Ο
εορτασμός των Εθνικών Επετείων αποκτά μεγαλύτερη σημασία και μεταδίδει πιο
ουσιαστικά μηνύματα όταν αναζητούμε όχι μόνο τους πρωταγωνιστές των πεδίων των
μαχών, αλλά κυρίως όταν ανιχνεύουμε τους πνευματικούς προδρόμους, αυτούς πού
άνοιξαν τον δρόμο. Τιμώντας, λοιπόν, την 25η Μαρτίου, διπλή πανήγυρη,
χριστιανική και εθνική, και αναλογιζόμενοι πόσοι ήρωες αγωνίσθηκαν και
θυσιάσθηκαν κατά την Ελληνική Επανάσταση, καλό είναι να τιμούμε και τους
πνευματικούς πρωτοπόρους, τους καθοδηγητές, τους εμπνευστές. Ένας από αυτούς
είναι ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης, ο οποίος εκοιμήθη πριν από 200 ακριβώς
χρόνια, στις 14 Ιουλίου 1809. Εφέτος, λοιπόν, που η Εκκλησία μας τιμά
ιδιαιτέρως τα 200 χρόνια από την οσιακή κοίμηση του Αγίου, ας γράψουμε δυο
λόγια για τη συνεισφορά του στην προετοιμασία του Αγώνος.
Όχι.
Ο Άγιος Νικόδημος δεν οργάνωσε κλέφτες και αρματολούς, ούτε μετείχε στην
εξέγερση του παπα -Ευθύμη Βλαχάβα, την τελευταία μεγάλη εθνική ένοπλη κίνηση
πριν από το 1821. Δεν έπιασε ποτέ όπλο στα χέρια του. Ούτε έγραψε επαναστατικά
ή πολιτικά κείμενα όπως ο Ρήγας Φεραίος. Βοήθησε με τον τρόπο του, τον
Φιλοκαλικό, τον πνευματικό, τον Ησυχαστικό, τον συγγραφικό. Ο Μοναχός από τη
Νάξο με την εντυπωσιακή θεολογική και φιλολογική κατάρτιση, ο άνθρωπος που
συνέδεσε το όνομά του με το Άγιον Όρος, ο σπουδαίος αυτός νεοπατερικός
συγγραφεύς του 18ου και των αρχών του 19ου αιώνος έδωσε χωρίς τυμπανοκρουσίες
τον δικό του αγώνα. Με το κομποσχοίνι, με τη νοερά προσευχή, με την πέννα, με τα
βιβλία, με τον γνήσιο πατριωτισμό του, τον οποίο διακρίνουμε στα γραπτά του όσο
κι αν προσπαθεί να τον παρουσιάσει με ήπιο τρόπο.