«Δυσκολίες στήν τεκνοποιία καί περιπτώσεις ἀτεκνίας».Ἀρχ. Σάββας Ἁγιορείτης

«Δυσκολίες στήν τεκνοποιία καί περιπτώσεις ἀτεκνίας»

Ὁμιλία τοῦ Ἀρχιμ. Σάββα Ἁγιορείτου στίς 22-10-2010

Σήμερα, παιδιά, ἦρθε ἡ σειρά νά ποῦμε μέ βάση τόν Γέροντα Παΐσιο γιά τίς δυσκολίες στήν τεκνοποιία, μέ τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ καί τήν εὐχή τοῦ Γέροντα. Νά πῶ ἔτσι εἰσαγωγικά ὅτι, ὅταν ὁ Θεός δέν μᾶς δίνει παιδιά, δέν δίνει ἄς ποῦμε σέ κάποιες οἰκογένειες παιδιά, ἔχει τόν λόγο Του πάντα. Τίποτα δέν γίνεται τυχαῖα, τίποτα δέν γίνεται «ἀθεΐ» ὅπως λέμε, χωρίς τόν Θεό δηλαδή. Γιατί βεβαίως θά πεῖς, φταίει ἡ φύση, φταίει ἡ ἀρρώστια, πού ἐνδεχομένως ὑπάρχει στόν ἕναν ἤ στόν ἄλλον, ἤ ἔλλειψη κληρονομική, ἀλλά πίσω ἀπ’ ὅλα εἶναι ὁ Θεός, ὁ Ὁποῖος μπορεῖ νά ὑπερβαίνει καί τήν ἀρρώστια, νά τήν θεραπεύει, καί τήν φύση νά τήν ὑπερβαίνει. Καί τό ἔχουμε δεῖ πόσες φορές σέ ἄτεκνα ζευγάρια, ὅπως τοῦ Ἁγίου Ἰωακείμ καί τῆς Ἁγίας Ἄννας, τῆς μητέρας τοῦ Προδρόμου, τῆς Ἁγίας Ἐλισάβετ, ἡ ὁποία ἐπίσης ἤτανε κι αὐτή στείρα, καί τοῦ Ἁγίου Ζαχαρία τοῦ πατέρα του, καί σέ πολλούς ἄλλους Ἁγίους ἄς ποῦμε, ἀλλά καί καθημερινά ἔχουμε περιπτώσεις ἀνθρώπων οἱ ὁποῖοι ἔπειτα ἀπό χρόνια πολλά ἀποκτοῦν παιδί. Καί πολλές φορές αὐτό γίνεται μέ ἕνα θαῦμα, μέ μιά προσευχή πού κάνουνε. Ἄν πᾶτε στήν Ἁγία Ἄννα στό Κυριακό, στό Ἅγιο Ὄρος, θά δεῖτε πού γύρω-γύρω ἔχει πάρα πολλά μικρά, μωρά, πού ἔχουνε γεννηθεῖ μέ θαῦμα τῆς Ἁγίας Ἄννας∙ ἀπό τίς προσευχές τῶν ἀνθρώπων καί τό γεγονός ὅτι πῆγαν ἐκεῖ καί πήρανε τήν εὐλογία τῆς Ἁγίας Ἄννας καί ἀπέκτησαν παιδί.

Καί ἀπό τήν ἄλλη πρέπει νά ποῦμε ὅτι δέν εἶναι καί ἀπαραίτητο νά κάνει παιδί κάποιος ἐπειδή ἦρθε εἰς γάμου κοινωνία. Ὁ κύριος σκοπός τοῦ γάμου δέν εἶναι τό νά κάνεις παιδί. Ὁ πρῶτος σκοπός τοῦ γάμου εἶναι ἡ θέωση. Καί ὁ ἄνδρας καί ἡ γυναίκα νά συνεργαστοῦν καί νά γίνουν ἕνα ἐν Χριστῷ καί νά πετύχουν τήν θέωσή τους, ὁ ἕνας βοηθώντας τόν ἄλλον καί καταρτίζοντας τόν ἄλλον, θά λέγαμε, πνευματικά, ὁ ἕνας ζώντας μέσα στόν ἄλλον, ὁπότε εἰκονίζουνε κατά κάποιο τρόπο τήν ζωή τῆς Ἁγίας Τριάδος, ἡ ὁποία εἶναι τρία μέν πρόσωπα, ἀλλά εἶναι ἕνας Θεός καί ἀλληλοπεριχωροῦνται, τό ἕνα πρόσωπο εἶναι μέσα στό ἄλλο, ζεῖ μέσα στό ἄλλο, καί χωρίς νά χάνουν ἄς ποῦμε τήν ἰδιαιτερότητά τους τό καθένα. Ἔτσι καί στόν γάμο, καί οἱ δυό δέν χάνουν τήν προσωπικότητά τους, ἀλλά τελικά γίνονται ἕνας ἄνθρωπος, ὅταν πετύχει ὁ γάμος. Γι’ αὐτό δέν ἔχει ἔννοια νά γίνει γάμος μέ ἕναν ἀλλόθρησκο ἄς ποῦμε, ἤ μέ ἕναν ἑτερόδοξο, γιατί δέν κολλάει ἕνας ἑτερόδοξος μέ ἕναν ὀρθόδοξο. Διότι ὑπάρχει τεράστια διαφορά, εἶναι ἄλλου γένους ἄνθρωποι οἱ ὀρθόδοξοι, γιατί ἔχουν τό Ἅγιο Πνεῦμα, πού δέν τό ἔχει οὔτε ὁ ἑτερόδοξος οὔτε ὁ ἀλλόθρησκος. Γι’ αὐτό ἡ Ἐκκλησία ἀπαγορεύει γάμους μέ ἑτεροδόξους καί μέ ἑτεροθρήσκους.

Τώρα θά μοῦ πεῖτε, γιατί γίνονται καμιά φορά μέ ἑτεροδόξους καί τούς εὐλογοῦμε; Διότι, τό μή χεῖρον βέλτιστον.. γιά νά μή γίνει κάτι χειρότερο. Χειρότερο, μπορεῖ νά πᾶνε νά αὐτοκτονήσουν δηλαδή ἄς ποῦμε. Ὁπότε σοῦ λέει, δώσ’ τους ἐκεῖ ἄς τό ποῦμε μία εὐλογία, μία ἄδεια, γιά νά μήν κάνουν κάτι χειρότερο. Ἀλλά κανονικά, σᾶς λέω, δέν γίνεται, γιατί ἡ διαφορά ἑνός ἀβάφτιστου, ὅπως εἶναι ὁ ἑτερόδοξος, ἀπό ἕναν βαφτισμένο εἶναι ὅπως εἶναι ἡ διαφορά ἑνός τραπεζιοῦ ἀπό ἕναν ἄνθρωπο. Μπορεῖς νά γίνεις ἕνα μέ ἕνα τραπέζι; Δέν μπορεῖς! Τόσο διαφέρει ἕνας ἀβάφτιστος ἀπό ἕναν βαφτισμένο, γιατί -καί λίγο λέμε!- τόσο διαφέρει τό κτιστό ἀπό τό ἄκτιστο. Ὁ βαφτισμένος ἔχει μέσα του τό Ἅγιο Πνεῦμα, τόν Θεό δηλαδή. Ὁπότε ἔχει τεράστια διαφορά, θά ἔλεγα ὀντολογική. Ὀντολογική διαφορά μέ τόν ἀβάφτιστο. Καί γι’ αὐτό δέν μπορεῖ νά γίνει γάμος, δέν μπορεῖ νά γίνει ἕνα δηλαδή. Δέν πετυχαίνει ὁ γάμος.

Ἑπομένως, ὁ πρῶτος σκοπός εἶναι ἡ θέωση. Ὁ δεύτερος σκοπός εἶναι, αὐτό πού λέει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, νά μή γίνονται πορνεῖες. Γι’ αὐτό θεσπίστηκε ὁ γάμος. Καί ὁ τρίτος σκοπός εἶναι ἡ τεκνοποιία. Ἡ τεκνοποιία ἤ ἡ τεκνογονία, ὄχι ἁπλῶς νά γεννήσει παιδιά τό ζευγάρι ἀλλά καί νά τά ἀναγεννήσει, δηλαδή νά τά ἀναθρέψει ἐν Χριστῷ, νά τά θεώσει καί αὐτά, νά τά βοηθήσει δηλαδή τό ζευγάρι τά παιδιά του νά φτάσουν στόν προορισμό τους, πού εἶναι ἡ θέωση. Αὐτοί εἶναι οἱ τρεῖς σκοποί τοῦ γάμου. Ὁπότε, ἄν δέν δώσει ὁ Θεός παιδιά, δέν σημαίνει ὅτι δέν πέτυχε ὁ γάμος καί θά πρέπει νά μαραζώνουν οἱ σύζυγοι πού δέν ἔχουν παιδιά! Ἀλλά κάτι θέλει νά τούς πεῖ ὁ Θεός καί μπορεῖ νά κάνουν ἄλλα πράγματα καί νά ἀγκαλιάσουνε ὅλα τά παιδιά τοῦ κόσμου. Καί νά κάνουνε πολύ μεγάλη ἐργασία πνευματική-κοινωνική. Καί ὄχι σώνει καί καλά νά ἐπιμένουν ν’ ἀποκτήσουν παιδί μέ κάθε τρόπο, ἄσχετα ἄν ἡ ἰατρική τεχνολογία σήμερα τούς βοηθάει ἄς ποῦμε, κατά κάποιο τρόπο πάλι.. Τώρα κατά πόσο τούς βοηθάει καί μέ πόσα ἠθικά ρίσκα γίνεται αὐτό, πρέπει νά τό δοῦμε. Γιατί δέν σημαίνει, ἐπειδή στό λέει ἡ ἰατρική, εἶναι καί ἠθικό. Δέν εἶναι πάντα ἠθικό αὐτό πού λέει ἡ ἰατρική, δυστυχῶς. Ὑπάρχει ἰατρική ἠθική, ὑπάρχει καί σάν μάθημα, ἀλλά πόσο τηρεῖται καί πόσο αὐτή ἡ ἠθική τῆς ἰατρικῆς εἶναι ἄς ποῦμε σύμφωνη μέ τήν ἠθική τοῦ Χριστοῦ.

Νά σᾶς πῶ ἕνα παράδειγμα. Μέ τήν ἐξωσωματική ἄς ποῦμε γονιμοποίηση ἡ πρακτική τῶν γιατρῶν εἶναι νά γονιμοποιήσουνε πολλά ὠάρια, δηλαδή καί ἑφτά καί δέκα ἄς ποῦμε, πού σημαίνει αὐτό τί; Ὅτι φτιάχνεις δέκα παιδιά, δέκα ἀνθρώπους. Καί ἀπό κεῖ καί μετά πρέπει νά τά βάλεις αὐτά μέσα στήν μήτρα τῆς γυναίκας. Ἀλλά δέν μπορεῖς νά βάλεις δέκα παιδιά μέσα, δέν γίνεται. Βάζουν μέχρι τρία. Τά ἄλλα τί γίνονται, ἄς ποῦμε τά ἑφτά; Τά βάζουν στό ψυγεῖο. Καί μετά τί γίνεται; Κατά κανόνα τά πετᾶνε. Δηλαδή κάνεις ἑφτά φόνους, γιά νά ἔχεις ἕνα παιδί, γιά νά ἐκπληρώσεις τό ἐγωιστικό σου θέλημα! Ὁπότε εἶναι φοβερή κατάσταση, ἁμαρτωλή κατάσταση!

Γι’ αὐτό λέω, πάντα πρέπει νά ἐξετάζουμε αὐτές οἱ δυνατότητες πού μᾶς δίνει ἡ ἐπιστήμη, ἡ τεχνολογία, ἡ ἰατρική, ἄν ὄντως εἶναι σύμφωνες μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ. Ἤ σοῦ λέει, δέν μπορεῖς ἐσύ, νά πάρεις ἕνα ξένο σπέρμα ἤ ξένο... δέν ἐπιτρέπεται. Εἶναι ἀνήθικο. Εἶναι μία ἰδιότυπη μορφή μοιχείας οἱ λεγόμενες τράπεζες ἄς ποῦμε σπέρματος κ.λ.π. Θά κάνεις κάτι ἄλλο. Μπορεῖς νά υἱοθετήσεις ἕνα παιδί, ἄν θέλεις σώνει καί καλά νά ἔχεις παιδί. Καί ἀκόμα καλύτερα, νά κάνεις παιδιά ὅλα τά παιδιά τοῦ κόσμου καί νά ἐνδιαφερθεῖς νά κάνεις κάτι πνευματικό. Γιατί ἔχει πολύ μεγάλη ἀξία ὄχι νά μεγαλώσεις ἕνα παιδί σωματικά, ἀλλά νά τό μεγαλώσεις πνευματικά. Νά κάνεις κάτι γιά τά παιδιά τῆς πόλης σου, τῆς γειτονιᾶς σου. Κάτι πνευματικό νά σκεφτεῖς. Καί πάντα δίνει ὁ Θεός. Νά τούς κάνεις ἕνα κατηχητικό, νά τούς βοηθήσεις νά πλησιάσουν τόν Θεό. Γιατί δυστυχῶς τά πιό πολλά παιδιά δέν ἔχουν κατήχηση καθόλου. Καί δυστυχῶς κανείς δέν ἐνδιαφέρεται. Καί μετά τά παιδιά βέβαια παίρνουν τόν κακό τόν δρόμο καί καταστρέφονται καί καταστρέφουν καί ἄλλους.

Λοιπόν, ἄς δοῦμε τί λέει ὁ Γέροντας. «Δυσκολίες στήν τεκνοποιία. - Γέροντα μιά γυναίκα πού δέν εἶναι Ὀρθόδοξη, ἄν δέν μπορεῖ νά ἀποκτήσει παιδάκι, ἐπιτρέπεται, ἄν ζητήσει, νά φορέσει τήν ζώνη πού ἔχουμε σταυρώσει στά ἱερά Λείψανα τοῦ Ἁγίου Ἀρσενίου; [Ὁ Ἅγιος Ἀρσένιος, ὅπως ἀναφέρεται στόν βίο του», ὁ Καππαδόκης, «στίς περιπτώσεις στειρώσεως εὐλογοῦσε ἕνα σχοινάκι καί τό ἔδινε στήν γυναίκα νά τό φορέσει, γιά νά λυθεῖ ἡ στείρωση. Ὁ Γέροντας μᾶς ἔλεγε σέ παρόμοιες περιπτώσεις νά σταυρώνουμε μία κορδέλα στά ἱερά Λείψανα τοῦ Ἁγίου Ἀρσενίου καί νά τήν δίνουμε στήν γυναίκα πού ἔχει πρόβλημα νά τήν φορέσει]»[1]. Ἐπιτρέπεται, λέει, ἄν ἡ γυναίκα δέν εἶναι Ὀρθόδοξη, νά κάνουμε κάτι τέτοιο;

Λέει ὁ Γέροντας: «- Πιστεύει στήν δύναμη τοῦ Ἁγίου ἤ μέ μαγικό τρόπο νομίζει ὅτι θά βοηθηθεῖ; Ἄν πιστεύει στόν Ἅγιο, ἐπιτρέπεται νά τήν φορέσει»[2]. Καί πράγματι γίνονται θαύματα καί σέ ἑτερόδοξους καί σέ ἀλλόδοξους ἀκόμα. Στήν Ἀφρική ἄς ποῦμε, ἄν πᾶτε στό Κάιρο στόν Ἅγιο Γεώργιο, ἐκεῖ πού ἔχουμε μιά ὀρθόδοξη ἐκκλησία, μιά ροτόντα, πολύ ἀρχαία ἐκκλησία στό παλιό Κάιρο, ὀρθόδοξη, ὁ ἱερέας ἐκεῖ πού εἶναι ὁ ὀρθόδοξος θά σᾶς πεῖ ὅτι γίνονται θαύματα στούς μουσουλμάνους ἀπό τόν Ἅγιο Γεώργιο. Γιατί πᾶνε οἱ ἄνθρωποι μέ εὐλάβεια, προσεύχονται, παρακαλᾶνε τόν Ἅγιο Γεώργιο, τόν προσκυνᾶνε, καί τούς βοηθάει ὁ Ἅγιος. Ἔτσι καί ἐδῶ μέ τόν Ἅγιο Ἀρσένιο πού λέει ὁ Γέροντας. Ἀλλά δέν πρέπει νά πᾶς μαγικά, ἀλλά μέ εὐλάβεια, μέ πίστη.

«Σέ μερικές γυναῖκες πού δέν μποροῦν νά ἀποκτήσουν παιδιά», συνεχίζει ὁ Γέροντας, «λειτουργοῦν καί οἱ πνευματικοί νόμοι, γιατί δέν κάνουν οἰκογένεια ἐγκαίρως». Καί δέν κάνουν οἰκογένεια ἐγκαίρως, γιατί ὑπάρχει πολύς ἐγωισμός καί εἴτε ἄς ποῦμε θέλουν νά προβληθοῦνε μέσα ἀπό μία κοσμική καριέρα ἐπαγγελματική, ὁπότε καθυστεροῦν στό νά κάνουν οἰκογένεια, εἴτε διότι διαλέγουνε. «Ἀρχίζουν νά διαλέγουν, «ὄχι, αὐτός εἶναι ἔτσι, ἐκεῖνος εἶναι ἀλλιῶς», δίνουν μιά ὑπόσχεση σέ κάποιον, κοιτάζουν συγχρόνως καί ἄλλον, λένε μετά «ὄχι», σ’ ἐκεῖνον πού ἔδωσε τήν ὑπόσχεση· καί αὐτός ἀντί νά τό θεωρήσει εὐλογία πού τόν ἀφήνει πρίν παντρευτοῦν, πάει νά αὐτοκοτονήσει». Ἔ, καί οἱ ἄντρες τόσο μυαλό ἔχουνε! «Ἔ, τί οἰκογένεια θά κάνει μιά τέτοια κοπέλα» ὅμως, πού ἔχει ἄς τό ποῦμε ἔτσι αὐτό μέ τούς ἄντρες; «Ἄλλες γυναῖκες δέν μποροῦν νά κάνουν παιδιά, γιατί στά νεανικά τους χρόνια ἔζησαν ἄτακτη ζωή»[3]. Κι αὐτό εἶναι μιά συνέπεια τῆς ἀνηθικότητας, γίνεται ὁ ἄνθρωπος στεῖρος. Ἤ εἶναι συνέπεια τῆς ἔκτρωσης ἡ στειρότητα πολλές φορές ἤ τῶν ἐκτρώσεων. Ὑπάρχουν γυναῖκες πού ἔχουνε κάνει πολλές ἐκτρώσεις. Ἀλλά καί μία εἶναι ἀρκετή πολλές φορές γιά νά μήν μπορεῖ νά κάνει παιδί ἡ γυναίκα.

«Μερικές πάλι ἐπηρεάζονται ἀπό τήν διατροφή. Πολλές τροφές περιέχουν πολλά φάρμακα καί ὁρμόνες»[4]. Καί οἱ τροφές πού παίρνουμε σήμερα εἶναι ὄχι καλές, ἀλλά ἐκεῖ ὑπάρχει τό φάρμακο, νά τά σταυρώνει κανείς ὅλα. Καί πρέπει νά τά σταυρώνουμε ὅ,τι τρῶμε καί ὅ,τι πίνουμε. Καί ὅπου μπαίνει ὁ σταυρός πλέον, γίνονται τά πράγματα ὠφέλιμα, ἡ βρῶσις καί ἡ πόσις, ὅταν τά εὐλογεῖ ὁ Θεός.

«Ὑπάρχουν καί ἀνδρόγυνα πού, μόλις παντρευτοῦν, θέλουν ἀμέσως νά ἀποκτήσουν παιδί καί, ἄν λίγο καθυστερήσουν, ἀρχίζουν νά ἀγωνιοῦν. Ἀλλά πῶς νά κάνουν παιδί, ἐνῶ εἶναι γεμάτοι ἀγωνία καί ἄγχος;». Πράγματι συμβαίνει αὐτό, ἐνῶ δέν ἔχουν τίποτα, ἡ ὅλη τους ἄς ποῦμε ψυχή εἶναι ταραγμένη, ἡ ψυχολογία τους εἶναι ἀναστατωμένη καί δέν μποροῦν νά κάνουν παιδιά. Ἄν φύγει τό ἄγχος, κάνουν παιδιά. «Ἄν διώξουν τήν ἀγωνία καί τό ἄγχος καί βάλουν στήν ζωή τους μιά καλή πνευματική σειρά, τότε θά κάνουν παιδί»[5]. Καί πάλι αὐτό τό ἄγχος καί ἡ ἀγωνία εἶναι ἕνας ἐγωισμός, μία ἄς ποῦμε στήριξη στίς δυνάμεις τους. Ἐνῶ κάθε πρόβλημα πρέπει νά τό ἀφήνουμε στόν Θεό. Κάτι μήνυμα θέλει νά μᾶς δώσει ὁ Θεός καί μέ αὐτή ἄς ποῦμε καθυστέρηση.

«Μερικές φορές ὁ Θεός σκόπιμα ἀργεῖ νά δώσει παιδί σέ κάποιο ἀνδρόγυνο. Εἴδατε καί στούς Ἁγίους Ἰωακείμ καί Ἅννα, τούς Θεοπάτορες, καί στόν Προφήτη Ζαχαρία καί τήν Ἁγία Ἐλισάβετ, στά γεράματα ἔδωσε παιδί, γιά νά ἐκπληρωθεῖ καί στίς δύο περιπτώσεις τό προαιώνιο σχέδιό Του γιά τήν σωτηρία τῶν ἀνθρώπων»[6], γιατί ὅσο περνοῦσαν τά χρόνια, τόσο καί ἐξαγιάζονταν. Καί τά παιδιά μετεῖχαν σ’ αὐτόν τόν ἐξαγιασμό. Γι’ αὐτό βγῆκε ἡ Παναγία μας παν-ἁγία καί ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Πρόδρομος ἡγιασμένος ἐκ κοιλίας μητρός. Γιατί; Εἶναι τυχαῖο ἤ ὁ Θεός ἔδωσε μία μεροληπτική ἄς ποῦμε δωρεά στόν Ἅγιο Ἰωάννη τόν Πρόδρομο; Τοῦ ἔδωσε μιά Χάρη ἄς ποῦμε πολύ μεγάλη; Καί γιατί δέν ἔδωσε καί στόν καθένα μας θά λέγαμε, καί εἶναι ἡγιασμένος ἀπό τήν κοιλιά τῆς μητέρας του ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Πρόδρομος; Βγῆκε ἁγιασμένος, γιατί ἦταν ἡ μητέρα του ἁγιασμένη καί ἔκανε μιά ζωή ἁγιασμένη. Καί ἡ μητέρα του βγῆκε ἁγιασμένη, γιατί μιά ζωή περίμενε. Δέν εἶχε κάνει παιδί∙ ἦταν στείρα καί προσευχότανε. Καί ἡ προσευχή πού ἔκανε, τήν ἐξαγίασε! Βλέπετε πῶς λειτουργεῖ ὁ Θεός! Ἐνῶ ἄν ἔκανε προσευχή στά νιάτα της, πού ἐνδεχομένως εἶχε σαρκικό φρόνημα περισσότερο, καί τό παιδί θά ἤτανε πιό σαρκικό. Γιατί μεταδίδει ἡ μητέρα στό παιδί ὅλα αὐτά πού ἔχει καί ζεῖ, καί τά καλά καί τά κακά. Ὁπότε αὐτό πού δίνει ὁ Θεός, πάντα νά ξέρετε, εἶναι γιά τό καλό μας καί γιά τό καλό ὅλης τῆς ἀνθρωπότητας∙ καί δέν πρέπει νά λέμε, γιατί Θεέ μου καί νά στενοχωριόμαστε καί ν’ ἀντιδροῦμε. Ἔχει ὁ Θεός τόν λόγο Του. Γιατί, ἄς ποῦμε, δέν σοῦ παίρνει τό συγκεκριμένο πάθος, τήν συγκεκριμένη ἀδυναμία πού ἔχεις; Ἔχει τόν λόγο Του. Γιά νά σέ κρατάει σέ ταπείνωση, νά σέ κάνει νά προσεύχεσαι περισσότερο, νά κλαῖς περισσότερο. Σέ κολλάει στόν Θεό! Δέν θά μποροῦσε ὁ Θεός ἀπό τά νιάτα μας νά μᾶς ἀπαλλάξει ἀπ’ ὅλα τά πάθη; Γιατί μᾶς τά ἀφήνει τά πάθη; Γιά νά κερδίζουμε μέσω αὐτοῦ τοῦ τρόπου, μέσω τῆς προσευχῆς, τῆς ἐπιμονῆς στήν προσευχή, τῆς ταπείνωσης πού φέρνει ἄς ποῦμε ἡ ἐμπαθής κατάσταση πού ζοῦμε μέσα μας καί ἔτσι προχωρᾶμε καί στερεωνόμαστε στό καλό καί δέν τό χάνουμε εὔκολα μετά. Γιατί καθετί πού κερδίζεις μέ πολύ κόπο, μετά τρέμεις μήν τό χάσεις. Ἐνῶ κάτι πού κερδίζεις εὔκολα, εὔκολα καί τό χάνεις.

«Οἱ σύζυγοι πρέπει νά εἶναι πάντα ἕτοιμοι νά δεχθοῦν τό θέλημα τοῦ Θεοῦ στήν ζωή τους»[7], εἰδικά σ’ αὐτό τό θέμα τῆς τεκνοποιίας καί σέ καθετί πρέπει νά εἴμαστε ἀφημένοι. Καί ξέρετε τί ἄνεση εἶναι αὐτό, τί ξεκούραση εἶναι γιά τόν ἄνθρωπο! Προσωπικά τώρα σᾶς λέω, ἡ πιό καλή εὐχή πού λέμε στήν ἐκκλησία μοῦ φαίνεται νά εἶναι αὐτή: «ἑαυτούς καί ἀλλήλους καί πᾶσαν τήν ζωήν ἡμῶν Χριστῷ τῷ Θεῷ παραθώμεθα». Γιατί αὐτό σημαίνει ὅτι θά τά ἀφήσουμε ὅλα στόν Χριστό! Νά δεῖτε πῶς φεύγει τό ἄγχος, πῶς φεύγουν οἱ ἀγωνίες, οἱ ἀνασφάλειες, οἱ φοβίες, τά πάντα! Σοῦ λέει, Χριστέ μου Ἐσύ, κάνε τα Ἐσύ ὅλα, τακτοποίησέ τα Ἐσύ ὅλα! Καί δέν σέ ἀπασχολεῖ, ἔχεις παιδί - δέν ἔχεις παιδί, θά ἔχεις λεφτά - δέν θά ἔχεις λεφτά, θά ἔχεις δουλειά - δέν θά ἔχεις δουλειά.. Τά ἀφήνεις στόν Θεό! Αὐτό δέν σημαίνει ὅτι καί ἀπό σένα ὅ,τι ἐξαρτᾶται δέν θά γίνει. Θά γίνει, ὅ,τι ἐξαρτᾶται ἀπό σένα, θά τό κάνεις, ἀλλά χωρίς ἄγχος καί ἀγωνία καί κόλλημα στό νά γίνει αὐτό πού ἐγώ νομίζω σάν καλό.

«Ὅποιος ἐμιστεύεται τόν ἑαυτό του στόν Θεό, ὁ Θεός δέν τόν ἀφήνει»[8]. Ὅποιος ἐμιστεύεται τόν ἑαυτό του, στόν ἑαυτό του, ὁ Θεός πάλι δέν τόν ἀφήνει, ἀλλά δέν μπορεῖ νά τόν βοηθήσει μετά. Γιατί δέν παραβιάζει τήν ἐλευθερία μας ὁ Θεός. Ὁπότε σοῦ λέει, παιδί μου, δέν Μέ θέλεις, ἐντάξει.. Ἐγώ θά εἶμαι στήν πόρτα σου καί θά σοῦ χτυπάω.. ὅποτε θελήσεις νά Μοῦ ἀνοίξεις. Ὁπότε μένουμε ἀβοήθητοι μετά, ἄν ἐμπιστευτοῦμε τόν ἑαυτό μας στόν ἑαυτό μας. Ἐνῶ ἄν τόν ἀφήσεις στόν Θεό, ὁ Θεός εἶναι «ὑποχρεωμένος» μετά νά σέ βοηθήσει. Γιατί, ξέρετε, αὐτή εἶναι ἡ ταπείνωση. Τό νά ἀφήσει τόν ἑαυτό του στόν Θεό, αὐτό εἶναι ἡ ταπείνωση, καί νά δεχθεῖ ὅλα μέ χαρά, ὅ,τι τοῦ δίνει ὁ Θεός.

«Τίποτε δέν κάνουμε ἐμεῖς, καί ὁ Θεός πόσα κάνει γιά μᾶς! Μέ πόση ἀγάπη καί ἁπλοχεριά μᾶς τά δίνει ὅλα! Ὑπάρχει τίποτε στόν Θεό πού νά μήν μπορεῖ νά τό κάνει; Ἕνα ἀνδρόγυνο εἶχε πέντε παιδιά, ἀλλά, ὅταν τά παιδιά τους μεγάλωσαν, ἀποκαταστάθηκαν καί ἔφυγαν ἀπό κοντά τους, ὁπότε ἔμειναν μόνοι», ἐνῶ εἶχαν συνηθίσει συνέχεια νά ἀκοῦνε παιδικές φωνές, «τότε ἀποφάσισαν νά κάνουν ἀκόμα ἕνα παιδί, γιά νά τό ἔχουν στά γεράματά τους. Παρόλο πού ἡ γυναίκα ἦταν σέ ἡλικία πού δέν μποροῦσε νά τεκνοποιήσει καί ἀνθρωπίνως αὐτό ἦταν ἀδύνατο, εἶχαν ὅμως μεγάλη πίστη στόν Θεό καί ἀπέκτησαν ἕνα ἀγόρι». Βλέπετε, πῶς ὁ Θεός ξεπερνάει καί τήν φύση! «Ἔτσι εἶχαν μαζί τους στά γεράματα τόν μικρότερο γιό τους, πού τόν μεγάλωσαν καί τόν τακτοποίησαν καί αὐτὸν»[9]. Ἀλλά πῶς τούς βοήθησε ὁ Θεός; Λόγω τῆς πίστεως πού εἶχαν. Καί φυσικά καί τῆς σωστῆς ζωῆς πού ἔκαναν.

«Τό θέμα τῆς τεκνοποιίας δέν ἐξαρτᾶται μόνο ἀπό τόν ἄνθρωπο, ἐξαρτᾶται καί ἀπό τόν Θεό. Ὅταν ὁ Θεός βλέπει ταπείνωση στό ἀνδρόγυνο πού ἔχει δυσκολία νά ἀποκτήσει παιδιά, τότε ὄχι μόνο ἕνα παιδί τούς δίνει, ἀλλά καί πολύτεκνους μπορεῖ νά τούς κάνει. Ὅταν ὅμως βλέπει πεῖσμα καί ἐγωισμό, ἄν τούς ἐκλπηρώσει τό αἴτημά τους, θά τούς ἀναπαύσει στό πεῖσμα τους καί στόν ἐγωισμό τους. Πρέπει νά ἀφεθοῦν ἐν λευκῷ στόν Θεό. «Θεέ μου, νά ποῦν, Ἐσύ γιά τό καλό μας φροντίζεις· γενηθήτω τό θέλημά Σου»[10]. Σέ ἐμπιστευόμαστε. Αὐτό σημαίνει πιστεύω στόν Θεό, ἔτσι; Τόν ἐμπιστεύομαι. Λέω, Θεέ μου, κάνε Ἐσύ ὅ,τι νομίζεις. Ἐγώ δέν Σοῦ ζητάω οὔτε νά μοῦ δώσεις παιδί οὔτε νά μή μοῦ δώσεις. Ὅ,τι θέλεις Ἐσύ. Καί ἀπό τό ἄλλο μέρος, δυστυχῶς, ἐμεῖς ὅμως τί κάνουμε; Δέν ἀφηνόμαστε στό θέλημα τοῦ Θεοῦ. Λέμε μέν «γενηθήτω τό θέλημά Σου» στό Πάτερ ἡμῶν, ἀλλά τό λέμε μόνο λεκτικά, μόνο μέ τά λόγια. Ἀπό τό ἄλλο μέρος μένουμε στό δικό μας θέλημα. Καί ὁπότε καί ὁ Θεός τί νά κάνει; Γατί ἀκριβῶς φάσκουμε καί ἀντιφάσκουμε, ἀλλά λέμε μέ τά λόγια καί ἄλλα λέμε μέ τή ζωή μας.

Μέχρι ἐδῶ θέλετε κάτι νά ρωτήσετε; Γιά νά δοῦμε καί κάποιες περιπτώσεις ἀτεκνίας..

Ἐρ. : Εἴπατε ὅτι ὁ δεύτερος σκοπός τοῦ γάμου εἶναι νά μήν πορνεύουν, λέει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος. Δηλαδή ἡ πρός ἱκανοποίηση τοῦ σαρκικοῦ φρονήματος τουλάχιστον νά εἶναι ἐντός γάμου.

Ἀπ. : Τό λέει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος: «διά δέ τάς πορνείας ἕκαστος τήν ἑαυτοῦ γυναῖκα ἐχέτω»[11]. Νά ἔχει καθένας τήν γυναίκα του ὁ κάθε ἄνθρωπος, γιά νά μήν πορνεύει. Ἄν ὅμως, λέει, μπορεῖς νά ἐγκρατεύεσαι, εἶναι καλύτερο, νά ζεῖς παρθενική ζωή. Γι’ αὐτό ἔλεγε -στούς Κορίνθιους νομίζω τό λέει- «θέλω νά εἶστε ὅπως ἐγώ∙ ἀλλά δέν σᾶς βάζω θηλιά στόν λαιμό∙ ἄν δέν μπορεῖτε, παντρευτεῖτε»[12]. Ἀλλά τό καλύτερο εἶναι νά εἶστε ὅπως ἐγώ, δηλαδή νά μείνετε σέ παρθενία. Ὅπως ἔζησε ὁ Χριστός, ἐν παρθενίᾳ.

Ἐρ. : Οἱ ἄλλοι πού παντρεύονταν δέν σημαίνει ὅτι ἦταν ὑποδεέστεροι…

Ἀπ. : Ὄχι, καθόλου. Ὁ γάμος εἶναι εὐλογημένος.

Ἐρ. : ..οἱ μαθητές..

Ἀπ. : Ναί, ὁ Ἀπόστολος Πέτρος. Κορυφαῖος, πρωτοκορυφαῖος! Μαζί μέ τόν Ἀπόστολο Παῦλο. Παντρεμένος ἤτανε! Δέν ὑποτιμοῦμε τόν γάμο, ἀλλά δέν μποροῦμε ἄς ποῦμε νά μήν ὑμνήσουμε τήν παρθενία.. πῶς νά τό ποῦμε..

Ἐρ. : Βοηθάει πιό πολύ…

Ἀπ. : Ναί, ὁ Χριστός μας γιά νά τό διαλέξει.. θά μποροῦσε νά παντρευτεῖ, νά μᾶς δείξει αὐτόν τόν δρόμο. Ἀλλά αὐτός ὁ δρόμος ἦρθε μετά τήν πτώση. Πρίν τήν πτώση καί ὁ Ἀδάμ καί ἡ Εὔα ζούσανε παρθενικά στόν παράδεισο. Δέν γνώριζαν σαρκικά ὁ ἕνας τόν ἄλλον. Γνώριζαν σαρκικά μετά τήν πτώση ὁ ἕνας τόν ἄλλον. Καί ὁ γάμος δόθηκε μετά τήν πτώση. Δέν ὑπῆρχε πρίν ἀπό τήν πτώση. Πρίν ἀπό τήν πτώση ζούσανε ἐν παρθενίᾳ. Καί ἔτσι θά ξαναζοῦμε, ξέρετε, στήν Δευτέρα Παρουσία καί μετά, στή Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, μέ παρθενία θά ζοῦμε. Θά καταργηθεῖ ὁ γάμος. Ὅπως θά καταργηθεῖ καί ἡ γαστέρα, τό νά τρῶμε. Δέν θά χρειάζεται νά τρῶμε. Θά ὑπάρχει τό πεπτικό σύστημα, ἀλλά δέν θά χρειάζεται νά τρῶμε. Αὐτά εἶναι σχήματα γι’ αὐτόν τόν αἰῶνα, τόν παρόντα αἰῶνα, τά ὁποῖα θά καταργηθοῦνε.

Ἐρ. : ……………………..

Ἀπ. : Γιατί ὁ γάμος εἶναι μυστήριο, σᾶς εἶπα, καί ὡς καρπός αὐτῆς τῆς ἕνωσης τῶν δύο, ἡ ὁποία δέν εἶναι μόνο ψυχική ἕνωση -προσέξτε- εἶναι καί σωματική ἔνωση, εἶναι ψυχοσωματική ἕνωση ὁ γάμος, ἔχει τό παιδί. Ἔ τώρα, πῶς θά μπεῖ ἄλλο νά γίνει ἕνα μέ τήν γυναίκα ἄς τό ποῦμε.. ἤ νά πάρει.. τί εἶναι αὐτό; Δέν εἶναι πλέον μέσα στόν γάμο αὐτό, νά πάρεις κύτταρα ἀπό ἄλλον, ἀπό ἄλλη ψυχοσωματική ἑνότητα ἄς ποῦμε.

Ἐρ. : ……………………..

Ἀπ. : Καί αὐτό τό ἐπιτρέπουν, ἀλλά νά σᾶς πῶ, διάβασα κάτι στόν π. Σωφρόνιο καί μοῦ ἔκανε ἐντύπωση. Ξέρεις τί ἔλεγε ὁ γέροντας Σωφρόνιος; Οὔτε παίρνω οὔτε δίνω, λέει. Οὔτε νεφρό οὔτε αἷμα, τίποτα! Μοῦ ἔκανε ἐντύπωση. Γιατί ἡ ψυχή μας εἶναι παντοῦ, σέ ὅλα τά ὄργανα εἶναι.

Ἐρ. : …… τό μόνο πού μπορεῖ νά δημιουργήσει πρόβλημα εἶναι ὅτι ὁ ἄνδρας μπορεῖ μετά νά ἐνοχληθεῖ, ὅτι εἶναι ἀπό ἄλλον..

Ἀπ. : Μά, εἶναι καί ἀλήθεια! Δέν εἶναι δικό του.

Ἐρ. : Ναί, καί ἴσως ἐνῶ δέν ἔχουν πρόβλημα, μπορεῖ νά προκύψει…

Ἀπ. : Φυσικά. Διασαλεύεται ὁ γάμος. Εἶναι σάν νά μπαίνει μιά σφήνα.

Ἐρ. : Νά νιώθει ἀνίκανος, νά νιώθει προσβεβλημένος καί…

Ἀπ. : Σᾶς εἶπα, ὁ σκοπός τοῦ γάμου δέν εἶναι ἡ παιδοποιία. Εἶναι τρίτος σκοπός. Ὁ πρῶτος σκοπός εἶναι ἡ θέωση, μέσα ἀπό μιά τέλεια ἑνοποίηση, ἄν θέλετε, τῶν δύο προσώπων. Χωρίς νά χαθοῦνε ὅμως οἱ ἰδιαιτερότητες τοῦ καθενός. Δέν γίνεσαι κιμάς ἄς ποῦμε μέ τόν ἄλλον, νά ἀλεστεῖς, νά γίνεις ἕνας πολτός ὁμοιογενής, ὅπως θέλουνε νά μᾶς κάνουνε οἱ οἰκουμενιστές καί οἱ παγκοσμιοποιητές, νά μᾶς ἀλέσουνε ὅλους ἄς ποῦμε, μαύρους, λευκούς, ἐρυθρόδερμους, καί νά προκύψει ἕνα μάγμα ἄς ποῦμε, ἕνα ἀμάλγαμα ἀνθρωπότητας, πού ἐλπίζουν ὅτι θά τό ἐλέγξουνε. Ἤδη τώρα τό παραδέχονται ὅτι ἔχουνε ἀποτύχει στό μοντέλο τῆς πολυπολιτισμικότητας.

Λοιπόν, ἔτσι καί μέσα στόν γάμο, δέν ἀλέθεσαι νά γίνεις ἕνας πολτός. Διατηρεῖς τήν προσωπικότητά σου, ἀλλά συγχρόνως ὅμως ἐν Χριστῷ ἀλληλοπεριχωρεῖσαι. Ζεῖς στήν καρδιά τοῦ ἄλλου καί ἐκεῖνος στή δική σου. Καί αὐτό εἶναι τό μεγάλο μυστήριο, πού δέν μποροῦμε νά τό κατανοήσουμε. Λογικά δέν κατανοεῖται. Ὅπως δέν κατανοεῖται λογικά τό μυστήριο τῆς Ἁγίας Τριάδος, πῶς εἶναι τρία πρόσωπα καί εἶναι ἕνας Θεός. Ἔτσι καί στόν γάμο, πῶς εἶναι δύο πρόσωπα καί εἶναι ἕνα. Ὅπως καί στόν Χριστό μας, πῶς εἶναι θεία καί ἀνθρώπινη φύση, δύο πράγματα καί εἶναι ἕνα! Καί εἶναι ἕνα πρόσωπο, ἐνῶ εἶναι δύο φύσεις, δύο οὐσίες χωρίς νά συγχέονται καί νά μπερδεύονται μεταξύ τους. Ἤ, ἄν θέλετε, καί μέσα στόν ἴδιο τόν ἑαυτό μας εἴμαστε ἕνα μυστήριο ὁ ἄνθρωπος. Εἴμαστε δύο στοιχεῖα: σῶμα, ψυχή καί ἅγιο πνεῦμα, τά ὁποῖα χωρίς νά συγχέονται μεταξύ τους τό ἕνα ζεῖ μέσα στό ἄλλο, καί γιά τήν ἀκρίβεια, ξέρετε, στόν ἄνθρωπο, τό σῶμα εἶναι μέσα στήν ψυχή∙ δέν εἶναι ἡ ψυχή μέσα στό σῶμα. Ἄν μπορούσαμε νά δοῦμε δηλαδή μιά ἀκτινογραφία τῆς ψυχῆς μας, θά τήν βλέπαμε νά περιβάλλει τό σῶμα. Ὁπότε δέν ἰσχύει αὐτό πού λέει ὁ Πλάτωνας, ὅτι εἶναι φυλακή τῆς ψυχῆς τό σῶμα καί πρέπει νά καταστρέψουμε τήν ψυχή γιά νά ἐλευθερωθεῖ ἡ ψυχή. Δέν εἶναι αὐτό, ἀλλά σῶμα καί ψυχή εἶναι νά θεωθοῦνε. Αὐτό εἶναι τό σωστό. Καί γι’ αὐτό χρειάζεται ὁ γάμος, γι’ αὐτό χρειάζεται ἡ παρθενία, γι’ αὐτό χρειάζεται καί ὁ μοναχισμός. Ὅλα αὐτά εἶναι τρόποι γιά τήν θέωση. Καί σοῦ λέει, ἄν δέν μπορεῖς τήν παρθενία, θά κάνεις γάμο. Ὄχι πορνεία ὅμως. Ἡ πορνεία εἶναι ἀποτυχία τῆς θέωσης. Εἶναι μιά ὀντολογική καταστροφή ἡ πορνεία. Γι’ αὐτό καί κανονίζεται μέ τόσο μεγάλα ἄς ποῦμε ἐπιτίμια. Καί πάλι δέν μπορεῖς νά γίνεις παπάς, ἄς ποῦμε, πού σημαίνει, τί; Ὅτι σοῦ μένει μιά μόνιμη ἀναπηρία. Ἅγιος μπορεῖς νά γίνεις, παπάς δέν μπορεῖς νά γίνεις, ἅμα πέσεις σέ πορνεία! Καταλάβατε τί γίνεται; Δημιουργεῖται μιά ὀντολογική καταστροφή μόνιμη μέσα σου.

Ἐρ. : ……………………

Ἀπ. : Φυσικά, ψυχοσωματικά.

Ἐρ. : ……………………

Ἀπ. : Βέβαια, κι αὐτό, ἐν εὐρυτέρα ἄς ποῦμε ἐννοίᾳ, γίνεται μέ ὅλα τά μέλη τῆς Ἐκκλησίας. Ἄν δεῖτε στό Γεροντικό, ἄς ποῦμε, πηγαίνανε οἱ Γεροντάδες καί καθόντουσαν ἀπέναντι καί δέν μιλούσανε. Κι ὅμως μιλοῦσαν! Μιλοῦσαν μέ τόν ἐνδιάθετο λόγο, μέ τήν νοερά προσευχή. Καθόντουσαν δυό ὧρες.. κι ἐμεῖς, ἄν τούς βλέπαμε, θά λέγαμε, τί κάνουν τώρα;.. γιατί δέν μιλᾶνε;..Καί μιλοῦσαν ἐσωτερικά. Τό εἴχανε τυπικό μάλιστα. Διαβάστε Γεροντικό, νά δεῖτε. Ἀφοῦ δέν μιλῦσαν ἀμέσως, νά ποῦνε, τί κάνεις, πῶς εἶσαι, τά νέα σου.. Καθόντουσαν καί κοιταζόντουσαν! Ἀλλά δέν κοιταζόντουσαν, μιλοῦσαν ἐσωτερικά καί μιλούσανε ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ. Ἀλλά ἐμεῖς, πῶς νά ποῦμε, δέν ἔχουμε μπεῖ σ’ αὐτή τήν θεραπεία τῆς Ἐκκλησίας, νά ἀποκατασταθεῖ μέσα μας ἡ λειτουργία τῆς νοερᾶς προσευχῆς, ὅπως ἔχει γίνει στούς Ἁγίους, ὁπότε θέλουμε νά μιλήσουμε. Βλέπεις, λέει ὁ παπάς τό δι’ εὐχῶν στήν ἐκκλησία, ἀμέσως ὅλοι βρρρ…. Λές, τί ἔχουνε πάθει αὐτοί τώρα;.. δέν μποροῦν νά σταθοῦν ἕνα λεπτό μέσα στήν ἐκκλησία, νά μή μιλᾶνε; Νά ζήσουνε λίγο ἀκόμα τήν κατάνυξη, ὅλα αὐτά τῆς Θείας Λειτουργίας.. Γιατί δέν ἔχει ἀποκατασταθεῖ μέσα μας αὐτή ἡ κοινωνία μέ τόν Θεό, ἡ καρδιακή κοινωνία, ὁπότε θέλουμε νά πολυλογήσουμε.

Ἐρ. : …… (δύο νέοι μποροῦν νά πᾶνε γιά γάμο, ἄν ὁ ἕνας δέν ἔχει πνευματική ζωή;)..

Ἀπ. : Ἀνάλογα τί διάθεση ἔχει ὁ καθένας. Ἐκεῖνος πού δέν ἔχει πνευματική ζωή ἄς ποῦμε, ἔχει διάθεση νά πλησιάσει; Ἄν ἔχει διάθεση, μποροῦν νά ταιριάξουν. Ἄν μετανοήσει δηλαδή, ἐξομολογηθεῖ, μπορεῖ νά μπεῖ στόν δρόμο. Ἄν δέν ἔχει διάθεση, δέν μποροῦνε. Δηλαδή θά βασανιστεῖ (αὐτός πού ἔχει τήν καλή ζωή, τήν πνευματική) ἀπό τόν ἄλλον. Θά βασανιστεῖ πάρα πολύ. Γιατί δέν μπορεῖς νά συνεννοηθεῖς. Θά τοῦ λές, «πᾶμε ἐκκλησία», θά σοῦ λέει «πᾶμε στά μπουζούκια».. ἄντε τώρα! Καί ὄχι μόνο.. Καταλάβατε; Γι’ αὐτό θά ἔλεγα, δέν ἔχει ἔννοια νά σχετιστεῖς μέ ἕναν τέτοιο ἄνθρωπο, νά ἀρχίσεις νά κάνεις μιά γνωριμία μέ τέτοιο ἄνθρωπο πού δέν ἔχει διάθεση νά μετανοήσει, νά πάει στόν Θεό. Θά βασανιστεῖς ἄδικα τσάμπα! Καί εἶναι μιά ζωή, δέν εἶναι μιά καί δυό μέρες. Καί δέν εἶναι πουκάμισο, νά πεῖς «δέν μοῦ κάνει, θά τήν χωρίσω τώρα». Δέν μπορεῖς νά τήν χωρίσεις. Ἄν εἶναι ἡ γυναίκα σου, ἄς ποῦμε, δέν μπορεῖς νά τήν χωρίσεις. Πρέπει νά ἀνοίξεις τά μάτια σου πρίν τήν παντρευτεῖς.

Ἐρ. : ……γιατί ὁ γάμος εἶναι ἕνα μαρτύριο, γι’ αὐτό, καί ὅταν παντρεύονται, λένε τό τροπάριο «Ἅγιοι Μάρτυρες..» κ.λ.π. πού προμηνύει τό μαρτύριο……..

Ἀπ. : Δείχνεις ἀδυναμία, ἀλλά οἱ Πατέρες τί λένε; Νά μήν πᾶς αὐτόκλητος στό μαρτύριο. Μήν πᾶς αὐτόκλητος.. πᾶς γυρεύοντας.. γιατί μπορεῖ νά τήν ἀρνηθεῖς! Νά ἀρνηθεῖς τό μαρτύριο καί νά χάσεις τό στεφάνι, ἔτσι; Ἅμα πᾶς αὐτόκλητος, εἶναι ἁμαρτία, εἶναι παρανομία. Ἀρκετοί ἅγιοι πῆγαν αὐτόκλητοι καί τά κατάφεραν. Ἀλλά καί ἄλλοι δέν τά κατάφεραν. Γιατί ἔχει καί λίγο ἐγωισμό αὐτό μέσα, αὐτή ἡ κίνηση πού λές. Σάν νά λές, ἐγώ εἶμαι πολύ δυνατός, ὅ,τι καί νά ’ναι, θά τήν ἀντέξω! Θά τήν ἀντέξεις;

Ἐρ. : ………….………..

Ἀπ. : Ἔ, τώρα ἐκεῖ παίζεται, ἄς τό ποῦμε.. Θά δεῖς. Μέ τήν βοήθεια τοῦ πνευματικοῦ προχωρᾶς. Προχωρᾶς μέ τήν βοήθεια τοῦ πνευματικοῦ καί μέ τήν εὐλογία τῆς Ἐκκλησίας. Ἀλλά πάλι, ξαναλέω, ἄν ὁ ἄλλος δέν ἔχει διάθεση, θά σοῦ ἀλλάξει τά φῶτα! Στήν κυριολεξία σᾶς τό λέω. Καί δυστυχῶς ἐκεῖ πού λές, «θά τήν ἀλλάξω», θά σέ ἀλλάξει αὐτή! Καί θά γίνεις ἐσύ κοσμικός, ἀντί νά τήν φέρεις αὐτή στήν Ἐκκλησία. Καί συμβαίνει πολλές φορές αὐτό, γιατί οἱ ἄνθρωποι ἔχουμε τήν ροπή μέσα μας πρός τό κακό, τήν ἁμαρτία. Ἄν ἔχεις καί ἕναν δίπλα σου δηλαδή, πολύ δίπλα σου, σάν τήν γυναίκα σου, νά σοῦ λέει συνέχεια «βλαστήμα τόν Θεό», γιατί αὐτό λέει σέ τελική ἀνάλυση, ὅπως ἔλεγε στόν Ἰώβ ἡ γυναίκα του, «πές μιά κουβέντα καί τελείωνε»[13]… τί Θεός εἶναι αὐτός;.. ποῦ εἶναι τά παιδιά μας, ποῦ εἶναι τά πλούτη μας.. στήν λάσπη πάνω εἶσαι, στήν κοπριά εἶσαι.. Λοιπόν, καί ἐκεῖνος δέν εἶπε βλαστήμια! Μπορεῖς νά εἶσαι ἔτσι; Ἅμα εἶσαι, ἐντάξει πάρε! Ἀλλά εἴμαστε, ἔχουμε τέτοια κότσια;

Ἄλλο τώρα ἄν δέν τό κατάλαβες ἀπό τήν ἀρχή ξέρω ’γώ, παρασύρθηκες ὅπως εἶπες, ἀπό τά συναισθήματά σου.. Ἀλλά γι’ αὐτό ἐκεῖ πρέπει νά βάζεις καί λίγο λογική, ὄχι μόνο συναισθήματα, γιατί τά συναισθήματα κάποια στιγμή θά ἐκλείψουνε, ὁ λεγόμενος ἔρωτας. Καί θά πρέπει νά φτάσεις στήν ἐν Χριστῷ ἀγάπη, πού σημαίνει νά τήν ἀγαπᾶς, ἄσχετα ἄν σ’ ἀγαπάει ἤ ὄχι. Νά τήν ἀγαπᾶς ἀνιδιοτελῶς, πού εἶναι πολύ πιό δύσκολο αὐτό. Γιατί στήν ἀρχή μέ τόν ἔρωτα ἄς ποῦμε, αὐτή τήν ἕλξη πού εἴπατε, δέν τά βλέπεις τά ἐλαττώματά της. Ὅταν θά πέσουνε λίγο αὐτά, μετά ἀπό ἕνα, δύο, τρία χρόνια, καί θά ἀρχίσεις νά βλέπεις ὅλα τά κουσούρια της, μετά τί θά γίνει; Ἄν εἶσαι πολύ καλλιεργημένος, θά τήν ὑπομείνεις. Ἀλλά σᾶς λέω, ἅμα ἔχει πάρα πολλά, θά τήν ὑπομείνεις; Ἐδῶ σᾶς λέω νά πάρετε μία πού ἐξομολογεῖται, νά δεῖτε τί θά γίνει μετά ἀπό δυό-τρία χρόνια! Θά ἔχετε λογισμό νά τήν χωρίσετε. Θά λές, αὐτή πῆρα; Ποῦ νά ’ναι κοσμική τί θά γίνει, τί θά τραβήξεις! Καταλάβατε; Γιατί κι αὐτές πού λέγονται τῆς Ἐκκλησίας, δέν εἶναι πολλές φορές. Ἤ κι ἄν εἶναι, ὅλες ἔχουνε ἐλαττώματα. Ὅπως κι ἐμεῖς οἱ ἄντρες. Τό ἴδιο εἴμαστε γι’ αὐτές. Καί λές μετά ἀπό δυό-τρία χρόνια, αὐτή ἤτανε; Ἐγώ ἄλλη νόμιζα ὅτι εἶναι! Αὐτήν πῆρα; Καί ἡ γυναίκα τό ἴδιο λέει γιά τόν ἄντρα, αὐτόν πῆρα; Καί κατά κάποιο τρόπο, ἄν θέλετε, τό σκεπάζει λίγο καί ὁ Θεός. Γιατί ἄν ἀπό τήν ἀρχή ἔβλεπες ὅλα τά κουσούρια της καί αὐτή τά δικά σου, δέν θά γινόταν ποτέ γάμος. Ἀλλά ἐπιτέλους καί λίγο νά δουλεύει ἡ λογική, λιγάκι..

Ἐρ. : ………….………..

Ἀπ. : Αὐτό πού σᾶς εἶπα, ἄν ὑπάρχει μιά διάθεση νά πιάσει τόν Θεό. Νά σοῦ πῶ, ἔχεις μιά γυναίκα πού βλαστημάει. Ξέρετε τί πειρασμός εἶναι αὐτό; Νά λέει κάθε μέρα τόν διάβολο ἄς ποῦμε, κάθε ὥρα καί στιγμή! Σοῦ φωνάζει κάθε μέρα τόν διάβολο μέσα στό σπίτι σου! Ἔ, κάνε πνευματική ζωή! Θά κάνεις, ἅμα θέλεις θά κάνεις, ἀλλά δέν εἶναι καλύτερα νά μήν βλαστημάει, νά μήν λέει συνέχεια αὐτά, νά ἔχεις μία ὡραία ἀτμόσφαιρα στό σπίτι, παρά νά παλεύεις μέ ὅλους τούς δαίμονες;

Ἐρ. : ………….………..

Ἀπ. : Τό βασικό εἶναι αὐτό, ἄν θέλει ν’ ἀγαπήσει τόν Θεό. Ὁπότε μετά, ἄν ἀγαπήσει τόν Θεό, θά ἀγαπήσει κι ἐσένα καί θά ξεπεράσει τίς εὐαισθησίες.

Ἐρ. : ………….………..

Ἀπ. : Ναί, δέν μπορεῖ ν’ ἀγαπήσει σωστά τούς ἀνθρώπους, ἄν δέν ἀγαπάει τόν Θεό. Πάντα ἐκεῖ καταλήγουμε, ἡ πηγή κάθε καλοῦ εἶναι ὁ Θεός. Γιατί πολλοί σοῦ λένε, ἐντάξει.. ἄσε τόν Θεό, ἐγώ ἀγαπάω! Δέν ἀγαπάει, ψέματα λέει. Καί στήν πράξη ἀποδεικνύεται ὅτι ἀγαπάει τόν ἑαυτό του. Δέν ἀγαπάει τόν Θεό οὔτε τούς συνανθρώπους του. Ὅταν ἔρθει ἡ κρίσιμη στιγμή, θά δεῖς ποιόν ἀγαπάει. Τόν ἑαυτό της ἀγαπάει.

Ἀφήνω πού μετά, ὅταν δέν ἔχει φόβο Θεοῦ ὁ ἄνθρωπος, εἶναι ὅλα ἐπισφαλῆ. Καί ἰδίως στήν ἐποχή μας. Μπορεῖ κάποια στιγμή νά σοῦ πεῖ, ἐσύ κάνε τήν ζωή σου καί ἐγώ τήν ζωή μου! Τί θά κάνεις τότε; Ἐγώ, σοῦ λέει, θέλω νά ἔχω κι ἄλλον! Δέν γίνονται; Συνέχεια γίνονται αὐτά τά πράγματα. Κι ἄς εἴμαστε μαζί στό σπίτι.. ἐγώ θά κάνω ὅ,τι θέλω καί ἐσύ κάνε ὅ,τι θέλεις.. Σοῦ δίνει καί τήν ἄδεια! Ποῦ πάει ὁ γάμος τότε; Καταλάβατε;

Γι’ αὐτό κανείς νά προσέχει πρίν, νά βάλει κάποια κριτήρια, τά ὁποῖα μᾶς τά δίνει ἡ Ἐκκλησία μας καί οἱ Ἅγιοι Πατέρες. Σοῦ λέει, μέ ποιά κριτήρια θά διαλέξεις, τί θά προσέξεις. Ἐμεῖς συνήθως μένουμε στά ἐξωτερικά, στήν ὀμορφιά ξέρω ’γώ στήν μόρφωση, ἀλλά δέν εἶναι αὐτά. Πρέπει νά πᾶς πιό μέσα, νά δεῖς ἄν ἔχει εὐλάβεια, ἄν ἔχει ὑπεροψία στά χρήματα, ἄν ἔχει ὑπεροψία.. ξέρετε τί θά πεῖ ὑπεροψία, νά περιφρονεῖ τά χρήματα∙ ἄν ἔχει ξεπεράσει τήν κενοδοξία, τήν φιλαρέσκεια καί ὅλα αὐτά. Τελειότητα δέν θά βρεῖς. Φυσικά δέν θά βρεῖς. Καί οὔτε θά πρέπει νά ζητᾶς τελειότητα. Ἀλλά τουλάχιστον μία ἀγωνιστικότητα καί μία διάθεση γιά ἀγωνιστικότητα. Καί τό ἴδιο φυσικά πρέπει νά ζητᾶς καί ἀπό τόν ἑαυτό σου, γιατί κι ἐσύ δέν εἶσαι τέλειος.

«Περιπτώσεις ἀτεκνίας. - Γέροντα, μᾶς ρώτησε κάποιο ἀνδρόγυνο, πού ἔχουν καί οἱ δύο στίγμα μεσογειακῆς ἀναιμίας, ἄν πρέπει νά κάνουν παιδιά. Τούς εἴπαμε νά ρωτήσουν τόν Πνευματικό τους». Ὁ Γέροντας ἀπάντησε: «- Οἱ Πνευματικοί δέν μποροῦν νά ποῦν σ ̓ αὐτά τά ἀνδρόγυνα νά μήν κάνουν παιδιά. Πρέπει νά τούς καλλιεργήσουν τό φιλότιμο, ὥστε νά κάνουν ἕναν ἀγώνα νά ἐγκρατεύονται καί μέ διάκριση νά τούς οἰκονομοῦν. - Γέροντα, εἶναι ἀνδρόγυνα πού, ἐνῶ ζοῦν πολύ πνευματικά καί θέλουν νά ἀποκτήσουν παιδιά, δέν μποροῦν. (Ἀπάντηση:)- Ὁ Θεός σέ πολλούς δέν δίνει παιδιά, γιά νά ἀγαπήσουν τά παιδιά ὅλου τοῦ κόσμου σάν δικά τους καί νά βοηθήσουν γιά τήν πνευματική τους ἀναγέννηση. Κάποιος δέν εἶχε παιδιά, ἀλλά, ὅταν ἔβγαινε ἀπό τό σπίτι του, ὅλα τά παιδιά τῆς γειτονιᾶς ἔτρεχαν κοντά του καί τόν περιτριγύριζαν μέ πολλή ἀγάπη. Δέν τόν ἄφηναν νά πάει στήν δουλειά του. Βλέπετε, ὁ Θεός δέν τοῦ ἔδωσε δικά του παιδιά, ἀλλά τοῦ χάρισε τήν εὐλογία νά τόν ἀγαποῦν σάν πατέρα ὅλα τά παιδιά τῆς γειτονιᾶς του καί μέ τόν τρόπο του νά τά βοηθάει πνευματικά. Τά κρίματα τοῦ Θεοῦ εἶναι ἄβυσσος»[14]. Καί ἔτσι ἀποκτάει μεγάλο νόημα ἡ ζωή τοῦ ἀνθρώπου, ξέρετε. Ἴσως καί ἀκόμα μεγαλύτερο νόημα ἀπ’ ὅ,τι ἄν εἶχε δικά του παιδιά. Γιατί πολλές φορές, αὐτοί πού ἔχουν δικά τους παιδιά, κλείνονται στά παιδιά τους καί μόνο, καί οὐσιαστικά τρέφουνε ἕνα μεγαλύτερο ἐγώ, ἕνα διευρημένο ἐγώ, «ἐγώ καί τά παιδιά μου καί ἡ γυναίκα μου». Πολλές φορές πάει καί ἡ γυναίκα στήν ἄκρη καί εἶναι «ἐγώ καί τά παιδιά μου». Ἤ «ἡ γυναίκα καί τά παιδιά» καί πάει στήν ἄκρη ὁ ἄντρας. Γιατί καί οἱ γυναῖκες λειτουργοῦν ἐγωιστικά πολλές φορές∙ σοῦ λέει, ἔγινα 35 χρονῶν, δέν ἔκανα παιδιά! Δέν λέει, δέν παντρεύτηκα. Δέν ἔκανα παιδιά, λέει, μητρότητα. Τό ὁποῖο ὑπάρχει βέβαια, δοσμένη ἀπό τόν Θεό, ἀπό τήν φύση τήν γυναικεία, ἀλλά δέν εἶναι ὁ σκοπός νά κάνεις παιδιά καί γάμο... ὁ σκοπός εἶναι νά φτάσεις στήν θέωση. Καί τά παιδιά, ἄν θά σοῦ δώσει ὁ Θεός παιδιά, νά τά βάλεις στήν θέωση, νά τά βάλεις στόν δρόμο γιά τήν θέωση. Τότε πέτυχες. Δέν εἶναι ἁπλῶς νά γεννήσεις παιδιά, ἀλλά νά τά ἀναγεννήσεις. Ἀλλά ἐπειδή λειτουργοῦνε ἐγωιστικά, σοῦ λέει μετά «χωρίζω τώρα, δέν τόν ἀντέχω.. παίρνω τά παιδιά καί φεύγω». Ἱκανοποιήθηκε τό ἀνθρώπινο συναίσθημα τῆς μητρότητας. Ἀλλά δέν σώζεσαι ἔτσι ὅμως.

«Ἄλλοτε πάλι ὁ Θεός δέν δίνει παιδιά, γιά νά βολεύεται καί κανένα ὀρφανό». Στήν πρώτη περίπτωση δέν δίνει παιδιά, γιά νά κάνεις κοινωνική ἐργασία, νά κάνεις πνευματική ἐργασία σέ πολλές ψυχές, καί εἶναι μιά μεγάλη εὐλογία αὐτό, νά γίνεις ἕνας μικρός ἱεροπάστολος, ἤ νά πάρεις ξένα παιδιά, νά υἱοθετήσεις ἕνα παιδί. «Εἶχα γνωρίσει κάποτε ἕναν καλό Χριστιανό, πού ἐξασκοῦσε τό ἐπάγγελμα τοῦ δικηγόρου. Ὅταν πέρασα μιά φορά ἀπό τήν πόλη πού ἔμενε, τόν ἐπισκέφτηκα καί ἡ πολλή καλοσύνη του μέ ἔκαμψε νά παραμείνω καί νά φιλοξενηθῶ μιά μέρα στό σπίτι του. Γνώρισα καί τήν σύζυγό του, πού τοῦ ἔμοιαζε καί αὐτή στίς ἀρετές. Καί ἀπό μέν τήν σύζυγο ἔμαθα γιά τήν πνευματική ζωή τοῦ συζύγου, ἀπό δέ τόν σύζυγο γιά τήν πνευματική κατάσταση τῆς συζύγου»[15]. Ὁ ἕνας ἐγκωμίαζε τόν ἄλλον δηλαδή, δέν πρόβαλε τόν ἑαυτό του. Βλέπετε πῶς ὁ ἕνας ζοῦσε στήν ψυχή τοῦ ἄλλου. Αὐτό εἶναι ἐπιτυχία στόν γάμο. Ἐνῶ συνήθως τί γίνεται; Ὁ ἕνας κατηγορεῖ τόν ἄλλον. Ἔτσι δέν γίνεται στίς οἰκογένειες; Ἄν πάει καί κανένας παπάς, ὁ ἕνας λέει ἐναντίον τοῦ ἄλλου. Τάχατες γιά νά ἀνακουφιστεῖ ἡ γυναίκα, λέει στόν παπά τί τραβάει ἀπό τόν ἄνδρα της καί ὁ ἄντρας τί τραβάει ἀπό τήν γυναίκα του. Αὐτό εἶναι ἀποτυχία. Δέν κατάφεραν νά γίνουν ἕνα δηλαδή. Τό λένε καί στήν ἐξομολόγηση πολλές φορές. Ἔρχεται ἡ γυναίκα καί ἐξομολογάει τόν ἄνδρα της οὐσιαστικά, τί τῆς κάνει ὁ ἄνδρας της, ἀντί νά πεῖ τά δικά της!

Αὐτοί ὅμως εἴχανε πετύχει∙ ὁ ἕνας μιλοῦσε γιά τήν πνευματική ζωή τοῦ ἄλλου. «Ἀργότερα ἔμαθα γι ̓ αὐτούς καί ἀπό πολλούς Χριστιανούς πού τούς γνώριζαν καί τούς εἶχαν εὐεργετήσει». Αὐτοί οἱ δύο δηλαδή εἴχανε εὐεργετήσει πολύ κόσμο! «Ὁ ἄνθρωπος αὐτός τοῦ Θεοῦ ἐξασκοῦσε τίμια τό ἐπάγγελμα τοῦ δικηγόρου», τό ὁποῖο εἶναι ἐπίσης πολύ δύσκολο, ξέρετε. Νά κάνεις σωστά τό ἐπάγγελμα τοῦ δικηγόρου εἶναι πάρα πολύ δύσκολο, γιατί ἔρχεται ὁ ἄλλος μέ μιά ὑπόθεση ψεύτικη καί σοῦ λέει, νά μέ ὑπερασπιστεῖς. Τί νά ὑπερασπιστεῖς τήν ἀδικία καί τό ψέμα; Σοῦ λέει, δικηγόρος εἶσαι θά μέ ὑπερασπιστεῖς! Τί νά ὑπερασπιστεῖς.. Λοιπόν, αὐτός τό ἔκανε τίμια. «Ἐάν ἔβλεπε ὅτι κάποιος ἦταν ἀπατεώνας, ὄχι μόνο δέν ἀναλάμβανε τήν ὑπόθεση», κι ἄς ἔχανε τά λεφτα! Σοῦ λέει, δέν ἀναλαμβάνω, ἀφοῦ εἶναι ἀπατεώνας.. «ἀλλά καί τόν ἤλεγχε αὐστηρά». Φαντάσου, νά πᾶς νά τοῦ δώσεις λεφτά καί νά σέ βάλει μπροστά.. «γιά νά συνέλθει. Ἐάν ἔβλεπε ἔνοχο ἀλλά μετανοιωμένο, προσπαθοῦσε νά συμβιβάσει κάπως τά πράγματα ἤ νά ἐλαττωθεῖ ἡ ποινή. Ἐάν ἔβλεπε φτωχό ἀδικημένο, δέν ἔπαιρνε καθόλου χρήματα καί προσπαθοῦσε στήν δίκη νά δικαιωθεῖ» ὁ φτωχός. Κατά κανόνα οἱ φτωχοί ἀδικοῦνται. «Ζοῦσε πολύ ἁπλά, καί ἔτσι τά λίγα χρήματα πού ἔβγαζε τοῦ ἔφθαναν, ἀκόμη καί γιά νά βοηθάει φτωχές οἰκογένειες»[16]. Βλέπετε; Δέν εἶναι ὅτι δέν μᾶς φτάνουν τά λεφτά καί πολλές φορές βγάζουν καί τίς γυναῖκες στή δουλειά, μέ πάρα πολλούς ἠθικούς κινδύνους οἱ ἄντρες, τίς πιέζουν νά δουλέψουν ἄς ποῦμε. Καί πᾶνε στή δουλειά καί τίς πιέζουν κι ἐκεῖ οἱ ἐργοδότες μετά νά κάνουν ἀνηθικότητες μαζί τους.. Δυστυχῶς αὐτό γίνεται, νά ξέρετε. Καί καταστρέφονται οἱ οἰκογένειες ἔτσι. Γιατί; Δέν μᾶς φτάνουν τά λεφτά; Μᾶς φτάνουν πολύ καλά τά λεφτά, ἀλλά δέν μᾶς φτάνουν γιά νά ἐκπληρώσουμε τά πολλά μας θελήματα, τίς πολλές ἐπιθυμίες, τίς περιττές ἐπιθυμίες καί ὄχι ζωτικές ἀνάγκες.

Αὐτοί λοιπόν, ἐπειδή εἴχανε ἁπλή ζωή, τούς περρίσευαν τά χρήματα! Παρόλο πού εἴδατε τί ἔκανε στή δουλειά του σάν δικηγόρος, πολλές ὑποθέσεις τίς «ἔχανε».. καί μποροῦσαν νά βοηθᾶνε καί φτωχούς ἀνθρώπους. «Τό σπίτι τοῦ πιστοῦ δικηγόρου ἦταν μιά πραγματική πνευματική ὄαση μέσα στήν Σαχάρα τῆς πόλης»[17]. Αὐτός ἦταν ἕνας γέροντας! Ἄς μή φοροῦσε ράσα, ἄς μήν ἦταν μοναχός, ἦταν ἕνας γέροντας. Αὐτός εἶναι ὁ γέροντας, πού ἔχει ἀναγεννηθεῖ πνευματικά καί μετά μπορεῖ νά βοηθήσει καί ἄλλους. Γιατί γιά νά κάνεις αὐτή τήν δουλειά, νά ἀνοίξεις τό σπίτι σου σ’ ὅλη τήν πόλη, ποιός τό κάνει σήμερα; Ἐδῶ βάζουμε καί διπλές καί τριπλές κλειδαριές! Μόνο ἕνας πού ἔχει ξεπεράσει τήν φιλαυτία του, τόν ἐγωισμό του, καί δέν φοβᾶται τίποτα, μόνο τόν θάνατο. Δέν φοβᾶται τήν φτώχεια, τίποτα δέν φοβᾶται.

«Ἐκεῖ», στό σπίτι αὐτοῦ τοῦ δικηγόρου δηλαδή, «μαζεύονταν ἄνθρωποι πονεμένοι, φτωχοί, ἄνεργοι, μέ οἰκογενειακά προβλήματα, στούς ὁποίους συμπαραστεκόταν σάν καλός πατέρας. Εἶχε καί γνωστούς σέ διάφορες θέσεις καί, ὅποιον ἔπαιρνε τηλέφωνο, γιά νά ἐξυπηρετήσει κάποιον γιά καμμιά δουλειά, γιά ἀρρώστιες κ.λ.π., κανείς δέν τοῦ ἔλεγε ὄχι, γιατί ὅλοι τόν ἀγαποῦσαν καί τόν ἐκτιμοῦσαν». Ξέρανε τί ἐστί, εἴχανε ἐμπιστοσύνη. «Μέ τόν ἴδιο τρόπο ἐργαζόταν καί ἡ γυναίκα του. Βοηθοῦσε φτωχά παιδιά ἤ νέους πού εἶχαν δυσκολίες στίς σπουδές τους. Σάν μάνα τήν εἶχαν.

Κάποια στιγμή ὅμως μοῦ ἐξέφρασε ἕνα παράπονο. «Ὅταν παντρεύτηκα, πάτερ, μοῦ εἶπε, ἀμέσως παραιτήθηκα ἀπό καθηγήτρια, γιατί εἶπα νά γίνω μιά καλή μητέρα. Ζητοῦσα ἀπό τόν Χριστό νά μοῦ δώσει ἀκόμη καί εἴκοσι παιδιά, ἀλλά δυστυχῶς οὔτε ἕνα δέν μοῦ ἔδωσε». Τότε τῆς εἶπα: «Ἐσύ, ἀδελφή, ἔχεις περισσότερα ἀπό πεντακόσια παιδιά καί ἀκόμη παραπονιέσαι; Ὁ Χριστός εἶδε τήν ἀγαθή σου προαίρεση καί θά σέ ἀνταμείψει γι ̓ αὐτήν. Τώρα πού βοηθᾶς γιά τήν πνευματική ἀναγέννηση τόσων παιδιῶν, γίνεσαι καλύτερη μητέρα ἀπό πολλές μητέρες καί ξεπερνᾶς καί ὅλες τίς πολύτεκνες μητέρες». Κι αὐτή ἦταν μιά γερόντισσα! «Θά ἔχεις καί μεγαλύτερο μισθό, γιατί μέ τήν πνευματική ἀναγέννηση ἐξασφαλίζονται τά παιδιά πνευματικά στήν αἰώνια ζωή»»[18]. Ἐνῶ ἄν γινότανε μητέρα σαρκική, εἶχε σαρκικά παιδιά, θά ἀναλωνόταν σ’ αὐτά, στό πῶς θά τούς φτιάξει τό φαΐ.. πάλι σαρκικά, γήινα πράγματα. Τώρα οὔτε εἶχε αὐτές τίς φροντίδες τίς σαρκικές καί μποροῦσε νά δώσει ὅλη της τήν ζωτικότητα, ὅλο της τόν χρόνο στήν πνευματική ἀναγέννηση τῶν παιδιῶν ὅλης τῆς πόλης. Βλέπετε πώς ζητᾶμε στόν Θεό καί ὁ Θεός μᾶς δίνει ἀκόμα περισσότερα ἀπό ὅσα ζητᾶμε! Αὐτή ζητοῦσε εἴκοσι παιδιά, τῆς ἔδωσε πεντακόσια παιδιά!

«Εἶχαν ἐν τῷ μεταξύ υἱοθετήσει μιά κοπέλα καί τῆς εἶχαν γράψει τήν περιουσία τους. Αὐτή τούς γηροκόμησε καί, ὅταν ἀναπαύτηκαν, πῆγε σέ μοναστήρι∙ ἄν καί τό σπίτι τους ἦταν σάν μοναστήρι, γιατί διαβάζονταν ὅλες οἱ ἀκολουθίες. Στόν ἑσπερινό καί στό ἀπόδειπνο εἶχαν καί ἄλλους ἐν Χριστῷ ἀδελφούς· μεσονυκτικό καί ὄρθρο τά διάβαζαν οἱ τρεῖς. Οἱ εὐλογημένες αὐτές ψυχές πολλές ψυχές πονεμένων ἀνέπαυσαν. Ὁ Θεός νά ἀναπαύσει καί αὐτούς»[19]. Βλέπετε; Ἔτσι λειτουργοῦσαν παλιά, ξέρετε, ὅλοι οἱ χριστιανοί. Ὅπως λειτουργοῦσαν αὐτοί οἱ δυό, παλιά λειτουργοῦσαν ὅλοι οἱ χριστιανοί. Μοναστήρια μέσα στήν πόλη! Αὐτή ἦταν ἡ ζωή πού κάνανε οἱ χριστιανοί. Ὁπότε, βλέπετε, δέν εἶναι ἐμπόδιο οὔτε ὁ γάμος οὔτε τά παιδιά ἀκόμα οὔτε τίποτα. Ἄν θέλουμε νά κάνουμε χριστιανική ζωή καί μέσα στήν πόλη, μποροῦμε νά κάνουμε.

Ἐρ. : Πρίν πού εἴπατε παλιά λειτουργοῦσαν ἔτσι, πόσο παλιά;

Ἀπ. : Στούς πρώτους χριστιανικούς αἰῶνες. Τά πρῶτα 200 χρόνια ἄς ποῦμε, καί ἀκόμα πιό πολύ, γιατί τά εἶχαν ὅλα κοινά. Εἶχαν κοινοκτημοσύνη. Δέν εἶχαν δικές τους προσωπικές, ἀτομικές περιουσίες δηλαδή, τά πρῶτα 200 χρόνια. Ἀπό κεῖ καί μετά ἄρχισε νά ξεφτάει τό πράγμα. Κάναμε δικές μας περιουσίες καί μετά κλειστήκαμε ἄς ποῦμε, ἀπό τήν στιγμή πού ἔγινε καί ἐπίσημη θρησκεία ὁ χριστιανισμός. Ἔτσι γίνανε τά μοναστήρια. Κανονικά πρῶτα λειτουργοῦσαν μέσα στήν πόλη τά μοναστήρια. Κάθε σπίτι ἤτανε καί ἕνα μικρό μοναστηράκι. Μετά, ὅταν χάθηκε ἡ φλόγα ἀπό τούς χριστιανούς τῶν πόλεων, αὐτοί πού ἀκόμα κρατάγανε τήν φλόγα αὐτή, πῆγαν στήν ἔρημο. Ἔτσι γίνανε τά μοναστήρια τῆς ἐρήμου. Οὐσιαστικά δηλαδή τό μοναστήρι σήμερα ὅπως ὑπάρχει εἶναι ἡ κοινωνία ἡ χριστιανική τῶν πρώτων αἰώνων, οἱ ὁποῖοι λειτουργούσανε μέ κέντρο τόν Χριστό. Γι’ αὐτό σήμερα, ἄν πᾶτε σέ Ὀρθόδοξο μοναστήρι, θά δεῖτε στό κέντρο εἶναι ὁ Χριστός, ὁ ναός καί γύρω-γύρω εἶναι τά σπίτια, τά κελιά. Αὐτό ἔχει νά πεῖ κάτι, ὅτι τό κέντρο μας εἶναι ὁ Χριστός.

Οἱ εὐλογημένες λοιπόν αὐτές ψυχές ἀνέπαυσαν πολλές ψυχές πονεμένων ἀνθρώπων. «Ὁ Θεός νά ἀναπαύσει καί αὐτούς». Καί φυσικά θά τούς ἀναπαύσει. Ἅμα ἀναπαύεις τούς ἄλλους, ἀναπαύεις τόν Θεό. «Γι ̓ αὐτό λέω ὅτι ὁ μεγαλύτερος καί καλύτερος πολύτεκνος εἶναι ὁ ἄνθρωπος πού ἀναγεννήθηκε πνευματικά καί βοηθάει γιά τήν πνευματική ἀναγέννηση τῶν παιδιῶν ὅλου τοῦ κόσμου, γιά νά ἐξασφαλίσουν τίς ψυχές τους στόν Παράδεισο»[20]. Βλέπετε; Τίς ψυχές ὅλου τοῦ κόσμου, τῶν παιδιῶν ὅλου τοῦ κόσμου.

«- Μερικοί, Γέροντα, πού δέν μποροῦν νά κάνουν παιδιά, σκέφτονται νά υἱοθετήσουν κάποιο παιδάκι. - Ναί, καλύτερα νά υἱοθετήσουν. Δέν πρέπει νά ἐπιμένουν», σᾶς εἶπα, μέ τίς μεθόδους τίς ἐξωσωματικές κ.λ.π. «Αὐτό πού θέλει ὁ ἄνθρωπος δέν εἶναι πάντοτε καί τό θέλημα τοῦ Θεοῦ. - Γέροντα, οἱ θετοί γονεῖς πρέπει σέ κάποια ἡλικία νά ποῦν στό παιδί ὅτι τό ἔχουν υἱοθετήσει; - Ἔ, τό καλύτερο εἶναι νά τό ποῦν στό παιδί σέ κάποια ἡλικία. Ἀλλά αὐτό πού ἔχει σημασία εἶναι νά ἀγαποῦν πολύ καί σωστά τό παιδί. Ὑπάρχουν παιδιά πού ζοῦν μέ τούς πραγματικούς γονεῖς τους καί ἀγαποῦν ἄλλους ἀνθρώπους πιό πολύ, γιατί οἱ γονεῖς δέν ἔχουν ἀγάπη»[21]. Ὑπάρχουν τέτοια. Ξέρω ἕνα μικρό παιδί πού ὅλο πάει σέ ἄλλο σπίτι! Τώρα θά πεῖς, δέν τό ἀγαπᾶνε οἱ γονεῖς του; Τό ἀγαπᾶνε ἀλλά.. τέλος πάντων συμβαίνει κι αὐτό. Ἄν τά παιδιά πάρουν ἀγάπη, μετά δέν θά ἀντιδράσουν ὅταν θά μάθουν ὅτι ξέρεις δέν εἶναι ὁ σαρκικός μπαμπάς αὐτός. Ἄν ζεῖ ἐν Χριστῷ ὁ πατέρας καί τό παιδί τό βάλει στήν ἐν Χριστῷ ζωή, ἐγώ σᾶς λέω, γιατί νά μήν ποῦμε ὅτι εἶναι καί σαρκικός πατέρας; Μέ ποιά ἔννοια; Ἀφοῦ κοινωνᾶνε καί οἱ δυό τήν ἴδια σάρκα, τήν σάρκα τοῦ Χριστοῦ, τό ἴδιο αἷμα, τό αἷμα τοῦ Χριστοῦ. Ἄρα, δέν εἶναι; Καί εἶναι καί πιό πολύ ἀπό ἕναν σαρκικό πατέρα πού δέν κάνει πνευματική ζωή καί δέν δίνει στό παιδί του τό πνεῦμα τοῦ Χριστοῦ. Ἁπλῶς τούς συνδέει τό ἴδιο αἷμα. Τώρα κι αὐτό δέν εἶναι τόσο δυνατή ἕνωση. Ἡ πραγματική ἕνωση εἶναι ὅταν ἔχεις καί ἴδιο πνεῦμα. Ἴδιο αἷμα καί ἴδιο πνεῦμα. Κι αὐτή εἶναι ἡ ἕνωση πού ζοῦμε μέσα στήν Ἐκκλησία. Γι’ αὐτό μεταξύ μας εἴμαστε πιό πολύ ἀδέλφια, πιό πολύ συγγενεῖς, παρά μέ τούς σαρκικούς μας συγγενεῖς, οἱ ὁποῖοι δέν ἔχουνε τό ἴδιο πνεῦμα πολλές φορές.. βρίζουν τούς παπάδες, βρίζουν τήν Ἐκκλησία.. Καί πού ἔχεις τήν ἴδια ρίζα σαρκικά, τί ἔγινε; Δέν ὑπάρχει κοινωνία ψυχῶν καί ἕνωση πνευματική. Δέν μποροῦν νά σέ καταλάβουν.

Αὐτά ἤθελα νά σᾶς πῶ. Τελειώσαμε καί τό κεφάλαιο γιά τίς περιπτώσεις τῆς ἀτεκνίας. Βλέπετε ὁ Γέροντας ἁπλά πράγματα λέει, ἀλλά πολύ σοφά μέσα ἀπό τήν πράξη, ἀπό τήν πείρα του. Καί μοῦ κάνει ἐντύπωση, πῶς τά θυμᾶται καί μέ λεπτομέρειες! Ἀλλά εἶχε καθαρό νοῦ, γιατί ἔκανε προσευχή πολλή.

Ἐρ. : Ἔχω μιά ἀπορία λίγο ἄσχετη. Πῶς γίνεται κοσμικά ζευγάρια, πού δέν ἔχουν σχέση μέ τήν Ἐκκλησία, νά ἔχουν εὐτυχισμένη ζωή.. καί τά παιδιά τους…

Ἀπ. : Θά γίνει ἄχρι καιροῦ. Καί πάλι ἐξωτερικά, ἔτσι τό βλέπουμε ἐμεῖς. Ἡ καρδούλα τοῦ καθενός ξέρει ἄν εἶναι εὐτυχισμένος, ἔτσι; Ἄν ἀνοίξεις τήν καρδιά ἑνός ἀνθρώπου πού δέν ἔχει σχέση μέ τόν Θεό, θά δεῖς ὅτι δέν εἶναι εὐτυχισμένος. Σέ τελική ἀνάλυση δέν εἶναι. Γιατί δέν μπορεῖς νά εἶσαι εὐτυχισμένος, ὅταν εἶσαι ἄδειος. Δέν μπορεῖς.

Ἐρ. : ……………………

Ἀπ. : Ὄχι, πρίν. Σ’ αὐτή τή ζωή.

Ἐρ. : ……………………

Ἀπ. : Ὅταν θά ἔρθει ἕνας καρκίνος, θά ἔρθει ἕνας θάνατος, θά ἀρχίσει νά πεθαίνει ὁ ἕνας μετά τόν ἄλλον, τί θά κάνουν; Τότε νά δεῖς, πῶς ἀντιμετωπίζει τόν θάνατο. Κατάλαβες; Ἐκεῖ κρινόμαστε.

Ἐρ. : ……………………

Ἀπ. : Γιατί, ὅπως τά ἔχει κάνει ὁ Θεός, ἔχουν τήν σημασία τους ὅλα. Ἄλλο εἶναι νά μεγαλώνεις στήν κοιλία τῆς μητέρας σου καί νά περάσεις τίς πιό κρίσιμες ὧρες σου, πού εἶναι οἱ πρῶτες ὧρες τῆς ζωῆς σου, μέσα στήν μητέρα σου, καί ἄλλο νά τίς περάσεις μέσα σέ μιά ξένη μητέρα, ὅ,τι καί νά ’ναι αὐτή. Καί ἀκόμα χειρότερα σ’ ἕναν σωλήνα. Τό παιδί τοῦ σωλήνα, πού λέμε. Σίγουρα δέν θά ἔχει πνευματικά καί ψυχολογικά προβλήματα αὐτό τό παιδί; Δέν θά ἔχει ἔλλειμμα ἀγάπης; Ἐδῶ λέει ὁ Γέροντας ὅτι -θά τό δοῦμε ἀργότερα- καί οἱ μητέρες πού δέν θηλάζουν τά παιδιά, τά παιδιά ἔχουν ἔλλειμμα ἀγάπης, καί μετά, λέει, παίρνουν τό μπουκάλι τῆς μπύρας γιά νά παρηγορηθοῦνε. Γιατί τούς λείπει αὐτή ἡ ζεστασιά τῶν πρώτων μηνῶν καί τῶν πρώτων ἐτῶν πού ἀπολαμβάνει ἕνα παιδάκι πού θηλάζει ἀπό τήν μητέρα του.

Ἐρ. : …Κάτι ἄσχετο.. Ἡ γυναίκα τοῦ Λώτ εἶναι ἴδια περίπτωση μέ τήν γυναίκα τοῦ Ἰώβ…;

Ἀπ. : Δέν μᾶς λέει ἡ Ἁγία Γραφή ὅτι ἤτανε τόσο πολύ ἡ γυναίκα τοῦ Λώτ, ἀλλά εἶχε μιά περιέργεια. Ἴσως αὐτή τήν γυναικεία περιέργεια, τήν κενοδοξία ἄς ποῦμε καί γύρισε πίσω. Ἀλλά ἦταν ὁπωσδήποτε μιά περιφρόνηση τοῦ Θεοῦ, μιά περιφρόνηση τῆς ἐντολῆς τοῦ Θεοῦ. Ἀφοῦ σοῦ εἶπε κυρά μου, δέν θά κοιτάξεις πίσω, τί γυρνᾶς καί κοιτᾶς..;

Ἐρ. : Ὅμως οἱ κόρες τοῦ Λώτ εἶχαν κάποια διαφθορά..

Ἀπ. : Καί αὐτές, λέει ἡ Ἁγία Γραφή, ὅτι τό κάνανε γιατί φοβήθηκαν ὅτι χάθηκε ὅλος ὁ κόσμος. Γι’ αὐτό τό κάνανε. Σοῦ λέει, δέν ὑπάρχει ἄλλος ἄνθρωπος.. καί γι’ αὐτό κάνανε αὐτή τήν ἁμαρτία μέ τόν πατέρα τους.

Ἐρ. : ………………….

Ἀπ. : Πολύ πιθανόν κι αὐτό. Τώρα… Ἀλλά εἶναι ἡρωισμός, νά ζεῖς μέσα στά Σόδομα καί τά Γόμορρα καί νά εἶσαι ὅπως ἦταν ὁ Λώτ, ὁ ὁποῖος ἤτανε ἅγιος μέσα στά Σόδομα καί τά Γόμορρα. Καί αὐτό εἶναι καί γιά μᾶς, πού λέμε, δέν μποροῦμε, σήμερα ἔχει χαλάσει ἡ κοινωνία, οἱ γυναῖκες δέν ντύνονται σωστά κ.λ.π.. δέν μπορῶ νά μήν ἁμαρτάνω. Μπορεῖς! Ὁ Λώτ πῶς μποροῦσε, πού ἦταν ἀκόμα χειρότερα τότε τά πράγματα; Ἅμα προσέξεις, μπορεῖς. Ἀλλιῶς θά ἦταν ἄδικος ὁ Θεός, νά σοῦ ζητάει πράγματα πού δέν μπορεῖς νά κάνεις.

[1] Οἰκογενειακή ζωή, Ἁγίου Παϊσίου Ἁγιορείτου, Λόγοι Δ’, Ἱερό Ἡσυχαστήριο Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Θεολόγος, 2002, (στό ἑξῆς: Οἰκογενειακή ζωή, Ἁγίου Παϊσίου Ἁγιορείτου).

[2] Οἰκογενειακή ζωή, Ἁγίου Παϊσίου Ἁγιορείτου.

[3] Ὅ.π.

[4] Ὅ.π.

[5] Ὅ.π.

[6] Ὅ.π.

[7] Ὅ.π.

[8] Ὅ.π.

[9] Ὅ.π.

[10] Ὅ.π.

[11] Α΄Κορ. 7, 2.

[12] Α΄Κορ. 7, 7.

[13] Ἰώβ 2, 9δ.

[14] Οἰκογενειακή ζωή, Ἁγίου Παϊσίου Ἁγιορείτου.

[15] Ὅ.π.

[16] Ὅ.π.

[17] Ὅ.π.

[18] Ὅ.π.

[19] Ὅ.π.

[20] Ὅ.π.

[21] Ὅ.π.