Ἡ νόμιμη ἡδονή στόν γάμο καί ἡ παιδοποιΐα

Ἡ νόμιμη ἡδονή στόν γάμο καί ἡ παιδοποιΐα

Σύμφωνα μέ τήν ὀρθόδοξη θεώρηση ἡ νόμιμη ἡδονή στόν γάμο δέν αὐτονομεῖται, ἀλλά συνδέεται πάντα μέ τήν παιδοποιΐα. Γι’ αὐτό καί εἶναι ἐπιβεβλημένη ἡ ἐγκράτεια μέσα στόν γάμο, ὅταν δέν ὑπάρχει πρόθεση γιά τεκνοποιΐα ἤ ὅταν εἶναι ἡμέρα ἤ περίοδος νηστείας. Ἐπίσης, μετά ἀπό συμφωνία ἀμφοτέρων καί εὐλογία τοῦ Πνευματικοῦ, ἀσκεῖται ἐγκράτεια, γιά πνευματικούς λόγους καί πέραν τῶν ἡμερῶν καί περιόδων πού καθορίζει ἡ Ἐκκλησία. Ὅπως δίδασκε καί ὁ Ἅγιος Πορφύριος[1], ἡ ἀποφυγή τῆς τεκνογονίας, ὅσο ὑπάρχουν συζυγικές σχέσεις, εἶναι μέγιστο ἁμάρτημα[2].

Ὁ ἰδανικός καί σύμφωνος μέ τό πνεῦμα τῆς Ἐκκλησίας στόχος, πρός τόν ὁποῖον ὀφείλουν νά κατευθύνονται οἱ πιστοί, καθώς καί τά ἀνδρόγυνα, εἶναι ἡ ὑπερνίκηση τοῦ σαρκικοῦ φρονήματος καί ὄχι ἡ ὑποδούλωση σ’ αὐτό. Ὅπως ἀπό τούς ἀγάμους (σ' αὐτούς περιλαμβάνονται καί οἱ μνηστευμένοι) ἀπαιτεῖται ἡ καθολική ἁγνότητα, ἔτσι καί ἀπό τούς ἐγγάμους ἀπαιτεῖται ὁ ἀπόλυτος σεβασμός τῆς συνδέσεως τῶν σαρκικῶν σχέσεων μέ τήν τεκνογονία[3]. «Κακία», διδάσκει ὁ Ἅγιος Μάξιμος ὁ Ὁμολογητής, «εἶναι ἡ ἐσφαλμένη κρίση τῶν νοημάτων, ἡ ὁποία ἔχει σάν ἐπακόλουθο τήν κακή χρησιμοποίηση τῶν πραγμάτων.

Ὅπως, γιά παράδειγμα, στήν περίπτωση τῆς σχέσεως μέ γυναίκα, ἡ ὀρθή κρίση τῆς συζυγικῆς σχέσεως εἶναι ὁ σκοπός τῆς ἀποκτήσεως παιδιῶν. Ἐκεῖνος πού ἀπέβλεψε στήν ἡδονή, ἔσφαλε στήν κρίση του, διότι θεώρησε σάν καλό ἐκεῖνο πού δέν εἶναι καλό. Ὁ ἄνθρωπος λοιπόν μέ κρίση παρόμοια, ἐρχόμενος σέ σωματική σχέση μέ τήν γυναίκα του, κάνει κακή χρησιμοποίηση τοῦ πράγματος»[4]. Γι' αὐτό καί πολλοίΧριστιανοί σύζυγοι, μετά τήν ἀπόκτηση μερικῶν παιδιῶν, ζοῦν σάν ἀδέλφια, ἐντείνοντας τήν πνευματική τους ζωή καί ὑπερνικώντας τό σαρκικό φρόνημα. Αὐτό κατανοεῖται, ὅταν ληφθεῖ ὑπόψη ὅτι, ἀκόμη καί ἡ νόμιμη στόν γάμο ἡδονή, δέν παύει νά ἀποτελεῖ σαρκικό στοιχεῖο[5]. «Ἐλάχιστα», ἐπισημαίνει ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς, «θά μποροῦσε νά ὀνομαστεῖ δῶρο Θεοῦ ἡ κατά τούς νομίμους γάμους ἡδονή πρός παιδοποιΐα, διότι εἶναι σαρκικό καί φυσικό δῶρο, ὄχι δέ ἐκ χάριτος, μολονότι ὁ Θεός ἔπλασε τήν φύση»[6].

Ἀπόσπασμα ἀπό τό Βιβλίο:Ἐν Χριστῷ ἀγάπη ἤ Μεταπατερική θεολογία (Ἀρχ. Σάββα Ἁγιορείτου) – Νέο βιβλίο

[1]               Βλ. πιό κάτω τό σχετικό κεφάλαιο.

[2]               Τό συγκεκριμένο ἁμάρτημα καλεῖται συζυγικός αὐνανισμός.

[3]               Γ. Μαντζαρίδη, Χριστιανική ἠθική 2, Θεσσαλονίκη 2003, σελ. 391-392.

[4]               Ἁγ. Μαξίμου τοῦ Ὁμολογητοῦ, Κεφάλαια περί ἀγάπης Ἑκατοντάδα Β΄,17,PG90,989ΑΒ: «Κακία ἐστίν ἡ ἐσφαλμένη κρίσις τῶν νοημάτων, ᾗ ἐπακολουθεῖ ἡ παράχρησις τῶν πραγμάτων. Οἷον ὡς ἐπί τῆς γυναικός, ἡ ὀρθή κρίσις τῆς συνουσίας ὁ σκοπός ἐστι τῆς παιδοποιίας. Ὁ οὖν εἰς τήν ἠδονήν ἀποβλεψάμενος ἐσφάλη περί τήν κρίσιν, τό μή καλόν ὡς καλόν ἡγησάμενος. Ὁ γοῦν τοιοῦτος παραχρῆται γυναικί συνουσιαζόμενος».

[5]               Γ. Μαντζαρίδη, Χριστιανική ἠθική 2, Θεσσαλονίκη 2003, σελ. 391.

[6]                      Ἁγ. Γρηγορίου Παλαμᾶ, Ὑπέρ τῶν ἱερῶς ἡσυχαζόντων Λόγος 1ος,1, παρ.22, ἔκδ. Π. Χρήστου, Γρηγορίου Παλαμᾶ Συγγράμματα, τόμ. 2, σ. 112: «Ὡς γάρ ἡ ἐπί παιδοποιΐᾳ κατά τούς νομίμους τῶν γάμων ἡδονή θεῖον Θεοῦ δῶρον, ἥκιστ' ἄν κληθείῃ, σαρκικόν γάρ καί φύσεως, ἀλλ' οὐ χάριτος δῶρον, καίτοι τήν φύσιν ὁ Θεός ἐποίησεν».