[Μάρκ. 9,10:15]
«Εἶχα τήν ἐπιθυμία μέσα μου νά φτιάξω ἕνα μοναστήρι», διηγεῖται ὁ Ἅγιος Πορφύριος. «Ὄνειρό μου παλιό ἦταν νά φτιάξω ἕνα μοναστήρι. Νά εἶναι ἕνα πνευματικό ἐργαστήριο, ὅπου θ' ἁγιάζονται καί θά καλλιεργοῦνται ψυχές καί θά δοξάζουν ἀδιαλείπτως τό ὄνομα τοῦ Θεοῦ. Θά ἤθελα νά εἶναι τό κέντρο πού θά καταφεύγουν πονεμένοι καί ταλαιπωρημένοι ἄνθρωποι καί θά βρίσκουν παρηγοριά καί ἐνίσχυση καί θεραπεία.
Ἐπί χρόνια, λοιπόν, ὅταν μέναμε στά Τουρκοβούνια μέ τήν ἀδελφή μου καί τήν ἀνεψιά μου εἴχαμε μηχανές καί δουλεύαμε. Ναί, πλέκαμε φανέλες. Τά χρήματα τά μαζεύαμε γι' αὐτόν τόν σκοπό. Κάναμε μεγάλη οἰκονομία στό φαγητό, στά ροῦχα, σέ ὅλα. Ἔτσι, τά πρῶτα κτήματα τά πήραμε μ' αὐτά τά χρήματα. Στή συνέχεια, δώσανε καί δίνουν οἱ χριστιανοί, πού ἔχουν ἐκτιμήσει αὐτό τό ἔργο, χρήματα ἀλλά καί προσωπική ἐργασία.
Ἀπό χρόνια, λοιπόν», διηγεῖται ὁ Ἅγιος, «ἔψαχνα νά εὕρω τόν κατάλληλο τόπο. Ποτέ δέν ἤθελα νά καταφεύγω σέ μεσίτες γιά κτήματα. Πῆγα σέ διάφορα μέρη. Ἤθελα νά εἶναι ὑπήνεμο τό μέρος ἀλλά καί μέ θέα. Προσευχόμουν, κατά τή συνήθειά μου, νά μέ ὁδηγήσει ὁ Θεός. Ἤθελα νά μέ βεβαιώσει ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ γι' αὐτό. Ἔλεγα συνεχῶς τήν εὐχή: «Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ...». Τελικά ὁ Θεός ἔδειξε τή γνωστή τοποθεσία στό Μήλεσι, πάνω στό λόφο, νά χτίσουμε τό μοναστήρι. Ἕνας τσοπάνος μέ πληροφόρησε ὅτι ὁ τόπος αὐτός ὀνομάζεται «Ἁγια- Σωτήρα». Μοῦ ἄρεσε αὐτή ἡ τοποθεσία.
Πῆγα στό κτῆμα», λέει ὁ Ἅγιος, «καί προσευχήθηκα. Εἶχα τήν ἐπιθυμία νά μάθω ἄν εἶχε νερό. «Βλέπω», λέγει, (ἔβλεπε ὁ Ἄγιος μέ τό διορατικό χάρισμα), «βλέπω» ὅτι εἶχε νερό καί πολύ καλό μάλιστα. Ἀλλά ἤτανε τό «εἶδα» -λέει- πολύ βαθιά. «Εἶδα» καί σ' ἄλλα σημεῖα νερό∙ ἦταν τό ἴδιο νερό. Χαμηλότερα, σέ ἀπόσταση ἑνάμισι χιλιόμετρο ἀπ' τήν κορυφή τοῦ λόφου, τό νερό δέν ἦταν τόσο βαθιά. Ὁπότε σκέφθηκα ν' ἀγοράσω κι ἐκεῖ ἕνα οἰκόπεδο, ν' ἀνοίξω ἕνα πηγάδι, γιά ν' ἀνεβάσω τό νερό στό κτῆμα πού θά ἔχτιζα στό μοναστήρι. Ἐξασφάλισα λοιπόν, τό νερό μέ τήν φώτιση τοῦ Θεοῦ.
Μετά πρόσεξα, ἄν ἐκεῖ μπορεῖ ν' ἀνοίξει δρόμος, νά πάει ρεῦμα, τηλέφωνο. Κοίταξα ἄν εἶναι μεσημβρινό, ἄν εἶναι ὑπήνεμο, ἄν δέν τό χτυπάει ὁ βοριᾶς, ἄν ἔχει ὑγρασία.
Ἤθελα νά δῶ τήν διαδρομή τοῦ ἡλίου, ὥστε τόν χειμώνα νά μήν ὑπάρχουν ἀνήλιαγα δωμάτια. Ἐπί μῆνες πήγαινα καί παρατηροῦσα πῶς ἦταν τήν ἀνατολή τοῦ ἡλίου, πῶς τό μεσημέρι, πῶς τή δύση, ὥστε νά τό χτίσουμε μέ τέτοιο τρόπο πού νά τό βλέπει ὁ ἥλιος ἀνατέλλοντας καί δύοντας. Ἡ τελευταία του ἀκτίδα νά πέφτει ἐπάνω στό μοναστήρι. Ὅλα αὐτά ἦταν εὐνοϊκά. Τό ἀγοράσαμε κι ἀρχίσαμε τίς ἐργασίες»[1].
Βλέπουμε πῶς ὁ Ἅγιος εἶχε τό διορατικό χάρισμα καί βρῆκε πού ὑπάρχει νερό, ἀλλά μελετοῦσε καί ἀνθρωπίνως ἔκανε ὅ,τι ἐξαρτιόταν ἀπ' αὐτόν, γιά νά οἰκοδομήσει τό μοναστήρι μέ τό πιό κατάλληλο σχέδιο καί στόν πιό κατάλληλο τόπο.
«Ξεκινήσαμε τό σκάψιμο», λέει ὁ Ἅγιος, «καί τό χτίσιμο χωρίς νερό. Δέν ἦταν εὔκολο ν' ἀρχίσουμε ἀπό ἐκεῖ. Φτιάξαμε γι' αὐτό τόν λόγο μιά μεγάλη δεξαμενή, πού ἔπαιρνε ἑξακόσια σαράντα κυβικά βρόχινο νερό. Παρόλα αὐτά τό νερό τῆς δεξαμενῆς δέν μᾶς ἔφθανε. Εἴχαμε φυτεύσει καί δέντρα. Ἦταν λοιπόν ἀνάγκη ν' ἀνοίξουμε τό νερό πού «ἔβλεπα» στό κτῆμα. Ὅμως χρειαζόταν πολλά χρήματα. Ὁ Θεός τή βρῆκε τή λύση.
Κάποια ἡμέρα ἦλθε νά μέ συμβουλευτεῖ ἕνας κύριος. Γι' αὐτόν ὁ Χριστός μοῦ ἀποκάλυψε ὁρισμένα οἰκογενειακά πράγματα. Ἐκεῖνος ἐξεπλάγην, συγκινήθηκε καί μοῦ λέει: - Αὐτά πού μοῦ λέγεις κανείς ἄλλος, ἐκτός ἀπό τήν γυναίκα μου, δέν τά ξέρει. Εἶναι πολύ μυστικά. Μές στόν ἐνθουσιασμό του μοῦ λέει: - Τί θέλεις νά σοῦ φέρω, Γέροντα; - Τίποτα. - Νερό ἔχετε στό μοναστήρι; λέει. - Ὄχι, δέν ἔχουμε. - Τότε θά σᾶς βγάλω νερό. Ἔχω γεωτρύπανο. - Τί θά στοιχίσει; τόνε ρωτάω. - Τίποτα, μοῦ ἀπαντάει. Ἐγώ θά κάνω ὅλα τά ἔξοδα τῆς γεωτρήσεως.- Ἔ, τοῦ λέω, ἐντάξει, μπροστά στό Χριστό τά λέεις αὐτά. Κι ἔφυγε.
Φέρνει, λοιπόν, μετά ἀπό λίγες μέρες ἕνα μηχάνημα. Βάρεσε μέχρι τριάντα ὀχτώ μέτρα βάθος, ἀλλά βρῆκε ἕνα σκληρό βράχο καί δέν ἤθελε νά προχωρήσει. Τόν παρακάλεσα καί ἔφερε ἕνα ἄλλο μηχάνημα πιό καλό καί πῆγε μέχρι τά ὀγδόντα μέτρα βάθος. Πάλι βράχος σκληρός καί τό γεωτρύπανο δέν προχωροῦσε. Μοῦ λέει ἀπελπισμένος: - Γέροντα, δέν βρίσκω νερό! Θά φύγω. - Δέν πρέπει νά φύγεις. - Πρέπει νά φύγω, ἐπανέλαβε.
Τότε κι ἐγώ, ἐπειδή ἤμουν τυφλός, παρακάλεσα μιά ἀδελφή καί μέ πῆγε κάτω, πίσω ἀπ' τό σημεῖο πού τρυποῦσαν, καμιά εἰκοσιπενταριά μέτρα μακριά ἀπ' τό σημεῖο τῆς γεωτρήσεως, μέσα στά πεῦκα κρυφά, ὥστε νά μήν μέ βλέπουν. Ἐκεῖ ἔκανα προσευχή κι ἐπῆγα καί ηὗρα τό ρεῦμα τοῦ νεροῦ νοερῶς». Μέ τόν νοῦ του δηλαδή ὁ Ἅγιος κατέβηκε μέσα εἰς τήν γῆ καί βρῆκε ποῦ ἤτανε τό νερό ὑπόγεια. «Ἔκανα τόν σταυρό μου καί προσευχόμουν. Καί ἀπό κεῖ μέτρησα νοερῶς πόσο βαθιά εἶναι τό νερό, κατά τή συνήθειά μου. Γιατί καί ἄλλοτε, ὅταν ἤμουν πιό νέος, εἶχα βρεῖ νερό σέ ἀνθρώπους πού τό ζητοῦσαν. Καί ὄχι μόνο τό ἔβρισκα, ἀλλά καί τό δοκίμαζα νοερῶς, ἄν εἶναι καλό τό νερό, ἄν εἶναι γλυφό, ἁλμυρό ἤ γλυκό κ.λπ.
Πῆρα ἕνα μέτρο καί μετροῦσα πρός τά κάτω, νοερῶς δηλαδή. Τό νερό ἦταν πολύ βαθιά, γι' αὐτό ἄρχισα νά ὑπολογίζω δέκα μέτρα σ' ἕνα ξύλο, πάλι νοερῶς. Αἰσθάνθηκα μεγάλη ἀγαλλίαση. Τό ηὗρα τό νερό, ἔστω καί τόσο βαθιά! Ἔσκυψα καί ἤπια νερό νοερῶς. Ἦταν πάρα πολύ ὡραῖο! Εὐχαριστημένος καί ἐνθουσιασμένος γυρίζω στό κελλί μου. Σέ λίγο καλῶ τόν Νικόλα τόν Μυτᾶ -αὐτό ἦταν τό ὄνομα αὐτοῦ πού εἶχε τό γεωτρύπανο- καί τοῦ λέω: - Θά πάεις πάρα πολύ βαθιά. Μοῦ λέει: Θά εἶναι βράχος, Γέροντα, δέν θά ὑπάρχει νερό. Δέν ἔχω τόσες σωλῆνες. Θά φύγω!- Δέν θά φύγεις, τοῦ λέω. Νά πάεις νά βρεῖς σωλῆνες. Δέν σ' ἀφήνω νά φύγεις!
Τήν ἄλλη μέρα ἔφερε σωλῆνες καί πῆγε βαθιά, ἐκεῖ πού τοῦ εἶχα πεῖ. Ἐκεῖ βρῆκε πηγάδι, νερό ἄφθονο, χωνευτικό καί ὡραῖο. Χάρηκε καί ὁ ἴδιος. Κι ἐμεῖς χαρήκαμε ὅλοι μας. Ἦταν εὐλογία Κυρίου. Ἁγίασμα! Κάναμε παράκληση στήν Μεταμόρφωση τοῦ Σωτῆρος», πού εἶναι ἀφιερωμένο τό Ἡσυχαστήριο τοῦ Ἁγίου Πορφυρίου, «γιά νά εὐχαριστήσουμε τόν Κύριο γιά τό μεγάλο θαῦμα. Ἦταν θαῦμα τῆς Μεταμορφώσεως τοῦ Κυρίου»[2].
Βλέπουμε ἐδῶ ἔτσι ἀνάγλυφο τό ἐξαιρετικό χάρισμα πού εἶχε ὁ Ἅγιος νά βρίσκει νερό καί νοερῶς, ἔτσι μέ τήν διόραση πού εἶχε, νά μπαίνει μέσα καί στά ἔγκατα τῆς γῆς! Ὁ Ἅγιος Πορφύριος ἦταν γεμάτος ἀπό τά θεῖα χαρίσματα.
«Ὁ Θεός δέν ἐκβιάζεται στίς δωρεές Του», λέγει ὁ Ἅγιος Νεκτάριος. «Δίνει ὅταν Αὐτός θέλει. Ὅ,τι παίρνουμε, τό παίρνουμε δωρεάν ἀπό τό θεῖο ἔλεος. Ὅποιος ἐπιζητεῖ θεῖα χαρίσματα καί ὑψηλές θεωρίες, ἐνῶ εἶναι ἀκόμη φορτωμένος μέ πάθη, αὐτός σάν ἀνόητος καί ὑπερήφανος πλανιέται»[3]. Ὅπως ἔλεγε καί ὁ Ἅγιος Πορφύριος, ποτέ δέν ζήτησε χαρίσματα, ἀλλά πάντοτε προσπαθοῦσε νά καθαρίζεται γιά χάρη τοῦ Θεοῦ, νά ἔχει καθαρό τόν νοῦ του. Γι' αὐτό ἔκανε ἄκρα καί τέλεια ὑπακοή καί συνάμα ἀδιάλειπτη προσευχή καί ἀπομνημόνευση τῶν ἱερῶν εὐαγγελίων, ἔτσι ὥστε ὁ νοῦς του νά εἶναι καθαρός.
«Ὅποιος ἐπιζητεῖ τά θεῖα χαρίσματα, ἐνῶ εἶναι ἀκόμα ἀκάθαρτος, αὐτός βέβαια κινδυνεύει νά πλανηθεῖ. Πρῶτα ἀπ’ ὅλα», λέει ὁ Ἅγιος Νεκτάριος, «ὀφείλει ὁ ἄνθρωπος νά ἀγωνιστεῖ γιά τήν κάθαρσή του. Ἡ Θεία Χάρις στέλνει τά χαρίσματα σάν ἀμοιβή σέ ὅποιους ἔχουν καθαριστεῖ ἀπό τά πάθη. Κατέρχεται σέ αὐτούς χωρίς θόρυβο καί σέ ὥρα πού δέν γνωρίζουν».
«Ἐκεῖνος βέβαια πού κατακράτησε ὁποιοδήποτε χάρισμα τοῦ Θεοῦ γιά προσωπική του ἀπόλαυση καί ὄφελος καί δέν εὐεργετεῖ τούς ἄλλους», λέει ὁ Μέγας Βασίλειος, «αὐτός καταδικάζεται ὡς κρύπτων τό τάλαντο», ὅπως καί ἐκεῖνος πού εἶχε τό ἕνα τάλαντο καί τό ἔκρυψε στή γῆ καί ὁ Κύριος τόν καταδίκασε.
«Νά ξέρετε», λέει καί ὁ Ἅγιος Συμεών ὁ Νέος Θεολόγος, «ὅτι ὁ Θεός δέν ἐκβιάζεται στίς δωρεές του∙ δίνει ὅταν Αὐτός θέλει. Ὅ,τι παίρνουμε, τό παίρνουμε δωρεάν ἀπό τό θεῖο ἔλεος. Μή ζητᾶτε νά φτάσετε ψηλά, μέ μεγάλες ἀσκήσεις, χωρίς νά ἔχετε ἀρετές, γιατί κινδυνεύετε νά πέσετε σέ πλάνη γιά τήν ἔπαρση καί τήν τόλμη σας. Ὅποιος ἐπιζητεῖ θεῖα χαρίσματα καί ὑψηλές θεωρίες, ἐνῶ εἶναι ἀκόμα φορτωμένος μέ πάθη, αὐτός σάν ἀνόητος καί ὑπερήφανος πλανιέται. Πρῶτα ἀπ' ὅλα ὁ ἄνθρωπος πρέπει νά ἀγωνιστεῖ γιά τήν κάθαρσή του».
«Ὁ Θεός δέν δίνει σέ κανένα μεγάλο χάρισμα», λέει καί ὁ Ἀββᾶς Ἰσαάκ ὁ Σύρος, «χωρίς μεγάλο πρῶτα πειρασμό. Καί κανένα χάρισμα πού δίνει ὁ Θεός δέν παραμένει χωρίς προσθήκη, ἐκτός καί ἄν δέν εὐχαριστοῦμε τόν Θεό γιά ὅ,τι ἔχουμε». Ὅσο ὁ ἄνθρωπος εὐχαριστεῖ τόν Θεό, τόσο καί ὁ Θεός τοῦ δίνει πλουσιότερα τήν Χάρη Του. «Τά χαρίσματα τοῦ Θεοῦ ἔρχονται μόνα τους, ἄν ὁ τόπος τῆς καρδιᾶς εἶναι καθαρός»[4], παρατηρεῖ ὁ Ἀββᾶς Ἰσαάκ. «Τό κλειδί τῆς καρδιᾶς γιά τήν ἀπόκτηση τῶν θείων χαρισμάτων δίνεται μέσω τῆς ἀγάπης πρός τόν πλησίον». Γιατί ὅ,τι δίνει ὁ Θεός ὡς χαρίσματα, αὐτά τά δίνει γιά νά διακονήσουμε τούς ἀδελφούς μας.
Ἐκεῖνος πού ἔχει ἀγάπη στόν ἄνθρωπο, στόν συνάνθρωπό του, ὅπως ἐδῶ ὁ Ἅγιος Πορφύριος, αὐτός καί γεμίζει μέ τά θεῖα χαρίσματα. Βλέπουμε πῶς ὁ Ἅγιος ἀγωνιζότανε μιά ζωή ἐργαζόμενος σκληρά, γιά νά συγκεντρώσει χρήματα καί νά φτιάξει ἕνα μοναστήρι, στό ὁποῖο ὅπως ἔλεγε νά καταφεύγουν ὅλοι οἱ ἀναγκεμένοι, ὅλοι αὐτοί πού εἶναι ταλαιπωρημένοι.
«Τό πιό ὑψηλό χάρισμα τοῦ Θεοῦ εἶναι ἡ μετοχή στά παθήματα τοῦ Χριστοῦ», λέει ὁ Ἅγιος Ἰσαάκ ὁ Σύρος. «Ἡ πίστη καί ἡ χρήση τοῦ μυστηρίου τῆς Θείας Κοινωνίας μᾶς χαρίζουν τά μεγαλύτερα χαρίσματα ἀνακαινίζοντάς μας. Ἄν λάβεις χάρισμα, ζήτησε ἀπό τόν Θεό, πρῶτον ταπείνωση, δεύτερον φύλακα ἄγγελο καί τρίτον νά σοῦ πάρει τό χάρισμα, ἐάν πρόκειται νά πέσεις στήν ὑπερηφάνεια. Γιά ὅ,τι καυχιόμαστε, θά παραχωρήσει ὁ Θεός νά τό χάσουμε προκειμένου νά ταπεινωθοῦμε»[5], λέει πάλι ὁ Ἀββας Ἰσαάκ.
«Ὁ Θεός», παρατηρεῖ καί ὁ Ἱερός Χρυσόστομος, «ἀπό Πρόνοια ἔδωσε διαφορετικά χαρίσματα καί ἀγαθά σέ ὅλους, γιά νά ὑπάρχει πολλή συμφωνία καί ἀγάπη, ὥστε ὁ καθένας ἐπειδή θά ἔχει ἀνάγκη τόν πλησίον, ἄν συσφίγγει μαζί του», νά γίνεται ἕνα μέ τόν πλησίον του «καί νά ἔχουν ἕνα κοινό δεσμό. Αὐτό ἔθεσε ὡς νόμο καί στά ἐπαγγέλματα καί στά δικά μας μέλη καί στά φυτά, καί γενικά σέ ὅλα». Γι' αὐτό ὁ Θεός δέν δίνει σέ ὅλους ὅλα τά χαρίσματα, ἀλλά σέ ἄλλους δίνει ἕνα χάρισμα, σέ ἄλλον ἕνα ἄλλο διαφορετικό καί ἔτσι ὅλοι ἔχουμε ἀνάγκη ὁ ἕνας τοῦ ἄλλου καί ἑνωνόμαστε καί ὑπηρετώντας ὁ ἕνας τόν ἄλλον, γινόμαστε ἕνα. «Μήν ὑπερηφανεύεσαι, γιατί τό χάρισμα σοῦ δόθηκε ἀπό τόν Θεό. Δέν τό ἔλαβες ἐσύ οὔτε τό βρῆκες. Αὐτός πού εἶναι ταπεινός καί δέν ἔχει μεγάλη ἰδέα γιά τόν ἑαυτό του, γίνεται πιό ἐπιμελής ὅταν πάρει κάποιο χάρισμα. Πιστεύει ὅτι τό ἔλαβε χωρίς νά τό ἀξίζει, θεωρεῖ τόν ἑαυτό του ἀνάξιο. Ὅποιος νομίζει ὅμως ὅτι ἔχει κατορθώσει κάτι, θεωρεῖ ὅτι τό πράγμα εἶναι ὀφειλή πρός αὐτόν καί φουσκώνει. Γι' αὐτό ὁ ὑπερήφανος, ὅταν ἔχει κάποιο χάρισμα κινδυνεύει καί θά πρέπει νά ἀποδίδει ὅλη τήν δόξα εἰς τόν Θεό. «Ὅποιος ἔχει τό χάρισμα τοῦ λόγου, ὅταν μεταδίδει σέ ἄλλους, αὐξάνει τό κέρδος, μέ τό ὅτι κάνει καί ἄλλους σοφούς. Ἄν ὅμως κρύψει τό τάλαντο καί τό κρατήσει μόνο γιά τόν ἑαυτό του, στερεῖ ἀπό τόν ἑαυτό του τό κέρδος, ἀφοῦ δέν καρπώθηκε τήν ὠφέλεια τῶν πολλῶν. Στερεῖ βέβαια τήν ὠφέλεια καί ἀπό τούς ἄλλους. Τό ἴδιο καί ὅποιος ἔχει ἄλλα χαρίσματα. Μέ τό νά γιατρεύει π.χ. ἄλλους, ἐξάπλωσε τήν δωρεά, τήν αὐξάνει, τήν διαδίδει μεταδίδοντας τά χαρίσματα, καλλιεργώντας μᾶλλον καί ἀξιοποιώντας τά χαρίσματα τοῦ Θεοῦ καί προσφέροντας διακονία στόν πλησίον.
«Ὁ κανόνας αὐτός», λέει ὁ Ἱερός Χρυσόστομος, «ἰσχύει γιά ὅλα τά πνευματικά. Καί στήν Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν, αὐτός πού κάνει πολλούς κοινωνούς τῆς Βασιλείας μαζί μέ τόν ἑαυτό του, θά ἀπολαύσει τήν Βασίλεια τῶν Οὐρανῶν πολύ περισσότερο». Αὐτός πού νοιάζεται δηλαδή γιά τήν σωτηρία καί τῶν ἄλλων καί ἐργάζεται ἱεραποστολικά, πολύ περισσότερο θά ἀπολαύσει καί ὁ ἴδιος τήν Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν. Ἐνῶ ὅποιος δέν ἐπιδιώκει νά κάνει καί ἄλλους κοινωνούς τοῦ Παραδείσου, θά ξεπέσει καί ὁ ἴδιος ἀπό τά αἰώνια ἀγαθά του.
«Τά χαρίσματα», λέει πάλι ὁ Ἱερός Χρυσόστομος, «ἔρχονται δεύτερα. Προηγεῖται ἡ ἐνάρετη ζωή. Πολλοί βέβαια πού παρουσίασαν χαρίσματα, ἐπειδή ἔγιναν φαῦλοι κολάστηκαν, ὅπως καί ἐκεῖνοι πού στό ὄνομα τοῦ Ἰησοῦ προφήτευσαν καί ἔβγαλαν δαιμόνια καί ἔκαναν πολλά θαύματα», ὅπως ὁ Ἰούδας ὁ Προδότης. «Ἐνῶ ἄλλοι πού ἔζησαν καθαρό βίο, δέν χρειάστηκαν τίποτε ἄλλο γιά νά σωθοῦν». Γι' αὐτό ἡ πατερική συμβουλή καί γραμμή εἶναι νά μήν ζητᾶμε ποτέ χαρίσματα ἀπό τόν Θεό, παρά ἕνα μόνο χάρισμα νά ζητᾶμε, τήν καλή καί τέλεια μετάνοια. Καί αὐτό εἶναι ἀρκετό γιά τήν σωτηρία μας.
Τῷ δέ Θεῷ ἡμῶν δόξα πάντοτε νῦν καί ἀεί καί εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.
Ἀρχ. Σάββας ὁ Ἁγιορείτης
[1] Βίος καί Λόγοι, Γέροντος Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου, Β΄ ἔκδοση, Ἱ.Μ. Χρυσοπηγῆς (στό ἑξῆς: Βίος καί Λόγοι, Ἁγίου Πορφυρίου).
[2] Βίος καί Λόγοι, Γέροντος Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου.
[3] Διδαχές Ἁγίου Νεκταρίου, Ἱερά Μονή Παρακλήτου, Ὠρωπός Ἀττικῆς.
[5] Ὅ.π.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου