Σελίδες

Σάββατο 12 Μαΐου 2012

Περί τῆς Σαμαρείτιδος καί ὅτι πρέπει νά καταφρονοῦμε τά παρόντα.Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς


ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΣΑΜΑΡΕΙΤΙΔΟΣ

Κα τι πρπει ν καταφρονομε τ παρντα
γου Γρηγορου το Παλαμ

λη ατ τν περοδο πο διανομε τρα, πεκτεινομνη σ πενντα μρες, ορτζομε τν π τος νεκρος νστασι το Κυρου κα Θεο κα Σωτρος μας ᾿Ιησο Χριστο, δεικνοντας μ ατ τν παρτασι τν περοχ της πναντι στς λλες ορτς. Αν κα ββαια ατ περοδος τν μερν περιλαμβνει κα τν πτειο μνμη τς πανδου στος ορανος, λλ κα ατ δεικνει τ διαφορ το ναστντος Δεσπτου πρς τος νθρπους κενους πο κατ καιρος χουν ναβισει.
Πραγματικ λοι σοι ναστθηκαν π τος νεκρος ναστθηκαν π λλους κα, φο πθαναν πλι, πστρεψαν στ γ.  δ Χριστς, φο ναστθηκε π τος νεκρος, δν κυριεεται πλον καθλου π τν θνατο. Διτι μνο ατς, φο νστησε τν αυτ του τν τρτη μρα, δν πστρεψε πλι στ γ, λλ νβηκε στν οραν, καθιστντας τ φραμ μας πο εχε λβει μθρονο μ τν Πατρα ς μθεο.

Γι᾿ ατ εναι μνος πο γινε ρχ τς μελλοντικς ναστσεως λων κα μνος πο κατστη παρχ τν νεκρν κα πρωτότοκος π τος νεκρος κα πατρας το μλλοντος αἰῶνος. Κα πως λοι, μαρτωλο κα δκαιοι, ποθανουν στν ᾿Αδμ, τσι στν Χριστ θ ζωοποιηθον λοι, μαρτωλο κα δκαιοι, λλ᾿ καθνας στν τξι του. παρχ εναι Χριστς, πειτα ο παδο το Χριστο κατ τν παρουσα του, πειτα ο τελευταοι, ταν καταργση κθε ρχ κα ξουσα κα δναμι κα θση λους τος χθρος του κτω π τ πδια του.
Τελευταος χθρς πο θ καταργηθ εναι θνατος (Α´ Κορ. 15,22 ἑἑ), κατ τν κοιν νστασι, μ τν σχτη σλπιγγα. Διτι πρπει τ φθαρτ τοτο στοιχεο ν νδυθ φθαρσα κα τ θνητ τοτο ν νδυθ θανασα (Α´ Κορ. 15,53).
Ττοια δωρε μς προσφρει νστασις το Κυρου, κα γι᾿ ατ μνο ατν ορτζομε μ τση διρκεια σν θνατη κα νλεθρη κα ἀΐδια, προεικονζοντας μ ατ κα τν μλλουσα μακαριτητα τν γων, π τν ποα χει ξαφανισθ κθε δνη, λπη κα στεναγμς. πρχει δ σ᾿ ατν εφροσνη κα πανγυρις νθουσιδης κα ναλλοωτη. Διτι κε εναι πραγματικ κατοικα τν εφραινομνων.
Γι᾿ ατ χρις το Πνεματος νομοθτησε πρν π τς μρες ατς ν τελομε τν ερ τεσσαρακοστ μ νηστεα κα γρυπνα κα μ προσευχ κα κθε εδος σκσεως τν ρετν. Μ τν τεσσαρακοντδα τν μερν δεικνει τι σ᾿ ατν τν αἰῶνα ζω τν σωζομνων δν εναι τποτε λλο παρ μετνοια κα θεοφιλς βος. Μ τν πεντηκοστ δ ατ, πο διανομε τρα, πιδεικνει τν νεσι κα πλαυσι πο θ ποδεχθ ατος πο ζησαν δ ναγωνως γι τν Θε.
Γι᾿ ατ κενη μν εναι τεσσαρακοστ, χει συνακλουθη τν μνμη τν σωτηρων παθν κα μετ τν βδμη βδομδα λαμβνει τν λσι τς νηστεας.ατ δ σν πεντηκοστ συμπεριλαμβνει κα τν π τ γ μετθεσι στν οραν κα τν κατβασι κα διδοσι το θεου Πνεματος. Διτι ατς δ αών εναι βδοματικς κα συνσταται π τσσερις ποχς κα μρη κα στοιχεα κα γι᾿ ατος πο σ᾿ ατν καθιστον τος αυτος των κοινωνος τν παθημτων το Χριστο πιφρει τν ορτ τς Πεντηκοστς, πο ρχζει π τν γδη κα καταλγει στν γδη κα φο ξεπερση τν βδομδα κα τν τετρακτ, δι τς ναστσεως το Κυρου κα τς πειτα π ατν ναλψεως παριστνει τν μλλουσα νστασι το νθρωπνου γνους κα τν κατ᾿ ατν νψωσι τν ξων στ σννεφα πρς τν θεα συνντησι κα στν συνχεια τν συνπαρξι κα νπαυσι μ τν Θε στος αἰῶνες.
Ατ λοιπν θ λθη στν καιρ της. Ο δ Κριος κηρττοντας τ εαγγλιο τς βασιλεας πρν π τ πθος κα δεικνοντας στος μαθητς τι δν θ γνη μνο νμεσα στος ᾿Ιουδαους κλογ τν ξων τς πστεως κα τς π ατν προτεινομνης ἀΐδιας κληρονομας λλ κα νμεσα στος ᾿Εθνικος, κατ τν σμερα ναγινωσκομνη στν κκλησα περικοπ το εαγγελου (᾿Ιω. 4,5-30) “ρχεται σ μι πλι τς Σαμαρεας, πο λγεται Σιχρ, πλησον το τπου πο δωσε ᾿Ιακβ στν υἱό του ᾿Ιωσφ.
᾿Εκε ταν πηγ το ᾿Ιακβ”. Πηγ φυσικ νομζει τ φραρ, διτι εχε δωρ πηγαο, πως θ φαν π τν συνχεια το λγου.ταν δ το ᾿Ιακβ, πειδ κενος τ εχε νοξει. Ο δ τπος πο δωσε ᾿Ιακβ στν ᾿Ιωσφ εναι τά Σκημα. Διτι επε πρς ατν, ταν πνεε τ σχατα στν Αγυπτο κα καμε διαθκη. “᾿Ιδο γ πεθανω, ν σς θ σς παναφρη Θες π ατ τ γ στ γ τν πατρων μας. ᾿Εγ δδω τ Σκημα κατ᾿ ξαρεσι π τος δελφος σου σ σνα, τ ποα λαβα π τος ᾿Αμορραους μ τ ξφος κα τ τξο μου”. Γι᾿ ατ τ μν Σκημα κατοικονταν στερα π τν φυλ το ᾿Εφραμ, ποος ταν πρωττοκος υἱός το ᾿Ιωσφ, τν δ τπο γρω π ατ κατοικοσαν ο δκα φυλς το ᾿Ισραλ, τς ποες κυβρνησε ποσττης Ιερουβομ.
᾿Αφο δ ατο προσκρουσαν στν Θε πολλς φορς κα γκαταλεφθηκαν π ατν πολλς φορς, στερα γιναν λο τ γνος αχμλωτοι, πτε ντ ατν γτης τν ᾿Ασσυρων γκατστησε στν τπο θνη πο συνθροισε π διφορα μρη κα τος νμασε Σαμαρετες π τ ρος Σομρ. Οπως δ ᾿Ιακβ περνντας π κε πταξε τ Σκημα, καθς λγει στορα, τσι περνντας Χριστς τρα πταξε τ Σαμρεια. ᾿Αλλ κενος μν τ καμε, πως λγει διος, μ τν ρομφαα κα τ τξο του, δηλαδ πρς ξολθρευσι κα καταστροφ τν παλαιν κατοκων, δ Χριστς μ λγο κα διδασκαλα, δηλαδ γι σωτηρα.“Διτι ᾿Ιησος”, λγει, “κουρασμνος π᾿ τν δοιπορα, καθταν τσι δπλα στ πηγδι.  ρα ταν περπου κτη”.
Κα ρα κα κπος κα τπος πβαλλαν ν καθση καθνας πο χει σμα σν τ δικ μας. Θλοντας λοιπν ν πιβεβαιση τοτο κα προβλποντας τ μελλοντικ κρδος, καθόταν, λγει, τσι δπλα στ πηγδι, δηλαδ φελς κτω, μνος του σν νας δοιπρος π τος πολλος, διτι ο μαθητα του εχαν φγει στν πλι, γι ν᾿ γορσουν τροφς.
Καθς λοιπν καθόταν τσι μνος του δπλα στ πηγδι, ρχεται μι γυνακα π τν Σαμρεια ν πρη νερ. Ο δ Κριος, ς νθρωπος διψντας κα βλποντας ν ρχεται κποια νθρωπνως διψσα, γι ν σταματση τ δψα της, ς Θες δ βλποντας κα τν καρδι της ν διψ γι σωτριο δωρ, χωρς μως ν γνωρζη ατν πο μπορε ν τς τ προσφρη, πεγεται ν᾿ ποκαλψη τν αυτ του στν ποθοσα ψυχ, διτι ποθε κα ατς τος ποθοντας κατ τ γεγραμμνα, ρχζει δ π κε πο θ γνη επρσδεκτος.κα τς λγει, “δς μου νερ ν πι”. Ατ δ, καθς ταν εφυς κα ντελφθηκε κα π μνο τ στολ κα τ σχμα κα τν κδηλη ξωτερικ κοσμιτητα τι εναι ᾿Ιουδαος κα φλακας το νμου, επε, θαυμζω πς ζητες π Σαμαρετιδα νερ, ν ο ᾿Ιουδαοι δν πικοινωνον μ τος Σαμαρετες ς θνικος. Ο δ Κριος. παρνοντας π ατ φορμ, ρχζει ν ποκαλπτη τν αυτ του πρς ατν λγοντας. “ν γνριζες τν δωρε το Θεο κα ποις εναι ατς πο σο λγει, δς μου ν πι νερ, σ θ το ζητοσες κα θα σο δινε ζωνταν δωρ”.
Βλπεται πιβεβαωσι περ το τι, ν γνριζε, θ ζητοσε μσως κα θ γινταν μτοχος πραγματικ ζωντανο δατος, πως πραξε κα πλαυσε ταν μαθε στερα, ν τ συνδριο τν ᾿Ιουδαων, πο ρτησαν κι᾿ μαθαν σαφς, πειτα σταρωσαν τν Κριο τς δξης (Α’ Κορ 2,8); ᾿Αλλ ποι εναι δωρε το Θεο; “διτι”, λγει, “ν γνριζες τ δωρε το Θεο”.
Γι ν᾿ φσωμε τ λλα, κα μνο τοτο, τ τι νανθρωπσας Θες δν βδελσσεται τος θεωρουμνους π τος ᾿Ιουδαους βδελυκτος κα κοινωντους κμη κα γι να ποτρι νερ, πσο μεγλη δωρε κα χρις δν εναι; Τ δ ν τος θεωρ τσο γαπητος, στε χι μνο ν δχεται τ διδμενα π ατος, λλ ν μεταδδη σ᾿ κενους π τ δια τ θεα χαρσματ του (τ λγω τ χαρσματα; Διτι προσφρει τν αυτ του κα καθιστ τος πιστος σκεη δεκτικ τς θετητς του, φο, πως προβλποντας παγγλλεται, δν εναι δυνατ νά χουν λλις μσα τους πηγ, πο ν τρχη στν αἰώνια ζω), ποις νος θ τ καταλβη; Ποις λγος θ κφρση τ περβλλον τς δωρες;
Η Σαμαρετις, πειδ δν κατλαβε κμη τ μεγαλεο το ζωντανο δατος, πρτα μν πορε, π πο θ ερη τ δωρ πο πσχεται συνομιλητς, φο κουβ δν χει κα τ πηγδι ενα βαθ. Επειτα πιχειρε ν τν συγκρνη μ τν ᾿Ιακβ, τν ποο ποκαλε κα πατρα, ξυμνντας τ γνος π τν τπο, κα ξαρει τ νερ το πηγαδιο, μ τ σκψι τι δν μπορε ν ερεθ καλτερο π ατ. Οταν δ κουσε τν Κριο ν λγει τι “τ δωρ πο θ σο δσω γ, θ γνη γι τν δεχμενο πηγ πο τρχει πρς αἰώνια ζω”, φησε λγο ψυχς πο ποθε κα δηγεται πρς τν πστι, λλ δν μπρεσε κμη ν κυττξη καθαρ πρς τ φς.“δς μου”, λγει, “Κριε, τ δωρ τοτο, γι ν μν διψ κι᾿ οτε ν ρχωμαι δ ν παρνω”. Ο δ Κριος, θλοντας κμη ν ποκαλπτεται λγο λγο, τν προστσσει ν φωνξη κα τν νδρα της. Καθς δ κενη, κρβοντας τ διαγωγ της κα συγχρνως σπεδοντας ν πρη τ δρο, λεγε, “δν χω νδρα”, κοει πσους νδρες εχε δικος της π παιδ κα λγχεται τι τρα χει νδρα πο δν εναι δικς της. Δν στενοχωρεται μως π τν λεγχο, λλ μσως, ντιληφθεσα τι εναι προφτης συνομιλητς, πιλαμβνεται ψηλοτρων ζητημτων.
Βλπεται πση εναι μακροθυμα κα φιλομθεια τς γυναικς; Διτι, λγει, “ο πατρες μας προσκνησαν στ ρος τοτο κα σες λγετε τι τπος που πρπει ν προσκυνομε εναι στ ᾿Ιεροσλυμα”. Βλπετε πση συλλογ εχε στν δινοι της κα πση γνσι τς Γραφς εχε; Πσοι τρα π τος γεννημνους πιστος κα τροφμους τς ᾿Εκκλησας γνοον ,τι γνριζε Σαμαρετις, τι ο πατρες μας, ᾿Ιακβ δηλαδ κα ο π ατν πατριρχες, προσκνησαν τν Θε στ ρος τοτο;  Ατν τ γνσι κα τν βαθει μελτη τς θεπνευστης Γραφς δεχμενος Χριστς σν σμ εωδας, πμεινε συζητντας εχαρστως μ τ Σαμαρετιδα. Οπως δηλαδ, ν πνω στος νθρακες τοποθετσης κτι εοσμο, παναφρεις κα συγκρατες τος πλησιζοντας, ν μως βλης κτι βαρ κα δσοσμο, τος πωθες κα τος πομακρνεις, τσι κα στν δινοια. ν χεις ερ μελτη κα σπουδ, καθιστς τν αυτν σου ξιον θεας πιστασας, διτι ατ εναι σμ εωδας πο σφρανεται Κριος. ν μως τρφης μσα πονηρος κα ρυπαρος κα γηνους λογισμος, πομακρνεσαι π τν θεα πιστασα, καθιστντας τν αυτ σου ξιον τς ποστροφς, λλομονο, το Θεο. Διτι “δν θ παραμενουν παρνομοι πναντι στος φθαλμος σου”, λγει πρς τν Θε ψαλμωδς προφτης (Ψαλμ. 5,5). ᾿Αφο νμος διατσσει “ν μνημονεης διαπαντς τν Κριο τν Θε σου, ταν κθεσαι κα ταν βαδζης, ταν εσαι ξαπλωμνος κα ταν εσαι ρθιος”, τ δ εαγγλιο λγει, “ρευντε τς Γραφς”, διτι σ᾿ατς θ ερτε ζω αἰώνια (᾿Ιω. 5,39), κα πστολος παραγγλει, “ν προσεχεσθε διαλεπτως” (Α´ Θεσσ. 5,17), ατς πο σχολεται πμονα μ γηνους λογισμος εναι πωσδποτε παρνομος, πολ περισστερο ατς πο σχολεται μ πονηρος κα ρυπαρος.
᾿Αλλ πτε προσκνησαν τν Θε σ᾿ ατ τ ρος ο πατρες μας; Οταν πατριρχης ᾿Ιακβ, ποφεγοντας τν φοβερ δελφ του ᾿Ησα κα πειθαρχντας στς συμβουλς το πατρς ᾿Ισακ, νεχρησε πρς τ Μεσσοποταμα κα ταν πανλθε π κε μ γυνακες κα τκνα. Κατ τν πνοδο, ταν ᾿Ιακβ πηξε σκηνς σ᾿ ατν περπου τν τπο, που μιλοσε Κριος μ τν Σαμαρετιδα, μετ τ πεισδιο τς Δενας κα τν λωσι τν Σικμων, το επε Θες, πως γρφεται στ Γνεσι. “Σκω κα πγαινε στν Βαιθλ κα κατασκεασε κε θυσιαστριο στν Θε πο σο μφανσθηκε ταν πδρασες π τν παρουσα το δελφο σου ᾿Ησα”. Μετ τ λγια ατ ᾿Ιακβ σηκθηκε κα νβηκε στ παρακεμενο ρος κα οκοδμησε κε, λγει, θυσιαστριο κα κλεσε τ νομα το τπου Βαιθλ. Διτι κε το μφανσθηκε Θες.
Γι᾿ ατ λγει Σαμαρετις τι ο πατρες μας προσκνησαν στ ρος τοτο, κολουθντας τος ρχαους κενους.διτι ο σχετικς διατξεις γι τν να τν ᾿Ιεροσολμων νομοθετθηκαν στερα. Κα πειδ ββαια τπος κενος νομσθηκε π τν ᾿Ιακβ οκος Θεο, διτι τοτο σημανει τ νομα Βαιθλ ρμηνευμενο, ατ πορε ποθντας ν μθη, πς δν λγετε τι κε εναι μλλον οκος το Θεο, λλ στ ᾿Ιεροσλυμα, που νομζετε τι πρπει ν θυσιζετε κα ν προσκυντε τν Θε. Ο δ Κριος, λοκληρνοντας δη τν σκοπ τν λγων του κα προφητεοντας περ τς γυναικς, τι θ εναι ττοια καθς τν ζητε κα τν δχεται Θες, κα ποκρινμενος πρς τος λγους της λγει, “γυνακα, πστευσ με, τι ρχεται ρα, πτε οτε στ ρος τοτο οτε στ ᾿Ιεροσλυμα θ προσκυντε τν Πατρα”, κα πειτα π λγο, “ττοιους ζητε Θες ατος πο τν προσκυνον”.
Βλπετε τι κα γι᾿ ατν βεβαινει τι θ γνη ττοια, πως τν θλει Θες, κα τι θ προσκυν τν Υψιστο Πατρα, χι τοπικς λλ εαγγελικς, (διτι πρς ατν πευθνεται λγος τι οτε στ ρος τοτο οτε στ ᾿Ιεροσλυμα θ προσκυντε τν Πατρα), συγχρνως δ προαναγγλλει σ᾿ ατν φανερ κα τν μετθεσι το νμου; Διτι, φο θ μετατεθ προσκνησις, ναγκαως θ γνη μετθεσις κα το νμου.
᾿Αλλ κα τ νδιμεσο κεμενο “σες προσκυνετε ,τι δν γνωρζετε, μες προσκυνομε, ,τι γνωρζομε, τι σωτηρα εναι π τος ᾿Ιουδαους”, εναι πκρισις πρς τν λγο κενης, λλ συγχρνως ποτελε συνπεια τν λγων του. Διτι λγει τι κατ τοτο μες ο ᾿Ιουδαοι (διτι τοποθετε κα τν αυτ του μ᾿ κενους, φο κατ σρκα εναι π κενους). μες λοιπν, λγει, πο δν διαψεδομε τ νομα, λλ γνωρζομε τ δικ μας, κατ τοτο διαφρομε στν προσκνησι π σς τος Σαμαρετες, τι γνωρζομε πς ρζεται ν τελται στν ᾿Ιουδαα προσκνησις γι τν λγο τι π τος ᾿Ιουδαους θ προλθη σωτηρα λου το κσμου, δηλαδ θ λθη Χριστς. ᾿Επειδ δ δν πρκειται ν λθη στ μλλον, διτι ταν ατς διος, δν επε τι σωτηρα θ εναι π τος ᾿Ιουδαους, λλ᾿ τι εναι. “᾿Αλλ ρχεται ρα”, λγει, “κα εναι τρα”.
Κα ατ εναι προφητικ ρχεται χρησιμοποιθηκε διτι δν τελσθηκε κμη, λλ θ τελεσθ, τ δ “τρα εναι”, χρησιμοποιθηκε πειδ τν βλεπε τοιμη νά πιστεση σντομα κα ν προσκυν πνευματικς κα ληθς.“ρχεται λοιπν”, λγει, “ρα, κα τρα κριβς εναι, πτε ο ληθινο προσκυνητα θ προσκυνον τν Πατρα κατ Πνεμα κα λθεια”.διτι ψιστος κα προσκυνητς Πατρ, εναι Πατρ ατοαληθεας, δηλαδ το μονογενος Υο, κα χει Πνεμα ληθεας, τ Πνεμα τ γιον, κα ατο πο τν προσκυνον κατ᾿ ατος, τ πρττουν διτι τσι πιστεουν κα διτι νεργονται δι᾿ ατν. Διτι, λγει πστολος, τ Πνεμα εναι ατ δι το ποου προσκυνομε κα δι το ποου προσευχμαστε (Βλ. Ρωμ. 8,26), κα “κανες δν ρχεται πρς τν Πατρα παρ μνο δι᾿ μο”, λγει μονογενς Υἱός το Θεο (᾿Ιω. 14,6).
Ατο λοιπν πο προσκυνον τσι κατ τ Πνεμα κα τν λθεια τν ψιστο Πατρα, ατο εναι ο ληθινο προσκυνητα. ᾿Αφο δ ξβαλε κα τ ᾿Ιεροσλυμα κα τν Σαμρεια, γι ν μ νομση κανες τι πρκειται ν εσαχθ ντ γι᾿ ατ λλος τπος, στν συνχεια πομακρνει πλι τν κροατ π κθε σωματικ ννοια κα τπο κα προσκνησι, λγοντας, “Πνεμα εναι Θες, κα ατο πο τν προσκυνον πρπει ν προσκυνον κατ Πνεμα κα λθεια”, δηλαδ ννοντας τν σματο ντελς ξω π σματα.διτι τσι θ τν δον κα ληθινς παντο μσα στ Πνεμα κα τν ᾿Αλθει του. Ως πνεμα δηλαδ πο εναι Θες εναι σματος, τ δ σματο δν ερσκεται σ τπο οτε περιγρφεται μ τοπικ ρια.
Επομνως ατς πο λγει τι Θες πρπει ν προσκυνται μνο στ ρια τν ᾿Ιεροσολμων το ρους τς Σαμαρεας σ κποιον λλο π τος πανταχο στ γ κα τν οραν τπους, δν μιλε ληθς οτε προσκυνε ληθς. ᾿Αλλ ς σματος Θες δν εναι πουθεν, ς Θες δ εναι πανταχο.ἐάν πρχη ρος τπος κτιστ πργμα, που δν πρχει Θες, πλι θ ερεθ ν περιγρφεται σ κτι.εναι λοιπν πανταχο κα σ λα Θες. Πς λοιπν πανταχο κα σ λα; Ως περιεχμενος χι π μρος λλ π τ σμπαν; Οχι ββαια, διτι πλι θ εναι σμα. Επομνως, ς συνχων κα περιχων τ πν, ατς εναι στν αυτ του, πανταχο κα πνω π τ σμπαν, προσκυνούμενος π τος ληθινος προσκυνητς κατ τ Πνεμα κα τν ᾿Αλθει του.
Πανταχο λοιπν, χι μνο τς γς λλ κα τν περνω τς γς, θ προσκυνηθ Θες π τος τσι πιστεοντας ληθς κα θεοπρεπς, Πατρ σματος κα κατ τν χρνο κα τπο ἀόριστος, στ γιο κα ἀΐδιο Πνεμα κα στν συνναρχο Υἱό κα Λγο, πο εναι νυπστατη λήθεια το Πατρς. Ββαια κα ψυχ κα γγελος εναι σματα, δν εναι σ τπο, λλ δν εναι πανταχο, διτι δν συνχουν τ σμπαν λλ χουν νγκη το συνχοντος, πομνως κα ατ εναι στν συνχοντα κα περιχοντα τ σμπαν, ριζμενα π ατν καταλλλως. Η ψυχ μως, συνχοντας τ σμα μ τ ποο κτσθηκε μαζ, εναι πανταχο το σματος, χι ς ερισκομνη σ τπο οτε περιεχομνη σ σμα, λλ ς συνχουσα κα περιχουσα ατ, φο χει κα τοτο κατ᾿ εκνα Θεο.
Η δ Σαμαρετις, καθς κουσε π τν Χριστ ατ τ ξασια κα θεοπρεπ λγια, τι Θες πουθεν δν πρπει νά προσκυνται ληθιν, παρ μνο κατ τ Πνεμα κα τν ᾿Αλθει του, πως στ Ασμα τν ᾿Ασμτων ψυχ πο νυμφεεται τν Θε, ναπτερωμνη π τ φων το νυμφου τς φθαρσας, μνημονεει τν προσδοκμενο κα ποθομενο κα, κρυφ κμη, παρντα νυμφο, λγοντας. “γνωρζω τι Μεσσας, λεγμενος Χριστς, ρχεται.ταν λθη κενος θ μς τ διδξη λα”. Βλπετε πς ταν τοιμοττη γι τν πστι, τι πλησιζει δη προσδοκμενος, κα γεμτη λπδα; Αρα δν ταριαζε ν επ κα ατ κατ τν Δαβδ, “τοιμη εναι καρδι μου, Θε, τοιμη εναι καρδι μου, θ τραγουδσω κα θ ψλω κατ τν δξα μου” (Ψαλμ. 56,8).
᾿Απ πο θ γνριζε τοτο μ τση βεβαιότητα κα σφλεια κα θ εχε τν ψυχικ διθεσι γι᾿ ατ, ν δν εχε μελετσει τ προφητικ βιβλα μ κρα σνεσι; Γι᾿ ατ εχε κα τν νο τσο μετρσιο, φο εχε γεμσει π τν θεα κατοχ.στε μνα, καθς βλπω τρα μ χαρ τν σφοδρ πνευματικ πθο τς Σαμαρετιδος ατς πρς τν Χριστ, μο ρχεται ν επ πλι γι᾿ ατν τ λγια το σματος κενου, “ποι εναι ατ πο προβλλει σν αγ, ραα σν σελνη, κλεκτ σν λιος;” (Ασμα 6,10). Διτι, φο ξαγγλλει τι σ λγο θ φαν νοητς λιος τς δικαιοσνης Χριστς κα ποδηλνει τι δι᾿ ατς ρχζει ᾿Εκκλησα τν θνν, σν ν νεβανη π ερ κολυμβθρα, τν πηγή πνω στν ποα στεκόταν, καθς κατηχετο π τν Σωτρα, τν βλπω ν προβλλη σν πολυραστος ρθρος.
Εναι δ ραα σν σελνη, πεδη φγγει, ν κα πικρατε νκτα τς σεβεας κμη.κλεκτ δ σν λιος, γι᾿ ατ νομσθηκε Φωτειν π τν Σωτρα κα καταγρφηκε κα ατ στν κατλογο τν μελλντων ν λμψουν σν λιος κατ τ εαγγλιο, πειδ πεσφργισε τν πλοιπο φωτοειδ βο της μ μακριο κα μαρτυρικ τλος, κα τρα δ νεγνρισε τν Χριστ ς ληθιν Θε κα τν ξμνησε τελεως ς Θε, κα ,τι επε ατς στερα στος μαθητς περ το συμφυος κα μοτμου Πνεματος, τι, θ λθη κενος, θ διδξη λη τν λθεια, τοτο λγει προλαβανοντας κα ατ περ ατο, “ταν λθη κενος θ μς τ διδξη λα” (᾿Ιω. 15,26).
᾿Αλλ μλις τν εδε ν εναι ττοιας λογς νοητς νυμφος Χριστς, λγει πρς ατν προκαλπτως, “γ εμαι πο σο μιλ”. ᾿Εκενη δ γνεται μσως κλεκτ πραγματικ εαγγελστρια κα φνοντας τν δρα κα τρχοντας πρς τν πλι τος πεθει μ τ λγια κα τος δηγε πρς τν πστι το φανντος, λγοντας “λθετε ν δτε νθρωπο, πο μο επε λα σα καμα.μπως ατς εναι Χριστς;”. Ομιλε δ τσι χι τι χει κποια μφιβολα, λλ διτι πιστεει τι κα ο λλοι θ πληροφορηθον καλτερα μ τ θα κα θ πεισθον εχερστερα δι τς συνομιλας πρς τν Κριο, πως κα στν πρξι συνβηκε.
᾿Εγ κα τ προηγομενα νπτυξα συνοπτικς, λλ κα τ συνχεια τν εαγγελικν λγων θ παραλεψω τρα, διτι βλπω τι ρα σς βιζει πρς τς νγκες το βου κα τ ργα το βου. ᾿Αλλ σες προσξατε ατν τν Σαμαρετιδα. Μλις κουσε τ εαγγελικ λγια, πο νακοιννομε κι᾿ μες πρς τν γπη σας, μσως κατεφρνησε λες τς νγκες το σματος. Αφησε μσως κα τ στμνα κα τν οκα, κα, τρχοντας στν πλι κα παρασροντας τος Σαμαρετες, πανλθε πλι μαζ μ ατος πρς τν Χριστ.διτι τ, “λθετε ν δτε”, τοτο κριβς σημανει, “κολουθσατ με κα θ σς δηγσω κα θ σς δεξω τν π τος ορανος Σωτρα πο λθε στν κσμο”.
Ετσι προτρεψε ττε κενους κα τος παρουσασε στν Χριστ. μς δ τρα μ τν γκατλειψι τς οκας κα τς στμνας διδσκει ν θεωρομε προτιμτερη π τς βιοτικς νγκες τν φλεια π τ διδασκαλα, τν ποα Κριος νμασε γαθ μερδα πρς τν Μρθα το εαγγελου, περασπζοντας τν Μαρα πο παρακολουθοσε τν λγο (Λουκ. 10,42). ᾿Εν δ πρπει ν περιφρονομε τ ναγκαα, πσο περισστερο τ λλα; Αλλωστε τ σ βιάζει πρς τ κε κα σ πομακρνει π τ φλιμα κοσματα; ᾿Επιμλεια οκου κα παιδιν κα γυνακας; Οκεο συγγενικ πνθος χαρ; ᾿Αγορ κτημτων πλησις; Χρσις λων τν παρχντων σου μλλον κατχρησις; ᾿Αλλ᾿ κουσε μ σνεσι τ ποστολικ διδγματα. Ο καιρς, δελφο εναι συνεσταλμνος στ ξς, στε κα σοι χουν γυνακες ν εναι σν ν μ χουν κα σοι κλαουν σν ν μ κλαουν κα σοι χαρονται σν ν μ χαρωνται κα σοι γορζουν σν ν μ κατχουν κα σοι χρησιμοποιον τν κσμο τοτο σν ν μν τν παραχρησιμοποιον.διτι τ σχμα το κσμου τοτου παρρχεται” (Α´ Κορ. 7,29).
Τ σημανει τι “ καιρς εναι συνεσταλμνος”; Σντομος βος, πλησον θνατος, φθαρτς κσμος ατς, λλος εναι κενος πο μνει παντοτιν. μς δ μς παραπμπει πρς κενον μ σφλεια καταφρνησις το παρντος κσμου, τοιμασα γι κενον τν μλλοντα, κατ τ δυνατ διαβωσις π δ σμφωνα μ᾿ κενη τ διαγωγ κα κατ δναμι ποφυγ τν πιβλαβν το παρντος βου. Οπως δ ταν γνεται πυκν πιδρομ χθρν στ κτς τς πλεως, χομε τος γρος σν ν μ τος χωμε κα τν περισστερο καιρ, φεγοντας π κενους, καθμαστε μσα σ σφλεια, κι᾿ ν ο χθρο ναχωρσουν γι λγο, χρησιμοποιομε σντομα τος περιπτους μπρς π τ στυ, χωρς κατχρησι, διτι βλπουμε τν καιρ τς χρσεως συνεσταλμνο.τσι κα ατν τν κσμο παραινε πστολος ν τν χρησιμοποιομε λλ ν μν τν παραχρησιμοποιομε. Διτι βλπει τος ορτους χθρος ν πεμβανουν δεινς κα τν πειλ τς φθορς. “παρρχεται”, λγει, “τ σχμα το κσμου τοτου”.
᾿Αλλ᾿ μως, πειδ τ παρντα δν φστανται οσιωδς λλ᾿ ποτελον σχηματισμ, κα γνονται μν λλ δν εναι, φαινμενα γι λγο κα παρερχμενα, κι᾿ ν θελση κανες ν τ κατχη, δν θ μπορση ποτ, σν σκι θερινς γονης νεφλης πο δικεται π νεμο κα παρρχεται γργορα, παρανεσις παρρχεται γι ν γνη φανερ πρθεσις το καθενς κα γι ν δση σημεο τς πιγνσεως τν π τν Θε διαταγμτων. Διτι κι᾿ ν θελση κανες ν τ κατχη, πως επα, τ παρντα δν εναι καθεκτ, κι᾿ ατ διττς.χι μνο κσμος ατς παρρχεται, λλ κι᾿ καθνας π μς, πο χρησιμοποιομε ατν τν κσμο, μερικς φορς παρρχεται κα πρν π τ γκσμια πο χει στ διθεσ του.
Κθε νθρωπος παρρχεται σν ν βαδζη δν, πο κι᾿ ατ κινεται πολυειδς κα παρρχεται π ατν, κα συμβανει να π τ δο, τν προφθνει δς κα σα κατεχε δν μπορε πλον ν τ κατχη ατς προφθνει κα δν μπορε πλον ν κατχη τ το βου.διτι, φο εναι θνητς νθρωπος, εναι συνημμνος μ τ το βου, πο εναι κα ατ τρεπτ.
Η λοιπν ς συνημμνος μ τ τρεπτ τρπεται πολυτρπως κι᾿ χασε σα κατεχε, πλοτο σως, λαμπρτητα, εθυμα, πεθανοντας προφθνει ν πιφρη στν αυτ του κεφαλαιωδστερη τροπ κα ναχωρε γυμνς, γκαταλεποντας τ τωριν γαθ του κα τς λπδες γι᾿ ατ. Ισως σ παιδι, λλ ποι εναι εχαρστησι κα π᾿ ατ; Ατς μν δν χει πλον καμμι ασθησι τν δ πραγμτων, τ δ παιδι θ πσουν μ τν διο λλον τρπο.
Τ τλος λοιπν τν προσκολλημνων σ᾿ ατν τν κσμο εναι πντοτε συμφορ, φο τελικς κφρονται γυμνο κα γκαταλεπουν λα τ δ γαπητ πργματα. Σ σους δ περιφρονον τ πργματα το κσμου τοτου κα ζητον ν μθουν περ το μλλοντος κσμου κα σπεδουν ν πρττουν ατ πο θ συντελσουν γι κενον, θνατος, ταν ρχεται δν πιφρει ζημα, λλ μλλον τος μεταφρει π τοτα τ μταια κα ρευστ, πρς νσπερη μρα, πρς φθαρτη τρυφ, πρς ἀΐδια δξα, πρς τ πραγματικ πρχοντα κα ναλλοιτως διαμνοντα.
Ατ εθε ν πιτχωμε λοι μες, μ τν χρι κα φιλανθρωπα ατο πο κλινε τος ορανος κα κατβηκε πρ μν, χι ως μς, λλ κα ως τς γκλειστες στ καταχθνια ψυχς.κα πο π κε ξανανβηκε δι᾿ ναστσεως κα ναβισεως κα προσφερε σ᾿ μς τν φωτισμ κα τ γνσι κα τν λπδα τν ορανων κα ϊδων, στ ποα εναι δεδοξασμνος στος αἰῶνες τν αἰώνων. Γνοιτο.

(ΕΠΕ, ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΠΑΛΑΜΑ ΕΡΓΑ, ΤΟΜΟΣ 9, ΠΑΤΕΡΙΚΑΙ ΕΚΔΟΣΕΙΣ «ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ Ο ΠΑΛΑΜΑΣ»)


(Πηγή ηλ. κειμένου: imaik.gr)
http://www.alopsis.gr/alopsis/samarit2.htm

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου