Ὀργή καί μνησικακία

«ΟΡΓΗ ΚΑΙ ΜΝΗΣΙΚΑΚΙΑ»

Ἀπό τό βιβλίο «ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΑΛΦΑΒΗΤΟ»

Ἁγίου Δημητρίου τοῦ Ροστώφ

Σαφής, ἀλλά καί φοβερή, εἶναι ἡ προειδοποίησις τοῦ Κυρίου: «Πᾶς ὁ ὀργιζόμενος τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ εἰκῆ, ἔνοχος ἔσται τῇ κρίσει» (Ματθ. 5. 22). Μήν ὀργίζεσαι ἐναντίον κανενός ἀνθρώπου, ἔστω κι ἄν πραγματικά ἔχεις ἀπ᾿ αὐτόν ἀδικηθεῖ. «Ὀργή γάρ ἀνδρός δικαιοσύνην Θεοῦ οὐ κατεργάζεται» (Ἰακ. 1.20). Γι᾿ αὐτό «ὁ ἥλιος μή ἐπιδυέτω ἐπί τῷ παροργισμῷ ὑμῶν... πᾶσα πικρία καί θυμός καί ὀργή καί κραυγή καί βλασφημία ἀρθήτω ἀφ᾿ ὑμῶν σύν πάσῃ κακίᾳ. Γίνεσθε δέ εἰς ἀλλήλους χρηστοί, εὔσπλαγχνοι, χαριζόμενοι ἑαυτοῖς καθώς καί ὁ Θεός ἐν Χριστῷ ἐχαρίσατο ὑμῖν» (Ἐφ. 4. 26, 31-32).

Μήν ὀργίζεσαι ποτέ ἐναντίον κανενός καί γιά καμμιά αἰτία, ἐκτός κι ἄν κάποιος θελήσει νά σέ χωρίσει ἀπό τόν Θεό καί τήν ἀγάπη Του. Ποιός ὅμως ἔχει τή δύναμι νά τό κατορθώσει αὐτό, ἄν δέν τό θέλεις ἐσύ ὁ ἴδιος; «Τίς ἡμᾶς χωρίσει ἀπό τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ;... Οὔτε θάνατος, οὔτε ζωή, οὔτε ἄγγελοι, οὔτε ἀρχαί, οὔτε δυνάμεις, οὔτε ἐνεστῶτα, οὔτε μέλλοντα, οὔτε ὕψωμα, οὔτε βάθος, οὔτε τις κτίσις ἑτέρα δυνήσεται ἡμᾶς χωρίσαι ἀπό τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἡμῶν» (Ρωμ. 8. 35, 38-39).

«Παῦσαι ἀπό ὀργῆς καί ἐγκατάλιπε θυμόν, μή παραζήλου ὥστε πονηρεύεσθαι· ὅτι οἱ πονηρευόμενοι ἐξολοθρευθήσονται, οἱ δέ ὑπομένοντες τόν Κύριον αὐτοί κληρονομήσουσι γῆν» (Ψαλμ. 36. 8-9). Γράψε μέσα στήν καρδιά σου αὐτή τή σαφή ἐντολή πού δίνει ὁ Θεός μέ τό στόμα τοῦ προφήτου, καί διῶξε μακριά σου τό πάθος τῆς ὀργῆς. Δέν ὑπάρχει σ'αὐτό τόν κόσμο καμμιά εὔλογη αἰτία γιά νά ὀργίζεσαι καί νά θυμώνεις, ἐκτός ἀπό τίς περιπτώσεις πού προσβάλλεται ἡ δόξα τοῦ Θεοῦ καί περιφρονεῖται ὁ νόμος Του. Ἀλλά καί τότε πρέπει νά συζεύξεις τήν ὀργή μέ τή διάκριση, γιά νά μή βλάψεις τήν ψυχή σου. «Ὀργίζεσθε καί μή ἁμαρτάνετε» (Ἐφ. 4. 26), παραγγέλλει μέ σοφία ὁ ἀπόστολος.

Ὁ Κύριος μας δέν ἦταν θυμώδης καί ὀργίλος, ἀλλά πάντοτε πρᾶος καί μακρόθυμος μέ τούς ἁμαρτωλούς. «Μάθετε ἀπ᾿ ἐμοῦ ὅτι πρᾷός εἰμι καί ταπεινός τῇ καρδίᾳ, καί εὑρήσετε ἀνάπαυσιν ταῖς ψυχαῖς ὑμῶν »(Ματθ. 11. 29). Ὅταν οἱ μαθητές Του, ὠργισμένοι κατά τῶν Σαμαρειτῶν πού δέν Τόν δέχθηκαν, εἶπαν «Κύριε, θέλεις εἴπωμεν πῦρ καταβῆναι ἀπό οὐρανοῦ καί ἀναλῶσαι αὐτούς;», ὁ Κύριος «ἐπετίμησεν αὐτοῖς καί εἶπεν· οὐκ οἴδατε ποίου πνεύματός ἐστε ὑμεῖς» (Λουκ. 9. 54-55). Ἄλλοτε πάλι, διδάσκοντας, ἔλεγε: «Ἐάν ἀφῆτε τοῖς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν, ἀφήσει καί ὑμῖν ὁ Πατήρ ὑμῶν ὁ Οὐράνιος· ἐάν δέ μή ἀφῆτε τοῖς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν, οὐδέ ὁ Πατήρ ὑμῶν ἀφήσει τά παραπτώματα ὑμῷν» (Ματθ. 6. 14-15).

Θά μοῦ πεῖς: Μά ὁ τάδε μέ ἀδίκησε, μέ προσέβαλε, μέ συκοφάντησε, μ᾿ ἔβλαψε χωρίς λόγο...

Ἀλλά πές μου κι ἐσύ, ποιός ἀδικήθηκε περισσότερο ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό; Ποιός κακολογήθηκε, ποιός συκοφαντήθηκε, ποιός χλευάσθηκε, ποιός ἀτιμάσθηκε περισσότερο, ἄν καί ἀναμάρτητος; Ποιός ραπίσθηκε, ποιός ἐμπτύσθηκε, ποιός μαστιγώθηκε, ποιός τέλος σταυρώθηκε σάν κακοῦργος, ἄν καί τελείως ἀθῶος; Κι ὅμως, μέ ὅλα αὐτά, Ἐκεῖνος δέν ὠργίσθηκε καί δέν κάκισε τούς ἀνόμους σταυρωτές του. Ἀλλά καί πάνω στόν Σταυρό ἀκόμη προσευχόταν λέγοντας: «Πάτερ, ἄφες αὐτοῖς· οὐ γάρ οἴδασι τί ποιοῦσι»(Λουκ. 23. 34).

Ἡ πραότητα μαλακώνει καί τίς πιό πέτρινες καρδιές. Ἡ ὀργή σκληραίνει καί τίς πιό μαλακές. Ἄν ἔχεις ἐξουσία, μήν ἐπιβάλλεσαι ποτέ μέ τήν ὀργή, προκαλώντας στούς ὑφισταμένους σου τόν φόβο. Εἶναι καλύτερο νά σ᾿ ἀγαποῦν παρά νά σέ φοβοῦνται. Ἀπό τόν φόβο προέρχονται τό ψεῦδος καί ἡ ὑποκρισία, ἀπό τήν ἀγάπη ἡ εἰλικρίνεια καί ἡ ἐγκαρδιότητα.

Ὁ ὠργισμένος ἄνθρωπος εἶναι τυφλός καί τρελλός. Δέν συναισθάνεται τί λέει καί τί κάνει. Συχνά, μετά τό ξέσπασμά του, μετανοεῖ πικρά γιά ὅσα ἄτοπα εἶπε καί ἔκανε· γιατί ἡ ὀργή πού δέν δαμάζεται συγχύζει τόν νοῦ, ταράζει τήν ψυχή, καταστρέφει τή λογική, φυγαδεύει τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ καί ἀφήνει τόν ἄνθρωπο ἕρμαιο στά χέρια τοῦ διαβόλου. Ὅποιος δαμάζει τόν θυμό του, εὔκολα θά συγκρατήσει τόν ἑαυτό του ἀπ᾿ ὅλα τά κακά.

Ἄν λοιπόν συμβεῖ ποτέ νά ὀργισθεῖς μέ κάποιον, μήν πεῖς τίποτα. Σιώπησε ἤ φύγε, καί μήν ἐπιτρέψεις νά βγεῖ ἀπό μέσα σου ἡ φλόγα τῆς ὀργῆς, πού θά κατακαύσει καί σένα κι ἐκείνους πού σέ περιβάλλουν. Καί ὅταν ἡ καρδιά σου εἰρηνεύσει, τότε πές, ἄν χρειάζεται, δυό λόγια ἀγάπης γιά τήν «οἰκοδομήν τῆς χρείας». Ἕνας εἰρηνικός καί πρᾶος λόγος εἶναι πιό καρποφόρος καί πειστικός ἀπό χίλια λόγια ὠργισμένα, ἔστω καί σωστά.

Τέλος, πάντα νά θυμᾶσαι πώς ἄν ἤσουν ταπεινός δέν θά ὠργιζόσουν. Ἡ ὀργή εἶναι ἡ πιό ἐκλεκτική θυγατέρα τοῦ ἐγωϊσμοῦ. Ὅπου ἐμφανισθῆ ἡ ταπείνωσις ἐξαφανίζεται σάν καπνός ὁ θυμός.

Γέννημα τῆς ὀργῆς εἶναι ἡ μνησικακία. Μνησικακία εἶναι ἡ συντήρησις τῆς ὀργῆς, μιά διαρκής κακία, σαράκι τῆς ψυχῆς, ἕνα καρφί μπηγμένο μόνιμα στήν ψυχή, φονευτής τῆς ἀγάπης, τῆς προσευχῆς, τῆς μετανοίας καί ὅλων τῶν ἀρετῶν. Ἄν θέλεις νά νικήσεις τή μνησικακία, πολέμησε τό πάθος τῆς ὀργῆς, πού τή γεννᾶ. Ἄν θέλεις ὅμως νά τή φονεύσεις, τότε πρέπει πρῶτα νά παλαίψεις γιά τήν ἀπόκτηση τῆς ἀγάπης καί τῆς ταπεινώσεως. Μέχρι τότε, χρησιμοποίησε σάν προσωρινό βάλσαμο γιά τήν κατασίγαση τοῦ πάθους τήν ἀνάμνηση τῶν παθημάτων τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ἡ ἀνάμνηση τῶν φρικτῶν παθῶν καί τοῦ σταυρικοῦ Του θανάτου θά μαλακώσει τήν ψυχή σου πού μνησικακεῖ, γιατί θά αἰσθανθεῖς ὑπερβολική ντροπή ἀναλογιζόμενος τή δική Του ἀνεξικακία.

ΤΕΛΟΣ ΚΑΙ Τῼ ΘΕῼ ΔΟΞΑ!

ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ

ΩΡΩΠΟΣ ΑΤΤΙΚΗ.

Εὐχαριστοῦμε θερμά τόν Ἡγούμενο τῆς Ἱ.Μ. Παρακλήτου γιά τήν ἄδεια δημοσίευσης ἀποσπασμάτων ἀπό τά βιβλία πού ἐκδίδει ἡ Ἱερά  Μονή.
Ἱερομόναχος Σάββας Ἁγιορείτηςhttp://HristosPanagia3.blogspot.com