Διάλογος περί τηλεοράσεως μέ τόν γέροντα Πετρώνιο. (Μέρος Β΄)

Διάλογος περί τηλεοράσεως
μέ τόν γέροντα Πετρώνιο (†)
Δικαῖον τῆς Ρουμάνικης Σκήτης τοῦ Τιμίου Προδρόμου τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Μεγίστης Λαύρας Ἁγίου Ὅρους

Γέροντος ἱερομ. Πετρωνίου Τανάσε 

-  Τό ἴδιο γίνεται καί στό σπίτι κάθε ἀνθρώπου;
  - Στό σπίτι κάθε ἀνθρώπου, εἶναι ἀλήθεια, ὅτι γίνεται τό ἴδιο πρᾶγμα. Παλαιότερα, συναντιόσουν μέ τό κακό καί μέ τήν ἁμαρτία συμπτωματικά, δηλαδή, ἐάν ἤθελες ἔφευγες μακριά καί δέν συναντιόσουν οὔτε μέ τόν ἁμαρτωλό ἄνθρωπο, οὔτε μέ τήν ἁμαρτία. Τώρα ὅμως μέ τήν τηλεόρασι, θέλεις δέν θέλεις προσφέρονται μπροστά σου ὅλες οἱ βρωμιές καί ἀκολασίες τοῦ κόσμου.
Σοῦ ἔρχονται «πακέτο» στό σπίτι, ἐκεῖ πού εἶσαι καί μένεις. Ἔε..Πῶς, ὅμως μπορεῖς νά δεχθῆς κάτι τέτοιο;
    Γιά κάθε σκέψι καί λογισμό θά δώσουμε ἀπολογία ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ, ἔτσι μᾶς λέγει τό Ἅγιο Εὐαγγέλιο. Καί τά ἔργα τά ὁποῖα βλέπουμε, εἴτε τό θέλουμε εἴτε ὄχι, ἀκολουθοῦν γιά ἐξέτασι μετά.
  
Τί ὠφέλεια προκαλεῖ σέ μένα νά βλέπω τηλεόρασι; Τί δείχνει; Φαίνονται τοπία, ἄλλες χῶρες, διαδηλώσεις, φαίνονται...Μέ κάνουν καλλίτερον αὐτά στήν ζωή μου;
Ἀντίθετα χάνω τόν χρόνο μου, τόν ὁποῖον μπορῶ νά χρησιμοποιήσω προσευχόμενος στόν Θεό καί μέ τήν προσευχή γίνομαι καλλίτερος. Χάνω τόν χρόνο μου τόν ὁποῖον μποροῦσα νά χρησιμοποιήσω γιά τήν φροντίδα ἑνός ὀρφανοῦ παιδιοῦ, νά διαβάσω ἕνα καλό βιβλίο γιά τήν ψυχή μου καί νά ἀνασυγκροτηθῶ πνευματικά.

Ἀλλά ἡ τηλεόρασις μέ ἐρημώνει πνευματικά καί δέν ἀπομένει πλέον χρόνος γιά ἀναγκαῖες ἀπασχολήσεις, ἐνῶ τά ἔργα αὐτά τῆς τηλεοράσεως δέν μέ ὠφελοῦν σέ τίποτε. Τί μέ ὠφέλησε, ἐάν εἶδα πῶς εἶναι ἡ Αὐστραλία ἤ πῶς εἶναι ἡ Ἀφρική; Κυττάζω σ᾿ ἕνα βιβλίο ἤ σέ ἕνα λεύκωμα, ἐάν πρέπει νά ἰδῶ κάτι ἀπ᾿ αὐτά. Ἀλλά αὐτό εἶναι μία ἐπίμονη περιέργεια.
 -  Πάτερ, ὑπάρχουν προγράμματα νά παρουσιάζεται ἡ Ἐκκλησία στά μέσα μαζικῆς ἐνημερώσεως, νά κάνη ἐκπομπές καί νά λέγη τήν γνώμη της. Πῶς σᾶς φαίνεται αὐτή ἡ παρουσία τῆς Ἐκκλησίας;
   -  Ἡ Ἐκκλησία ἔχει τά δικά της μέσα. Στήν ἐκκλησία, στίς ἱερές Ἀκολουθίες καί μέ ὅλους τούς ἱερεῖς κάνει τό καθῆκον της. Ἀλλά, ἐάν οἱ ἱερεῖς δέν κάνουν τό καθῆκον τους; Καί, ἐάν προβάλλονται ἐκκλησιαστικά ἔργα στήν τηλεόρασι, ἔχει νά γίνη κάτι καλό!
Ἀλλά, βλέπεις ὁ ἄνθρωπος δέν τά ἀκούει αὐτά. Ἀκούει καί τρέχει στό διαδίκτυο, κρατεῖ κάθε μέρα στό χέρι του τό τηλεχειριστήριο καί βλέπει ταινίες μέ ἁμαρτωλό περιεχόμενο. Σέ τί θά τόν βοηθήση τό θέμα αὐτό; Δέν θά ὠφεληθῆ καθόλου.
    - Μπορεῖ στήν συνέχεια νά πειράζεται ὁ ἄνθρωπος καί νά ἀνοίγη τήν τηλεόρασι, διότι μερικοί ψάχνουν καί γιά θρησκευτικές έκπομπές, ἀλλά ταυτόχρονα βλέπουν καί κάτι ἄλλο.
    Σίγουρα! Τώρα ἔχουμε στά χέρια μας πολλά μέσα. Εἶναι λάθος δίπλα στίς ἀληθινές θεωρίες, τῶν Ἁγίων καί τῶν Γραφῶν νά τίθενται καί νά ἀναπτύσσωνται ἐπιστημονικές ἀνακαλυψεις τοῦ ἀνθρώπου. Εἶναι ἕνα λάθος.
Ὅλα αὐτά εἶναι ἀνθρώπινα καί παροδικά. Δέν ζητοῦν νά ψάξουν τό νόημα γιά τό ὁποῖο δημιουργήθηκαν καί τά παρακολουθοῦν ὡσάν αὐτά νά εἶναι καλά, γίνονται καλλίτερα γιά τήν ὠφέλεια τοῦ ἀνθρώπου. Αὐτός εἶναι ὁ σκοπός μας. Τό πρᾶγμα εἶναι ἁπλό: Ἐγώ πρέπει νά ἀγωνισθῶ νά γίνω τέλειος, ἅγιος, ἀλλά μέ ἄλλο τρόπο καί ὄχι ὅπως μοῦ προσφέρει ὁ κόσμος.
    - Ὅπως καί ἐσεῖς παρατηρεῖτε, ἡ τηλεόρασις ἐρεθίζει δυνατά ἤ προκαλεῖ τήν περιέργεια γιά τόν πολιτισμό. Μερικοί ἄνθρωποι δέν κυττάζουν ταινίες, ἀλλά κυττάζουν περισσότερο τίς εἰδήσεις τρεῖς ἤ καί  τέσσαρεις φορές τήν ἡμέρα τί γίνεται στόν κόσμο. Τί συνέπειες ἔχουν ὅλα αὐτά ἐπάνω στήν ψυχή τοῦ ἀνθρώπου;
  -  Φοβερά ἐρήμωσις καί καταστροφή της!  Διότι ἀπ᾿ αὐτά πού βλέπουν δέν ἀποκτοῦν γνώσεις. Δύο πράγματα, λέγουν οἱ Πατέρες, εἶναι ἀπαραίτητα γιά τήν σωτηρία: Ἡ γνῶσις καί ἡ πρᾶξις. Ἀλλά μόνο ἡ πνευματική γνῶσις εἶναι ὠφέλιμη! Ἡ κοσμική γνῶσις δέν προσφέρει καμμία ὠφέλεια. Σέ τί ὠφελεῖ τόν νοῦ μου; Καί ὅπως βλέπετε ὅτι ὅλα αὐτά ὑπάρχουν γιά νά ἐρημώνουν τήν ψυχή μας. Καί ἀπ᾿ αὐτό φαίνεται ὅτι εἶναι διαβολικά ἔργα.
    Μᾶς λέγει ὁ Σωτήρ: «Ἐγώ εἶμαι τό Ἄλφα καί τό Ὠμέγα». Εἶναι ὁ μόνος, ὁ ἕνας καί μοναδικός Θεός. Οἱ δαίμονες εἶναι πολλοί, λεγεῶνες καί διασκορπισμένοι. Καί γιά νά συναντηθῆς μέ τόν Θεό, πρέπει νά εἰσέλθης στό βαθύτερο τόπο τῆς καρδιᾶς σου καί ἐκεῖ θά συναντηθῆς μαζί Του.
Ὁ διάβολος ὅμως σέ διασκορπίζει μέ τά ἀτέλειωτα ἐξωτερικά ἔργα καί σέ κάνει νά μήν ἔχεις χρόνο γιά προσευχή. Δέν ἔχεις χρόνο γιά τόν ἴδιο τόν ἑαυτό σου, διότι εἶσαι κονιορτοποιημένος ἀπό τά ἐξωτερικά ἔργα. Γι᾿ αὐτό, ὅλα αὐτά τά ἔργα τά ὁποῖα βλέπεις ἔξω, γίνονται μέ σκοπό νά ἐρημώσουν τόν νοῦ τοῦ ἀνθρώπου.
    Ὁ καθημερινός τύπος μᾶς λέγει καθημερινά γιά τήν ἁμαρτία, γιά τίς δίκες τῶν ἀνθρώπων καί γιά κάθε κακό. Αὐτό δέν εἶναι χριστιανικό, δέν εἶναι ὠφέλιμο. Τί μέ ὠφελοῦν νά ἀκούω πληροφορίες; Νά μάθω ὅτι ὁ τάδε σκοτώθηκε εἴτε ὅτι ὁ τάδε εἶναι πολιτικός, εἴτε κτυπήθηκαν σέ πόλεμο ἤ γιά ἄλλα πράγματα. Ταράζομαι ματαίως, μοῦ προξενεῖται μία ἄσχημη ἐσωτερική κατάστασις, ἡ ὁποία κτυπᾶ τόν πρώτιστον σκοπόν τῆς ζωῆς μου καί μέ ἐρημώνει καί μέ σκοτίζει ψυχικά. Τό ἴδιο κάνει καί ἡ τηλεόρασις καί τό ράδιο!  Ὅλα αὐτά ἔχουν αὐτόν τόν σκοπόν: Νά αἰχμαλωτίζουν τόν νοῦ, πού εἶναι ὁ τελευταῖος σκοπός τοῦ διαβόλου!
    Αὐτά λέγουν καί οἱ Ἅγιοι Πατέρες, ὅτι ὁ ἄνθρωπος γιά νά μπορέση νά φθάση εὐκολώτερα τόν Θεό, πρέπει νά ἔχη πνευματική γνῶσι καί σοφία, νά γνωρίζη τίς αἰτίες τῶν ἔργων καί νά ἀντιλαμβάνεται γιατί ὁ Θεός ἔκαμε αὐτό τό ἔργο ἔτσι καί ὄχι ἀλλιῶς.
Καί μέ τόν τρόπο αὐτόν ὁ ἄνθρωπος πλησιάζει εὐκολώτερα παρά μέ τόν νοῦ καί χαίρεται, διότι πλησιάζει στήν πνευματική γνῶσι, ὅσο εἶναι δυνατόν στόν ἄνθρωπο-στά ἔργα τῆς δημιουργίας τοῦ Θεοῦ-μέ πνευματική γνῶσι. Αὐτή ἡ γνῶσις μᾶς βοηθεῖ νά ἰδοῦμε τούς τρόπους ἀποκτήσεως τῶν ἀρετῶν, δηλαδή βλέποντας πῶς διέπονται τά πράγματα τοῦ κόσμου, καταλαβαίνω πῶς νά τά ἐφαρμόσω καί στήν προσωπική μου ζωή.
    Ἕνα συγκεκριμένο θέμα: Ὁ ἅγιος Μάξιμος μνημονεύει στίς ἀπαντήσεις του πρός τόν Θαλάσσιον-πολλά πράγματα λέγει ἐκεῖ-ὅτι ὁ ἄνθρωπος δημιουργήθηκε μέ τήν ἀνάγκη τῆς τροφῆς. Καί δέν μποροῦσε νά τόν κάνει ὁ Θεός τόν ἄνθρωπο, χωρίς νά τρώγη; Καί βέβαια μποροῦσε! Καί πῶς μποροῦσε νά τόν κάνη νά ζῆ χωρίς νά τρώγη;
Καί γιατί τόν ἔκανε μέ τήν ἀνάγκη τῆς τροφῆς; Τόν ἔπλασε ἔτσι ἀπό τήν μιά μεριά, νά τρώγη μερικές κατώτερες τροφές, ὅπως χόρτα καί διάφορα ἄλλα, γιά νά ἀντιληφθῆ ὅτι δέν εἶναι αὐτόνομος, δέν ζῆ ἀπό τόν ἑαυτό του, ἀλλά ἔχει τήν ἀνάγκη ἀπό κάποιον ἄλλον.
Συνεπῶς δέν θά λέγη ὅτι ἔκαμε αὐτός τόν ἑαυτό του καί δέν εἶναι αὐτός ὁ ἴδιος ὁ βασιλεύς τοῦ ἑαυτοῦ του, ἀλλά εἶναι κάποιος ἄλλος, ὁ ὁποῖος καί τόν ἔπλασε. Γιά νά φθάση στήν γνῶσι ὅτι εἶναι κάποιος ἄλλος πού τόν διατηρεῖ στήν ζωή καί ὄχι αὐτός μέ τίς δυνάμεις του.
    Ἀπό τήν ἄλλη μεριά, λέγει, γίνεται τό ἴδιο μέ τό πλύσιμο τοῦ χεριοῦ. Πρέπει νά πλένουμε πάντοτε τά χέρια. Γιατί εἶναι ἀνάγκη νά τά πλένουμε; Διότι τά μολύνουμε μέ ἀκαθαρσίες. Ἀλλά μπορούσαμε νά μή τά μολύνουμε ποτέ γιά νά μή τά πλένουμε οὐδέποτε.
Ὁ Θεός, λοιπόν, μᾶς ἔδωσε αὐτή τήν ἀνάγκη τοῦ πλυσίματος τοῦ σώματός μας γιά νά καταλάβουμε καί τό ἄλλο μέρος τῆς ψυχῆς, ἡ ὁποία ἔχει κι αὐτή ἀνάγκη πλυσίματος. Κι ἔτσι, ἔχοντας τό σῶμα κι αὐτές τίς φυσικές ἀνάγκες, τίς ὁποῖες μᾶς ἔδωσε ὁ Θεός, μᾶς ἔρχεται στόν νοῦ νά καταλάβουμε ὅτι καί ἡ ψυχή ἔχει τίς δικές της ἀνάγκες. Συνεπῶς, ὅπως πλενόμεθα σωματικῶς, πρέπει νά πλενώμεθα καί πνευματικῶς. Ὅπως πλένουμε τό σῶμα μας καθημερινά, ἔτσι νά καθαρίζουμε καί τήν ψυχή μας καθημερινά. Ἔτσι γίνεται καί μέ τά ἄλλα ἔργα.
    Γιατί ἔκαμε ὁ Θεός νά ὑπάρχη ὁ ἥλιος καί ἡ γῆ καί ἡ ζέστη; Γιατί τά ἔκαμε ὅλα αὐτά; Τά ἔκαμε μέ ἕνα σκοπό, κατανοῶντας ἐμεῖς τίς αἰτίες γιά τίς ὁποῖες τά ἔπλασε, νά τά ἐφαρμόζουμε στήν ζωή μας κι ἔτσι ν᾿ ἀρχίσουμε νά μαθαίνουμε τόν τρόπο ἀποκτήσεως τῶν ἀρετῶν, γιά νά γίνουμε πιό ἐνάρετοι. Ὁπότε αὐτή ἡ γνῶσις εἶναι ὠφέλιμη, διότι μέ βοηθῆ νά φθάσω στήν πνευματική γνῶσι.
 Ἐνῶ τήν σοφία αὐτοῦ τοῦ κόσμου τήν ξέρετε, ἡ ὁποία ὅμως δέν ἀκολουθῆ  καθόλου τήν σοφία αὐτή τοῦ Θεοῦ.
    Εἶναι ἁπλό: Ἐάν ὅλα αὐτά τά κτίσματα μέ βοηθοῦν νά γίνομαι καλλίτερος χριστιανός, εἶναι καλά. Ἐάν ὅμως δέν μέ βοηθοῦν, δέν εἶναι καλά. Εἶναι ἁπλό καί διαυγές, ὅπως ἡ καλή ἡμέρα. Αὐτή πρέπει νά εἶναι ἡ διάγνωσις, τήν ὁποία πρέπει νά βάζουμε πάντοτε σέ κάθε τί πού μᾶς ἐπιβάλλεται νά τό κάνουμε. Κυττάζω τήν τηλεόρασι. Γίνομαι καλλίτερος ἀπό πρίν ἤ μόνο ὅταν τήν ἔχω; Δέν γίνομαι καλλίτερος. Ἡ πληροφόρησις, τό ράδιο, ἐάν τά ἀκούω, μέ κάνουν καλλίτερον, ἐναρετώτερον, πνευματικώτερον;

Τέλος Β΄ Μέρους 

 

***

Μετάφρασις ἀπό μοναχό Δαμασκηνό Γρηγοριάτη. 

10-9-2009 

Το κείμενο προέρχεται από τα αρχεία του πατρός Δαμασκηνού Γρηγοριάτου, από την ιεραποστολή του Κογκό, τον οποίον και ευχαριστούμε θερμά για την παραχώρηση των αρχείων, όπως επίσης ευχαριστούμε και τον γέροντα της Μονής Οσίου Γρηγορίου πατέρα Γεώργιο Καψάνη για την ευλογία και την άδεια δημοσίευσης.

Ἐπιμέλεια κειμένου   Αναβάσεις

http://anavaseis.blogspot.com/2012/04/blog-post_8404.html#more