ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 25-3-2022
Σύν Θεῷ τήν Παρασκευή στίς 6.30 ἔως 8.00 μ.μ. θά πραγματοποιηθεῖ ἡ ἀκολουθία τῶν Χαιρετισμῶν τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου (Γ' στάση) στήν Ἱερά Μονή τῆς Ἁγίας Τριάδος Ἐδέσσης.
Τετάρτη 23 Μαρτίου 2022
F. Savvas the Athonite on discernment (or discretion)
Father Savvas is a hieromonk in the Monastery of Holy Trinity, Edessa, Macedonia, Greece. He has a degree in Dentistry and in Theology.
Ἐπιστολές τοῦ Ἀββᾶ Ἰουστίνου Πόποβιτς
Η Θεανθρώπινη εξέλιξη
* Ζητάς να σου απαντήσω στο ερώτημα, αν μπορεί ή επιστημονική αντίληψη περί της εξελίξεως του κόσμου και του ανθρώπου να συνυπάρξει με την παραδοσιακή ορθόδοξη αίσθηση και γνώση. Ακόμη, ρωτάς ποιά, το ποιά είναι στην περίπτωση αυτή ή στάση των Πατέρων και για το αν υπάρχει γενικώς ή ανάγκη για μια τέτοια συνύπαρξη. Με πολλή συντομία λοιπόν γράφω τα έξης:
Ή ανθρωπολογία της Καινής Διαθήκης στήκει και πίπτει επάνω στην ανθρωπολογία της Παλαιάς. Όλο το Ευαγγέλιο της Παλαιάς Διαθήκης: ό άνθρωπος - εικόνα του Θεού! Όλο το Ευαγγέλιο της Καινής Διαθήκης: ό Θεάνθρωπος - εικόνα του άνθρωπου. Ότι ουράνιο, θείο, αιώνιο, αθάνατο και αμετάβλητο στον άνθρωπο αποτελεί μέσα του την εικόνα του Θεού, το θεοειδές του ανθρώπου.
Αυτό το θεοειδές στον άνθρωπο κακοποιήθηκε με την εθελούσια αμαρτία εκείνου, με την σύμπραξη με τον διάβολο, μέσω της αμαρτίας και του θανάτου ως απόρροιας της παραβάσεως. Γι' αυτό και ο Θεός έγινε άνθρωπος, για να ανακαινίσει την εφθαρμένη από την αμαρτία εικόνα Του.
Γι' αυτό ενηνθρώπησε και έμεινε στον κόσμο των ανθρώπων ως Θεάνθρωπος, ως Εκκλησία, για να προσφέρει στην εικόνα του Θεού - τον άνθρωπο - όλα τα απαραίτητα μέσα ώστε αυτός ο παραμορφωμένος θεόμορφος άνθρωπος να μπορέσει μέσα στο Θεανθρώπινο σώμα της Εκκλησίας, με την βοήθεια των ιερών μυστηρίων και των αρετών, να ωριμάσει: «εις άνδρα τέλειον, εις μέτρον ηλικίας του πληρώματος του Χριστού» (Εφ. 4, 13).
Αυτή είναι η θεανθρώπινη εξέλιξη του ανθρώπου, αυτή και η θεανθρώπινη ανθρωπολογία. Ο σκοπός του θεοειδούς όντος που λέγεται άνθρωπος είναι ένας: να γίνει σταδιακά τέλειος όπως ο Θεός Πατήρ, να γίνει θεός κατά χάριν, να επιτύχει την θέωση, την θεοποίηση, την Χριστοποίηση, την Τριαδοποίηση. Κατά τους Αγίους Πατέρες, «Θεός ενηνθρώπησε, ίνα ο άνθρωπος Θεός γένηται» (Μέγας Αθανάσιος).
Όμως, οι αποκαλούμενες «επιστημονικές» ανθρωπολογίες διόλου δεν αναγνωρίζουν το θεοειδές της ανθρώπινης υπάρξεως. Με αυτό, αρνούνται προκαταβολικά την Θεανθρώπινη εξέλιξη του ανθρωπίνου όντος.
Ἅγιος Παΐσιος: Ἡ ἀγάπη μεταξὺ τῶν ἀδελφῶν
Οἱ γονεῖς πρέπει νὰ καλλιεργοῦν τὴν ἀγάπη μεταξὺ τῶν παιδιῶν καί, ὅταν θέλουν νὰ ἐνισχύσουν τὸ πιὸ ἀδύνατο, νὰ προετοιμάζουν τὸ ἔδαφος παίρνοντας τὴν συγκατάθεση τοῦ δυνατώτερου ἀδελφοῦ.
Νὰ τὸν βοηθήσουν δηλαδὴ νὰ καταλάβη ὅτι πράγματι τὸ ἄλλο παιδὶ ἔχει ἀνάγκη.
Ἡ δικαιοσύνη εἶναι τοῦ Θεοῦ καὶ πρέπει νὰ ἀπονέμεται καὶ στὸν μεγάλο καὶ στὸν μικρὸ ἐξίσου.
Στὸν μεγάλο μὲ σεβασμό, στὸν μικρὸ μὲ ἀγάπη, χωρὶς νὰ βλαφθῆ. Αὐτὸ τὸ ἀναφέρει καὶ τὸ Δευτερονόμιο[1].
Ἂν λ.χ. φταίη ὁ μεγάλος, θὰ δικαιώσουμε τὸν μικρό, χωρὶς νὰ θίξουμε τὸν μεγάλο μπροστὰ στὸν μικρό, ἀλλὰ θὰ συζητήσουμε μαζί του ἰδιαίτερα, ὥστε νὰ τοῦ δώσουμε νὰ καταλάβη τὸ σφάλμα του.
– Γέροντα, ἡ ζήλεια ποὺ παρουσιάζεται συνήθως στὰ μεγαλύτερα ἀδέλφια πρὸς τὰ μικρότερα πῶς ἀντιμετωπίζεται;
– Ἡ ζήλεια εἶναι πάθος. Ὅταν ὅμως ἕνα παιδάκι εἶναι τριῶν ἐτῶν καὶ ἡ μάνα του θηλάζη τὸ νεογέννητο ἀδελφάκι του, εἶναι κάπως δικαιολογημένο νὰ τὸ ζηλεύη, γιατὶ πρὶν ἀπὸ λίγο καιρὸ θήλαζε καὶ αὐτό.
ΘΕΛΕΤΕ νά ἀκούτε καλά καί ὠφέλιμα νέα, πέρα ἀπό πανδημίες καί πολέμους; ΤΟΤΕ ΔΙΑΒΑΖΕΤΕ ΚΑΘΕ ΗΜΕΡΑ αὐτόν τόν ἀλφαβητικό κανόνα πρός Την Θεοτόκο πού ψάλλουμε στήν ἑορτή τοῦ Εὐαγγελισμοῦ.
Ἦχος δ'
«Ἀνοίξω τὸ στόμα μου καὶ πληρωθήσεται Πνεύματος, καὶ λόγον ἐρεύξομαι, τῇ Βασιλίδι Μητρί, καὶ ὀφθήσομαι, φαιδρῶς πανηγυρίζων, καὶ ᾄσω γηθόμενος, ταύτης τήν Σύλληψιν».
ᾈδέτω σοι Δέσποινα, κινῶν τὴν λύραν τοῦ Πνεύματος, Δαυῒδ ὁ Προπάτωρ σου· Ἄκουσον θύγατερ, τὴν χαρμόσυνον, φωνὴν τὴν τοῦ Ἀγγέλου· χαρὰν γὰρ μηνύει σοι, τὴν ἀνεκλάλητον.
Ὁ Ἄγγελος
Βοῶ σοι γηθόμενος· κλῖνον τὸ οὖς σου καὶ πρόσχες μοι, Θεοῦ καταγγέλλοντι, σύλληψιν ἄσπορον· εὗρες χάριν γάρ, ἐνώπιον Κυρίου, ἣν εὗρεν οὐδέποτε, ἄλλη τις Πάναγνε.
Ἡ Θεοτόκος
Γνωσθήτω μοι Ἄγγελε, τῶν σῶν ῥημάτων ἡ δύναμις, πῶς ἔσται ὃ εἴρηκας; λέγε σαφέστατα, πῶς συλλήψομαι, Παρθένος οὖσα Κόρη; πῶς δὲ καὶ γενήσομαι, Μήτηρ τοῦ Κτίστου μου;
Ὁ Ἄγγελος
Δολίως με φθέγγεσθαι, διαλογίζῃ ὡς ἔοικε· καὶ χαίρω θεώμενος, τὴν σὴν ἀσφάλειαν, θάρσει Δέσποινα· Θεοῦ γὰρ βουλομένου, ῥαδίως περαίνεται, καὶ τὰ παράδοξα.
Ἡ Θεοτόκος
Ἐξέλιπεν Ἄρχων ἐξ Ἰούδα, ὁ χρόνος ἐφέστηκε λοιπόν, καθ' ὃν ἀναφανήσεται, ἡ τῶν ἐθνῶν ἐλπὶς ὁ Χριστός, σὺ δὲ πῶς τοῦτον τέξομαι, Παρθένος οὖσα, σαφήνισον.
Ὁ Ἄγγελος
Ζητεῖς παρ' ἐμοῦ γνῶναι Παρθένε, τὸν τρόπον συλλήψεως τῆς σῆς, ἀλλ' οὗτος ἀνερμήνευτος· τὸ Πνεῦμα δὲ τὸ Ἅγιον, δημιουργῷ δυνάμει σοι, ἐπισκιάσαν ἐργάσεται.
Περὶ τοῦ ὅτι σ᾿ ἐκεῖνον ποὺ προσεύχεται νοερῶς ἀπὸ τὸ βάθος τῆς καρδιᾶς του μέχρι πόνου, ὁ πόνος προξενεῖ τὴν αἴσθηση καὶ τὴν γεύση τῆς ἀγαθότητος καὶ τῆς γλυκύτητος τοῦ Κυρίου, ἡ ὁποία ἐμφανίζεται στὸν ἐσωτερικὸ ἄνθρωπο συγχρόνως μὲ τὴν συνεχῆ κατάνυξη ποὺ προκαλεῖται ἀπὸ τὰ λόγια τοῦ Θεοῦ καὶ ἀπὸ τὰ ρητὰ τῆς Ἁγίας Γραφῆς καὶ κάθε πνευματικὸ λόγο.
ΛΟΓΟΣ ΣΤ΄
Περὶ τοῦ ὅτι σ᾿ ἐκεῖνον ποὺ προσεύχεται νοερῶς ἀπὸ τὸ βάθος τῆς καρδιᾶς του μέχρι πόνου, ὁ πόνος προξενεῖ τὴν αἴσθηση καὶ τὴν γεύση τῆς ἀγαθότητος καὶ τῆς γλυκύτητος τοῦ Κυρίου, ἡ ὁποία ἐμφανίζεται στὸν ἐσωτερικὸ ἄνθρωπο συγχρόνως μὲ τὴν συνεχῆ κατάνυξη ποὺ προκαλεῖται ἀπὸ τὰ λόγια τοῦ Θεοῦ καὶ ἀπὸ τὰ ρητὰ τῆς Ἁγίας Γραφῆς καὶ κάθε πνευματικὸ λόγο.
Εὐλόγησον πάτερ.
Μελέτα ἀδιαλείπτως, ταπεινὲ Μοναχέ, τὴν ἱερὴ μελέτη τῆς νοερᾶς προσευχῆς ἀπὸ τὸ βάθος τῆς καρδιᾶς σου, μέχρι νὰ γίνει ἡ καρδιά σου ὅλως διόλου εὐχή, ὅπως γίνεται τὸ σίδερο ὅμοιο μὲ τὴν φωτιὰν ὅταν πυρακτώνεται. Ἐπίσης, ἐπίμενε σ᾿ αὐτὴν τὴν καρδιακὴ εὐχή, μέχρι νὰ γίνει πληγὴ μέσα σου, ἐκεῖ ποὺ μελετᾶται αὐτὴ ἡ εὐχή. Διότι αὐτὴ ἡ πληγὴ ποὺ λαμβάνεις θεληματικὰ ἀπὸ τὴν βίαιή σου εὐχή -μάρτυς μου ὁ Θεός- θὰ σοῦ γίνει μία πνευματικὴ πηγὴ τῆς θεϊκῆς κατάνυξης, ἀπὸ τὴν ὁποία θὰ ἀναβλύζει πάντοτε ἡ κατάνυξη, χωρὶς καμμία βία. Ὅταν ὅμως μὲ τὴν Χάρη τοῦ Χριστοῦ φθάσεις σ᾿ αὐτὴν τὴν πνευματικὴ κατάσταση, τότε γεύεσαι μυστικῶς τὴν ἀγαθότητα τοῦ Κυρίου σου. «Γεύσασθε» λέγει ὁ προφήτης, «καὶ ἴδετε, ὅτι χρηστὸς ὁ Κύριος» (Ψλμ. λγ΄ 9), δηλαδὴ ἀφοῦ γεύεσαι μυστικῶς τὴν Χάρη τοῦ Κυρίου, πληροφορεῖσαι καὶ καταλαβαίνεις φανερῶς ὅτι ὁ Κύριος σου Ἰησοῦς Χριστὸς ποὺ μελετᾶς εἶναι ὑπερβολικῶς γλυκύτατος καὶ πέρα ἀπὸ κάθε γλυκύτητα.
Σκέψου λοιπὸν τώρα, ταπεινέ· ἂν ἀπὸ αὐτὴν τὴν λίγη Χάρη, ποὺ γεύθηκες μυστικῶς, κατάλαβες καὶ βεβαιώθηκες, ὅτι ὁ Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστὸς εἶναι τόσο γλυκὺς στὴν ψυχή σου, στὴν καρδιά σου, στὴν διάνοιά σου καὶ σ᾿ ὅλο τὸ ἐσωτερικό σου, ποὺ δὲν μπορεῖς νὰ διηγηθεῖς, ἄραγε, ὅταν βγεῖ ἡ ψυχὴ ἀπὸ τὸ σῶμα καὶ πάει πρὸς τὸν ἴδιο τὸν Κύριο καὶ Θεό της καὶ ἀπολαύσει τὰ ἀγαθὰ ἐκεῖνα, τὰ ὁποῖα γήινο μάτι δὲν τὰ εἶδε, αὐτὶ σαρκικὸ δὲν τὰ ἄκουσε καὶ καρδιὰ ρυπαρὴ δὲν τὰ σκέφθηκε (πρβλ. Α΄ Κορ. β΄ 9), τότε -λέγω- ὅταν θὰ ἀπολαύσει ὅλα ἐκεῖνα, ποὺ δὲν εἶναι δυνατὸ στὸν ἄνθρωπο νὰ τὰ ἐκφράσει (ὅταν βλέπει πρόσωπο πρὸς πρόσωπο τὸν δημιουργὸ της Κύριο, τὸν ἀνέκφραστο καὶ ἀκατανόητο), τότε σὰν τί λογῆς χαρὰ καὶ ἀγαλλίαση θὰ ἔχει ἐκείνη ἡ ψυχή; Πράγματι, σοῦ λέγω, ἀγαπητέ, ὅτι ἂν κάποιος τὸ στοχαστεῖ μὲ μεγάλη σύνεση καὶ ἀκρίβεια, γίνεται ἄφωνος σὰν τὸ ψάρι καὶ δὲν ἔχει τί νὰ ὁμιλήσει.
Οἱ ἅγιοι Μάρτυρες Χρύσανθος καί Δαρεία: Τό εὐλογημένο ζευγάρι
ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΜΑΡΤΥΡΕΣ ΧΡΥΣΑΝΘΟΣ ΚΑΙ ΔΑΡΕΙΑ: ΤΟ ΕΥΛΟΓΗΜΕΝΟ ΖΕΥΓΑΡΙ
ΛΑΜΠΡΟΣ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΣ Θεολόγος – Καθηγητής
Στη χορεία των αγίων της Εκκλησίας μας υπάρχουν και πάμπολλα ανδρόγυνα, οι οποίοι αγίασαν μέσα στον ευλογημένο γάμο τους. Άλλωστε ο γάμος για την Εκκλησία μας είναι τρόπος ζωής και δρόμος σωτηρίας. Ένα από αυτά τα ευλογημένα και άγια ζευγάρια είναι οι άγιοι Χρύσανθος και Δαρεία, οι καλλίμαχοι Μάρτυρες της αρχαίας Εκκλησίας..
Καταγόταν από την Αλεξάνδρεια, η οποία είχε καταστεί, από τα πρωτοχριστιανικά χρόνια, ένα από τα σπουδαιότερα χριστιανικά κέντρα. Έζησαν στα χρόνια του αυτοκράτορα Νουμεριανού (243-284), όπου οι διωγμοί κατά των Χριστιανών βρισκόταν στην κορύφωσή τους. Ο διάβολος, δια των ειδωλολατρών Ρωμαίων αυτοκρατόρων και την παρότρυνση των ειδωλολατρικών σκοταδιστικών και αδίστακτων ιερατείων, εξαπέλυαν φοβερούς διωγμούς κατά των Χριστιανών, οι οποίοι συλλαμβάνονταν κατά χιλιάδες σε όλη την αυτοκρατορία, βασανίζονταν φρικτά και όσοι δεν δέχονταν να απαρνηθούν το Χριστό, θανατώνονταν με τους πλέον επώδυνους και απάνθρωπους τρόπους.
Ο Χρύσανθος ήταν γιός ενός φανατικού ειδωλολάτρη και επιφανούς αξιωματούχου, του Πολέμωνος. Παρά την παγανιστική πίστη που ενέβαλλε στο παιδί του από τη νηπιακή ηλικία και την αυστηρή επιτήρηση, να μην κατηχηθεί στην χριστιανική πίστη, την οποία θεωρούσε, όπως όλοι οι ειδωλολάτρες, ως «απαίσια δειδιδαιμονία», ο γιός του, οδηγούμενος από τη θεία χάρη, κατηχήθηκε κρυφά από κάποιο ένθερμο χριστιανό, ασπάσθηκε την χριστιανική πίστη και έλαβε το άγιο Βάπτισμα από κάποιο άγιο Επίσκοπο. Ο Χρύσανθος εντάχτηκε ως συνειδητός Χριστιανός στην Εκκλησία της Αλεξάνδρειας.
Μόνο ἡ μετάνοια καταργεῖ ἤ μεταθέτει τό σχέδιο τοῦ Θεοῦ
«Μόνο η μετάνοια καταργεί ή μεταθέτει το σχέδιο του Θεού. Αν προσέχαμε όλα αυτά τα σημάδια που μας δίνονται, θα είμαστε και προσεκτικότεροι στη ζωή μας...
Εγώ δεν σας κρύβω ότι φοβάμαι, τρέμω ότι ο λαός μας θα πληρώσει, γιατί αποδώσαμε με την αρχαία έννοια της λέξεως την ύβριν στον Ιησού Χριστό.
Ναι, θα πληρώσουμε και πολύ ακριβά. Δεν ξέρουμε πότε...
Σας είπα η κιβωτός 120 χρόνια κατασκευαζόταν, γιατί περίμενε ο Θεός την επιστροφή των ανθρώπων. Δεν ξέρω, ο Θεός πάντως να μας ελεήσει, όσο εγκαίρως, να μετανοήσουμε και να επιστρέψουμε στην καθαρή πίστη, στον Ιησού Χριστό...» (Πράξεις, ομιλία 170η)».
«Είχε πει ο Πλήθων μία κουβέντα -που δίδασκε ειδωλολατρεία- όταν προ ετών την διάβασα έμεινα έκπληκτος: «Και όμως [είπε], κάποια ημέρα η Ελλάς θα ξαναγίνει ειδωλολατρική!»
Αυτό, όταν το διάβασα ανατρίχιασα, γιατί το πίστεψα και εκεί στους πρόποδες του Ταϋγετου, εκεί που ήταν ο Πλήθων και δίδασκε, πήγε ο δικός μας ο Θεοδωρακόπουλος, να ιδρύσει Σχολή, συνεχιστής εκείνης της Σχολής του Πλήθωνος, που δίδασκε ειδωλολατρεία. Είναι αξιοθρήνητο πράγμα!» (Βασιλειών Γ’, ομιλία 19η)».
Παραδίδοντας σε εμάς τους Νεοέλληνες ενα εξαιρετικό μάθημα φιλοπατρίας, με την ελληνορωμαίικη έννοια, ο αείμνηστος πατήρ Αθ. Μυτιληναίος κλείνει με τα εξής:
ΜΕΣΟΝΥΚΤΙΚΟΝ-ΟΡΘΡΟΣ-ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΠΡΟΗΓΙΑΣΜΕΝΩΝ Τ. ΔΩΡΩΝ 23-3-2022
https://youtu.be/DtEqrROU1XU
Συν Θεω ζωντανή μετάδοση τώρα: ΜΕΣΟΝΥΚΤΙΚΟΝ-ΟΡΘΡΟΣ-ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΠΡΟΗΓΙΑΣΜΕΝΩΝ Τ. ΔΩΡΩΝ 23-3-2022
23 Μαρτίου. Νίκωνος ὁσίου καὶ τῶν σὺν αὐτῷ 199 μαθητῶν αὐτοῦ μαρτύρων (†251). Ἁγιογραφικό ἀνάγνωσμα.
Ἁγιογραφικό ἀνάγνωσμα Τριθέκτης. Ἡσαΐας Ι΄ 12-20.
Ησ. 10,12 καὶ ἔσται, ὅταν συντελέσῃ Κύριος πάντα ποιῶν ἐν τῷ ὄρει Σιὼν καὶ ἐν Ἱερουσαλήμ, ἐπάξει ἐπὶ τὸν νοῦν τὸν μέγαν, τὸν ἄρχοντα τῶν Ἀσσυρίων, καὶ ἐπὶ τὸ ὕψος τῆς δόξης τῶν ὀφθαλμῶν αὐτοῦ.
Ησ. 10,12 Οταν όμως ο Κυριος ολοκλήρωση την παιδαγωγικήν τιμωρίαν στο όρος Σιών και εις την Ιερουσαλήμ, θα επιφέρη τιμωρίαν στον μεγάλον αυτόν και αλαζονικόν νουν, στον άρχοντα των Ασσυρίων, και εις όλην την μεγάλην αυτού δόξαν, την οποίαν αλαζονικώς παρατηρούν τα πλανεμένα μάτια του.