Κήρυγμα 9/08/21
«Γενεά πονηρὰ καὶ μοιχαλὶς σημεῖον ἐπιζητεῖ», μᾶς λέγει ὁ Κύριος. «Οἱ ἄνθρωποι εἶναι πονηροὶ», θὰ μᾶς πεῖ καὶ ὁ Ἅγιος Ἀντώνιος. Καὶ ὁ Κύριος ὀνομάζει τὴν γενεὰ ἐκείνη γενεὰ πονηρὰ καὶ μοιχαλίδα, διότι ἦσαν πράγματι πονηροὶ καὶ εἶχαν φύγει ἀπὸ τὸν νόμο τοῦ Θεοῦ καὶ εἶχαν κάνει πνευματικὴ μοιχεία. Ἀλλὰ δυστυχῶς, αὐτὸ συμβαίνει καὶ σὲ κάθε ἐποχή.
«Ὁ Θεὸς», λέγει ὁ Ἅγιος Ἀντώνιος, «εἶναι Ἀγαθὸς. Ὁ ἄνθρωπος εἶναι πονηρὸς». Κανένα κακὸ δὲν ὑπάρχει στὸν οὐρανὸ. Κανένα ἀγαθὸ δὲν ὑπάρχει πάνω στὴ Γῆ. Ἀληθινὸ ἀγαθὸ εἶναι μόνο ὁ Θεὸς· ὁ μόνος Ἀγαθὸς. Ὅ,τι ἄλλο δὲν εἶναι ἀληθινὰ ἀγαθὸ. Ὁ Θεὸς εἶναι ὁ ἀληθινὰ Ἀγαθὸς. Ὁ ἄνθρωπος εἶναι πονηρὸς, εἶναι κακὸς, γιατὶ ἔχει ὑποταχθεῖ στὰ πάθη, στὶς ἁμαρτίες οἱ ὁποῖες ἐπαναλαμβάνονται καὶ ἔχουν γίνει συνήθεια καὶ Δευτέρα φύσις στὸν ἄνθρωπο. Ἐἀν βεβαίως, ὁ ἄνθρωπος μετανοήσει καὶ φύγει ἀπὸ αὐτὴν τὴν κατάσταση, καὶ ἔρθει στὸν Θεὸ καὶ ἑνωθεῖ μὲ τὸν Θεὸ, τότε καὶ ὁ ἄνθρωπος ὁμοιάζει μὲ τὸν Θεὸ καὶ γίνεται ἀγαθὸς. Γίνεται λογικὸς, ὅπως λέει ὁ Ἅγιος Ἀντώνιος, δηλαδὴ λογοποιημένος, φωτισμένος μὲ τὸν Υἱὸ τοῦ Θεοῦ, τὸν Θεὸ Λόγο.
«Ὁ δὲ λογικὸς ἄνθρωπος», λέγει ὁ Ἅγιος Ἀντώνιος στὴν ρβ’ Παραίνεσή του «Περὶ ἤθους ἀνθρώπων καὶ χρηστῆς πολιτείας», «ὁ λογικὸς ἄνθρωπος διαλέγει τὸ καλλίτερο καὶ γνωρίζει τὸν Θεὸ τῶν ὅλων, καὶ τὸν εὐχαριστεῖ καὶ τὸν ὑμνεῖ. Καὶ πρὶν ἀπὸ τὸν θάνατο, ἀποστρέφεται τὸ σῶμα». Δηλαδὴ, τὴν προσκόλληση ἐννοεῖ στὸ σῶμα καὶ στὶς ἡδονὲς ποὺ σχετίζονται μὲ τὶς αἰσθήσεις τὶς σωματικὲς, καὶ δὲν ἐπιτρέπει ὁ λογικὸς ἄνθρωπος νὰ λειτουγήσουν οἱ αἰσθήσεις οἱ πονηρὲς, ἐπειδὴ γνωρίζει τὴν ἀπώλειά τους ἀλλὰ καὶ τὴν ἐπίδρασή τους. Δὲν ἐπιτρέπει νὰ λειτουργήσουν οἱ αἰσθήσεις του πονηρὰ, μὲ σκοπὸ δηλαδὴ νὰ ὑπηρετηθοῦν τὰ πάθη καὶ νὰ προσποριστοῦν σαρκικὲς ἡδονὲς καὶ εὐχαριστήσεις, γιατὶ αὐτὸ ἀκριβῶς ὁδηγεῖ στὴν ἀπώλεια τὸν ἄνθρωπο.
«Ὁ δὲ λογικὸς ἄνθρωπος, τὸ βέλτιον ἐπιλέγεται». Ὁ ἄνθρωπος ὁ πραγματικὰ φωτισμένος ἐπιλέγει τὸ σωστὸ, τὸ ἀγαθὸ, αὐτὸ ποὺ εἶναι καλὸ πραγματικὰ, καὶ αὐτὸ εἶναι ὁ Θεὸς. «Καὶ γνωρίζει τὸν Θεὸν τῶν ὅλων καὶ εὐχαριστεῖ καὶ ὑμνεῖ Αὐτὸν, καὶ πρὸ τοῦ θανάτου μυσάττεται τὸ σῶμα». Δηλαδὴ, φροντίζει ἐδῶ στὴ Γῆ ὅσο εἶναι νὰ καθαριστεῖ ἀπὸ τὴν προσκόλληση στὸ σῶμα, στὴ σάρκα, στὰ γήϊνα, στὶς αἰσθήσεις καὶ στὶς ἡδονὲς ποὺ σχετίζονται μὲ τὸ σῶμα καὶ τὴ σάρκα. «Μυσάττεται τὸ σῶμα», μισεῖ δηλαδὴ τὴν φιληδονία. Μισεῖ τὴν προσκόλληση στὶς γήϊνες ἡδονὲς καὶ σαρκικὲς εὐχαριστήσεις. «Καὶ τὰς αἰσθήσεις τὰς πονηρὰς οὐκ ἐᾷ ἐκτελεσθῆναι». Δὲν ἐπιτρέπει νὰ λειτουργήσουν οἱ αἰσθήσεις οἱ πονηρὲς. Βέβαια, οἱ αἰσθήσεις καθεαυτὲς δὲν εἶναι πονηρὲς ἀλλὰ μπορεῖ νὰ λειτουργήσουν πονηρὰ· δηλαδὴ, κακῶς νὰ ὑπηρετήσουν τὴν ἁμαρτία καὶ τὰ πάθη. Καὶ ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ δὲν ἐπιτρέπει αὐτὴ τὴ λειτουργία. Συγκρατεῖ τὶς αἰσθήσεις του. Τὶς προφυλάσσει ἀπὸ κάθε ἁμαρτία· τὰ μάτια, τὰ αὐτιὰ, τὴ γλῶσσα, τὴν γεύση, τὴν ὄσφρηση, τὴν ἁφή.
«Τάς αἰσθήσεις τὰς πονηρὰς οὐκ ἐᾷ ἐκτελεσθῆναι, εἰδὼς αὐτῶν τὴν ἀπώλειαν καὶ τὴν ἐνέργειαν». Γιατὶ ἀκριβῶς, γνωρίζει ὅτι ἄν λειτουργήσουνε μὲ κακὸ τρόπο οἱ αἰσθήσεις, ἄν δὲν συγκρατηθοῦν, τότε ὁ ἄνθρωπος ὁδηγεῖται στὴν ἀπώλεια. Δέχεται μιὰ φοβερὴ ἐπίδραση τοῦ πονηροῦ, δέχεται τὴν ἐνέργεια τὴ δαιμονικὴ μέσα του καὶ γίνεται σκλάβος, δοῦλος τοῦ πονηροῦ καὶ χάνεται.
Ἄς ἀγωνιστοῦμε νὰ πολεμήσουμε αὐτὸ ποὺ λέγει ὁ Ἅγιος Ἀντώνιος, τὴν πονηρὰ ἐνέργεια, τὴν κακὴ πρακτικὴ, τὴν κακὴ ἐνέργεια, τὴν κακὴ χρήση τῶν αἰσθήσεων, γιὰ νὰ μὴν ὑποκύπτουμε στὶς ποικίλες σαρκικὲς ἡδονὲς, οἱ ὁποῖες καταστρέφουν τὸν ἄνθρωπο, παραλύουν τὴν ψυχὴ καὶ ὁδηγοῦν στὴν αἰώνια ἀπώλεια.
«Δεῖξε μου τὴν ἡδονὴ», λέει ὁ Ἱερὸς Χρυσόστομος, «ποὺ χαρίζει σαρκικὴ ἐπιθυμία στὸν φιλήδονο. Ὁ μὲν ἐγκρατὴς ἔχει τὴν ἡδονὴ ποὺ τοῦ χαρίζει ἡ νίκη. Ἐσὺ ὅμως δὲν ἔχεις ἀπὸ πουθενὰ. Ἐσὺ ἀπὸ τὴ σαρκικὴ ἀπόλαυση ἔχεις ἡδονὴ σύντομη ποὺ δὲν φαίνεται, ἐνῷ ὁ ἐγκρατὴς ἔχει ἀπὸ τὴν ἀγαθὴ μαρτυρία τῆς συνειδήσεώς του καὶ μεγαλύτερη καὶ διαρκῆ καὶ γλυκύτερη εὐφροσύνη». Γι’ αὐτὸ λέει καὶ ὁ Ἅγιος Ἀντώνιος, «ὁ λογικὸς ἄνθρωπος ἐπιλέγει τὸ κρεῖττον, ἐπιλέγει τὸ βέλτιον». Ἐπιλέγει τὸ βέλτιον, δηλαδὴ τὸ καλλίτερο, ποὺ εἶναι ἡ ἡδονὴ ἡ πνευματικὴ, ἡ ἡδονὴ ποὺ πηγάζει ἀπὸ τὴν τήρηση τοῦ νόμου τοῦ Θεοῦ, ἀπὸ τὴν ἐγκράτεια καὶ τὴν καταπάτηση τῶν σαρκικῶν ἐπιθυμιῶν.
«Νά μὴν ἐπιδιώκεις», λέει πάλι ὁ Ἱερὸς Χρυσόστομος, «τὴν πρόσκαιρη ἡδονὴ ποὺ τὴν γεννάει τὸ αἰσχρὸ θέαμα, ἀλλὰ τὴν συνεχῆ εὐχαρίστηση ποὺ γεννιέται ἀπὸ τὴν καλὴ ἐπιθυμία. Γεννιέται ἀπὸ τὴν σωστὴ χρήση τοῦ σώματος καὶ τῆς ψυχῆς μας, καὶ μάλιστα τῶν αἰσθήσεων. Ἡ ἡδονὴ βρίσκεται στὸ μέτρο ἐνῷ στὴν ὑπερβολὴ βρίσκεται ἡ ἀναισθησία», λέει ὁ Ἱερὸς Χρυσόστομος. Ἐννοεῖ τὶς νόμιμες ἡδονὲς καὶ ὄχι τὶς παράνομες. Καὶ αὐτὲς ὅμως ὑπάρχουν ὅταν ὁ ἄνθρωπος παραμένει στὸ μέτρο. Δηλαδὴ, μὲ μέτρο τρώγει, καὶ μὲ μέτρο ἀπολαμβάνει αὐτὰ τὰ νόμιμα ἀγαθὰ ποὺ τοῦ ἔχει δώσει ὁ Θεὸς. Ὅταν ὑπάρξει ὑπερβολὴ, τότε φθάνει ὁ ἄνθρωπος στὴν ἀναισθησία. «Ἀπόλαυσε τὰ πάντα», λέει ὁ Ἱερὸς Χρυσόστομος, «ἀλλὰ μόνο ἀπὸ τὴν ἁμαρτία νὰ ἀπομακρύνεσαι». Δηλαδὴ, ὁ,τιδήποτε δίνει ὁ Θεὸς μποροῦμε νὰ τὸ χρησιμοποιοῦμε ἀλλὰ νὰ μὴν ἁμαρτάνουμε. «Τίποτα δὲν παραλύει τόσο τὴν δύναμη τῆς ψυχῆς», λέει πάλι ὁ Ἱερὸς Χρυσόστομος, «τίποτα δὲν τὴ χαλαρώνει τόσο ὅσο τὸ νὰ ἡδονίζεται ἀπὸ τὶς εὐωδίες τῶν ἀρωμάτων. Κανένας σας μὴ μεταχειρίζεται μύρο γιὰ τὸ σῶμα του. Ἡ εὐωδία τοῦ σώματος καὶ τῶν ἐνδυμάτων θὰ μποροῦσε νὰ θεωρηθεῖ δεῖγμα τῆς ἐσωτερικῆς δυσωδίας καὶ ἀκαθαρσίας. Ἐσὺ πρέπει νὰ ἀποπνέεις ἀρετὴ καὶ ὄχι ἀρώματα». Πόσο πρέπει νὰ προσέχει ὁ ἄνθρωπος σὲ ὅλες του τὶς αἰσθήσεις! Καὶ στὴν αἴσθηση τῆς ὄσφρησης νὰ ἔχει τὴν φυλακὴ τῶν πέντε αἰσθήσεων, ὅπως μᾶς διδάσκουν οἱ Ἅγιοι Πατέρες. Τὴν προσοχὴ δηλαδὴ σ’ αὐτὲς ἔτσι ὥστε νὰ μὴν ὑποδουλώνεται στὶς ποικίλες σαρκικὲς καὶ γήϊνες ἡδονές.
«Ἡ διάρκεια τῆς πνευματικῆς ἡδονῆς τοῦ σώφρονος», λέει ὁ Ἱερὸς Χρυσόστομος, «εἶναι μεγάλη καὶ καταφανὴς σὲ ὅλους ἤ καλλίτερα, ὅλη ἡ ζωὴ του εἶναι μέσα στὴν ἡδονὴ, ἀφοῦ στεφανώνεται ἀπὸ τὴ συνείδησή του, καὶ δὲν ἔχει τρικυμίες καὶ σύγχυση καὶ ταραχὴ». Ἐπειδὴ λοιπὸν, ὅποιος ζεῖ αὐτὴ τὴ Θεία ἡδονὴ εἶναι χαρούμενος, ἐνῷ ὁ ἄλλος, ὁ φιλήδονος, ἐκεῖνος δηλαδὴ ποὺ ἐπιδιώκει τὴ σωματικὴ ἡδονὴ, βρίσκεται σὲ διαρκῆ θλίψη καὶ ταραχὴ, ἄς ἀποφεύγουμε τὴν ἀκολασία. Ἄς ἀγωνιζόμαστε γιὰ τὴ σωφροσύνη ὥστε νὰ ἀποκτήσουμε τὰ οὐράνια ἀγαθά.
Τῷ δὲ Θεῷ ἡμῶν δόξα πάντοτε νῦν καὶ ἀεὶ καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου