Ποιός εἶναι ὁ λογικός ἄνθρωπος κατά τούς Ἁγίους Πατέρες;

«Ὁ λογικός ἄνθρωπος», λέγει ὁ Μέγας Ἀντώνιος, «θεωρώντας καί ἐξετάζοντας (μέ τόν φωτισμένο ἀπό τό Θεό-Λόγο νοῦ του) ὁ ἴδιος τόν ἑαυτό του, δοκιμάζει καί διακρίνει αὐτά πού τοῦ πρέπουν καί τόν συμφέρουν. Κατανοεῖ ποιά εἶναι αὐτά πού ἁρμόζουν στή ψυχή του καί τήν ὠφελοῦν καί ποιά εἶναι ξένα πρός αὐτήν. Ἔτσι ἀποφεύγει αὐτά πού βλάπτουν τήν ψυχή του ὡς ξένα καί τόν χωρίζουν ἀπό τήν ἀθανασία»[1]

Ποῖος εἶναι ὁ λογικός ἄνθρωπος σύμφωνα μέ τούς Ἁγίους Πατέρες;

Εἶναι ὁ ἔλ-Λογος, ὁ «τόν Λόγον φέρων ἐν ἑαυτῷ». Εἶναι δηλαδή αὐτός, πού εἶναι μέσα στό Λόγο, μέσα στόν Θεό καί ὁ Λόγος μέσα του.   

«Ὁ μένων ἐν ἐμοί κἀγώ ἐν αὐτῷ... οὗτος φέρει καρπόν πολύν» (Ἰωάν. 15, 5) μᾶς εἶπε ὁ Κύριος. Ὁ Λόγος μέ κεφαλαῖο Λ, ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ εἶναι αὐτός πού ἀληθινά λογικοποιεῖ τόν ἄνθρωπο καί τόν καθιστά καρποφόρο-πολύκαρπο.

Ὁ Δυτικός ἄνθρωπος πέφτοντας στή αἵρεση ἔχασε τό Λόγο καί ἁρπάχτηκε ἀπό τό λόγο μέ μικρό λ. Ὑπόταξε τά πάντα, ἀκόμη καί τήν ψυχή του, στή χωρίς τόν Λόγο λογική. Γιαυτό καί παρα-λογίζεται...

Ὁ ἀληθινά λογικός ἄνθρωπος εἶναι ὁ Θεανθρωποποιημένος ἄνθρωπος. Αὐτός ὁ ἄνθρωπος «ἐπισκέπτεται ἑαυτόν» καί  «θεωρεῖ ἑαυτόν» μέ τόν φωτισμένο ἀπό τόν Θεό-Λόγο νοῦ του.

Γνωρίζει ἔτσι ἀληθινά τόν ἑαυτό του καί αὐτά πού τοῦ πρέπουν καί τόν συμφέρουν.

Γνωρίζει τί συντελεῖ στή σωτηρία του καί στό αἰώνιο καλό του.

Γνωρίζει τό «δέον» καί τό «ἁρμόζον» σέ κάθε περίσταση.

Μέ τήν φώτιση τοῦ Λόγου ἐνεργεῖ ἀλάνθαστα, διότι πρό πάντων προσεύχεται ἀδιάλειπτα.

Γνωρίζει, ὅπως διαπίστωνε καί ὁ Ἅγιος Σεραφείμ τοῦ Σάρωφ ὅτι «ὅταν ἐμπιστεύεται τή λογική του, ὅταν ὁμιλεῖ ἀπό τό μυαλό του, χωρίς νά προσεύχεται, τότε γίνονται λάθη» .

Ὁ ἀληθινά Λογο-ποιημένος ἄνθρωπος γνωρίζει ποιά εἶναι τά συντείνοντα στήν ὑγεία τῆς ψυχῆς καί τήν ἀθανασία της...Αὐτά καί ἐπιλέγει.

Γνωρίζει ἐπίσης, μέ τή φώτιση τοῦ Λόγου ποιά εἶναι τά ξένα καί τά ὁδηγοῦντα στήν ἀπώλεια τήν ψυχή του...Αὐτά καί ἀποφεύγει.

Νά, λοιπόν, ποιός εἶναι ὁ ἀληθινά λογικός ἄνθρωπος: Αὐτός πού γνωρίζει κάθε στιγμή τό καλλίτερο, ὄχι γιά τήν παροῦσα ζωή, ἀλλά τό καλλίτερο γιά τήν αἰώνια ζωή καί σωτηρία του. Αὐτός πού γνωρίζει κάθε στιγμή τό «πρεπωδέστατον», τό πλέον ἁρμόζον, τό πλέον κατάλληλο γιά τήν ψυχική του σωτηρία...Καί μάλιστα ὄχι μόνο τό γνωρίζει ἀλλά καί τό ἀκολουθεῖ, τό ἐγκολπώνεται, τό βάζει σέ πράξη.

Ἄς ἐνδυθοῦμε τό Λόγο, γιά νά γίνουμε ἀληθινά λογικοί, ἀπεκδυόμενοι τήν ἀλογία τῶν ἀθέων, τῶν αἱρετικῶν καί τῶν κοσμικῶν. Αὐτοί κομπάζουν, ὡς τάχα ὀρθολογιστές, ἐμπιστευόμενοι μόνο τήν λογική καί τίς αἰσθήσεις, ἀλλά οὐσιαστικά παραλογίζονται ὡς ἄφρονες , ἄ-Λογοι καί ἄ-Σοφοι.

Ἀληθινά λογικοί εἶναι οἱ ἀληθινοί μαθηταί τοῦ Λόγου, τού ἔνσαρκου Λόγου, οἱ ταπεινοί προσκυνηταί τοῦ Βρέφους τῆς Βηθλεέμ, πού ἦρθε γιά νά λύσει τήν ἀλογία μας μέ τή ζωή Του καί τό λόγο Του.

Γι’ αὐτό καί γεννιέται «ἐν μέσῳ δύο ἀλόγων ζώων» καί ἀναγνωρίζεται: 1)ἀπό τούς μή ὑποταγμένους στήν ἄ-Λογη λογική ποιμένες καθώς καί 2)ἀπό τούς ἐπίσης μή ὀρθολογιστές ἐπιστήμονες-«ἐξ ἀνατολῶν Μάγους».

Ἄς τούς ἔχουμε ὡς πρότυπο καί ταπεινοί προσκυνητές ἄς προσπέσουμε στήν Ἅγια Φάτνη.

Ἄς λατρεύσουμε τόν Λόγο πού μᾶς χαρίζει τήν ἀληθινή σοφία καί γνώση, λυτρώνοντάς μας ἀπό τήν ἀλογία τῶν τάχα λογικῶν, ἀπό τόν παραλογισμό τῶν τάχα σοφῶν, ἀπό τήν μωρία τῶν τάχα μορφωμένων.

ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ!

Ἱερομόναχος Σάββας Ἁγιορείτης

http://HristosPanagia3.blogspot.com

---

[1] Ἁγίων Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου καί Μακαρίου τοῦ Νοταρᾶ, Φιλοκαλία τῶν Ἱερῶν Νηπτικῶν συνερανισθεῖσα παρά τῶν Ἁγίων καί Θεοφόρων Πατέρων, ἐν ᾗ διά τῆς κατά τήν πράξιν καί θεωρίαν ἠθικῆς φιλοσοφίας ὁ νοῦς καθαίρεται, φωτίζεται καί τελειοῦται καί εἰς ἥν προσετέθησαν τά ἐκ τῆς ἐν Βενετίᾳ ἐκδόσεως ἐλλείποντα κεφάλαια τοῦ μακαρίου Πατριάρχου Καλλίστου, ἔκδοσις Ε΄, ἐκδοτικός οἶκος «Ἀστήρ», Ἀλ. καί Ἐ. Παπαδημητρίου, Λυκούργου 10-Ἀθῆναι, 1982 (στό ἑξῆς: Φιλοκαλία),τόμος Α΄, ΤΟΥ ΕΝ ΑΓΙΟΙΣ ΠΑΤΡΟΣ ΗΜΩΝ

ΑΝΤΩΝΙΟΥ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ, ΠΑΡΑΙΝΕΣΕΙΣ ΠΕΡΙ ΗΘΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΚΑΙ ΧΡΗΣΤΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ, ΕΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟΙΣ ΡΟ΄σελ. 4: «Ὁ λογικός ἀνήρ, αὐτός ἑαυτόν θεωρῶν, δοκιμάζει τά πρέποντα καί τά συμφέρντα αὐτῷ· καί τίνα μέν ἴδια τῆς ψυχῆς ὑπάρχει καί ὠφέλιμα, τίνα δέ ἀλλότρια αὐτῆς· καί οὕτω φεύγει τά βλάπτοντα τήν ψυχήν ὡς ἀλλότρια καί χωρίζοντα αὐτόν τῆς ἀθανασίας».