Γιά τά παιδιά, τήν ἐξωσωματική καί τά παντελόνια στίς γυναῖκες, 3-7-2018, Ἀρχιμ. Σάββας Ἁγιορείτης

Ἐν Χριστῷ ἀδελφοί, τό παραπάνω βίντεο τελεῖ ὑπό ἀπαγόρευση στό youtube, γιά τό λόγο αὐτό ἔχει δημιουργηθεῖ νέο μας κανάλι Ὁρθόδοξη Θεραπευτική στόν παρακάτω ὑπερσύνδεσμο:https://www.brighteon.com/channel/orthodoxtherapy. ΑΝ ΘΕΛΕΤΕ ΚΑΝΕΤΕ ΕΓΓΡΑΦΗ ΓΙΑ ΝΑ ΕΝΗΜΕΡΩΝΕΣΤΕ ΔΩΡΕΑΝ ΓΙΑ ΤΙΣ ΝΕΕΣ ΟΜΙΛΙΕΣ : Ὀρθόδοξη Θεραπευτική👍 Κάνετε κλίκ πάνω δεξιά στό κανάλι brighteon στό GREATE NEW ACCOUNT. Στό νέο παράθυρο συμπληρώνετε τό ἰμέιλ σας καί ὅλα τά ἀπαραίτητα στοιχεία πού σᾶς ζητάει. Μήν ξεχάσετε νά κάνετε κλίκ στό SAVE. Στή συνέχεια κάνετε κλίκ πάνω δεξιά στό LOG IN . Ἀφοῦ δώσετε τό ἰμέιλ μέ τό ὁποῖο ξεκινήσατε θά συμπληρώσετε τό Passwort. Μετά κάνετε κλίκ στό βίντεο τῆς ἐπιλογῆς σας ἀπό τό κανάλι Ὀρθόδοξη Θεραπευτική καί στή συνέχεια κάνετε κλίκ κάτω ἀπό τό βίντεο δεξιά στό κόκκινο ὀρθογώνιο πού γράφει SUBSCRIBE. Εὐχαριστοῦμε!👍 www.hrstospanagia.gr  
Ἐν Χριστῷ ἀδελφική σύσταση: Κατεβάζετε καί κρατεῖτε ἀποθηκευμένες τίς ὁμιλίες τοῦ καναλιοῦ γιά μελλοντική χρήση σας στόν σκληρό δίσκο τοῦ ὑπολογιστῆ σας. Ἡ χριστιανική ἀλήθεια εἶναι ὑπό διωγμόν.

Ἡ ἀνωτέρω ὁμιλία ἀπομαγνητοφωνημένη:
Ὁ Ἅγιος Πορφύριος ἦταν ἀσκητής στό Ἅγιον Ὄρος ἀπό πολύ μικρή ἡλικία. Ἀπό τήν ἡλικία περίπου τῶν δώδεκα ἐτῶν πῆγε καί ἔμεινε ἐκεῖ μέχρι περίπου δεκαοχτώ - δεκαεννέα ἐτῶν, μετά ὅμως ἀναγκάστηκε νά βγεῖ, μέ εὐλογία τῶν Γεροντάδων του, γιατί ἀρρώστησε. Ἦρθε στήν Εὔβοια, πού ἦταν ἡ πατρίδα του, ἔμεινε κάποια χρόνια σέ μοναστηράκια τῆς Εὔβοιας, καί μετά, ἐπειδή εἶχε πόθο νά διακονήσει τούς ἀσθενεῖς, ἦρθε στήν Ἀθήνα καί γιά τριάντα τρία χρόνια ὑπηρέτησε στήν Πολυκλινική Ἀθηνῶν στήν Ὁμόνοια. Ἦταν ἱερέας τοῦ Νοσοκομείου, τῆς Κλινικῆς.

Κάνει ἐντύπωση ἡ βαθιά του γνώση, ἡ πνευματική, γιά θέματα οἰκογενειακά καί μάλιστα ἡ σημασία πού δίνει στίς λεπτομέρειες. Ἔλεγε: «Ὅ,τι θέλουμε, γεννᾶμε. Θέλουμε Ἁγίους, γεννᾶμε Ἁγίους. Στό χέρι μας εἶναι νά γεννήσουμε Ἁγίους. Ἡ ψυχοσωματική ὑγεία τοῦ παιδιοῦ ἀρχίζει νά διαμορφώνεται ἀπό τή σύλληψη, ἐν συνεχείᾳ ἐπηρεάζεται ἀπό τή ζωή τῆς μητέρας κατά τήν κύηση καί φυσικά ἀπό τή ζωή τοῦ ζεύγους»¹.

Αὐτά πού θά διαβάζουμε καί θά σχολιάζουμε εἶναι ἀπό ἕνα βιβλίο μέ τίτλο «Ἕνας νά μέ ἀκούσει..... καί θά τοῦ στείλει ὁ Θεός πλούσια τή Xάρη Του!». Ὁ Ἅγιος, μέ τή φώτιση τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἀλλά καί μέ τήν πεῖρα πού εἶχε ἀπό τήν ἐξομολόγηση, ἤτανε ἀκράδαντα βέβαιος ὅτι, ἄν κανείς ἐφάρμοζε τίς ὁδηγίες του, θά γεννοῦσε καί θά ἔπλαθε ἕναν ἅγιο. Μιά μητέρα πού θά ἀκολουθήσει τίς ὁδηγίες τοῦ Ἁγίου, θά κάνει ἕνα ἅγιο παιδί.

Ἔλεγε, ἄς ποῦμε, σέ μία μητέρα, ὅταν συνέλαβε: «Μή διαλαλεῖς ὅτι εἶσαι ἔγκυος μέχρι νά φανεῖ... Μυστικά νά χαίρεσαι, νά προσεύχεσαι γι’ αὐτό πού ἔχεις, χωρίς βλέμματα καί σκέψεις τῶν ἀνθρώπων. Μοναδικά, ἀποκλειστικά. Ὅσο πιό μυστικά, τόσο πιό δυνατά, πιό αὐθεντικά. Ὅπως ἡ Παναγία, ἔτσι καί ἡ Ἐλισάβετ, (μητέρα Ἁγίου Ἰωάννου Προδρόμου) «καί περιέκρυβεν ἑαυτήν μῆνας πέντε»²»³. Δηλαδή, τί βλέπουμε ἐδῶ; Ὅτι ὁ Ἅγιος ἔχει ὡς πρότυπο τή ζωή τῶν Ἁγίων, τό Εὐαγγέλιο. Αὐτά πού λέει βασίζονται στίς μαρτυρίες τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, πού εἶναι καταγραμμένες μέσα στό ἱερό Εὐαγγέλιο.

Ἡ Παναγία μας, ὅταν συνέλαβε, δέν κοινοποίησε τή κυοφορία της. Ὁ Ἅγιος Πορφύριος εἶναι ἕνας αὐθεντικός ἑρμηνευτής τῆς Ἁγίας Γραφῆς καί τῶν Ἁγίων Πατέρων, γιατί ἔχει τή φώτιση τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἀλλά καί τήν ἐμπειρία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἔτσι καί οἱ ὁδηγίες πού δίνει γιά τήν ἀνατροφή τῶν παιδιῶν, γιά τή μητρότητα, γιά τή συζυγία, ἀλλά καί γιά τή μοναχική ζωή, εἶναι Ἁγιοπνευματικές καί σωτήριες.

Ἔτσι λοιπόν βλέπουμε, νά συμβουλεύει τίς ἔγκυες μητέρες νά μή κοινοποιοῦν τήν κυοφορία τους, τήν ἐγκυμοσύνη τους, μέχρι νά φανεῖ, ὅπως ἀκριβῶς καί ἡ Παναγία μας καί ἡ Ἐλισάβετ, ἡ ὁποία λέει, «περιέκρυβεν ἑαυτήν μῆνας πέντε»⁴. Ἔλεγε, «ὅσο πιό μυστικά, τόσο πιό δυνατά, πιό αὐθεντικά». Καί ἔλεγε «ἡ διάπλαση ἑνός Ἁγίου ἐξαρτᾶται ἀπό τήν ἀγωγή πού θά πάρει τό παιδί ἀπό τήν ὥρα τῆς συλλήψεως»⁵. Καί φυσικά ἀπό τή ζωή τῆς μητέρας ὅσο κυοφορεῖ τό ἔμβρυο καί μετά, ἀλλά καί ἀπό τή ζωή τοῦ πατέρα.

Ἔλεγε «ἡ στενοχώρια τῆς μητέρας κατά τήν κύηση προσβάλλει ψυχικά καί σωματικά τό παιδί, ὅπως ἀλλεργίες, καρκίνος, καρδιά». Ὅταν ἡ μητέρα εἶναι σέ κατάσταση ἐγκυμοσύνης, γίνεται, ἔλεγε, «πολύ λεπτή, εὐαίσθητη, εὐσυγκίνητη, συγχωρητική, ἀνεκτική». Καί συμβούλευε: «Νά κάνεις περιπάτους. Νά παρατηρεῖς εἰκόνες Ἁγίων. Νά χαίρεσαι τή φύση, τόν γήινο παράδεισο. Νά χάνεσαι στό δάσος μέ εὐτελῆ ροῦχα (ἔχει σημασία νά φορᾶς παλιόρουχα). Νά ψάλλεις, νά μελετᾶς, νά ἀποστηθίζεις. Φιλοσόφισε τή ζωή. Καμιά στενοχώρια, πίεση, ἄγχος. Ὅλες, καί οἱ πιό λεπτές κινήσεις περνᾶνε στό βρέφος. Ζῆσε ἁπλά, σάν ἀρνάκι στό λιβάδι, ἀμέριμνα! Προσευχήσου ἔνθεα, λαχταριστά, ἀβίαστα, ἐντατικά»⁶. Βλέπετε; Στήν προσευχή πρέπει νά βάζουμε ὅλη μας τή ψυχή. Νά μήν τή κάνουμε ἔτσι χαλαρά, ξέψυχα.

«Ὅλα γύρω μᾶς διδάσκουν! Νά ’σαι ξύπνια, σέ ἐγρήγορση. Ὅλες οἱ αἰσθήσεις ἀνοιχτές. Οἱ περισσότεροι ζοῦν ὡς κουφοί καί τυφλοί. Ἕνας νωθρός δέν βλέπει καί δέν ἀκούει. Γύρω μας χιλιάδες ζωές. Ἦχοι, συχνότητες, εὐωδίες»⁷. Σφύζει γύρω μας ἡ ζωή στήν κυριολεξία. Ἀλλά, ὅταν ζοῦμε μ’ αὐτή τήν πλαδαρότητα, τή νωρθότητα, ὅπως ἔλεγε ὁ Ἅγιος, δέν βλέπουμε καί δέν ἀκοῦμε τίποτα.

«Δέν φαντάζεσαι», λέγει, «πόσο ἐπηρεάζει τό ἔμβρυο τό περιεχόμενο τῶν αἰσθήσεών μας κατά τήν ἐγκυμοσύνη, ἀκόμα καί τήν ὄψη του. Πῶς νά τό ποῦμε αὐτό, εἶναι ἀδόκιμη λέξη. Νά τό λέμε «ἰδεοπλασία». Ψάξε στό λεξικό νά δεῖς ἄν ὑπάρχει»⁸. Δηλαδή, ἀνάλογα μέ τίς ἰδέες πού ὑπάχουνε στή μητέρα, πλάθεται τό ἔμβρυο.

Μάλιστα εἶχε καταθέσει ἕνα περιστατικό ὁ Ἅγιος, σέ ἕνα ζευγάρι πού τόν ρώτησε ἄν ἐπιτρέπεται τό κοριτσάκι τους νά φοράει παντελόνια, καί γιά νά τούς πείσει ὅτι αὐτό δέν ἐπιτρέπεται, ὅπως λέει καί ἡ Ἁγία Γραφή, ἀπό τήν Παλαιά Διαθήκη ἀκόμα, στό Δευτερονόμιο, ὅτι δέν ἐπιτρέπεται οἱ ἄνδρες νά φορᾶνε γυναικεῖα καί οἱ γυναῖκες ἀνδρικά, τούς εἶχε διηγηθεῖ ἕνα περιστατικό. Μία μητέρα ἔγκυος ἔβλεπε κάθε πρωί ἕναν νέο γείτονα, ὁ ὁποῖος εἶχε ἔτσι μία πολύ ἄσχημη παραμόρφωση στό πρόσωπό του, σάν μελιτζάνα ἦταν, ἕνα ἐξόγκωμα. Καί σκεφτόταν αὐτή ἡ κυοφοροῦσα μητέρα, πόσο δυστυχισμένη θά ἤτανε ἡ μητέρα τοῦ νέου αὐτοῦ, πού εἶχε ἕνα τέτοιο παιδί. Μ’ αὐτές τίς σκέψεις κυοφοροῦσε τό παιδί της καί φανταζόταν πόσο θά ἦταν καί ἡ ἴδια δυστυχισμένη ἄν εἶχε ἕνα τέτοιο παιδί, καί ὅταν γεννήθηκε τό παιδί της εἶχε ἀκριβῶς τήν ἴδια παραμόρφωση! Ἀνάλογα μέ τή φαντασία πού εἶχε κάνει αὐτή, καί τίς σκέψεις πού εἶχε, διαμορφώθηκε τό παιδί της. Καί ἔγινε ὁλόκληρο ἰατρικό συμβούλιο καί ὁ Ἅγιος Πορφύριος ἔδωσε αὐτή τή λύση στό πρόβλημα. Οἱ ἰδέες καί οἱ σκέψεις καί οἱ φοβίες τῆς μητέρας ἐπηρέασαν τό ἔμβρυο. Αὐτό πού τό ὀνομάζει ὁ Ἅγιος «ἰδεοπλασία».

Βλέπετε τί σημασία ἔχει τό τί σκεφτόμαστε, ποῦ εἶναι ὁ νοῦς μας. Πόσο περισσότερο, τί σημασία ἔχει τί φορᾶμε. Ποιό εἶναι τό περιβάλλον μας καί τό ἄμεσο περιβάλλον μας, πού εἶναι τά ροῦχα μας.

Στό ἴδιο βιβλίο, ἐπίσης, καί μιά πού εἴμαστε σ’ αὐτό τό θέμα, μιλάει πάλι γιά τό θέμα αὐτό τῆς ἐνδυμασίας. Καί ἔλεγε, ὅτι δέν πρέπει νά φοροῦνε τά κορίτσια -ἀπό μικρά νά μή φοροῦνε- παντελόνια, διότι ὠθοῦνται στήν ὁμοφυλοφιλία. Γι’ αὐτό καί ἡ Ἁγία Γραφή ἀπαγορεύει νά φορᾶνε οἱ ἄνδρες γυναικεῖα καί οἱ γυναῖκες ἀνδρική ἐνδυμασία. Πρέπει νά ξεχωρίζουν τά φύλα, γιατί ἀλλιῶς ὁδηγούμαστε στήν ὁμοφυλοφιλία. Τό κοριτσάκι, ἄν φοράει παντελόνια, νιώθει σάν ἀγόρι. Καί μάλιστα ἔλεγε καί κάτι πολύ σπουδαῖο, ὅτι τά παντελόνια μέ τήν πίεση πού ἀσκοῦνε ἐκεῖ στήν περιοχή ἀνάμεσα στά πόδια ἀπενεργοποιοῦν κάποια κύτταρα τῆς ἡδονῆς ἤ καί τά καταστρέφουν, τά ὁποῖα εἶναι πολύ εὐαίσθητα, καί ὅταν τό παιδάκι μεγαλώσει, δέν ἱκανοποιεῖται μέ τή φυσιολογική σχέση καί πάει πρός ἀνώμαλες σχέσεις, ὁδηγεῖται δηλαδή στήν ὁμοφυλοφιλία.

Βλέπετε, πόση ζημιά κάνουν τά παντελόνια! Πόση ζημιά κάνει ἡ παραβίαση τοῦ νόμου τοῦ Θεοῦ. Οἱ ἐντολές τοῦ Θεοῦ εἶναι ὁδηγίες χρήσεως τῆς ὕπαρξής μας καί ὅταν ὁ ἄνθρωπος τίς παραβαίνει, ὁπωσδήποτε ἔχει συνέπειες. Δέν εἶναι ὅτι τόν τιμωρεῖ ὁ Θεός, ἀλλά ἡ ἴδια ἡ παρανομία, ἡ ἴδια ἡ παράβαση, ἔχει μέσα της τόν θάνατο.

Ἔλεγε, λοιπόν, ὁ Ἅγιος γιά τήν «ἰδεοπλασία». «Ἡ ἰδέα ὑλοποιεῖται, παίρνει χαρακτηριστικά, ἀλλάζει ἀκόμα καί τό DNA. Ὅπως συνέβη στόν Ἰακώβ καί τόν Λάβαν ὅταν ἦταν νά χωρίσουν τή περιουσία τους. Λέει ὁ Ἰακώβ: «Θά μοῦ δώσεις τά πρόβατα πού αὐτή τή χρονιά θά βγοῦν παρδαλά» κι ὁ Ἰακώβ ἐκεῖ πού τά πρόβατα ἔπιναν νερό, ἔβοσκαν καί μετά συνευρίσκοντο, ξεφλούδισε κατά μέρη τούς φλοιούς τῶν δένδρων, κι ἐκείνη τή χρονιά ὅλα τά ζῶα γέννησαν παρδαλά νεογνά»⁹.

Ἔλεγε πάλι πνευματικό του παιδί: «Παιδί μου, βλέπω ὅτι φορᾶς ψηλά τακούνια. Καλό θά εἶναι νά βάλεις στρωτά, γιατί δέν γίνεται καλή κυκλοφορία τοῦ αἵματος καί ἐπηρεάζεται ἀρνητικά τό μωρό»¹⁰.

Ἐπίσης ἔλεγε στή μητέρα ὅταν θά εἶναι λεχώνα: «Μή δεχθεῖς ἐπισκέψεις ἐπί σαράντα ἡμέρες. Εἶναι μοναδικές γιά σᾶς. Καθορίζεται ἡ πορεία τοῦ μωροῦ. Πολύ σοφά τό καθόρισε ἡ Ἐκκλησία μας»¹¹.

«Τά παιδιά», ἐπίσης ἔλεγε, «νά μή τά παίρνεις ἀγκαλιά καί νά μήν τά χαϊδεύεις. Ὅπως τά μάθεις τίς πρῶτες ὧρες! Τό κλάμα τοῦ μωροῦ εἶναι τραγούδι ἄν τοῦ ἔχεις καλύψει τίς ἀνάγκες. Ἄν ὑποκύψεις τήν πρώτη φορά, τό ’χασες τό παιχνίδι ͘ ἄν ὑπακούσεις, τό κέρδισες». Δηλαδή, ἄν δέν δώσεις σημασία στό πρῶτο κλάμα, τό ἀφήσεις νά κλάψει καί δέν τό πάρεις ἀγκαλιά, τό μαθαίνεις τό παιδί νά κάνει ὑπακοή. Ἀλλιῶς σέ χειρίζεται μέ τό κλάμα. «Μήν ἀφήνεις ἄλλους νά τά παίρνουν ἀγκαλιά, γιατί γίνονται μαλθακά, ἐξαρτημένα σωματικά, νωθρά, καί μετά τούς μεταδίδουν τά δικά τους. Τ’ ἁρπάζουν ὅλα. Οἱ ἀδυναμίες κολλᾶνε σάν τά μικρόβια»¹².

«Νά τά χαϊδεύεις πνευματικά, νά τά φιλᾶς νοερά, ἡ ἀγάπη σας νά εἶναι μυστική. Ὅταν προσεύχεσαι, νά τούς αἰσθάνεσαι ὅλους ἑνωμένους μέσα στήν καρδιά σου. Ἄν θέλεις νά τά φιλήσεις καμιά φορά, κάν’ το στό κεφαλάκι τους πρίν κοιμηθοῦν». Τό πολύ-πολύ, ἔλεγε, νά τά χαϊδεύεις λίγο στά μαλλιά. «Τά μωρά εἶναι πολύ εὐαίσθητα καί ἐρεθίζονται μέ τά χάδια καί διατηροῦν στή μνήμη τους τήν εὐχαρίστηση ἀπό αὐτά»¹³.

«Νά προσεύχεσαι πάνω ἀπό τά κρεβάτια τους ὅταν κοιμοῦνται, διότι τότε τό κακό εἶναι ἀδύναμο, δέν ἀντιστέκεται. Νά ’στε προσεκτικοί, μή σᾶς βλέπουν μέ νυκτικά.. ἤ ἐσώρουχα. Τά σταυρώνουμε, σηκώνουμε τά χέρια ψηλά καί εὐχόμαστε μέ λαχτάρα. Ἡ προσευχή μας τότε ἐπιδρᾶ πιό εὔκολα καί ἡ εὐχή ἐνεργεῖ σέ βάθος»¹⁴. Βλέπετε, πόση σημασία δίνει ὁ Ἅγιος στή σεμνοπρεπή ἐμφάνιση καί μέσα στό σπίτι, γιά νά διδαχθοῦν καί τά παιδιά τή σεμνότητα.

«Ἄν κάνουν ἀταξίες τά παιδιά, νά τά διορθώνεις κι ἄς μή σέ ἀκούσουν. Τό σωστό πρέπει νά λέγεται, νά φανερώνεται. Ἄν δέν χρησιμοποιεῖς τή βακτηρία σου, μισεῖς τόν σόν υἱόν¹⁵». Νά ἐδῶ πού λένε ὅτι ὁ Ἅγιος ἤτανε πολύ ἐλαστικός καί χαλαρός. Τό ἀντίθετο! Διδάσκει στούς γονεῖς τήν αὐστηρότητα, ὅπως τό λέει καί ἡ Ἁγία Γραφή. Πρέπει ὁ γονιός νά μή λυπᾶται τή μαγκούρα του, ἀλλιῶς μισεῖ τό παιδί του, ἄν δέν τό τιμωρεῖ, ἄν δέν τό παιδαγωγεῖ σωστά. «Θά ’χεις μιά βεργούλα ὥστε νά μήν τά δέρνεις μέ τό χέρι. Θά τούς λές: «πήγαινε φέρε τή βεργούλα νά σέ δείρω». Ἐν τῷ μεταξύ ὁ θυμός σου θά ἔχει ἐξατμιστεῖ καί τότε ἀπαθῶς τά δέρνεις. «Τώρα, ἄς ζητήσουμε συγγνώμη ἀπό τόν Χριστό μας. Αὐτό πού κάναμε δέν τό θέλει ὁ Χριστός»». Ἔτσι δηλαδή νά λές στό παιδί σου, νά τό παρακινεῖς σέ μετάνοια. ««Ὅς φείδεται τῆς βακτηρίας μισεῖ τόν υἱόν αὐτοῦ, ὁ δέ ἀγαπῶν ἐπιμελῶς παιδεύει»¹⁶»¹⁷. Βλέπετε; Εἶναι ἀναγκαῖο, ἀναγκαιότατο, ἡ παίδευση, ἡ παιδαγωγία.

«Δέ χρειάζεται νά φορᾶς παντελόνια στά κοριτσάκια σου. Κατευθείαν φουστανάκια. Ὅταν φορᾶνε ἀντρικά παντελόνια χαλάει ὁ ψυχισμός τους. Κάτι παθαίνει καί μετά δέν ἀγαπᾶνε τούς ἄντρες τους ὅταν παντρευτοῦν. Ὑπάρχει μεγάλη προσπάθεια ἐξομοίωσης τῶν δύο φύλων καί θά τό δεῖς ἀργότερα»¹⁸. Αὐτό τό ζοῦμε σήμερα, πού βασιλεύει ἡ ὁμοφυλοφιλία καί ἔχει κυριαρχήσει παγκοσμίως. Καί βλέπετε ἐπιβάλλονται, ἐνῶ εἶναι μόνο τό 6% -ζήτημα ἄν εἶναι καί τό 6% τοῦ πληθυσμοῦ τῆς γῆς- καί ἔχουν πάρει τά πόστα στήν πολιτική, στόν καλλιτεχνικό κόσμο ἔχουν κυριαρχήσει, ἀκόμα καί μέσα στήν Ἐκκλησία σ’ ἕναν βαθμό. Θέλει λοιπόν πολλή προσπάθεια νά μή συμπλέουμε μ’ αὐτή τή τάση τοῦ λεγόμενου “unisex”, πού ἀπό πίσω εἶναι ὁ διάβολος. Θέλει νά καταστρέψει τήν ἀνθρωπότητα μέ τήν ὁμοφυλοφιλία.

«Οἱ ὁμοφυλοφιλικές τάσεις ἀρχίζουν ἀπό τή βρεφική ἡλικία. Ἀπόφυγε ἐντελῶς τά παντελόνια. Ἐκεῖ πού πιέζουν ἀνάμεσα στά πόδια εἶναι τά κύτταρα τῆς ἡδονῆς, τά ὁποῖα εἶναι εὐπαθῆ καί ἀδρανοποιοῦνται μέ τήν πίεση, καταστρέφονται καί δέν ἱκανοποιοῦνται μετά ἀπό τούς ἄνδρες τους καί ζητᾶνε μή φυσιολογικές διεξόδους»¹⁹.

«Νά μάθουμε στήν οἰκονομία, στή στέρηση, τά παιδιά. Μή τούς παίρνεις ὅ,τι θέλουν. «Δέν ἔχουμε χρήματα», νά λές κι ἄς ἔχετε. «Θά μαζέψουμε κι ἄν μπορέσουμε θά τό πάρουμε αὐτό τό παιχνίδι». Βάλε τά παιχνίδια στό πατάρι καί κατά διαστήματα κατέβασε ἕνα. Μάζεψε τό ἄλλο, ὥστε νά ξεχαστεῖ... καί μετά ἀπό κάποιο διάστημα νά τό βγάλεις ὡς καινούριο. Ἔτσι θά ἀπασχολεῖται ὅταν εἶσαι ἔξω ἀπό τό δωμάτιο»²⁰.

«- Θά ἔρθει ἡ τάδε, νά σᾶς δεῖ». Κοιτάξτε, αὐτό εἶναι πολύ σημαντικό τό περιστατικό. Λέει στή μητέρα, θά ἔρθει ἡ τάδε γυναίκα νά σᾶς δεῖ. «- Δέν πρέπει νά ἀγγίξει ἤ νά πάρει τό παιδί ἀγκαλιά. - Γέροντα, αὐτό εἶναι ἀδύνατον. Ὅ,τι ἄλλο εἶναι νά τό ὑποστῶ, ἀλλά αὐτό δέν μπορῶ νά τῆς τό πῶ, εἶναι ζεμάτισμα, δέν τό ἀντέχω, λέει ἡ μάνα. «- Παιδί μου, πάρε τό μωρό καί φύγε. Πήγαινε βόλτα στήν παιδική χαρά, κάπου. - Δέ γίνεται, Γέροντα. Δέν μπορῶ. - Κόρη μου, ὅπως ὑπάρχουν τά φυσικά μικρόβια, ὑπάρχουν καί τά πνευματικά, πού τά κολλᾶμε καί ὑποβόσκουν. Ὅμως σ’ ἔναν πειρασμό ξεπηδοῦν καί σέ ἁρπάζουν μέ ἔξαρση καί δύσκολα θεραπεύονται. Τί νά σοῦ πῶ. Τό μωρό τά ἁρπάζει ὅλα. Πάρ’ το καί φύγε»²¹.

«Πήγαμε στόν Γέροντα. - Γέροντα, πῶς θά τό ποῦμε; Προτιμῶ νά ὑπομείνω ὁτιδήποτε, παρά νά στενοχωρήσω συγγενικό πρόσωπο». Βλέπετε, πόσο κολλημένοι εἴμαστε στή σαρκική συγγένεια. Ἐνῶ δέν ὑπάρχει πνευματική συγγένεια πολλές φορές μέ τούς σαρκικούς μας συγγενεῖς, γιατί εἶναι μακράν τοῦ Χριστοῦ καί ἔχουν ἕνα σωρό πνευματικά μικρόβια καί αὐτοί οἱ ἄνθρωποι ἀπαγορεύεται νά ἔρχονται σέ στενή ἐπικοινωνία μέ τά παιδιά μας. «- Ἐγκληματεῖς ἐνώπιον τοῦ παιδιοῦ σου», λέει ὁ Γέροντας. «- Ἐγώ τί ἦλθα νά κάνω; Νά χωρίζω ἀνθρώπους; Παπάς εἶμαι, ἦρθα νά τούς εἰρηνεύω. Ἔχω δεῖ πολλά ἐγκλήματα, πολλούς χωρισμούς ἐξαιτίας τῶν γονέων τῶν συζύγων. Ἐμεῖς ὅ,τι γίναμε, γίναμε. Ἀλλά αὐτό τό μωρό δέν θέλω νά δηλητηριαστεῖ... Μίλησε στόν καθένα ἰδιαιτέρως καί μετά καί στούς δύο. Πρώτη φορά ὁ Γέροντας ἦταν τόσο αὐστηρός. - Ἄν δέν μέ ἀκούσετε, θέλω νά βρεῖτε ἄλλον πνευματικό»²². Βλέπετε; Ἀμέσως τούς διώχνει κιόλας, ἀφοῦ δέν κάνουν ὑπακοή. Πόσο αὐστηρός καί ἀπόλυτος ἦταν! Γιατί ἤθελε νά προφυλάξει τό παιδί ἀπ’ τά πνευματικά μικρόβια.

«Ἀκοῦστε παιδιά μου, ὑπάρχει αὐστηρότης πού εἶναι ὅμως ἐλεημοσύνη καί ἐλεημοσύνη πού εἶναι κακούργημα»²³. Φοβερός λόγος! Αὐτοί πού περνᾶνε σήμερα ὡς διαλλακτικοί, ὡς ἔτσι ἀνθρώπινοι.. πού κατανοοῦν τίς δυσκολίες κ.λ.π. τῶν ἀνθρώπων, εἶναι ἐγκληματίες πολλές φορές. Καί αὐτοί μπορεῖ νά εἶναι καί «πνευματικοί» χωρίς Ἅγιο Πνεῦμα, οἱ ὁποῖοι κάνουν ἀνεπίτρεπτες ἐκπτώσεις στόν νόμο τοῦ Θεοῦ καί στούς ἱερούς Κανόνες.

Ὑπάρχει αὐστηρότης πού ὅμως εἶναι ἐλεημοσύνη, γιατί εἶναι ἀληθινή ἀγάπη. Ἐξάλλου καί ἡ δικαιοσύνη τοῦ Θεοῦ εἶναι ἀγάπη. Καί ὑπάρχει καί ἐλεημοσύνη φαινομενική, πού εἶναι κακούργημα.

«Νά βάλετε τά παιδιά νά δουλεύουν. Νά ἀπασχολοῦνται. Τό καθένα ὑπεύθυνο σέ κάποιο τομέα. Ἄλλο στίς κότες, ἄλλο στά δένδρα. Ἔτσι θά μάθουν ν’ ἀγαποῦν καί νά προσέχουν τή φύση, τόν γήινο παράδεισο, καί δέν θά τρέχουν στίς καφετέριες. Πάρε μία γίδα. Θά σέ διδάξει ἡ Γερόντισσα πῶς νά τή περιποιεῖσαι»²⁴. Βλέπετε, πώς ὁ Ἅγιος ἦταν πρακτικός καί δίδασκε αὐτό τό τόσο αὐτονόητο, κι ὅμως δέ γίνεται, νά μάθουν τά παιδιά νά ἐργάζονται.

Γιά τήν τηλεόραση. «Ὁ πόθος γιά τηλεόραση βλάπτει λιγότερο ἀπό τό νά τήν ἔχετε μέσα στό σπίτι»²⁵. Λένε μερικοί, τί θά κάνουμε χωρίς τηλεόραση;... θά τρέχουν τά παιδιά μας σέ ξένα σπίτια κ.λ.π. Αὐτό εἶναι λιγότερο κακό ἀπό τό νά τήν ἔχεις μέσα στό σπίτι.

«Οἱ κατ’ οἶκον ἀσχολίες τῶν μελῶν τῆς οἰκογενείας εἶναι νά ἐργαζόμαστε, νά μελετᾶμε, νά προσευχόμαστε, νά συζητᾶμε»²⁶.

«Τούς φίλους σας νά τούς κρατᾶτε σέ κάποια ἀπόσταση, ὥστε νά σᾶς ἐπισκέπτονται μόνο ὅταν τούς καλεῖτε». Βλέπετε πῶς πρέπει νά ἔχουμε τήν ἀνεξαρτησία μας; Τήν προσωπική μας ζωή. Καί νά μήν ἔχουμε παρεμβολές. «Καλό θά εἶναι νά μήν πιάνεις φιλίες μέ τούς γείτονες. Θά τούς χαιρετᾶς, θά τούς μιλᾶς γιά λίγο, ἀλλά ὄχι κάθε τόσο νά τούς βάζεις στό σπίτι σου». Γιατί δυστυχῶς, οἱ περισσότεροι σήμερα γείτονες -καί Ἕλληνες- στατιστικά εἶναι εἰδωλολάτρες, ἄν σκεφτοῦμε ὅτι μόνο τό 3% τῶν Ἑλλήνων ἐκκλησιάζεται. Καί φυσικά αὐτοί θά εἶναι καί γείτονές σου. Δέν μπορεῖς νά τούς ἔχεις στό σπίτι, οἱ ὁποῖοι, ὅταν ἔρχονται, θά ἐπηρεάσουν ἀρνητικά ὅλη τήν ἀτμόσφαιρα, καί τά παιδιά σου. Θά τούς χαιρετᾶς, θά τούς μιλᾶς γιά λίγο, ἀλλά ὄχι κάθε τόσο νά τούς βάζεις στό σπίτι σου. «Δέν ἔχουμε καιρό γιά χάσιμο. Μή χάσουμε τή στιγμή τῆς Χάριτος πού ἀναζητοῦμε μέ τή μελέτη καί τήν προσευχή. Ἄς μή χασομερᾶμε, ἀλλά νά ζοῦμε «ἐξαγοραζόμενοι τόν καιρόν»²⁷»²⁸.

«Μέ προτροπή τοῦ Γέροντα πῆγα σέ ἕνα συνέδριο ψυχολογίας καί ἀπηύθυνα τήν ἑξῆς ἐρώτηση: - Ποιά εἶναι ἡ φυσιολογία τῆς ψυχῆς; Στήν ἰατρική ἔχουμε ἀνατομία, φυσιολογία, ὑγιεινή, θεραπευτική ἀγωγή. Ὅταν σπάσει ἤ στραβώσει τό χέρι ἡ ἐπαναφορά του μέ γύψο ἤ νάρθηκα γίνεται μέ εὐθυγράμμιση. Μιά ἄρρωστη ψυχή πῶς θά τήν θεραπεύσει ὁ ψυχίατρος, ἀφοῦ δέν γνωρίζει τήν ἀκριβή φυσιολογία της; Ποιά εἶναι ἡ φυσιολογία τῆς ψυχῆς;

Ἀπάντηση μᾶς δίνει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος στήν πρός Γαλάτας ἐπιστολή του, ὅπου γράφει γιά τόν καρπό τοῦ Ἁγίου Πνεύματος: «Ὁ δέ καρπός τοῦ Πνεύματος ἐστιν ἀγάπη, χαρά, εἰρήνη, μακροθυμία, χρηστότης, ἀγαθωσύνη, πίστις, πρᾳότης, ἐγκράτεια»²⁹. Ἔ, ἡ ἀγάπη, ἡ χαρά, ἡ εἰρήνη κ.λ.π. εἶναι τό φυσικό». Αὐτή εἶναι ἡ φυσιολογική ζωή τῆς ψυχῆς. «Τό δύσκολο εἶναι νά θυμώνεις, νά βρίζεις, νά ὑποφέρεις. Ἡ ἁμαρτία εἶναι μιά κουταμάρα»³⁰.

Ἀκοῦστε τί λέει καί γιά τόν κόπο. «Ἀγκάλιασε τόν κόπο. Ὁ κόπος εἶναι χαρά, ἀγαλλίαση, ὑπομονή. Τί σημαίνει ὑπομονή; Μοῦ ἀξίζει αὐτό πού μοῦ συμβαίνει. Δέν θέλω νά κάνεις ὑπομονή! Ἔχει κάτι τό τεχνητό, τό τῆς προσωπικῆς θελήσεως. Ἀφέσου στόν Θεό. Μεταποίησέ τα ὅλα σέ προσευχή. Μή νομίζεις ὅτι ἐσύ κάτι κατορθώνεις. Ὅλα «ἐν τῷ ἐνδυναμοῦντί ἡμᾶς Χριστῷ»³¹. Τίποτα νά μή σέ πιέζει, νά μή σέ στενοχωρεῖ. Ὅλα μέσα στήν ἐλευθερία τοῦ «πᾶσαν τήν ζωήν ἡμῶν Χριστῷ τῷ Θεῷ παραθώμεθα». Μέ ποιά ἔννοια λέει, δέν θέλω νά κάνεις ὑπομονή; Νά μήν τό κάνεις δηλαδή κάτι ἀναγκαστικά. Ἔ, τί νά κάνουμε;.. ὑπομονή.. Ὄχι! Νά τά δέχεσαι ὅλα μέ χαρά, μέ δοξολογία. «Εὐφροσύνη, ἐνθουσιασμός, τόνωση τῆς ψυχῆς»³².

«Ἡ δουλειά νά εἶναι προσευχή σου καί ἡ προσευχή νά εἶναι ἡ κατ’ ἐξοχήν δουλειά σου»³³. Ὁ ἄνθρωπος εἶναι λατρευτικό ὄν. Ἡ κύρια ἐργασία τοῦ ἀνθρώπου εἶναι τό νά λατρεύει τόν Θεό, ν’ ἀγαπᾶ τόν Θεό. Ἡ πρώτη ἐντολή. Νά λειτουργεῖ. Γι’ αὐτό εἶναι κεφαλαιώδους σημασίας νά συμμετέχουμε στήν καθημερινή Θεία Λειτουργία.

«Ὅσο πιό βαθιά ζεῖς αὐτά τά πράγματα, τόσο πιό ἀνέκφραστα εἶναι, πιό λεπτά, πιό μυστικά, «ἀνώτερα μαθηματικά». Μόνο ὅποιος τά ζεῖ, τά αἰσθάνεται. Ὅπως τό λέει ὁ ποιητής «τό πιό καλό δοξαστικό μου θά μένει αὐτό πού δέν εἰπώθη»³⁴.

Ἀκοῦστε τί λέει καί γιά τά παιδιά τοῦ σωλῆνα, τή λεγόμενη «ἐξωσωματική». «Τά παιδιά τοῦ σωλῆνα εἶναι οἱ ἐγκληματίες τοῦ μέλλοντος». Ἀκοῦτε τί λέει; «Ἁφοῦ ὑπάρχει ἕνα χρονικό διάστημα (κατά τό ὁποῖο καλλιεργοῦνται τά ὠάρια καί τά σπερματοζωάρια στό ἐργαστήριο) πού δέν ἐπενεργεῖ ἡ ψυχή τῆς μητέρας προστατευτικά γιά τήν ψυχή τοῦ παιδιοῦ». Βλέπετε; Προστατεύει ἡ ψυχή τῆς μητέρας τό ἔμβρυο. Ἀλλά ὅταν καλλιεργεῖται ἐκτός τῆς μητέρας; Τά κύτταρα εἶναι ἀπροστάτευτα, πού σημαίνει εἶναι ἀνοιχτά σέ δαιμονικές ἐπιρροές. Γι’ αὐτό, λέει, θά δημιουργηθοῦν ἀπ’ αὐτά τά παιδιά ἐγκληματίες τοῦ μέλλοντος. «Αὐτό τό χρονικό διάστημα δέν καλύπτεται μέ τίποτε. Ξεφεύγουμε ἀπό τήν ἀνθρώπινη διαδοχή, ἀπ’ τό ἀνθρώπινο γένος. Αὐτά τά παιδιά εἶναι κάτι ἄλλο! Οὔτε τά σκληρά ναρκωτικά δέν τά ἱκανοποιοῦν!»³⁵ Ἔχουνε στέρηση ἀγάπης.

«Ὁ Ἅγιος Πορφύριος σέ πάρα πολλές περιπτώσεις ὑπεστήριζε ὅτι ἡ τεχνητή γονιμοποίηση εἶναι ἐπιβλαβής γιά τό ἔμβρυο. - Κάνε, μετά εἴκοσι χρόνια, μιά σχετική ἔρευνα νά βρεῖς τί κάνουνε αὐτά τά παιδιά, σέ τί κατάσταση βρίσκονται», τά παιδιά πού ἔχουν γεννηθεῖ μέ ἐξωσωματική. «Ἕνας πολύ γνωστός γυναικολόγος, πού εἶχε μετεκπαιδευθεῖ στήν Ἀμερική στό θέμα τῶν παιδιῶν τοῦ σωλῆνα, ὅταν τοῦ ἐξήγησα τίς βλάβες πού προκαλεῖ αὐτή ἡ μέθοδος συλλήψεως, τά παράτησε ἀμέσως. Μέ ἄκουσε, μωρέ, αὐτός ἀμέσως! Εἶναι σπουδαῖος. Κατάλαβε!, μοῦ ἔλεγε ὁ Γέροντας μέ ἐνθουσιασμό»³⁶.

«Ἡ ψυχική νόσος εἶναι ἡ πιό εὔκολη στό νά ἰαθεῖ». Λέει «Πῶς νά στό πῶ; Ἡ ψυχική νόσος εἶναι ἐγωισμός»³⁷. Καί ἡ κατάθλιψη καί ὅλα αὐτά τά ψυχικά - ψυχολογικά ἔχουν ὡς ὑπόβαθρο τόν ἐγωισμό.

Ἔλεγε καί γιά τίς μετάνοιες πόσο ὠφέλιμες εἶναι, οἱ γονυκλισίες. «Ὁ Γέροντας μᾶς ἔδειξε μέσα στό τροχόσπιτό του τόν τρόπο πού γίνονται οἱ μετάνοιες. Ἔκανε πολλές μετάνοιες καί τόσο γρήγορα, πού μᾶς συναγωνιζόταν στή νεότητα. Ἔκανε τίς πιό ὡραῖες μετάνοιες καί μάλιστα μέ εἰδική τέχνη: τά γόνατα νά μήν ἀκουμπᾶνε στό δάπεδο, οἱ ὠμοπλάτες νά συναντῶνται, τό κεφάλι νά γέρνει πρός τά κάτω καί πρός τό στέρνο. Οἱ μετάνοιες, μᾶς ἔλεγε ὁ Γέροντας, εἶναι ἡ πιό φιλάνθρωπη καί σοφή γυμναστική γιά τήν κανονική λειτουργία τόσο τῆς ψυχῆς ὅσο καί τοῦ σώματος. Βοηθοῦν τήν κανονική ἀναπνοή, τήν ἀνάπτυξη τοῦ στήθους, τήν ἐνδυνάμωση τῶν μυῶν τοῦ στομάχου, τήν κυκλοφορία τοῦ αἵματος καί πολλές ἄλλες λειτουργίες τοῦ ὀργανισμοῦ μας»³⁸.

«Παρακολουθώντας ὁ Γέροντας τήν τηλεοπτική ἐκπομπή «Τό Ἀρχονταρίκι» λέει: «Μωρέ, τί βάζουν αὐτούς τούς ἱερεῖς νά μιλοῦν; Αὐτοί εἶναι πολύ μπερδεμένοι. Δέν πιστεύουν οὔτε στήν ἐξομολόγηση οὔτε στή δύναμη τῶν Μυστηρίων τῆς Ἐκκλησίας μας. Αὐτοί πιστεύουν στήν ψυχανάλυση, πού ἔμαθαν στήν Ἀμερική̔!»³⁹. Βλέπετε; Ἁπλά, σοφά καί «Ad hoc» πού λέμε, στόν στόχο ἀκριβῶς! Δυστυχῶς , ὑπάρχουν τέτοιοι πολλοί, ἱερεῖς καί θεολόγοι, «μεταπατερικοί» λεγόμενοι, πού προσπαθοῦν νά ἑρμηνεύσουν καί νά βοηθήσουν τούς ἀνθρώπους ψυχολογικά, μέ βάση τίς θεωρίες τῶν ψυχολόγων καί τῶν ψυχαναλυτῶν, τοῦ Φρόυντ καί τοῦ Γιούνγκ, οἱ ὁποῖοι ὅσο περνᾶνε τά χρόνια ἀποδεικνύεται ὅτι ἦταν ἀποκρυφιστές, μάγοι, συνδεδεμένοι μέ τή μαγεία. Διδασκαλίες δαιμόνων εἶναι οἱ διδασκαλίες τῆς ψυχολογίας καί τῆς ψυχιατρικῆς. Κι ὅμως πάρα πολλοί γονεῖς σήμερα ἀκολουθοῦν αὐτές τίς διδασκαλίες, γι’ αὐτό καί καταστρέφουν τά παιδιά τους.

«Ὁ ἔπαινος βγάζει κούφιο τόν ἄνθρωπο». Ἐνῶ, βλέπετε, ἡ ψυχολογία τί λέει; Νά τονώνεις τό παιδί μέ ἐπαίνους, μέ μπράβο, γιά νά ἔχει ὑψηλή αὐτοεκτίμηση καί αὐτοπεποίθηση! Ὁ Ἅγιος ἔλεγε τό ἀντίθετο, ὁ ἔπαινος κάνει κούφιο τόν ἄνθρωπο. «Διώχνει ἀπό πάνω του τή χάρη τοῦ Θεοῦ. Ἡ χάρις ἔρχεται μέ τήν ἁγία ταπείνωση» καί ὄχι μέ τήν ὑπερηφάνεια καί τόν ἐγωισμό. «Οἱ ἐγωισταί δέν μποροῦν νά εἶναι χριστιανοί. Ἄν ἐπαινεῖς τά παιδιά, θά βγοῦν στή ζωή τους ἐγωιστές, ὄχι χριστιανοί»⁴⁰. Γι’ αὐτό ἔχουμε χάσει ὅλα τά παιδιά ἀπ’ τήν Ἐκκλησία σήμερα.

«Ὁ διάβολος εἶναι ὁ μέγας ἑωσφόρος, ὁ μέγας ἐγωιστής. Ὁ ἄνθρωπος ὁ ταπεινός εἶναι ὁ τέλειος ἄνθρωπος, ἐνῶ ὁ ἐγωιστής εἶναι ὁ πλανεμένος, ὁ ὁδηγούμενος ὑπό τοῦ διαβόλου. Εἶναι ἄνθρωπος τοῦ κακοῦ πνεύματος, ἀπροσάρμοστος»⁴¹. Βλέπετε, πόσα παιδιά σήμερα δέν μποροῦν νά προσαρμοστοῦν... μέ τίποτε.

«Τά παιδάκια μας, μέσα ἀπό τίς οἰκογένειές τους καί τά σχολεῖα μας, ἔγιναν ἀτίθασα, δέν ξέρουν τί κάνουν. Ὁ διάβολος κατόρθωσε νά κάνει τή γῆ βαβέλειο». Βαβέλ! Πύργος τῆς Βαβέλ.. σύγχυση. «Μᾶς ἔφερε σέ βαβέλειο ἐποχή γιά νά μή μποροῦμε νά συννενοηθοῦμε. Κατόρθωσε νά κρύψει τόν ἑαυτό του καί στή θέση του νά βάλει ἄλλα πράγματα. Γι’ αὐτό οἱ -σύγχρονοι- ψυχολόγοι, ψυχαναλυτές, οἱ ψυχίατροι, οἱ ψυχοπαθολόγοι δέν παραδέχονται τόν διάβολο». Κι ὅμως, πίσω ἀπ’ ὅλα τά ψυχικά καί τά ψυχολογικά κρύβονται δαιμόνια. «Ὅλοι αὐτοί -ψυχολόγοι κ.λ.π.- δέν λένε, λοιπόν, ὅτι αὐτό πού ἔχεις εἶναι διαβολικό, ἑωσφορικό, ἐγωιστικό... Φύγαμε ἀπό τόν Χριστό. Ἄν πᾶς σέ αὐτούς τούς γιατρούς, σοῦ γεμίζουν τίς τσέπες ναρκωτικά (ψυχοφάρμακα) καί μέ φάρμακα κοιμᾶσαι, μέ φάρμακα ξυπνᾶς, μέ φάρμακα περπατᾶς. Αὐτά τά φάρμακα τεμπελιάζουν τόν ὀργανισμό καί ἀντί νά ἀναλάβει ὁ ἴδιος τήν ἀντιμετώπιση, περιμένει βοήθεια ἀπ’ ἔξω.

Νά δυό παραδείγματα ἀπροσάρμοστων καί ἐγωιστῶν, πού ἔγιναν τέτοιοι γιατί στή ζωή τους δεχόντουσαν μόνο ἐπαίνους: 1. Ἄν πεῖς σέ κάποιον ἀπό τούς ἐργάτες ἐδῶ τοῦ μοναστηριοῦ ὅτι «δέν τό ἔκανες καλά αὐτό, διόρθωσέ το, σέ παρακαλῶ», αὐτός τά παρατάει ὅλα στή μέση καί φεύγει. Ἡ δουλειά μένει πίσω. Πότε θά τελειώσει τό μοναστήρι;»⁴². Ἔχει τόσο ἐγωισμό, πού δέν δέχεται οὔτε μία ὑπόδειξη.

«2. Δίνω ὁδηγία σέ μιά κοπέλα ἐδῶ γιά μιά δουλειά. Βλέπω πώς δέν τή κάνει σωστά καί τῆς λέω «Τί εἶναι αὐτά; Κοτζάμ γυναίκα καί δέν καταλαβαίνεις νά κάνεις σωστά τή δουλειά;». Δέν κατάλαβα ὅτι τή μάλωσα. Καί ὅμως ἔφυγε θυμωμένη στό δάσος καί κλαίουσα»⁴³. Μόνο πού τῆς εἶπε αὐτή τήν κουβέντα.

«Τί σημαίνει μονοτονικό;». Μιλάει καί γιά τή γλώσσα. «Σημαίνει μονότονο. Καί τόνους θέλει μιά γλώσσα, γιά νά εἶναι ἐκφραστική, ἀλλά βέβαια καί πλούσιο λεξιλόγιο. Ὅσο πιό πλούσιο λεξιλόγιο ἔχει μιά γλώσσα, τόσο λεπτομερέστερα μπορεῖ νά ἐκφράσει τίς ἐμπειρίες μας, τά (συν)αισθήματά μας»⁴⁴. Εἶναι ἐγκληματικό αὐτό πού ἔχει γίνει στή γλώσσα μας.

Ἔμαθα ὅτι σχεδιάζεται νά φτιαχτεῖ ἕνα σχολεῖο στήν Ἀριζόνα, δίπλα στό μοναστήρι τοῦ πατρός Ἐφραίμ, συγχρόνου ἁγίου, καί θά εἶναι -παρακαλῶ- μέ πολυτονικό! Θά διδάσκονται τά ἑλληνικά τά παιδιά μέ τό πολυτονικό ἀπό τήν πρώτη μέχρι τήν τελευταία τάξη. Θά πηγαίνουμε νά μάθουμε ἑλληνικά στήν Ἀμερική... αὐτά εἶναι τά χάλια μας.

«Στίς πρῶτες πρόβες τῆς Πειραϊκῆς Ἐκκλησίας πῆρα τόν Σεβασμιότατο Πειραιῶς καί τοῦ λέω «ὅ,τι ἐπόθησε ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος (νά κηρύττει καί νά τόν ἀκούει ὅλος ὁ κόσμος) ἐσύ τό πέτυχες μέ τό ραδιόφωνο. Χρησιμοποίησέ το!»⁴⁵. Βλέπετε; Ὁ Ἅγιος ἤτανε ὑπέρ τῆς καλῆς χρήσης τῆς τεχνολογίας. Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος ἔλεγε, θέλω ν’ ἀνέβω σ’ ἕνα βουνό καί νά κηρύξω σ’ ὅλο τόν κόσμο, νά μ’ ἀκούσει ὅλος ὁ κόσμος. Καί ἔλεγε ὁ Ἅγιος Πορφύριος, αὐτό γίνεται τώρα μέ τήν τεχνολογία, μέ τό ραδιόφωνο καί μέ τό διαδίκτυο.

Αὐτά εἶναι μερικά ἀπό αὐτά πού γράφει σ’ αὐτό τό ὡραῖο βιβλίο, «Ἕνας νά μέ ἀκούσει» τοῦ Ἁγίου Πορφυρίου καί βλέπετε πόσο σοφά καί πρακτικά διδάσκει ὁ Ἅγιος καί κατευθύνει τούς γονεῖς καί ὅλους μας. Πόσο μεγάλη ἀξία ἔχει ἡ προσευχή, ἡ ταπείνωση, ἡ ἐν Χριστῷ ζωή καί πόσο πλανεμένοι γινόμαστε ὅταν ἀκολουθοῦμε ὅλα αὐτά τά σύγχρονα διδάγματα τῶν ἀθέων καί οὐσιαστικά ἀνθρώπων πού εἶναι ὄργανα τοῦ πονηροῦ: ψυχολόγων κ.λ.π. Εἴδατε πῶς λέει ὁ Ἅγιος, πίσω ἀπό αὐτές τίς θεωρίες κρύβεται ὁ διάβολος.

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

Ἐρ.: Μᾶς εἶπε ὁ Ἅγιος ὅτι τά παντελόνια στά κορίτσια συμβάλλουν στό νά νεκρώνουν τά κύτταρα κι ἔτσι τείνουν πρός τήν ὁμοφυλοφιλία. Στά ἀγόρια ὅμως.. γιά ποιό λόγο;

Ἀπ.: Δέν μᾶς λέει γιά τά ἀγόρια. Γιά τά κορίτσια μιλάει ὅτι ὑπάρχει αὐτή ἡ φθορά ἡ βιολογική, ἡ καταστροφή στά κύτταρα αὐτά. Γιά τά ἀγόρια δέ μᾶς λέει τέτοιο πράγμα. Καί εἶναι γεγονός, μοῦ τό ἔχουνε πεῖ μητέρες, γυναῖκες γενικῶς, ὅτι ἀπό τή στιγμή πού πέταξαν τά παντελόνια, αἰσθάνονται γυναῖκες. Ἐνῶ μέχρι τότε, πού φοροῦσαν παντελόνια, δέν αἰσθανόντουσαν ἔτσι. Ἀπόδειξη ὅτι τό περιβάλλον μᾶς ἐπηρεάζει πάρα πολύ. Καί τό πιό ἄμεσο περιβάλλον, πού μᾶς περιβάλλει, εἶναι τά ροῦχα μας. Ἄν λοιπόν τά ροῦχα σου, σέ μπερδεύουν ὡς πρός τό φύλο, καί δέν ξέρεις τί εἶσαι, ἄνδρας ἤ γυναίκα, φαντάζεστε τί μεγάλη καταστροφή γίνεται στήν προσωπικότητα τοῦ ἀνθρώπου. Καί νά ξέρετε, ὅλοι αὐτοί πού προωθοῦν ὅλα αὐτά τά νομοσχέδια περί ἀλλαγῆς φύλου, ὁμοφυλοφιλίας κ.λ.π. σ’ αὐτό στοχεύουν, στό νά ἔχουν ἀνθρώπους μέ διαλυμένες προσωπικότητες. Ὁπότε, νά ἔχουν ἀνθρώπους «χρησιμοποιήσιμους», νά μποροῦν νά τούς κάνουν ὅ,τι θέλουν. Καί ὄχι ἀνθρώπους πού θά ἔχουν προσωπικότητα καί πυγμή καί ἀντίσταση στό κακό.

Τά Κέντρα αὐτά Συμβουλευτικῆς τῶν Προέδρων τῶν Η.Π.Α. αὐτό συμβουλεύουν στούς Προέδρους, νά δώσουν χρήματα γιά νά προωθηθεῖ παγκοσμίως ἡ ὁμοφυλοφιλία, ἔτσι ὥστε νά ἑδραιωθεῖ ἡ κυριαρχία τῆς Ἀμερικῆς παγκοσμίως, διαλύοντας τίς ἀνθρώπινες προσωπικότητες. Γιατί, βλέπετε, ὁ πρῶτος χορηγός εἶναι ἡ Ἀμερικάνικη Πρεσβεία στά gay pride. Καί ἡ Vodafone παρακαλῶ, καί ἡ Aegean, ὅλες αὐτές οἱ ἐταιρεῖες, καί τό Ἱδρυμα Ὠνάση καί κάποια ἄλλα. Λοιπόν.. τά λέμε γιά νά μήν κοιμόμαστε.

Ἐρ.: Εὑλογεῖτε πάτερ. Ἔχω διαβάσει κάπου ὅταν εἶναι ἐγκυμονοῦσες οἱ γυναῖκες καί σκέφτονται νά κάνουν ἔκτρωση, τό νιώθουν τά παιδιά καί ἔχει ἀποδειχθεῖ ὅτι ἔχουν τάσεις αὐτοκτονίας. Τώρα, κατά πόσο ἀληθεύει, δέ γνωρίζω. Τό ἔχω διαβάσει.

Ἀπ.: Ὅλα τά αἰσθάνονται τά παιδιά. Ὁ Ἅγιος Πορφύριος ἔλεγε ὅτι: ὅ,τι ζεῖ ἡ μητέρα, τό ζεῖ καί τό παιδί. Γι’ αὐτό μάλιστα συνιστοῦσε ὅτι δέν πρέπει νά συνέρχονται οἱ σύζυγοι, ὅταν εἶναι κυοφοροῦσα ἡ μητέρα. Εἶναι ἀπαράδεκτο. Ἀντίθετα μ’ αὐτά πού λένε οἱ γιατροί καί οἱ ψυχολόγοι. Γιατί ὅ,τι ζεῖ ἡ μητέρα, τήν ἡδονή καί ὅλα αὐτά, τά ζεῖ καί τό ἔμβρυο. Μάλιστα ἔλεγε, καί μετά δέν πρέπει νά συνέρχονται, ὅταν ἡ μητέρα θηλάζει, γιατί χαλάει καί τό γάλα τότε.

Ἐρ.: Αὐτό πού ἀνέφερε μέ τούς γείτονες τή πολλή συναναστροφή νά τήν κόβει... ἡ ἁπλότητα πού ἔχουμε στόν νοῦ μας δέν χάνεται μ’ αὐτό τόν τρόπο, γιατί ἔχουν ἀλλάξει οἱ ἄνθρωποι; Ἄς ποῦμε, παλιότερα, καί οἱ Φαρασιῶτες κάνανε ὅλοι μαζί προσευχή... δέν τούς ἔδιωχναν. Δηλαδή ἦταν ἄλλη πνευματική κατάσταση, γι’ αὐτό συμβουλεύει κάτι διαφορετικό ὁ Γέροντας;

Ἀπ.: Γιατί, δυστυχῶς, σᾶς εἶπα, οἱ περισσότεροι ἄνθρωποι δέν εἶναι προσευχόμενοι σήμερα. Δέν εἶναι ἀγωνιζόμενοι. Καί τί θά κάνουν; Θά μᾶς μεταφέρουν τό κοσμικό πνεῦμα καί φρόνημα, τό ὁποῖο εἶναι τό ἀντίχριστο πνεῦμα. «Ὁ κόσμος ἐν τῷ πονηρῷ κεῖται»⁴⁶. Εἶναι πολύ λυπηρό -σήμερα ἔχουμε καί τά τηλέφωνα καί τά διαδίκτυα- νά περνάει ὁ ἄνθρωπος τήν ἡμέρα του στό τηλέφωνο καί στό διαδίκτυο. Καί τί νά λέει; Ἄρες-μάρες-κουκουνάρες, ὅπως λέει ὁ λαός... τίποτα! Ἔτσι δέν εἶναι; Ἀντί νά καθίσει νά διαβάσει ἕνα ὡραῖο βιβλίο, νά ἀκούσει μία ὁμιλία, νά κάνει μία παράκληση στήν Παναγία, χάνει τόν πολύτιμο χρόνο τῆς ζωῆς του, πού δέν θά ξαναγυρίσει. Πέρασε ἡ ἡμέρα σου, τελείωσε. Δέν ξαναγυρνάει ἡ ἡμέρα ἡ σημερινή. Χάνει τόν χρόνο τῆς ζωῆς του καί θά ἔρθει κάποια στιγμή, θά βρεθεῖ στό ξυλοκρέβατο - τό νεκροκρέβατο, καί θά πεῖ, τέρμα... τελείωσε.. αὐτό ἦταν. Γιατί πέρασα ἔτσι τή ζωή μου; Θά μετανοεῖ τότε, ἀλλά ἀνώφελα.

Γι’ αὐτό ἔλεγε ὁ Ἅγιος, μή χάνετε καιρό. Δέν ἔχουμε καιρό γιά χάσιμο... τό λιγότερο. Ἀλλά εἶναι καί πολύ ἐπικίνδυνο. Γιατί εἴδατε, πόσο αὐστηρά μιλοῦσε σέ κείνη τήν περίπτωση τῆς ἐπίσκεψης. Καί δέν ἤθελε νά καταλάβει ἡ μητέρα. Δυστυχῶς, αὐτό τό πρόβλημα ἀντιμετωπίζουμε οἱ πνευματικοί, λές καί δέ σ’ ἀκοῦνε. Στό τέλος ὁ Ἅγιος ἔφτασε νά τούς ἀπειλήσει, νά βρεῖτε ἄλλο πνευματικό! Γιά νά καταλάβουν πόσο σοβαρό εἶναι αὐτό πού λέει.

Θρηνοῦμε, ὅταν τά παιδιά μας φεύγουνε στήν ἐφηβεία, καί ἀργότερα, πού ἔχουν γεμίσει μέ ψυχολογικά καί εἶναι κατεστραμμένα... ἀλλά ὅταν πρέπει ν’ ἀκούσουμε τόν πνευματικό πού μᾶς συμβουλεύει, δέν τόν ἀκοῦμε. Ἡ ἀγωγή, ἔλεγε ὁ Ἅγιος, γίνεται μέχρι τά ἑφτά. Μετά τά ἑφτά πέταξε τό πουλάκι. Μετά τό παιδί ἁπλῶς φανερώνει αὐτά πού ἔχει πάρει μέχρι τά ἑφτά χρόνια, ὅ,τι τό ἔχεις διδάξει, ὅ,τι καταγραφές εἶχε. Γι’ αὐτό ὁ Ἅγιος λέει μέ πόνο, ἕνας νά μέ ἀκούσει καί θά ἔχει πλούσια τή Xάρη τοῦ Θεοῦ!

Ἐρ.: Πάτερ, εὐλογεῖτε. Ὅλοι οἱ ψυχολόγοι εἶναι τό ἴδιο; Ἀνήκουν στήν κατηγορία πού εἴπατε ὅτι εἶναι ὑπό δαιμονική ἐπήρεια;

Ἀπ.: Ἔχετε ἀκούσει κανένα ψυχολόγο νά μιλάει γιά διάβολο; Δέν ὑπάρχει κανένας! Κανέναν πού νά μιλάει γιά ταπείνωση; Γιά Χάρη Θεοῦ; Γιά μηδενική αὐτοεκτίμηση; Αὐτό εἶναι τό νορμάλ. Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος λέει, αὐτός εἶναι πού γνωρίζει ἀληθινά τόν ἑαυτό του, αὐτός πού πιστεύει ὅτι εἶναι τό μηδέν. Ἄν λοιπόν δέν μιλᾶς γι’ αὐτά, καί ὄχι μόνο δέν μιλᾶνε γι’ αὐτά, μιλᾶνε γιά ἀκριβῶς τά ἀντίθετα, ἔ, δέν εἶναι ὑπό δαιμονική διδασκαλία καί ἐπήρεια; Ὅταν σοῦ λέει ὅτι πρέπει νά ἔχεις ὑψηλή αὐτοπεποίθηση καί αὐτοεκτίμηση γιά νά πετύχεις στή ζωή σου; Ἀκριβῶς τό ἀντίθετο ἀπ’ αὐτό πού λέει τό Εὐαγγέλιο, πού λέει νά ἔχεις ταπείνωση γιά νά ἔρθει ἡ Χάρη τοῦ Θεοῦ καί νά ἔχεις τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ.

Οἱ Ἅγιοι ἦταν κάθετοι. Καί ὁ Ἅγιος Παΐσιος τά ἴδια ἔλεγε καί ὅλοι οἱ σύγχρονοι Γεροντάδες. Γιατί αὐτό τό φροῦτο μᾶς ἦρθε τελευταῖα. Ὁ Φρόυντ καί ὁ Γιούνγκ εἶναι τόν 19^ο καί τόν 20^ο αἰῶνα. Οἱ Ἅγιοι εἶναι καταπέλτες. Δέν θέλουν ν’ ἀκούσουν γιά ψυχολογία καί ὅλες αὐτές τίς θεωρίες. Τούς ἀνθρώπους τούς ἀγαποῦσαν. Ὅλους τούς ἀγαποῦσαν καί τούς ψυχιάτρους καί τούς ψυχολόγους... δέν εἶχαν τίποτα προσωπικά μ’ αὐτούς. Ἀλλά δέν ἤθελαν ν΄ ἀκούσουν αὐτές τίς θεωρίες. Πηγαίνουν τά νέα παιδιά στούς ψυχιάτρους καί τί τούς λένε; Νά κάνετε σχέσεις, ν’ ἀφήσετε ἐλεύθερα τά ἔνστικτα. Νά μήν ὑπάρχουν συγκρούσεις -τάχατες- μέσα σας. Καί τί ἐννοοῦν συγκρούσεις; Τήν ἀντίσταση στή σαρκικότητα, τήν ἀντίσταση στά πάθη. Δηλαδή, ὁ ἄνθρωπος δέν πρέπει νά ἀντιστέκεται στά πάθη του, νά ἱκανοποιεῖ τά πάθη! Αὐτά λένε.. Αὐτά δέν εἶναι δαιμονικές διδασκαλίες;

Ἐρ.: Ἡ δεύτερη ἐρώτηση εἶναι ἄν τά παιδιά πού πάσχουν ἀπό κατάθλιψη πρέπει νά ἔχουν εἰδική μεταχείριση ὡς πρός τήν ἀγωγή.

Ἀπ.: Ὁ Ἅγιος ἔχει πεῖ πολλά γιά τήν κατάθλιψη. Ἡ θεραπεία τῆς κατάθλιψης εἶναι ἡ ταπείνωση, εἶναι ὁ θεῖος ἔρωτας, εἶναι ν’ ἀγαπήσει ὁ ἄνθρωπος τόν Θεό. Ἐμεῖς τί εἰδκική ἀντιμετώπιση νά ἔχουμε στά παιδιά; Νά τά βοηθήσουμε ν’ ἀγαπήσουν τόν Θεό. Νά τούς διδάξουμε τήν ἀλήθεια, τό σωστό.

Δυστυχῶς, οἱ ψυχολόγοι καί οἱ ψυχίατροι, στούς ὁποίους στέλνουμε τά παιδιά, δέν τούς λένε τό σωστό. Καί ξέρετε, γιατί δέν τούς τό λένε; Ἐκ πεποιθήσεως, γιατί λένε θά τούς δημιουργήσουμε ἐνοχές, ἄν τούς ποῦμε ὅτι αὐτό πού κάνουνε εἶναι λάθος. Καί μπορεῖ νά κάνουν φοβερές ἁμαρτίες καί νά μήν τούς λένε ὅτι εἶναι λάθος, γιατί λένε θά τούς δημιουργήσουμε ἐνοχές.. Ἀκοῦτε διαβολικές θεωρίες; Δηλαδή ὁ ἄλλος πάει ν’ αὐτοκτονήσει, αὐτοκτονεῖ, καί δέν πρέπει νά τοῦ πεῖς ὅτι κάνεις κακό! Νά τόν ἀφήσεις ν’ αὐτοκτονήσει...

Ἐρ.: Ἡ τελευταία ἐρώτηση εἶναι, ἄν ἅγιος γεννιέσαι ἤ γίνεσαι. Ἄν μποροῦμε ν΄ ἀπαντήσουμε καθολικά σ’ αὐτό τό ἐρώτημα, γιατί ἀναφερθήκατε ὅτι κάποιες φορές μπορεῖ νά γίνει κάποιος ἅγιος καί σέ πολύ δύσκολο περιβάλλον. Ἐνῶ ὁ Ἅγιος τόνιζε τή σημασία τῆς γέννησης τοῦ ἁγίου.

Ἀπ.: Ἅγιος γεννιέσαι ἤ γίνεσαι; Καί γεννιέσαι καί γίνεσαι! Γεννιέσαι, ἄν ἡ μητέρα σου καί ὁ πατέρας σου εἶναι σωστοί. Ἅγιος ἐκ κοιλίας μητρός, δέν λέμε; Ὁ Ἅγιος Σάββας, ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Πρόδρομος, ἡ Παναγία μας. Γιατί ἦταν ἅγιοι οἱ γονεῖς καί κάνανε τά σωστά ὅσο κυοφοροῦσαν τά βρέφη τους, τά παιδάκια τους. Καί ἡ Ἁγία Ἄννα πού γέννησε τήν Παναγία μας καί ἡ Ἁγία Ἐλισάβετ πού γέννησε τόν Ἅγιο Ἰωάννη τόν Πρόδρομο ἦταν τέλειοι, δίκαιοι, ἅγιοι, πανάγιοι! Τό ἁγιότερο, τό ἀπαθέστερο ζευγάρι στή γῆ ἦταν οἱ γονεῖς τῆς Παναγίας, γι’ αὐτό καί γεννήθηκε τό ἀπαθέστερο βρέφος παγκοσμίως, ἡ Παναγία μας. Ἀλλά καί ἡ ἴδια μετά συνέχισε. Γιατί θά μποροῦσε μέ τή θέλησή της νά φύγει ἀπό τόν δρόμο αὐτό, πού τῆς ἐνεφύσησαν οἱ γονεῖς. Δέν ἔφυγε. Συνέχισε καί ἁγιάστηκε ἀκόμα περισσότερο.

Καί γεννιέσαι λοιπόν καί γίνεσαι. Κι ἄν, παρ’ ἐλπίδα, δέν ἔχεις καλούς γονεῖς, καλές καταβολές, μέ τή βούλησή σου, μέ τή θέλησή σου, ξεπερνᾶς τή κακή κληρονομικότητα καί μπορεῖς νά γίνεις κορυφαῖος ἅγιος. Ἀπόδειξη τόσοι ἅγιοι, οἱ ὁποῖοι εἶχαν μεγάλες ἁμαρτίες, γεννήθηκαν ἀπό εἰδωλολάτρες γονεῖς καί ὅμως ἔφτασαν σέ ὕψιστες βαθμίδες. Παραδείγματος χάριν, ἡ Ἁγία Μαρία ἡ Αἰγυπτία. Δεκαεφτά χρόνια δούλευε στήν ἀνηθικότητα καί ἔφτασε μετά νά προσεύχεται καί νά σηκώνεται δύο μέτρα στόν ἀέρα. Τόση Χάρη εἶχε! Καί νά περπατάει πάνω στό νερό σάν σέ ξηρά!

Ἀρχ. Σάββας Ἁγιορείτης

https://hristospanagia3.blogspot.com/

1 Ἕνας νά μέ ἀκούσει.... καί θά τοῦ στείλει ὁ Θεός πλούσια τή Xάρη Του!, Γέροντας Πορφύριος Καυσοκαλυβίτης, ἐκδ. Ἡ Μεταμόρφωσις τοῦ Σωτῆρος (Ἱερό Γυναικεῖο Ἡσυχαστήριο), 2018, (στό ἑξῆς: Ἕνας νά μέ ἀκούσει... καί θά τοῦ στείλει ὁ Θεός πλούσια τή Xάρη Του).

2 Λουκ. 1, 24.

3 Ἕνας νά μέ ἀκούσει... καί θά τοῦ στείλει ὁ Θεός πλούσια τή Xάρη Του.

4 Λουκ. 1, 24.

5 Ἕνας νά μέ ἀκούσει... καί θά τοῦ στείλει ὁ Θεός πλούσια τή Xάρη Του.

6 Ὅ.π.

7 Ὅ.π.

8 Ὅ.π.

9 Ὅ.π.

10 Ὅ.π.

11 Ὅ.π.

12 Ὅ.π.

13 Ὅ.π.

14 Ὅ.π.

15 Πρβλ. Παρ. 13, 24.

16 Ὅ.π.

17 Ἕνας νά μέ ἀκούσει... καί θά τοῦ στείλει ὁ Θεός πλούσια τή Xάρη Του.

18 Ὅ.π.

19 Ὅ.π.

20 Ὅ.π.

21 Ὅ.π.

22 Ὅ.π.

23 Ὅ.π.

24 Ὅ.π.

25 Ὅ.π.

26 Ὅ.π.

27 Ἐφ. 5, 16.

28 Ἕνας νά μέ ἀκούσει... καί θά τοῦ στείλει ὁ Θεός πλούσια τή Xάρη Του.

29 Γαλ. 5, 22.

30 Ἕνας νά μέ ἀκούσει... καί θά τοῦ στείλει ὁ Θεός πλούσια τή Xάρη Του.

31 Πρβλ. Φιλιπ. 4, 13.

32 Ἕνας νά μέ ἀκούσει... καί θά τοῦ στείλει ὁ Θεός πλούσια τή Xάρη Του.

33 Ὅ.π.

34 Ὅ.π.

35 Ὅ.π.

36 Ὅ.π.

37 Ὅ.π.

38 Ὅ.π.

39 Ὅ.π.

40 Ὅ.π.

41 Ὅ.π.

42 Ὅ.π.

43 Ὅ.π.

44 Ὅ.π.

45 Ὅ.π.

46 Α΄Ἰωάν. 5, 19.