Η άσκηση της σιγής του οσίου Σεραφείμ
Αγιος Ιουστίνος Πόποβιτς
Για τους υψηλούς του αγώνες και την θεάρεστη ζωή του ο όσιος Σεραφείμ αξιώθηκε να λάβει από τον Θεό το χάρισμα της διορατικότητας. Αλλά εκείνος ακόμη περισσότερο απέφευγε την δόξα των ανθρώπων και στρεφόταν προς την ησυχαστική ζωή και την άσκηση.
Το 1806 ο ηγούμενος της μονής του Σάρωφ π. Ησαΐας παραιτήθηκε λόγω ασθενείας και γήρατος και η αδελφότητα εξέλεξε ομόψυχα και ομόφωνα τον όσιο Σεραφείμ. Αυτός όμως το αρνήθηκε τόσο λόγω της βαθιάς του ταπεινοφροσύνης όσο και για την άκρα αγάπη του προς την έρημο και την ησυχία. Για ηγούμενο τότε εξέλεξαν τον π. Νήφωνα, γνωστό από παιδί στον όσιο Σεραφείμ.
Μετά τον θάνατο του π. Ησαΐα (1807), ο όσιος Σεραφείμ δεν μετέβαλε τρόπο αναχωρητικής ζωής άλλα πρόσθεσε νέα ιδιότητα στην άσκησή του αναλαμβάνοντας τον αγώνα της σιωπής. Σ’ αυτούς που τον επισκέπτονταν στην έρημο δεν παρουσιαζόταν. Αν συνέβαινε να συναντήσει κάποιον στο δάσος, έπεφτε κάτω με το πρόσωπο στη γη και δεν σήκωνε τα μάτια του μέχρις ότου ν’ απομακρυνθεί ο διαβάτης.
Μέσα σε τέτοια σιωπή πέρασε τρία χρόνια. Λίγο νωρίτερα είχε παύσει να επισκέπτεται το κοινόβιο του Σάρωφ τις Κυριακές ή τις εορτές. Μία φορά την εβδομάδα, κατά την Κυριακή, ένας αδελφός του έφερνε τροφή στο ερημητήριό του, ιδίως τον χειμώνα, όταν ο όσιος δεν είχε τα λαχανικά του.
Όταν ο αδελφός έμπαινε στον προθάλαμο, ο γέροντας λέγοντας μέσα του «αμήν» άνοιγε την πόρτα με το κεφάλι σκυμμένο προς την γη. Και μόλις έμελλε να αναχωρήσει ο αδελφός, ο όσιος έβαζε μέσα στο σκεύος, που ήταν επάνω στο τραπέζι, ένα κομματάκι ψωμί ή λίγο ξυνολάχανο και έτσι γνωστοποιούσε στον αδελφό τι ήθελε να του φέρει την επόμενη εβδομάδα.
Όλα αυτά όμως ήσαν εξωτερικά τεκμήρια της σιγής του. Την ουσία της πολύμοχθης ασκήσεως του οσίου συνιστούσε, όχι η εξωτερική αποχή από την επικοινωνία, αλλά η ησυχία του νου, η αποταγή κάθε βιοτικού λογισμού χάριν της καθαρότατης και τελειότατης αφιερώσεώς του στον Θεό.
Πολλοί αδελφοί θλίβονταν υπερβολικά λόγω της απομακρύνσεως αυτής του οσίου από την άμεση επικοινωνία μαζί τους και λόγω της επιδόσεώς του στον αγώνα της σιγής. Μερικοί μάλιστα ακόμη και τον κατηγορούσαν που αποσύρθηκε στην απομόνωση, ενώ σε κοινωνία με την αδελφότητα θα την οικοδομούσε με λόγους και έργα, χωρίς να παραβλάπτεται η ευλογημένη πορεία της δικής του ψυχής.
Αλλά σ’ όλες αυτές τις μομφές ο όσιος απαντούσε με τους λόγους του αγίου Ισαάκ του Σύρου: «Αγάπησε την ησυχία, διότι αυτή αξίζει πολύ περισσότερο από το να διατρέφεις τους πεινασμένους του κόσμου»· επίσης με τους λόγους του αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου: «Είναι θαυμάσιο το να θεολογείς χάριν του Θεού, περισσότερο όμως συμφέρει να καθαρίσεις τον εαυτό σου χάριν Εκείνου».
Με την πολύμοχθη άσκηση της σιωπής ο όσιος Σεραφείμ καθάριζε κατά τον τελειότερο τρόπο και φώτιζε την δικαία του ψυχή οδηγώντας την όλο και περισσότερο στο μυστήριο της θείας θεωρίας, αφού αφόπλισε παντελώς τον πολέμιό του. Τι πνευματικούς καρπούς έφερε η άσκηση αυτή στον μακάριο Σεραφείμ το βλέπει κανείς καθαρά στις διδαχές του περί ησυχίας, οι οποίες βασίζονταν αναμφιβόλως και επί της προσωπικής του πείρας.
«Όταν παραμένουμε σε σιγή», έλεγε αργότερα, ο διάβολος δεν επιτυγχάνει τίποτε κατά του κρυπτού ανθρώπου της καρδίας (Α’ Πέτρ. 3:4)· εννοείται βέβαια η σιγή του νου. Η σιγή γεννά στην ψυχή του ησυχαστή διαφόρους καρπούς του Πνεύματος. Από την μόνωση και την σιγή γεννιούνται η κατάνυξη και η πραότητα. Ενωμένη με άλλες πνευματικές εργασίες, η προσευχητική σιγή ανυψώνει τον άνθρωπο προς την ευσέβεια, τον φέρνει κοντά στον Θεό και τον κάνει επίγειο άγγελο. Συ μόνο κάθισε στο κελί σου με νήψη και σιγή· κοπίαζε με κάθε δυνατό τρόπο να πλησιάσεις τον Κύριο και Εκείνος είναι έτοιμος από άνθρωπο να σε κάνει άγγελο: “Και επί τίνα επιβλέψω, αλλ’ ή επί τον ταπεινόν και ησύχιον και τρέμοντα τους λόγους μου;” (Ησ. 66:2). Εκτός των άλλων πνευματικών αποκτημάτων, καρπός της σιγής είναι η ειρήνη της ψυχής. Η σιγή διδάσκει την ησυχία και την αδιάλειπτη προσευχή, ενώ η εγκράτεια κάνει τον λογισμό αρρέμβαστο. Αυτόν που κατορθώνει την σιγή, τον αναμένει ειρηνική διάθεση.
Έτσι ο όσιος Σεραφείμ προχωρώντας στην άσκηση της σιγής απέκτησε τα ανώτερα πνευματικά χαρίσματα, παρηγορούμενος από την θεία χάρη και αισθανόμενος στην καρδιά άρρητη χαρά εν Πνεύματι Αγίω (Ρωμ. 14:17).
Από το βιβλίο: Αρχιμ. Ιουστίνου Πόποβιτς, Οσίου Σεραφείμ του Σαρώφ Βίος, Εκδόσεις «Το Περιβόλι της Παναγίας», Θεσσαλονίκη 1991, σελ. 36, 38.
https://wra9.blogspot.com/2022/01/blog-post_108.html
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου