Ἡ λιτάνευσις τοῦ σταυρωμένου κατὰ τὸ «Σήμερον κρεμᾷται ἐπὶ ξύλου...»

358

Ἡ λιτάνευσις τοῦ σταυρωμένου κατὰ τὸ «Σήμερον κρεμᾷται ἐπὶ ξύλου...» τῆς ἀκολουθίας τῶν ἄγίων παθῶν γίνεται ὅπως εἶναι καρφωμένος ὁ ἐσταυρωμένος στὸν σταυρὸ ἢ χωριστά, καὶ ἢ σταύρωσις γίνεται στὸ μέσον τοῦ ναοῦ;

Ὅπως καὶ ἄλλοτε γράψαμε, ὸ ἐσταυρωμένος πῆρε τὴν μορφὴ ποῦ ἔχει σήμερα σὲ πολὺ μεταγενεστέρα ἐποχή. Στὸ Ἅγιον Ὄρος, στὶς Σλαβικὲς Ἐκκλησίες καὶ σὲ ἀκραία χωριὰ τῆς πατρίδος μας εἶναι ἀκόμη ἄγνωστος. Ἀντὶ ἐσταυ­ρωμένου λιτανεύεται ἡ εἰκόνα τῆς σταυρώσεως ἢ σταυρός, ἐπάνω στὸν ὁποῖο εἶναι ζωγραφισμένο τὸ σῶμα τοῦ Χρι­στοῦ ἢ ζωγραφισμένο μὲν χωριστά, ἀλλὰ καρφωμένο στὸν σταυρὸ κατὰ τρόπο ποῦ νὰ μὴ μπορῇ νὰ ἀποσπασθῆ ἀπὸ αὐτόν.

Τὸ ἴδιο καὶ ἡ ἀποκαθήλωσις πού γίνεται σήμερα κατὰ τὸ Εὐαγγέλιο τοῦ ἑσπερινοῦ τῆς Μεγάλης Παρασκευῆς εἶναι πολὺ νεωτέρα. Κατὰ τὴν παλαιοτέρα πρᾶξι κατὰ τὴν ὥρα αὐτὴ ἀπεσύρετο ἢ ἐκαλύπτετο ἡ εἰκόνα τῆς σταυρώ­σεως ἢ ὸ σταυρός, ὅπως τὸν περιγράψαμε ἀνωτέρω.

Ἔστω ὅμως κι' ἂν ἐπρόκειτο γιὰ νεωτερικὰ στοιχεῖα, καὶ ἡ λιτάνευσις τοῦ ἐσταυρωμένου κατὰ τὸ «Σήμερον κρεμᾷται...» καὶ ἡ ἀναπαράστασις τῆς ἀποκαθηλώσεως εἶναι πολὺ ἐντυπωσιακὰ καὶ συγκινοῦν καὶ κατανύσσουν τὸν λαό. Ἴσως καὶ ἡ σταύρωσις θὰ ἀπεδεικνύετο ἔξ ἴσου λαοφι­λὴς καὶ θὰ προξενοῦσε συγκινήσεις καὶ κατάνυξι στὸ ἐκκλησίασμα.Ἀλλὰ ἂς ἀφήσωμε τὰ πράγματα ὅπως ἔχουν γιὰ νὰ μὴ χάσῃ τὴν σοβαρότητά της ἡ ἱερὰ ἀκολουθία. Ἔ­χει ἄρκετὰ λαϊκὰ στοιχεῖα, τὰ περισσότερα θὰ τὴν κατα­στρέψουν. Στὸ τέλος θὰ χάσωμε τὸν ἔλεγχο τὼν πραγμά­των, μὲ κίνδυνο νὰ μεταβληθοῦν οἱ ἀκολουθίες τῆς Μεγά­λης Ἑβδομάδος σὲ ἱερὴ θεατρικὴ παράστασι. Οἱ ὑπερβολὲς πρέπει νὰ ἀποφεύγωνται.

ΙΩΑΝΝΟΥ Μ. ΦΟΥΝΤΟΥΛΗ

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΕΙΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑΣ ΑΠΟΡΙΑΣ

Δ΄

301-400

https://wra9.blogspot.com/2023/05/blog-post_57.html