιμενάρχη ἐννοεῖ ἐδῶ ὁ ποιητὴς Θεόδωρος ὁ Στουδίτης τὸν κατὰ σάρκα ἀδελφό του, Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Ἰωσήφ, στὸν ὁποῖο ἀφιερώνει τοὺς Ἀναβαθμούς. Τὸν ὀνομάζει δὲ Ποιμενάρχη, καθόσον ἦταν ἀρχηγὸς πολλῶν ποιμένων, δηλαδὴ Ἀρχιερέων, ὡς Μητροπολίτης ποὺ ἦταν. Διότι ἡ Μητρόπολη Θεσσαλονίκης, παλιότερα, εἶχε ὡς ὑφισταμένους τῆς σαράντα Ἐπισκόπους. Ὅσοι δὲ λένε πὼς ὁ Θεσσαλονίκης Ἰωσὴφ εἶναι ὁ ποιητὴς τῶν Ἀναβαθμῶν αὐτῶν καὶ ὅτι τοὺς ἀφιερώνει στὸν ἀδελφό του Θεόδωρο καὶ ὅτι ἀκόμη τὸν ὀνομάζει ποιμενάρχη, αὐτοὶ δὲν τὰ λένε σωστά. Καθώς, ὁ ἅγιος Θεόδωρος ἦταν Ἀρχιμανδρίτης καὶ κοινοβιάρχης τῆς μονῆς τῶν Στουδίων καὶ δὲν ἦταν ποιμενάρχης, ὅπως εἴπαμε στὴν ἀρχὴ τοῦ βιβλίου καὶ στὴν ὑποσημείωση τοῦ πρώτου ζητήματος. Μπορεῖ ὅμως ἐδῶ νὰ νοηθεῖ ποιμενάρχης καὶ ὁ Δεσπότης Χριστός, ὡς ἀληθινὸς ποιμένας καὶ πρῶτος ἀρχηγὸς ὅλων τῶν ποιμένων, κατὰ τὴν ἑρμηνεία τοῦ Καλλίστου. Διότι Αὐτός, ὁ Χριστός, ἔχει ἔκγονα ὅλους τους χριστιανούς, οἱ ὁποῖοι ἀναγεννήθηκαν ἐν Πνεύματι διὰ τοῦ ἁγίου Βαπτίσματος. Τραπέζι δὲ ἔχει πνευματικὸ (τὴν Ἁγία Τράπεζα), αὐτὸ τῶν ἱερῶν Μυστηρίων, τριγύρω στὸ ὁποῖο βρίσκονται οἱ Ἱερεῖς καὶ οἱ Ἀρχιερεῖς, γιὰ νὰ μεταλάβουν αὐτοὶ καὶ γιὰ νὰ μεταδώσουν καὶ στοὺς ἄλλους χριστιανοὺς τὰ θεία Μυστήρια. Μπορεῖς δὲ νὰ ὠφεληθεῖς καὶ σύ, ἀναγνώστη, ἀπὸ τὸν Ἀναβαθμὸ αὐτό. Ἂν εἶσαι λαϊκὸς καὶ ἔχεις γυναίκα καὶ παιδιά, εὐχαρίστησε τὸν Κύριο, πού σου χάρισε καρπὸν κοιλίας (παιδιά). Γὶ` αὐτό, λοιπόν, δίδασκε στὴ γυναίκα σου νὰ εἶναι συνετή, σεμνή, σιωπηλή, ντροπαλή. Διότι ἡ σιωπὴ εἶναι στολίδι στὴ γυναίκα, ὅπως εἶπε κάποιος: «Ἡ σιωπὴ εἶναι στολίδι στὴ γυναίκα», τὸ ἴδιο καὶ ἡ συστολή. Ἐξ` αὐτοῦ εἶπε ὁ Γρηγόριος ὁ Θεολόγος: «Στὶς σεμνὲς γυναῖκες φιλοξενεῖται ἡ ἀρετὴ τῆς αἰδοῦς». Καὶ μὲ ἁπλὰ λόγια, κᾶνε τὴ σύζυγό σου νὰ εἶναι στολισμένη, σὰν ἀμπέλι μὲ πολλὰ καὶ καλὰ κλήματα καὶ μὲ πολλὰ καὶ διάφορα σταφύλια τῶν ἀρετῶν, μέσα στὰ κλίτη, δηλαδὴ στὰ τέσσερα μέρη τοῦ σπιτιοῦ σου. Παρόμοια, δίδασκε καὶ τὰ παιδιά σου μὲ παιδεία καὶ νουθεσία Κυρίου, καθὼς παραγγέλλει ὁ μέγας Παῦλος: «καὶ οἱ πατέρες μὴ παροργίζετε τὰ τέκνα ὑμῶν, ἂλλ ἐκτρέφετε αὐτὰ ἐν παιδεία καὶ νουθεσία Κυρίου» (Ἔφ. 6,4). Μὴν τὰ ἀφήνεις νὰ παίζουν παιχνίδια καὶ νὰ συναναστρέφονται μὲ ἄτακτους νεους, γιὰ νὰ μὴν χαλάσουν τὶς καλές τους συνήθειες: «φθείρουσιν ἤθη χρηστὰ ὁμιλίαι κακαί», κατὰ τὸν Ἀπόστολο. (Ἃ΄Κόρ. 15,33). Από τὴν ἀρχὴ δέ, ὅταν εἶναι μικρὰ τὰ παιδιά σου, νὰ τὰ ὁδηγεῖς στὴν ἀρετή, ἔτσι ὥστε, ὅταν μεγαλώσουν, νὰ μὴν χρειάζονται πλέον τὶς ἀπειλές σου, ὅπως λέει καὶ ὁ Χρυσόστομος: «Δὲν πρέπει νὰ ἀπειλεῖτε καὶ νὰ ἐκφοβίζετε τοὺς νέους, ὅταν γίνουν πλέον ἄνδρες, ἀλλὰ ὅταν ἀκόμη εἶναι παιδιά, νὰ τὰ προγραμματίζετε καὶ νὰ τὰ διαπλάθετε. Κάνοντας ἔτσι, μετὰ ἀπὸ αὐτά, δὲν θὰ χρειαστοῦν οἱ ἀπειλὲς» (Λόγ. πρὸς πιστὸν πατέρα). Γενικά, μὴν ἀφήνεις τὰ παιδιά σου νὰ πηγαίνουν στὶς παραλίες καὶ νὰ κολυμπᾶνε μὲ ἄλλα παιδιά. Διότι οἱ παραλίες εἶναι ἕνα σχολεῖο τοῦ διαβόλου, τὸ ὁποῖο διδάσκει στὰ ἁπλὰ καὶ ἄκακα παιδιὰ κάθε κακία καὶ ἀταξία. Κάποτε δέ, νὰ μεταχειρίζεσαι καὶ τὸ ραβδί σου καὶ μὲ αὐτὸ νὰ συνετίζεις τὰ παιδιά σου, ὅταν δὲν συνετίζονται μὲ τὰ λόγια. Ἀκοῦς βέβαια τί λέει ὁ Σολομῶν: «ὃς φείδεται τῆς βακτηρίας μισεῖ τὸν υἱὸν αὐτοῦ, ὁ δὲ ἀγαπῶν ἐπιμελῶς παιδεύει». (Πάρ. 13,24). Καὶ γιὰ νὰ μιλήσω γενικά, Χριστιανέ, κᾶνε τὰ παιδιά σου σεμνά, πειθαρχικά, φρόνιμα, ὥστε, καὶ μόνο ἀπὸ τὴν ἐξωτερικὴ ἐμφάνισή τους νὰ μοιάζουν σὰν τὰ νέα λιόδεντρα, στολισμένα μὲ ἄνθη καὶ καρποὺς τῶν ἀρετῶν καὶ νὰ παρακινοῦν αὐτοὺς ποὺ τὰ βλέπουν νὰ μακαρίζουν καὶ τοὺς γονεῖς τους καὶ αὐτὰ τὰ ἴδια καὶ νὰ λένε «χαρὰ στοὺς γονεῖς, ποὺ ἔχουν τέτοια ἔντιμα παιδιά! Καὶ χαρὰ στὰ παιδιά, ποὺ ἔχουν τέτοιους ἐπιμελεῖς γονεῖς!». Νὰ πῶ δὲ τὸ μεγαλύτερο ἀπ` ὅλα, κᾶνε τὰ παιδιά σου ἔντιμα, οὕτως ὥστε, μέσω αὐτῶν νὰ σωθεῖ ἡ ψυχή σου, ὅπως λέει ὁ Παῦλος: «σωθήσεται δὲ διὰ τῆς τεκνογονίας» (Ἃ΄Τίμ. 2, 15). Ἂν δὲ ἀμελεῖς καὶ δὲν ἀνατρέφεις σωστὰ τὰ παιδιά σου, νὰ ξέρεις ὅτι αὐτὰ θὰ γίνουν κακοὶ καὶ διεστραμμένοι ἄνθρωποι, ἐσὺ δέ, ὁ πατέρας τους, θὰ καταδικαστεῖς, σὰν τὸν Ἱερέα Ἠλεῖ, ὁ ὁποῖος δὲν ἀνέτρεφε τὰ παιδιά του, ὅπως ἔπρεπε μὲ αὐστηρότητα, ἀλλὰ ἔλεγε αὐτὰ τὰ μαλακὰ λόγια: «μή, τέκνα, ὅτι οὐκ ἀγαθὴ ἡ ἀκοή, ἢν ἐγὼ ἀκούω· μὴ ποιεῖτε οὕτως, ὅτι οὐκ ἀγαθαὶ αἳ ἀκοαί, ἂς ἐγὼ ἀκούω, τοῦ μὴ δουλεύειν λαὸν Θεῶ». (Μή, παιδιά μου, μὴν τὰ κάνετε αὐτά, διότι ὅσα ἀκούω γιὰ σᾶς δὲν εἶναι καθόλου καλὰ καὶ τιμητικά. Μὴ φέρεστε ἔτσι) (Ἃ΄Βάσ.2, 24). Πολὺ περισσότερο δέ, ἂν ἔχεις θυγατέρες, ἀγαπητέ, πρόσεχε τὲς μὲ μεγάλη προσοχὴ καὶ νὰ δείχνεις αὐστηρότητα σ` αὐτὲς καὶ νὰ εἶσαι σοβαρὸς μπροστά τους, γιὰ νὰ μὴν πέσουν στὴν ἀδιαντροπιά. Ἔτσι σου παραγγέλλει ὁ σοφὸς Σειράχ, λέγοντας: «θυγατέρες σοὶ εἰσι, πρόσεχε τῷ σώματι αὐτῶν, καὶ μὴ ἰλαρώσης πρὸς αὐτᾶς τὸ πρόσωπόν σου» (Σείρ. 7, 24). Λοιπόν, φύλαγε κάθε σου θυγατέρα σὰν κόρη ὀφθαλμοῦ, καθὼς ὁ ἴδιος λέει καὶ μάλιστα τὴν σκληρόκαρδη καὶ πεισματάρα, γιὰ νὰ μὴν μπορέσει νὰ περάσει μὲ εὐκολία τὴν κακή της γνώμη καὶ τὴν κάνει πράξη: «ἐπὶ θυγατρὶ ἀδιατρέπτω στερέωσον φυλακήν, ἴνα μὴ εὑροῦσα ἄνεσιν ἐαυτὴ χρήσηται» (Σείρ. 26,10). Ὄρθωσε φυλακὴ στὶς θυγατέρες σου καὶ μὴν τὶς ἀφήνεις νὰ βγαίνουν ἀπὸ τὸ σπίτι σου καὶ νὰ περπατοῦν ἔξω στοὺς δρόμους, ἐδῶ κι ἐκεῖ. Ὄρθωσε φυλακὴ καὶ μὴν τὶς ἀφήνεις νὰ πηγαίνουν στὸ σεργιάνι. Ὄρθωσε φυλακὴ καὶ μὴν τὶς ἀφήνεις νὰ πηγαίνουν στὰ πανηγύρια. Διότι, ὅπως τὰ γεράκια παραμονεύουν νὰ δοῦν κανένα περιστέρι ποὺ πετάει, γιὰ νὰ τὸ ἁρπάξουν, ἔτσι καὶ οἱ ἄτακτοι νέοι, παραφυλᾶνε νὰ δοῦν καμιὰ περιστέρα, παρθένο καὶ σεμνή, ἔξω ἀπὸ τὸ σπίτι της, γιὰ νὰ μπορέσουν νὰ τὴν σύρουν στὴν παγίδα τῆς ἡδονῆς. Ἀκόμη περισσότερο καὶ καθ` ὑπερβολὴ πρόσεχε, γιὰ τὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ καὶ μὴν ἀφήνεις τὶς θυγατέρες σου νὰ πηγαίνουν στοὺς χορούς. Διότι, ἀπὸ τοὺς χοροὺς δὲν μαθαίνουν τίποτε ἄλλο, παρὰ μόνο διεφθαρμένες συνήθειες, θεάματα διαβολικά, ἀκούσματα σατανικά, ἀκολασίες καὶ κάθε ἄλλη κακία. Γὶ` αὐτὸ καὶ ὁ Σειρὰχ δευτερώνει τὸν ἴδιο λόγο καὶ λέει πρὸς τὸν πατέρα, νὰ φυλάει καλὰ τὴ θυγατέρα του: «ἐπὶ θυγατρὶ ἀδιατρέπτω στερέωσον φυλακήν». Γιατί; Γιὰ νὰ μὴν σὲ ντροπιάσει, λέει, μὲ τὴν ἀκολασία καὶ σὲ κάνει θέμα συζήτησης στὸν κόσμο: «μήποτε ποιήση σὲ ἐπιχάρμα ἐχθροῖς, λαλιὰν ἐν πόλει καὶ ἔκκλητον λαοῦ, καὶ καταισχύνη σὲ ἐν πλήθει πολλῶν» (Σείρ. 42,11). Ἐπ` αὐτοῦ λέει πάλι: «Θυγάτηρ πατρὶ ἀπόκρυφος ἀγρυπνία, καὶ ἡ μέριμνα αὐτῆς ἀφιστὰ ὕπνον» (Σείρ. 42, 9). Ἂν δὲ ἐσύ, χριστιανέ μου, ἔχεις γυναίκα, δὲν ἔχεις ὅμως παιδιά, μὴν λυπηθεῖς γὶ` αὐτό, ἐπειδὴ ἡ πολυτεκνία δινόταν σὰν εὐλογία στὸν παλιὸ λαὸ τῶν Ἑβραίων καὶ ὄχι στὸν νέο λαὸ τῶν χριστιανῶν. Διότι οἱ χριστιανοὶ ἔλαβαν ἐντολὴ νὰ ζητοῦν ἀπὸ τὸν Θεό, ὄχι αἰσθητὰ παιδιὰ καὶ ἀγαθὰ σωματικά, ἀλλὰ τὸν οὐρανὸ καὶ ὅλα ὅσα εἶναι στοὺς οὐρανούς. Ἔπειτα, πόσοι εἶναι οἱ γονεῖς ποὺ ἔχουν παιδιά, παιδιὰ ὅμως κακὰ καὶ διεστραμμένα καὶ οἱ ὁποῖοι μακαρίζουν ἐκείνους ποῦ δὲν ἔχουν; Γὶ` αὐτὸ σὲ παρηγορεῖ ὁ παρηγορητὴς ὅσων εἶναι λυπημένοι, ὁ θεῖος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, λέγοντας: «Πολλοὶ ποὺ φοβοῦνταν τὸν Θεὸ παρέμειναν χωρὶς παιδιά. Ἐὰν λοιπὸν δὲν ἔκανες παιδιά, ἐνῶ ἔχεις φόβο Θεοῦ, ποῦ ξέρεις ἂν ὁ Θεὸς δὲν θὰ σοὺ δώσει ἀκόμη μεγαλύτερη ἀπὸ αὐτὴν τὴν εὐλογημένη δωρεά; Διότι ὁ Θεὸς δὲν εὐεργετεῖ τοὺς πάντες μὲ τὸν ἴδιο τρόπο, ἀλλὰ μὲ διάφορους, καθὼς εἶναι πλούσιος. Πόσοι ἀπ` αὐτοὺς ποὺ ἔχουν παιδιά, μακάρισαν αὐτοὺς ποὺ δὲν ἔχουν! Γὶ` αὐτό σου δόθηκε ἡ ἐντολὴ νὰ προσεύχεσαι τέτοια προσευχή, (δηλαδή, τὸ Πάτερ ἠμῶν), στὴν ὁποία ἕνα μόνο αἰσθητὸ αἴτημα ζητᾶς καὶ τίποτε περισσότερο. Ὅλα τὰ ἄλλα αἰτούμενα ἀναφέρονται στοὺς οὐρανοὺς καὶ στὴ βασιλεία αὐτοῦ, στὴν συνεπῆ ἐν Χριστῷ ζωὴ καὶ στὴν συγχώρηση τῶν ἁμαρτημάτων μας. Γιὰ τὰ αἰσθητὰ μία λέξη ἔχουμε ἐντολὴ νὰ λέμε. Ποιὰ εἶναι δὲ αὐτή; «Τὸν ἄρτον ἠμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς ἠμὶν σήμερον …». Διότι, ἐπειδὴ καλούμαστε νὰ πᾶμε σὲ ἄλλη πατρίδα καὶ μεταπηδήσαμε καὶ ἐνταχθήκαμε σὲ ἀνώτερη ζωή, γὶ` αὐτὸ πρέπει νὰ κάνουμε καὶ τὶς προσευχὲς κατάλληλες. Αὐτὰ δὲ τὰ αἰσθητὰ ἀγαθά, (ἕνα τῶν ὁποίων εἶναι ἡ πολυτεκνία) ἂν ἔρχονται στὴ ζωή μας, πρέπει νὰ τὰ ἀποφεύγουμε, ἀλλὰ ἐφαρμόζοντας μὲ μεγάλη ἀκρίβεια τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ». Ἂν δὲ εἶσαι Ἀρχιερέας καὶ μοναχός, μὴν λυπηθεῖς, ἐπειδὴ δὲν ἔχεις οὔτε γυναίκα οὔτε παιδιά, ἀλλὰ νὰ χαίρεσαι περισσότερο καὶ νὰ εὐφραίνεσαι στὴν ψυχή σου. Θυμήσου ἐξάλλου πῶς μὲ τέτοιο τρόπο στάθηκαν ὁ Ἠλίας, ὁ Ἐλισσαῖος, ὁ Πρόδρομος, ὁ Εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης καὶ πρὸ πάντων αὐτὸς ὁ Κύριος, ποὺ ἔζησε σ` αὐτὸν τὸν κόσμο παρθενικὴ ζωή. Ἔχεις καὶ σύ, ἀντὶ γιὰ τὴ γυναίκα, τὴν εὐσέβεια καὶ τὴν ψυχή σου. Ἔχεις, ἀντὶ γιὰ τὸ σπίτι σου, τὴν Ἐκκλησία καὶ τὸ ποίμνιό σου, στὸ ὁποῖο λάμπει ἡ δική σου εὐσέβεια καὶ ἡ ψυχή σου φωτίζει σὰν λυχνάρι μέσα στὸ σπίτι, ὅπως εἶπε καὶ ὁ Κύριος: «οὐδὲ καίουσι λύχνον καὶ τιθέασιν αὐτὸν ὑπὸ τὸν μόδιον, ἂλλ ἐπὶ τὴν λυχνίαν, καὶ λάμπει πάσι τοῖς ἐν τὴ οἰκία» (Μάτθ. 5, 15). Ἔχεις καὶ υἱοὺς πνευματικούς, τοὺς μαθητὲς τοῦ δικοῦ σου λόγου καὶ τοὺς μιμητὲς τοῦ παραδείγματος τῆς ζωῆς σου. Τέτοιους γιοὺς εἶχε ὁ Παῦλος, γὶ` αὐτὸ καὶ ἔλεγε: «ἐὰν γὰρ μυρίους παιδαγωγοὺς ἔχητε ἐν Χριστῷ, ἂλλ οὐ πολλοὺς πατέρας· ἐν γὰρ Χριστῷ Ἰησοῦ διὰ τοῦ εὐαγγελίου ἐγὼ ὑμᾶς ἐγέννησα» (Ἃ΄Κόρ. 4, 15). Καὶ πάλι ἔλεγε γιὰ τὸν Ὀνήσιμο: «ὂν ἐγέννησα ἐν τοῖς δεσμοίς μου» (Φιλήμ. 10). Ὅλα αὐτὰ τὰ ἑρμηνεύει ὁ Νικήτας ὁ Στηθάτος, μὲ τρόπο ἀναγωγικό, στὴ χειρόγραφη ἑρμηνεία τῶν Ἀναβαθμῶν. Ἀλλὰ καὶ ὁ Θεοδώρητος λέει ὅτι ὁ Θεὸς παρηγορεῖ αὐτοὺς ποὺ εὐνουχίστηκαν πνευματικά, οἱ ὁποῖοι εἶναι οἱ μοναχοὶ καὶ οἱ παρθένοι. Αὐτοὶ νὰ μὴν λυποῦνται , ἐπειδὴ δὲν ἔχουν σωματικὰ παιδιά, διότι πρόκειται νὰ ἀπολαύσουν τὰ οὐράνια ἀγαθά. Ἔτσι λοιπόν, λέει ὁ Ἠσαΐας: «μὴ λεγέτω ὁ εὐνοῦχος ὅτι ξύλον ἐγὼ εἰμι ξηρόν, ὅτι τάδε λέγει Κύριος τοῖς εὐνούχοις, δώσω αὐτοῖς ἐν τῷ οἴκω μου καὶ ἐν τῷ τείχει μου τόπον ὀνομαστὸν κρείττω υἱῶν καὶ θυγατέρων, ὄνομα αἰώνιον δώσω αὐτοῖς καὶ οὐκ ἐκλείψει» (Ἤς. 56,3-5). Φρόντισε λοιπὸν ἐσύ, ὁ Ποιμένας καὶ Ἀρχιερέας, γιὰ τὸ πνευματικό σου ποίμνιο καὶ γιὰ τὰ λογικά σου πρόβατα, ἀγρυπνώντας γιὰ τὴ σωτηρία τους καὶ νὰ εἶσαι ἕτοιμος, νὰ ὑπομένεις μύριους θανάτους γὶ` αὐτά, ὅπως καὶ οἱ βοσκοὶ καὶ ποιμένες τῶν ἀλόγων προβάτων παραδίνουν τὸν ἑαυτό τους στὸ θάνατο γὶ` αὐτά. Ἐπ` αὐτοῦ λέει ὁ Χρυσορρήμων: «Οἱ ψυχὲς τῶν ἁγίων εἶναι πάρα πολὺ ἥμερες καὶ φιλάνθρωπες. Καὶ μεταδίδουν αὐτὴν τὴν ἡμερότητα καὶ στοὺς δικούς τους ἀνθρώπους καὶ στοὺς ξένους. Ἀκόμη μέχρι καὶ στὰ ἄλογα πλάσματα τὴν μεταδίδουν. Ἂς λάβουμε ὑπόψη δὲ καὶ τοὺς ποιμένες τῶν προβάτων τῆς περιοχῆς τῆς Καππαδοκίας, γιὰ νὰ δοῦμε ποιὰ πράγματα καὶ πόσα ὑποφέρουν, γιὰ νὰ προστατέψουν αὐτὰ τὰ ἄλογα πλάσματα. Πολλὲς φορές, ἀφοῦ σκεπάστηκαν ἀπὸ τὸ χιόνι, ἔμειναν ἐκεῖ τρεῖς καὶ περισσότερες ἡμέρες. Λέγεται δὲ πὼς καὶ οἱ ποιμένες τῆς Λιβύης δὲν ἔπαθαν λιγότερα κακὰ ἀπὸ αὐτά, ἀφοῦ ἔμειναν ὁλόκληρους μῆνες νὰ περιπολοῦν μέσα σ` ἐκείνη τὴ σκληρὴ ἔρημο, ποὺ εἶναι γεμάτη καὶ ἀπὸ φοβερὰ θηρία. Ἐὰν λοιπόν, γιὰ τὰ ἄλογα ζῶα προσφέρεται τέτοια φροντίδα καὶ ἐπιμέλεια, ποιὰ ἀπολογία θὰ μπορούσαμε νὰ ἔχουμε ἐμεῖς, ποῦ μᾶς ἐμπιστεύθηκαν ψυχὲς λογικές, ἀλλὰ κοιμόμαστε σὲ αὐτὸν τὸν βαθὺ ὕπνο; Χρειάζεται συνεχῶς νὰ ξεκουραζόμαστε; Νὰ ζητᾶμε συνεχῶς τὴν ἡσυχία μας; Καὶ νὰ μὴν τρέχουμε συνεχῶς παντοῦ, ἐδῶ κι ἐκεῖ καὶ νὰ παραδίνουμε τὸν ἑαυτό μας σὲ μύριους θανάτους ὑπὲρ τῶν λογικῶν προβάτων; Ἢ μήπως δὲν ἔχει αὐτὸ τὸ δικαίωμα ἡ λογικὴ ἀγέλη; Δὲν φρόντισε γὶ` αὐτὴν ὁ δικός σου Κύριος μὲ μύριους τρόπους καὶ τελευταία ἔχυσε τὸ αἷμα του; Καὶ σὺ ζητᾶς ἀνάπαυση; Τί χειρότερο θὰ μποροῦσε νὰ ὑπάρχει ἀπὸ αὐτοὺς τοὺς Ποιμένες;». (Λόγος κθ΄ εἰς τὴν πρὸς Ρωμαίους)Σάββας Ἠλιάδης
Δάσκαλος
Κιλκίς, 30-11-2017
http://www.orthodoxia-ellhnismos.gr/2017/12/blog-post_47.html#more
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου