Σελίδες

Σάββατο 14 Απριλίου 2018

Κυριακή τοῦ Θωμᾶ.Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΘΩΜΑ (Ιω.20,19-31)

Ερμηνεία αγίου Ιωάννου, αρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως του Χρυσοστόμου στην ευαγγελική περικοπή της Κυριακής του Θωμά (ομιλίες ΠΣΤ΄και ΠΖ΄ από το Υπόμνημα του αγίου στο Κατά Ιωάννην Ευαγγέλιο)

«Οσης ον ψίας τ μέρ κείν τ μι τν σαββάτων, κα τν θυρν κεκλεισμένων που σαν ο μαθητα συνηγμένοι δι τν φόβον τν ουδαίων, λθεν ησος κα στη ες τ μέσον, κα λέγει ατος· ερήνη μν. κα τοτο επν δειξεν ατος τς χερας κα τν πλευρν ατο. χάρησαν ον ο μαθητα δόντες τν Κύριον. επεν ον ατος ησος πάλιν· ερήνη μν. καθς πέσταλκέ με πατήρ, κγ πέμπω μς. κα τοτο επν νεφύσησε κα λέγει ατος· λάβετε Πνεμα
γιον· ν τινων φτε τς μαρτίας, φίενται ατος, ν τινων κραττε, κεκράτηνται.(: Κατά την ημέρα εκείνη, την πρώτη της εβδομάδας, ενώ πλέον είχε βραδιάσει και οι θύρες του σπιτιού, όπου βρίσκονταν συγκεντρωμένοι οι μαθητές, ήσαν κλεισμένες για τον φόβο των Ιουδαίων, ήλθε ξαφνικά ο Ιησούς, στάθηκε στο μέσο και τους λέγει· “ειρήνη ας είναι σε σας”. Και αφού είπε τούτο, έδειξε σε αυτούς τα χέρια και την πλευρά Του, για να δουν τα σημάδια των πληγών και πιστέψουν ότι Αυτός είναι ο διδάσκαλός τους. Και τότε οι μαθητές, όταν είδαν τον Κύριο αναστημένο, χάρηκαν. Είπε, λοιπόν, τότε σε αυτούς ο Ιησούς· “ειρήνη σε σας. Όπως έστειλε εμένα ο Πατήρ, για να τελειώσω το έργο της σωτηρίας των ανθρώπων, έτσι και εγώ στέλνω εσάς, να μεταφέρετε στους ανθρώπους τη σωτηρία”. Και αφού είπε τούτο, φύσησε στα πρόσωπά τους την ζωογόνο πνοή της νέας ζωής και τους είπε· “λάβετε Πνεύμα Άγιο. Σε όποιους συγχωρείτε τις αμαρτίες, θα είναι συγχωρημένες και από τον Θεό. Σε όποιους όμως τις κρατείτε άλυτες και ασυγχώρητες, θα μείνουν αιωνίως ασυγχώρητες”)».

[…] Ανήγγειλε λοιπόν η Μαρία στους μαθητές και την εμφάνιση του αναστημένου Ιησού ενώπιόν της και τα λόγια που της είπε να τους μεταφέρει, πράγματα δηλαδή που ήσαν αρκετά για να τους παρηγορήσουν. Επειδή λοιπόν όμως ήταν φυσικό οι μαθητές, ακούγοντας αυτά ή να μην πιστέψουν στη γυναίκα ή και αν ακόμη την πίστευαν, να αισθάνονταν θλίψη που δεν αξίωσε αυτούς της εμφανίσεώς Του, αν και βεβαίως είχε υποσχεθεί ότι στη Γαλιλαία θα παρουσιασθεί σε αυτούς, για να μη θλίβονται λοιπόν σκεπτόμενοι αυτά, δεν άφησε ούτε μία ημέρα να περάσει, αλλά, αφού προκάλεσε σε αυτούς τη σχετική επιθυμία και με το ότι πλέον γνώριζαν την έγερσή Του από τους νεκρούς, και με το ότι είχαν ακούσει αυτό από τη γυναίκα, να θέλουν πάρα πολύ να Τον δουν, καθώς επίσης επειδή ήταν κυριευμένοι από φόβο(πράγμα που κατεξοχήν επαύξανε πάρα πολύ την επιθυμία τους), τότε, ακόμη, ενώ ήταν εσπέραοσης ον ψίας»,Ιω.20,18), παρουσιάστηκε σε αυτούς κατά τρόπο πάρα πολύ θαυμαστό.
Και γιατί άραγε παρουσιάστηκε σε αυτούς κατά την εσπέρα; Διότι τότε κυρίως ήταν φυσικό να κατέχονται από φόβο. Αλλά το απορίας άξιο είναι: πώς δεν Τον εξέλαβαν ως φάντασμα; Διότι εισήλθε με κλειστές τις θύρες και αμέσως. Κυρίως δε και η γυναίκα εκ των προτέρων κατέστησε μεγάλη την πίστη τους, αλλά και έπειτα έκανε στους μαθητές ο Κύριος την εμφάνισή Του με τρόπο μεγαλοπρεπή και αθόρυβο. Και δεν παρουσιάστηκε κατά τη διάρκεια της ημέρας, για να είναι όλοι συγκεντρωμένοι· διότι ήταν μεγάλη η έκπληξή τους· καθόσον ούτε τη θύρα έκρουσε, αλλά παρευθύς στάθηκε ανάμεσά τους τελείως αθόρυβα και έδειξε την πλευρά και τα χέρια Του. Συγχρόνως δε και με τη φωνή Του, καθησύχασε την ταλαντευόμενη σκέψη τους, λέγοντας: «Ειρήνη να είναι μαζί σας»· δηλαδή, «μη θορυβείσθε», και τους υπενθύμισε τον λόγο εκείνο που είπε προς αυτούς προ του σταυρού Του: «Ερήνην φίημι μν, ερήνην τν μν δίδωμι μν· οὐ καθὼς ὁ κόσμος δίδωσιν, ἐγὼ δίδωμι ὑμῖν. μὴ ταρασσέσθω ὑμῶν ἡ καρδία μηδὲ δειλιάτω(:Εγώ φεύγω και σας αφήνω την ειρήνη, σας δίδω την αληθινή και αναφαίρετη ειρήνη, την οποία εγώ έχω από τον εαυτό μου σε άπειρο βαθμό. Δεν σας δίδω εγώ ψευδή ειρήνη, όπως δίδει ο κόσμος. Λοιπόν ας μην ταράσσεται από εσωτερικές ανησυχίες η καρδιά σας και ας μη δειλιάζει εμπρός στους εξωτερικούς κινδύνους, αφού θα έχετε εμένα και την ειρήνη μου μέσα στις ψυχές σας).»[Ιω, 14,27]· και επίσης: «τατα λελάληκα μν να ν μο ερήνην χητε. ν τ κόσμ θλψιν ξετε· λλ θαρσετε, γ νενίκηκα τν κόσμον(:Αυτά σας τα είπα, για να έχετε ειρήνη, καρπό της πνευματικής επικοινωνίας και ενώσεώς σας με Εμένα. Στον κόσμο τούτο θα έχετε θλίψη, αλλά να έχετε θάρρος. Εγώ έχω νικήσει τον κόσμο. Και εσείς με την δική μου δύναμη θα νικήσετε τον κόσμο και θα αναδειχτείτε ένδοξοι θριαμβευτές).»[ Ιω.16,33].
«χάρησαν ον ο μαθητα δόντες τν Κύριον(:Και τότε οι μαθητές, όταν είδαν τον Κύριο αναστημένο, χάρηκαν)». Βλέπεις ότι τα λόγια γίνονται έργα; Διότι εκείνο που τους έλεγε πριν από τον σταυρό, δηλαδή ότι «πάλιν δ ψομαι μς κα χαρήσεται μν καρδία, κα τν χαρν μν οδες αρει φ᾿ μν(:πάλιν όμως θα σας δω μετά την ανάστασή μου και θα γεμίσει η καρδιά σας από χαρά, και την χαρά σας αυτήν κανείς δεν μπορεί να σας την αφαιρέσει)»[Ιω.16,22],αυτό τώρα το πραγματοποίησε. Όλα λοιπόν αυτά οδήγησαν τους μαθητές σε απόλυτη και ακλόνητη πίστη. Επειδή δηλαδή βρίσκονταν σε άσπονδο πόλεμο με τους Ιουδαίους, συνεχώς επαναλαμβάνει το «ειρήνη σε σας», παρέχοντας ως αντιστάθμισμα του πολέμου την παρηγοριά αυτή.
Αυτό τον λόγο,λοιπόν, είπε πρώτο μετά την ανάσταση· ( γι' αυτό και ο Παύλος παντού λέγει: «χρις μν κα ερνη»· στις γυναίκες επίσης αναγγέλλει χαρά(Ματθ.28,9: «ς δ πορεύοντο παγγελαι τος μαθητας ατο, κα δο ησος πήντησεν ατας λέγων· χαίρετε. α δ προσελθοσαι κράτησαν ατο τος πόδας κα προσεκύνησαν ατῷ(:Ενώ δε πήγαιναν να αναγγείλουν αυτά στους μαθητές Του, και ιδού ο Ιησούς τις συνάντησε λέγοντας· “χαίρετε”. Αυτές δε αφού Τον πλησίασαν, έπιασαν με βαθειά ευλάβεια τους πόδες Του και Τον προσκύνησαν)», διότι το ανθρώπινο αυτό φύλο βρισκόταν μέσα στη λύπη, και αυτή είναι η πρώτη χαρά που δέχτηκαν. Ανάλογα με την περίπτωση λοιπόν, στους μεν άντρες λόγω του πολέμου τους με τους Ιουδαίους αναγγέλλει την ειρήνη, στις δε γυναίκες εξαιτίας της λύπης τους, τη χαρά. Αφού επομένως κατήργησε όλα τα λυπηρά, διακηρύσσει τα κατορθώματα του Σταυρού· αυτά λοιπόν συνίστανται στην ειρήνη.
Αφού λοιπόν κατερρίφθησαν όλα τα εμπόδια, κατέστησε την νίκη λαμπρή, και είχαν όλα επιτευχθεί, κατόπιν στη συνέχεια λέγει: «καθς πέσταλκέ με πατήρ, κγ πέμπω μς(:Όπως έστειλε εμένα ο Πατέρας, για να τελειώσω το έργο της σωτηρίας των ανθρώπων, έτσι και εγώ στέλνω εσάς, να μεταφέρετε στους ανθρώπους τη σωτηρία)»[Ιω.20,21]. Καμία δυσκολία δεν έχετε· και εξαιτίας των όσων συνέβησαν και λόγω της δικής μου αξίας που σας στέλνω. Εδώ ανορθώνει το φρόνημά τους και δείχνει μεγάλη αξιοπιστία στους λόγους Του, εάν βέβαια επρόκειτο να αναλάβουν το έργο Του.
Και δεν απευθύνεται πλέον παράκληση προς τον Πατέρα, αλλά με αυθεντία δίδει σε αυτούς τη δύναμη· διότι «νεφύσησε κα λέγει ατος· λάβετε Πνεμα
γιον· ν τινων φτε τς μαρτίας, φίενται ατος, ν τινων κραττε, κεκράτηνται(:φύσησε στα πρόσωπά τους τη ζωογόνο πνοή της νέας ζωής και τους είπε· “λάβετε Πνεύμα Άγιο. Σε όποιους συγχωρείτε τις αμαρτίες, θα είναι συγχωρημένες και από τον Θεό. Σε όποιους όμως τις κρατείτε άλυτες και ασυγχώρητες, θα μείνουν αιωνίως ασυγχώρητες)». Όπως δηλαδή ένας βασιλιάς αποστέλλοντας άρχοντες, δίδει εξουσία σε αυτούς και να οδηγούν ανθρώπους στη φυλακή και να απολύουν, έτσι και Αυτός, αποστέλλοντας αυτούς τούς περιβάλλει με αυτή τη δύναμη.
Πώς λοιπόν λέγει: «ἐὰν γρ γ μ πέλθω, παράκλητος οκ λεύσεται πρς μς(:Διότι εάν εγώ δεν φύγω από τον κόσμο αυτό δια του σταυρικού θανάτου, ο Παράκλητος δεν θα έλθει σε σας)»[Ιω.16,7] και τώρα δίνει απευθείας σε αυτούς το Πνεύμα; Ορισμένοι λέγουν ότι δεν έδωσε σε αυτούς το Πνεύμα, αλλά κατέστησε αυτούς δια του εμφυσήματος κατάλληλους για να υποδεχθούν αυτό. Διότι εάν ο Δανιήλ εξεπλάγη όταν είδε άγγελο[Δαν.8,16-17:«κα κουσα φωνν νδρς ναμέσον το Οβάλ, κα κάλεσε κα επε· Γαβριήλ, συνέτισον κενον τν ρασιν. κα λθε κα στη χόμενος τς στάσεώς μου, κα ν τ λθεν ατν θαμβήθην, κα πίπτω π πρόσωπόν μου, κα επε πρός με· σύνες, υἱὲ νθρώπου· τι γρ ες καιρο πέρας ρασις.(: Και άκουσα την φωνή ενός ανδρός, ο οποίος στεκόταν εν μέσω του ποταμού Ουβάλ, η οποία φωνή φώναξε και είπε· “Γαβριήλ, εξήγησε σε αυτόν το όραμα εκείνο”. Αυτός ήλθε και στάθηκε πολύ κοντά μου. Όταν δε με πλησίασε, εγώ καταλήφθηκα από δέος και θαυμασμό και έπεσα αμέσως πρηνής, με το πρόσωπό μου κάτω στη γη. Εκείνος λοιπόν μου είπε· “Υιέ ανθρώπου, κατανόησε τούτο· ότι το όραμα αυτό αποκαλύπτει το τέλος του καιρού, του καιρού της βασιλείας των θηρίων”)»], τι θα ήταν δυνατόν να μην πάθουν εκείνοι που δέχονταν την απόρρητη εκείνη χάρη, αν δεν τους καθιστούσε προηγουμένως μαθητές Του; Για τον λόγο αυτόν δεν είπε: «ἐλάβετε Πνεμα
γιον», αλλά «λάβετε Πνεμα
γιον» .
Δε θα έσφαλλε λοιπόν κανείς εάν έλεγε ότι και τότε αυτοί έλαβαν κάποια πνευματική εξουσία και χάρη, αλλά όχι τέτοια ώστε να ανασταίνουν νεκρούς και να κάνουν θαύματα, αλλά να συγχωρούν αμαρτήματα· διότι είναι διάφορα τα χαρίσματα του Πνεύματος. Για τον λόγο αυτό και πρόσθεσε: «ν τινων φτε τς μαρτίας, φίενται ατος», δείχνοντας ποιο είδος ενέργειας δίδει σε αυτούς. Εκεί δε μετά από σαράντα ημέρες έλαβαν τη δύναμη να κάνουν θαύματα· για τον λόγο αυτό λέγει: «λήψεσθε δύναμιν πελθόντος το γίου Πνεύματος φ᾿ μς, κα σεσθέ μοι μάρτυρες ν τε ερουσαλμ κα ν πάσ τ ουδαί κα Σαμαρεί κα ως σχάτου τς γς(:Θα λάβετε όμως δύναμη, όταν έλθει σε σας το Πνεύμα το Άγιο, και τότε θα γίνετε μάρτυρές μου, οι οποίοι θα διδάξετε τα περί εμού στην Ιερουσαλήμ και όλη την Ιουδαία και Σαμάρεια και έως τα πλέον μακρινά και απομονωμένα σημεία της γης”)»[Πραξ.1,8] · μάρτυρες λοιπόν γίνονταν με τα θαύματα· καθόσον είναι απερίγραπτη και ανέκφραστη η χάρη του Πνεύματος και πολύμορφη η δωρεά αυτού.
Αυτό επομένως γίνεται για να μάθεις ότι μία είναι η δωρεά και η εξουσία του Πατρός και του Υιού και του αγίου Πνεύματος· διότι εκείνα που φαίνονται ότι είναι ιδιαίτερα γνωρίσματα του Πατρός, αυτά είναι ιδιότητες και του Υιού και του αγίου Πνεύματος. Πώς λοιπόν, λέγει ότι κανείς δεν έρχεται προς τον Υιό, εάν δεν τον προσελκύσει ο Πατήρ [Ιω.6,44: «οδες δύναται λθεν πρός με, ἐὰν μ πατρ πέμψας με λκύσ ατόν, κα γ ναστήσω ατν τ σχάτ μέρᾳ(:Κανείς δεν μπορεί να έλθει με πίστη κοντά μου, εάν ο Πατήρ που με απέστειλε, δεν τον προσελκύσει με την θεία χάρη. Και εγώ αυτόν θα τον αναστήσω κατά τη μεγάλη ημέρα της κρίσεως)»]; Αλλά αυτό φαίνεται να είναι γνώρισμα και του Υιού, διότι λέγει: «γώ εμι δς κα λήθεια κα ζωή· οδες ρχεται πρς τν πατέρα ε μ δι᾿ μοῦ(:εγώ είμαι ο ασφαλής δρόμος, που οδηγεί στον ουρανό, εγώ είμαι η απόλυτη και καθαρή αλήθεια, που φωτίζει τον άνθρωπο για τη σωτηρία, εγώ είμαι η ζωή και ο χορηγός της αιωνίου ζωής για όλους τους πιστούς. Κανείς δε δεν μπορεί να έλθει προς τον Πατέρα, για να απολαύσει την αιώνιο ζωή, παρά μόνο δια μέσου εμού)»[Ιω.14,6].Πρόσεχε επίσης αυτό που είναι και γνώρισμα του Πνεύματος: «οδες δύναται επεν Κύριον ησον ε μ ν Πνεύματι γίῳ(:κανείς πάλι δεν μπορεί να ομολογήσει με πίστη και ευλάβεια “Κύριο Ιησού”, παρά μόνο με την χάρη και την έμπνευση του Αγίου Πνεύματος)»[Α΄Κορ.12,3].Και πάλι, τους Αποστόλους τους βλέπουμε να δίδονται στην Εκκλησία, άλλοτε μεν από τον Πατέρα, άλλοτε δε από τον Υιό και άλλοτε από το άγιο Πνεύμα, και τις διαιρέσεις των χαρισμάτων βλέπουμε να είναι του Πατέρα και του Υιού και του αγίου Πνεύματος.
Όλα λοιπόν ας τα κάνουμε, ώστε να μπορέσουμε να έχουμε πλησίον μας το άγιο Πνεύμα, και να τιμούμε πάρα πολύ εκείνους που ορίστηκαν να μεταδίδουν την ενέργεια αυτού· διότι είναι μεγάλη η αξία των ιερέων. «Εκείνους που θα συγχωρήσετε», λέγει, «συγχωρούνται οι αμαρτίες τους». Για τον λόγο αυτόν και ο Παύλος έλεγε «Πείθεσθε τος γουμένοις μν κα πείκετε(: Να πείθεσθε και να υποτάσσεσθε με προθυμία, χωρίς δισταγμούς και δυσφορίες, στους πνευματικούς προϊσταμένους σας)»[Εβρ.13,17] και να τους τιμάτε πάρα πολύ.
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
«Θωμᾶς δὲ εἷς ἐκ τῶν δώδεκα, ὁ λεγόμενος Δίδυμος, οὐκ ἦν μετ᾿ αὐτῶν ὅτε ἦλθεν ὁ Ἰησοῦς. λεγον ον ατ ο λλοι μαθηταί· ωράκαμεν τν Κύριον. δ επεν ατος· ἐὰν μ δω ν τας χερσν ατο τν τύπον τν λων, κα βάλω τν δάκτυλόν μου ες τν τύπον τν λων, κα βάλω τν χερά μου ες τν πλευρν ατο, ο μ πιστεύσω. Κα μεθ᾿ μέρας κτ πάλιν σαν σω ο μαθητα ατο κα Θωμς μετ᾿ ατν. ρχεται ησος τν θυρν κεκλεισμένων, κα στη ες τ μέσον κα επεν· ερήνη μν. ετα λέγει τ Θωμ· φέρε τν δάκτυλόν σου δε κα δε τς χεράς μου, κα φέρε τν χερά σου κα βάλε ες τν πλευράν μου, κα μ γίνου πιστος, λλ πιστός. κα πεκρίθη Θωμς κα επεν ατ· Κύριός μου κα Θεός μου. λέγει ατ ησος· τι ώρακάς με, πεπίστευκας· μακάριοι ο μ δόντες κα πιστεύσαντες(:Ο Θωμάς όμως, ένας από τους δώδεκα, ο οποίος λεγόταν στην ελληνική Δίδυμος, δεν ήταν μαζί τους, όταν ήλθε ο Ιησούς. Έλεγαν, λοιπόν, σε αυτόν οι άλλοι μαθητές: “είδαμε τον Κύριο”. Εκείνος όμως τους είπε: “εάν δεν δω στα χέρια Του το σημάδι των καρφιών και δεν βάλω το δάκτυλό μου στο σημάδι των καρφιών, και αν δεν βάλω το χέρι μου στην πλευρά, που την τρύπησε η λόγχη, δεν θα πιστέψω”. Και έπειτα από οκτώ ημέρες ήσαν πάλι οι μαθητές μέσα στο σπίτι και ο Θωμάς μαζί με αυτούς. Έρχεται, λοιπόν, ο Ιησούς ξαφνικά, ενώ οι πόρτες ήσαν κλεισμένες, στάθηκε στο μέσο και είπε: “ειρήνη σε σας”. Έπειτα λέγει στον Θωμά: “φέρε το δάκτυλό σου εδώ, δες και με τα μάτια σου τα χέρια μου και φέρε το χέρι σου και βάλε το στην πλευρά μου, ψηλάφησε και δες τα σημάδια των καρφιών και της λόγχης, και μη γίνεσαι άπιστος, αλλά πιστός”. Απάντησε τότε ο Θωμάς και είπε σε Αυτόν· “Πιστεύω, Κύριε, ότι Εσύ είσαι ο Κύριός μου και ο Θεός μου”. Λέγει σε Αυτόν ο Ιησούς· “πίστεψες, διότι με είδες· μακάριοι θα είναι από εδώ και πέρα στους αιώνες των αιώνων, εκείνοι οι οποίοι, μολονότι δεν με είδαν, πίστεψαν”)[Ιω.20,24-29].
Όπως ακριβώς το να πιστεύει κανείς απλώς και ως έτυχε είναι γνώρισμα επιπολαιότητας, έτσι και το να εξετάζει κανένας και να ερευνά πέραν του μέτρου είναι γνώρισμα παχύτατης και δυσκίνητης διάνοιας. Για τον λόγο αυτό και ο Θωμάς κατηγορείται· διότι στους Αποστόλους δεν πίστεψε όταν του είπαν ότι «είδαμε τον Κύριο», όχι τόσο επειδή δεν πίστεψε στα λόγια τους, όσο διότι θεωρούσε το πράγμα αυτό ότι ήταν αδύνατο· δηλαδή, την εκ νεκρών ανάσταση· διότι δεν είπε «δε σας πιστεύω», αλλά «εάν δε βάλω το χέρι μου στο σημάδι των καρφιών, δε θα πιστέψω». Πώς, λοιπόν, ενώ όλοι ήσαν συγκεντρωμένοι, αυτός μόνος απουσίαζε; Φυσικό ήταν να μην είχε ακόμη επιστρέψει από τη διασπορά που είχε ήδη γίνει. Εσύ όμως όταν δεις τον μαθητή να μην πιστεύει, σκέψου τη φιλανθρωπία του Κυρίου, ότι και χάριν μιας ψυχής δείχνει τον εαυτό Του να έχει τραύματα, και έρχεται για να σώσει και τον ένα, αν και ήταν πνευματικά πιο ατελής από τους άλλους. Για τον λόγο αυτό ζητούσε να πιστέψει μέσω της πιο χοντροειδούς και βραδυκίνητης αισθήσεως[δηλαδή της αφής] και ούτε στα μάτια του δεν πίστευε· διότι δεν είπε «εάν δεν δω», αλλά λέγει: «εάν δεν ψηλαφήσω, μήπως τυχόν και είναι αποκύημα της φαντασίας μου αυτό που βλέπω». Και όμως οι μαθητές αναγγέλλοντας αυτά, αξιόπιστοι ήταν τότε, και ο ίδιος ο Κύριος επίσης που υποσχόταν αυτά· όμως επειδή ζήτησε κάτι περισσότερο ο Θωμάς, ούτε αυτό του το στέρησε ο Χριστός.
Και για ποιο λόγο δεν εμφανίζεται σε αυτόν αμέσως, αλλά μετά από οχτώ ημέρες; Για να κυριευθεί από πιο μεγάλη επιθυμία και να γίνει μελλοντικά πιστότερος κατηχούμενος από τους μαθητές στο διάστημα που θα μεσολαβούσε και ακούγοντας τα ίδια λόγια από αυτούς.
Και από πού γνώριζε ότι και η πλευρά του Κυρίου ανοίχτηκε με τη λόγχη; Το άκουσε από τους μαθητές. Πώς λοιπόν το ένα το πίστεψε, ενώ το άλλο δεν το πίστεψε; Διότι αυτό ήταν πολύ παράδοξο και αξιοθαύμαστο.
Να προσέξεις επίσης, σε παρακαλώ, τη φιλαλήθεια των Αποστόλων, ότι τα ελαττώματα δεν τα κρύπτουν, ούτε τα δικά τους, ούτε των άλλων, αλλά τα εκθέτουν περιγράφοντάς τα με όλη την αλήθεια.
Εμφανίζεται λοιπόν πάλι ο Ιησούς και δεν περιμένει να ζητηθεί αυτό από εκείνον, ούτε να ακούσει κάτι παρόμοιο, αλλά χωρίς να πει τίποτε, ο ίδιος τον προλαβαίνει και εκπληρώνει εκείνο που ο Θωμάς επιθυμούσε, δείχνοντάς του ότι και όταν έλεγε αυτά τα λόγια δυσπιστίας προς τους άλλους μαθητές, Εκείνος ήταν παρών· εφόσον χρησιμοποίησε τα ίδια τα λόγια και κατά τρόπο πάρα πολύ επιτιμητικό και στη συνέχεια με τρόπο διδακτικό· διότι αφού είπε «Φέρε τον δάκτυλό σου και δες τα χέρια μου και βάλε το χέρι σου στην πλευρά μου», πρόσθεσε «και μη γίνεσαι άπιστος, αλλά πιστός». Βλέπεις ότι η αμφιβολία ήταν αποτέλεσμα απιστίας; Όμως αυτό συνέβαινε πριν λάβουν το Άγιο Πνεύμα· μετά από αυτά όμως δε συνέβαινε πλέον αυτό, αλλά στο εξής ήταν κατηρτισμένοι.
Δεν επιτίμησε επίσης αυτόν ο Κύριος με αυτά μόνο τα λόγια, αλλά και με τα όσα λέγει στη συνέχεια. Διότι όταν εκείνος τα πληροφορήθηκε και ανέπνευσε και ανεφώνησε «Ο Κύριός μου και ο Θεός μου», λέγει: «Επειδή με είδες, Θωμά, πίστεψες· μακάριοι είναι εκείνοι που δε με είδαν και πίστεψαν»· διότι αυτό είναι το γνώρισμα της πίστεως, το να αποδέχεται κανείς εκείνα που δεν είναι ορατά· διότι «στι δ πίστις λπιζομένων πόστασις, πραγμάτων λεγχος ο βλεπομένων(:η πίστη κάνει πραγματικά εκείνα που ελπίζουμε, και βέβαια και αναμφισβήτητα εκείνα που δε βλέπουμε)»[Εβρ.11,1].
Στην περίπτωση αυτή ο Κύριος δε μακαρίζει μόνο τους μαθητές, αλλά και εκείνους που θα πιστέψουν μετά από αυτούς αργότερα. Και όμως, λέγει, οι άλλοι μαθητές είδαν και πίστεψαν· αλλά όμως δε ζήτησαν κανένα αποδεικτικό σημείο, αλλά από τα σουδάρια αμέσως δέχθηκαν την είδηση περί της αναστάσεως, και πριν δουν το σώμα, έδειξαν όλη την πίστη τους. Όταν λοιπόν κάποιος λέει τώρα «Ήθελα να ζούσα κατά τα χρόνια εκείνα και να έβλεπα τον Χριστό να θαυματουργεί», ας σκεφθεί τον λόγο του Κυρίου ότι «μακάριοι είναι εκείνοι που δε με είδαν και όμως πίστεψαν».
Είναι δε άξιο απορίας, πώς σώμα άφθαρτο έδειχνε τα αποτυπώματα των καρφιών και ήταν δυνατό ανθρώπινο χέρι να το αγγίξει. Όμως, μην παραξενεύεσαι· αυτό το οποίο συνέβαινε, συνέβαινε κατά συγκατάβαση, ήταν έργο προσαρμογής στα ανθρώπινα μέτρα· διότι το τόσο λεπτό και ελαφρό σώμα, που εισήλθε ενώ οι θύρες ήταν κλειστές, ήταν απαλλαγμένο από κάθε υλική σύσταση· αλλά δεικνύεται αυτό για να γίνει πιστευτή η Ανάσταση και για να μάθουν ότι Αυτός ήταν Εκείνος που σταυρώθηκε, και δεν αναστήθηκε άλλος αντ’ Αυτού. Για τον λόγο αυτό αναστήθηκε, έχοντας τα σημάδια του σταυρού, και για τον λόγο αυτό τρώγει. Πράγματι οι Απόστολοι αυτό προέβαλλαν συνεχώς ως απόδειξη της αναστάσεως, λέγοντας· «τοτον Θες γειρε τ τρίτ μέρ κα δωκεν ατν μφαν γενέσθαι, ο παντ τ λα, λλ μάρτυσι τος προκεχειροτονημένοις π το Θεο, μν, οτινες συνεφάγομεν κα συνεπίομεν ατ μετ τ ναστναι ατν κ νεκρν(:Αυτόν ο Θεός όμως Τον ανέστησε κατά την τρίτη ημέρα και, πανάγαθος, όπως είναι, γεμάτος στοργή και ενδιαφέρον πάντοτε για την σταθερή πίστη και σωτηρία των καλοπροαίρετων ψυχών, ευδόκησε και επέστρεψε να γίνει ορατός και φανερός, όχι πλέον σε όλο τον λαό, όπως πρώτα, αλλά στους αυτόπτες μάρτυρες, οι οποίοι είχαν εκλεγεί εκ των προτέρων από τον Θεό, σε εμάς δηλαδή, οι οποίοι φάγαμε και ήπιαμε μαζί Του, μετά την εκ νεκρών ανάστασή Του)»[Πραξ. 10,40-41].
Όπως ακριβώς λοιπόν βλέποντάς Τον προ του σταυρού να περιπατεί επάνω στα κύματα, δεν λέγαμε ότι το σώμα εκείνο ήταν άλλης φύσεως, αλλά της δικής μας, έτσι βλέποντας Αυτόν μετά την ανάσταση να έχει τα αποτυπώματα του σταυρού, δε θα πούμε πλέον ότι Αυτός είναι φθαρτός· διότι αυτά τα έδειχνε για χάρη του μαθητή.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
«Πολλ μν ον κα λλα σημεα ποίησεν ησος νώπιον τν μαθητν ατο, οκ στι γεγραμμένα ν τ βιβλί τούτ·τατα δ γέγραπται να πιστεύσητε τι ησος στιν Χριστς υἱὸς το Θεο, κα να πιστεύοντες ζων χητε ν τ νόματι ατοῦ(:Εκτός από το θαύμα αυτό της αναστάσεως και από όσα άλλα θαύματα είχε κάμει προηγουμένως ο Ιησούς, έκαμε και πολλά άλλα, εμπρός στους μαθητές του, τα οποία απεδείκνυαν την θεότητά του και το έργον του, και τα οποία δεν είναι γραμμένα στο ιερό τούτο βιβλίο. Αυτά δε, που εξιστορήσαμε, γράφτηκαν, για να πιστέψετε ότι ο Ιησούς είναι ο Χριστός, ο Υιός του Θεού και με σκοπό επίσης πιστεύοντας αυτόν με φωτισμένη και ενεργό πίστη,να έχετε, ως παντοτινό κτήμα σας, εν τω ονόματι Αυτού, την αιώνια ζωή”)»[Ιω.20,30-31].
«Πολλ μν ον κα λλα σημεα ποίησεν ησοςνώπιον τν μαθητν ατο, οκ στι γεγραμμένα ν τ βιβλί τούτ». Επειδή δηλαδή αυτός ο ευαγγελιστής ανέφερε λιγότερα από εκείνα που ανέφεραν οι άλλοι, λέγει ότι ούτε όλοι οι άλλοι τα ανέφεραν όλα, αλλά όσα ήταν ικανά να προσελκύσουν στην πίστη όσους τους άκουγαν· διότι παρακάτω λέγει: «στι δ κα λλα πολλ σα ποίησεν ησος, τινα ἐὰν γράφηται καθ᾿ ν, οδ ατν ομαι τν κόσμον χωρσαι τ γραφόμενα βιβλία. μήν(:Υπάρχουν επίσης και πολλά άλλα, από όσα έκανε ο Ιησούς, τα οποία εάν επρόκειτο να γραφτούν ένα προς ένα, νομίζω ότι ολόκληρος ο κόσμος με τις βιβλιοθήκες του δε θα χωρούσε τα βιβλία, που θα γράφονταν. Πράγματι”)»[Ιω.21,25].
Επομένως είναι φανερό ότι δεν τα είπαν από φιλοδοξία εκείνα που έγραψαν, αλλά μόνο εξαιτίας της χρησιμότητάς τους· διότι εκείνοι που παρέλειψαν τα περισσότερα, πώς θα ήταν δυνατόν να τα έγραφαν αυτά από φιλοδοξία; Για ποιο λόγο λοιπόν δεν τα ανέφεραν όλα; Κυρίως μεν εξαιτίας του πλήθους τους, έπειτα επίσης σκέπτονταν και εκείνο, ότι δηλαδή εκείνος που δεν πίστεψε σε όσα έχουν αναφερθεί, ούτε στα περισσότερα θα προσέξει, εκείνος όμως που τα δέχθηκε αυτά, τα οποία έχουν γραφεί, δε θα έχει ανάγκη τίποτε άλλο για να πιστέψει. Εγώ νομίζω εδώ ότι εννοεί τα θαύματα που έκανε μετά την ανάσταση· για τον λόγο αυτόν λέγει ο ευαγγελιστής Ιωάννης τη φράση : «νώπιον τν μαθητν ατοῦ(:μπροστά στους μαθητές Του)»[Ιω.20,30] · διότι όπως πριν από την Ανάσταση έπρεπε να γίνουν πολλά για να πιστέψουν ότι είναι Υιός του Θεού, έτσι και μετά την Ανάσταση, για να παραδεχθούν ότι αναστήθηκε. Γι' αυτό και πρόσθεσε «νώπιον τν μαθητν ατοῦ», επειδή μόνο με αυτούς συναναστρεφόταν μετά την Ανάσταση. Γι' αυτό και έλεγε: « κόσμος με οκέτι θεωρεῖ(: ο κόσμος δε με βλέπει πλέον)»[Ιω. 14,19].
Έπειτα για να μάθεις ότι χάριν των μαθητών μονάχα επιτελούνταν όσα συνέβαιναν, ο Ευαγγελιστής πρόσθεσε: «να πιστεύοντες ζων χητε ν τ νόματι ατοῦ(:με σκοπό επίσης πιστεύοντας Αυτόν με φωτισμένη και ενεργό πίστη,να έχετε, ως παντοτινό κτήμα σας, εν τω ονόματι Αυτού, την αιώνια ζωή)»[Ιω.20,31], ομιλώντας γενικά προς τη δική μας φύση και για να δείξει ότι τα ανέφερε αυτά όχι προς χάρη του Πιστευόμενου, αλλά προς χάρη εμάς των ίδιων. «ν τ νόματι ατοῦ»· δηλαδή δι’ Αυτού· διότι Αυτός είναι η Ζωή.
ΠΗΓΕΣ:
  • https://greekdownloads3.files.wordpress.com/2014/08/in-joannem.pdf
  • Ιωάννου του Χρυσοστόμου Άπαντα τα έργα, Υπόμνημα στο Κατά Ιωάννην Ευαγγέλιον, ομιλίες ΠΣΤ΄και ΠΖ΄(επιλεγμένα αποσπάσματα που αφορούν την ερμηνεία της συγκεκριμένης ευαγγελικής περικοπής),Πατερικές εκδόσεις «Γρηγόριος ο Παλαμάς»(ΕΠΕ), εκδ. οίκος «Το Βυζάντιον», Θεσσαλονίκη 2011, τόμος 14, σελίδες 705-711 και 719-725.
  • Βιβλιοθήκη των Ελλήνων, Άπαντα των αγίων Πατέρων, Ιωάννου Χρυσοστόμου έργα, τόμος 75, σελ.228-232 (ή: 111-113 του PDF) και σελ.236-240 (ή: 115-117 του PDF).
  • Π.Τρεμπέλα, Η Καινή Διαθήκη με σύντομη ερμηνεία (απόδοση στην κοινή νεοελληνική), εκδόσεις αδελφότητος θεολόγων «Ο Σωτήρ», έκδοση τέταρτη, Αθήνα 2014.
  • Η Καινή Διαθήκη, Κείμενον και ερμηνευτική απόδοσις υπό Ιωάννου Κολιτσάρα, εκδόσεις αδελφότητος θεολόγων «Η Ζωή», έκδοση τριακοστή τρίτη, Αθήνα 2009.
  • Η Παλαιά Διαθήκη κατά τους εβδομήκοντα, Κείμενον και σύντομος απόδοσις του νοήματος υπό Ιωάννου Κολιτσάρα, εκδόσεις αδελφότητος θεολόγων «Η Ζωή», έκδοση τέταρτη, Αθήνα 2005.
  • http://users.sch.gr/aiasgr/Kainh_Diathikh/Biblia/Kainh_Diathikh.htm
πηγή:ἠλεκτρονικό ταχυδρομεῖο

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου