27. Για τήν μνησικακία-συσσώρευση τοῦ θυμοῦ, Ἁββᾶ Δωρόθεου (8η Διδ), Ὁμι...

26. Για το ότι πρέπει να μεμφόμαστε τον εαυτό μας Β΄, Ἁββᾶ Δωρόθεου (7η ...

Ἡ κάθαρση τῆς καρδιᾶς-Ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή , Αγ. Διαδόχου Φωτικῆς-Λόγος Ἀσκητικός, Κεφ. 97, Φιλοκαλία, Ἀρχιμ. Σάββα Ἁγιορείτου

Ἡ κάθαρση τῆς καρδιᾶς-Ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή , Αγ. Διαδόχου Φωτικῆς-Λόγος Ἀσκητικός, Κεφ. 97, Φιλοκαλία, 20-12-2024, Ἀρχιμ. Σάββα Ἁγιορείτου 

.Μ. Ἁγίας Τριάδος Ἐδέσσης

 http://hristospanagia3.blogspot.com

 

Κυριακή πρό τῆς Χριστοῦ Γεννήσεως. Ἑρμηνεία τῆς εὐαγγελικῆς περικοπῆς ἀπό τόν Ἱερό Χρυσόστομο

ΚΥΡΙΑΚΗ ΠΡΟ ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΟΥ ΓΕΝΝΗΣΕΩΣ[:Ματθ. 1,1-25]

ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΠΕΡΙΚΟΠΗΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΕΡΟ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟ

Aς εγερθούμε και ας μην κοιμόμαστε πλέον, διότι βλέπω τις πύλες να ανοίγονται για χάρη μας. Όμως ας εισέλθουμε με μεγάλη τάξη και φόβο, αμέσως μόλις πατήσουμε τα πρόθυρα της πόλεως. Ποια είναι αυτά τα πρόθυρα; «Βίβλος γενέσεως Ἰησοῦ Χριστοῦ, υἱοῦ Δαυΐδ, υἱοῦ Ἀβραάμ(:Κατάλογος γενεαλογικός του Ιησού Χριστού, του υιού του Δαυίδ, του υιού του Αβραάμ)»[Ματθ.1,1].

Τι λέγεις, λοιπόν, Ματθαίε; Μας υποσχέθηκες ότι θα μας ομιλήσεις για τον μονογενή Υιό του Θεού και εσύ μας μνημονεύεις τον Δαβίδ, έναν άνθρωπο που γεννήθηκε ύστερα από αναρίθμητες γενεές και υποστηρίζεις ότι αυτός είναι και πατέρας και πρόγονος του Ιησού; Περίμενε, αγαπητέ αδελφέ, και μη ζητείς να τα μάθεις όλα μεμιάς αλλά σιγά και κατ’ ολίγον. Στα πρόθυρα στέκεσαι ακόμη, στα προπύλαια. Γιατί λοιπόν βιάζεσαι να εισέλθεις στα άδυτα; Ακόμη δεν παρατήρησες καλά όλα τα εξωτερικά πράγματα. Διότι δεν σου διηγούμαι ακόμη εκείνη την προαιώνια γέννηση —αλλά ούτε και αυτήν που επακολούθησε— διότι είναι ανέκφραστη και απόρρητη. Άλλωστε πριν από εμένα, σου το είπε αυτό και ο Ησαΐας, ο οποίος προφητεύοντας το Πάθος και το μεγάλο ενδιαφέρον Του για ολόκληρη την ανθρωπότητα, γεμάτος κατάπληξη για το ποιος ήταν ο Ιησούς, τι έγινε και πού κατέβηκε, αναφώνησε με δυνατή και ισχυρή φωνή, λέγοντας τα εξής: «Τήν γενεάν αὐτοῦ τίς διηγήσεται;(:Ποιος δύναται να εκθέσει με λεπτομέρειες την καταγωγή Του;)» [Ησ.53,8].

Ώστε τώρα δεν κάνω λόγο για εκείνη την ουράνια γέννηση, αλλά για την κάτω, αυτήν που συνέβη στη γη και συνοδεύτηκε από πολλούς μάρτυρες. Μα και τα αναφερόμενα σε αυτήν γεγονότα έτσι θα σας τα διηγηθώ, όπως δηλαδή, είναι δυνατό να ομιλήσω περί αυτών με τη χάρη του Αγίου Πνεύματος. Πραγματικά ούτε την επίγεια Γέννηση του Ιησού είναι δυνατόν να παρουσιάσει κανείς με σαφήνεια, εφόσον και αυτή προκαλεί μεγάλη φρίκη. Λοιπόν, να μη νομίσεις ότι ακούς ασήμαντα πράγματα, όταν ακούς να γίνεται λόγος για την Γέννηση αυτήν. Αντίθετα, να έχεις το μυαλό σου σε ετοιμότητα και να αισθανθείς αμέσως φρίκη, όταν ακούσεις ότι ο Θεός ήλθε στη γη. Διότι το γεγονός αυτό ήταν τόσο απροσδόκητο, ώστε και οι άγγελοι έστησαν χορό γι’ αυτό και έψαλαν το καλό που απέρρευσε απ΄ αυτό για την οικουμένη. Επίσης, και οι προφήτες παλαιότερα δοκίμασαν κατάπληξη, διότι ο ίδιος ο Θεός «ἐπὶ τῆς γῆς ὤφθη, καὶ τοῖς ἀνθρώποις συνανεστράφη»(:εμφανίστηκε στη γη και συναναστράφηκε με τους ανθρώπους)» [Βαρούχ,3,8].

Η ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΙΚΗ ΦΑΝΕΡΩΣΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΣΤΗ ΣΑΜΟ ΤΟ 1920

[.......]Αλλά ο 20ος αιώνας επεφύλασε για το ακριτικό νησί της Σάμου την ξεχωριστή ευλογία και τιμή να φανερωθεί θαυματουργικώς σε μια ήσυχη και απομακρυσμένη ορεινή περιοχή του νησιού ο λαοφιλής στους χριστιανούς της Ανατολής και της Δύσης και φιλάνθρωπος επίσκοπος στα Μύρα της Λυκίας Άγιος Νικόλαος ο θαυματουργός, ο υμνηθείς από την Ορθόδοξη Εκκλησία μας ως «κανόνας πίστεως και εικόνα πραότητος», ο πολιούχος και έφορος της πόλεως Σάμου, επ’ ονόματι του οποίου είναι αφιερωμένος ο ιστορικός ιερός μητροπολιτικός ναός του νησιού, αλλά και ο θεμελιωθείς στο Κοκκάρι μεγαλύτερος ναός της Σάμου, ο τιμώμενος με πολυάριθμα γραφικά εξωκκλήσια και παρεκκλήσια στις θελκτικές ακρογιαλιές και στα καταπράσινα βουνά της μαγευτικής Σάμου προστάτης άγιος των ναυτικών.

Έτσι στην ορεινή περιοχή «Νικήτα» που βρίσκεται ανατολικά από το δροσερό και καταπράσινο χωριό Πάνδροσο η χάρις του Θεού θέλησε να αποκαλύψει θαυμαστά σημεία και σ’ ένα επιβλητικό πέτρινο ύψωμα να ανεγερθεί χάρη στη θαυματουργική φανέρωση του Αγίου ένα από τα πλέον αξιοπρόσεκτα εκκλησάκια της Σάμου που τιμούνται στο όνομα του λαοφιλούς Αγίου Νικολάου και που εντυπωσιάζουν κάθε φυσιολάτρη επισκέπτη και ευσεβή προσκυνητή.

3η ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΠΡΟΣ ΕΠΙΣΚΟΠΟ ΦΛΩΡΙΝΗΣ ΠΡΕΣΠΩΝ ΚΑΙ ΕΟΡΔΑΙΑΣ κ.κ. ΕΙΡΗΝΑΙΟ

ΣΥΛΛΟΓΟΣ «ΣΤΡΑΤΗΓΟΣ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ»

3η ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΠΡΟΣ ΕΠΙΣΚΟΠΟ ΦΛΩΡΙΝΗΣ ΠΡΕΣΠΩΝ ΚΑΙ ΕΟΡΔΑΙΑΣ κ.κ. ΕΙΡΗΝΑΙΟ 

ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΑ ΔΗΜΟΣΙΑ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΛΑΟ ΚΑΚΟΔΟΞΑ ΜΗΝΥΜΑΤΑ ΤΟΥ (ΣΤΟ True Story Radio 14/11/2024)

«Δυστυχῶς κοῦφοι θεολόγοι καθηγηταὶ καὶ ἐπιπόλαι οίτινες ἱεράρχαι δὲν θέλουν ν᾿ ἀντιληφθοῦν τὴν σκληρὰν πραγματικότητα. Ἀγαποῦν τὰ ταξίδια, τὰς ἁβρότητας, τὰς συναναστροφάς, τὰς κοσμικὰς σχέσεις, τὰ πολυτελῆ συμπόσια… Και τινες φιλοδοξοῦν νὰ γίνουν οἱ εἰρηνοποιοί, ἡ γέφυρα τῆς ἑνώσεως. Ἀλλ᾿ ὁποία γέφυρα! Γέφυρα χαρτίνη, ἡ ὁποία εἰς τὴν ὁρμὴ τοῦ πρώτου ἀνέμου θὰ καταπέσῃ. Καὶ είθε ἐπ αὐτῆς νὰ εὑρίσκωνται μόνον οἱ κατασκευασταὶ αὐτῆς… Ἀλλ᾿ εὐτυχῶς, ἐναντίον τῶν τάσεων αὐτῶν κηρύσσεται ὁ εὐσεβὴς Ἑλληνικὸς λαός, ὁ ἀκοίμητος αὐτὸς φύλαξ τῆς Ὀρθοδοξίας.» (π. Αυγουστίνος Καντιώτης)[1]

Απαντήσαμε στα εκ του στόματος Φλωρίνης Ειρηναίου «λόγια αγάπης», τα σχετικά με τα «μαντρόσκυλα» που δήθεν ο Χριστός δεν έχει ανάγκη. Αλλά και στα χλιαρά (=«Συμφωνώ ή διαφωνώ… δεν μπορώ να ταυτιστώ»). Τα τόσο αδιάφορα και ασεβή περί «της μετακινήσεως ενός Σταυρού» και για το «εάν θα πρέπει να γυρίζει ο Σταυρός δεξιά ή αριστερά στην Εκκλησία».

Ως επιστέγασμα αυτών (των απαντήσεων) καταθέτουμε τα παρακάτω λόγια του πατρός ημών Αθανασίου Μυτιληναίου, του προστάτη και καλού συμβούλου μας. Λόγια αγάπης και αληθείας που συμπληρώνουν ό,τι ο νέος και άπειρος επίσκοπός μας (ο χαλαστής κάθε ιεράς διαμαρτυρίας) παρέλειψε να αναφέρει.

Ο κ. Ειρηναίος Λαφτσής πλανώμενος ο ίδιος και παραπλανώντας το πλήρωμα της Μητροπόλεώς μας είπε:«…μαντρόσκυλα ο Θεός δεν θέλει. Ο Θεός και ο Χριστός είναι τα πάντα, εμείς τον έχουμε ανάγκη.»[*].Και ο πατήρ Αθανάσιος του απαντά: «Ο Κύριος δεν έχει ανάγκη από υπεράσπιση. Εμείς χανόμαστε όταν δεν υπερασπιζόμαστε τον Κύριο. Γιατί λέγει ο Κύριος: “Εκείνος που θα Με αρνηθεί, θα τον αρνηθώ”, γι’ αυτό τον λόγο δεν πρέπει να αρνούμεθα τον Κύριο, να μην τον αφήνουμε μόνο τον Κύριο. Γιατί, σε τελευταία ανάλυση, εμάς συμφέρει,για να μας αναγνωρίσει».

Και καταλήγει ο προστάτης των εν Χριστώ νοημάτων, ο καθαιρέτης των χαλαστών, ο υπερασπιστής κάθε μικρής ομάδας, δηλ. του μικρού ποιμνίου των Μητροπόλεων Περιστερίου και Φλωρίνης… ο φύλακας αυτός της αρρήτου και αρρήκτου σχέσεως του (μαρτυρικού) Σταυρού και της (ενδόξου) Αναστάσεως του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού:

Κυριακή πρό τῆς Χριστοῦ Γεννήσεως. Ἑρμηνεία τῆς ἀποστολικῆς περικοπῆς ἀπό τόν Ἱερό Χρυσόστομο

ΚΥΡΙΑΚΗ ΠΡΟ ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΟΥ ΓΕΝΝΗΣΕΩΣ [:Εβρ.11,8-10 και 32-40]

ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΣ ΠΕΡΙΚΟΠΗΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΕΡΟ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟ

«Πίστει καλούμενος Ἀβραὰμ ὑπήκουσεν ἐξελθεῖν εἰς τὸν τόπον ὃν ἔμελλε λαμβάνειν εἰς κληρονομίαν, καὶ ἐξῆλθε μὴ ἐπιστάμενος ποῦ ἔρχεται. Πίστει παρῴκησεν εἰς τὴν γῆν τῆς ἐπαγγελίας ὡς ἀλλοτρίαν, ἐν σκηναῖς κατοικήσας μετὰ Ἰσαὰκ καὶ Ἰακὼβ τῶν συγκληρονόμων τῆς ἐπαγγελίας τῆς αὐτῆς· ἐξεδέχετο γὰρ τὴν τοὺς θεμελίους ἔχουσαν πόλιν, ἧς τεχνίτης καὶ δημιουργὸς ὁ Θεός(:εξαιτίας της πίστεώς του ο Αβραάμ υπάκουσε στον Θεό, ο Οποίος τον καλούσε να φύγει από την πατρίδα του και να πάει στον τόπο που θα κληρονομούσε. Και έφυγε χωρίς να ξέρει πού πηγαίνει. Χάρη στην πίστη του ο Αβραάμ έμεινε ως ξένος στη γη που του υποσχέθηκε ο Θεός και τη θεωρούσε ξένη χώρα και όχι δική του. Και διέμεινε μέσα σε σκηνές μαζί με τον Ισαάκ και τον Ιακώβ, που ήταν συγκληρονόμοι της ίδιας υποσχέσεως του Θεού. Ζούσε ο Αβραάμ ακόμη και στη γη της επαγγελίας ως ξένος και μετανάστης, διότι περίμενε να κατοικήσει στην επουράνια πόλη, η οποία έχει τα αληθινά και αδιάσειστα θεμέλια, και τεχνίτη και κτίστη της τον ίδιο τον Θεό)»[Εβρ.11,8-10].

Πράγματι, πες μου, ποιον παλαιότερο είδε ο Αβραάμ για να τον μιμηθεί; Είχε πατέρα ειδωλολάτρη, προφήτες δεν είχε ακούσει, ούτε ήξερε πού πήγαινε. Επειδή δηλαδή σε αυτούς απέβλεπαν όσοι από τους Εβραίους είχαν πιστέψει, διότι είχαν απολαύσει μύρια αγαθά, δείχνει ο Παύλος εδώ ότι κανείς ακόμη δεν απήλαυσε τίποτε, αλλά όλοι είναι χωρίς βραβείο και ότι κανείς ακόμη δεν αμείφθηκε. Εκείνος απομακρύνθηκε από την πατρίδα του και το σπίτι του και βγήκε χωρίς να ξέρει πού πηγαίνει.

Κυριακὴ ΙΑ’ Λουκᾶ (Ἁγίων Προπατόρων). Ἡ παραβολὴ τοῦ Μεγάλου Δείπνου

Ἅγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς

 Ὁ Θεὸς θέλει τὸν ἄνθρωπο νά πιστεύει σ’ Ἐκεῖνον, περισσότερο ἀπ’ ὁποιονδήποτε ἡ ὁτιδήποτε ἄλλο στόν κόσμο.

Ὁ Θεὸς θέλει τὸν ἄνθρωπο νά ἐλπίζει σ’ Ἐκεῖνον, περισσότερο ἀπ’ ὁποιονδήποτε ἡ ὁτιδήποτε ἄλλο στόν κόσμο.

Ὁ Θεὸς ζητάει ὅμως καὶ κάτι παραπάνω: Θέλει ὁ ἄνθρωπος νά προσκολληθεῖ μέ ἀγάπη μόνο σ’ Ἐκεῖνον. Καὶ τότε, μὲ τὴν ἀγάπη πού θ’ ἀκτινοβολεῖ ἀπὸ μέσα του, θὰ γίνει...ἕνα καί μέ τὴν κτίση τοῦ Θεοῦ.

Αὐτὴ εἶναι ἡ ἕνωση τοῦ ἀνθρώπου μέ τὸν Θεό. Αὐτὴ εἶναι ἡ μνηστεία τῆς ψυχῆς μέ τὸν Χριστό. Κάθε ἄλλη ἕνωση εἶναι μοιχεία καὶ πορνεία. Μόνο τέτοια στενὴ ἕνωση τῆς ψυχῆς μέ τὸν Χριστό, ποὺ σ’ ἐμᾶς ἀπεικονίζεται πιὸ καθαρά μέ τὸν ἐπίγειο γάμο, μπορεῖ νά κάνει τὴν ψυχὴ πλούσια καὶ καρποφόρα. Ὅλες οἱ ἄλλες σχέσεις πού μπορεῖ νά συνάψει ἡ ψυχὴ εἶναι ἀγκάθια καὶ ζιζάνια, ποὺ εἶναι γυμνὰ καὶ ἄγονα ἀπὸ κάθε ἀγαθό. Ἂν αὐτὸ δέν τὸ γνωρίζουν καὶ δέν μποροῦν νά τὸ γνωρίζουν οἱ ἄνθρωποι πού ζοῦν μακριὰ ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ, οἱ χριστιανοὶ ὅμως πρέπει νά τὸ γνωρίζουν, ἰδιαίτερα οἱ ὀρθόδοξοι χριστιανοί. Εἶναι στό πνεῦμα καὶ τὴν παράδοσή μας νά κατανοήσουμε τὸ βάθος καὶ τὸ πλάτος τῆς ἀποκάλυψης τοῦ Θεοῦ πού ἔγινε μέ τὸν Κύριο Ἰησοῦ. Νά κατανοήσουμε τὴν αἰωνιότητα πιὸ σωστὰ ἀπὸ τοὺς λαοὺς τῆς Ἀνατολῆς, νά κατανοήσουμε τὸν χρόνο πιὸ σωστὰ ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους τῆς Δύσης.

Μὲ ὅτι εἶναι πιὸ στενὰ δεμένη ἡ ψυχὴ τοῦ ἀνθρώπου, μ’ αὐτὸ κι ἔχει δεσμευτεῖ, εἴτε αὐτὸ εἶναι ζωντανὸ εἴτε νεκρὸ πρᾶγμα, εἴτε πρόκειται γιά σῶμα εἴτε γιά κάποιο ῥοῦχο, γιά χρυσὸ ἢ ἄργυρο ἢ γιά ὁποιοδήποτε ἐπίγειο ἀγαθό, ἐγκόσμια δόξα ἢ τιμή, πάθος ἢ ὅ,τι ἄλλο στήν κτίση, ὅπως γιά παράδειγμα κόσμημα, τρόφιμο, ποτό, χορό, φύση ἢ ὁτιδήποτε ἄλλο. Κάθε τέτοια δέσμευση τῆς ψυχῆς εἶναι ἄνομη κι ἐπισύρει ἀτέλειωτη δυστυχία γιά τὴν ψυχή, τόσο σ’ αὐτὸν τὸν κόσμο ὅσο καὶ στόν ἄλλον. Δέν πρέπει να κρύβουμε ἐκεῖνο πού ἡ Ἁγία Γραφὴ λέει πεντακάθαρα, δηλαδή, πὼς ὁ Θεὸς εἶναι ζηλωτής (Ἐξ. κ΄ 5, Δευτ. δ΄ 24). Ὁ ζῆλος τοῦ Θεοῦ δέν στρέφεται ἐναντίον ἄλλου στή γῆ, παρὰ μόνον στήν ψυχὴ τοῦ ἀνθρώπου. Ὁ Θεὸς θέλει ἀποκλειστικότητα στήν ψυχὴ τοῦ ἀνθρώπου, τὴν θέλει πιστή μέ καθαρότητα καὶ εἰλικρίνεια. Κι αὐτὸ ὁ Θεὸς τὸ θέλει γιά τὸ καλὸ τῆς ψυχῆς. Ἡ ἄπειρη σοφία τοῦ Θεοῦ γνωρίζει – ὅπως πρέπει καὶ μεῖς νά γνωρίζουμε μετὰ τὴν ἔλευση τοῦ Χριστοῦ – πώς ἄν ἡ πίστη τῆς ψυχῆς στόν Θεό, τὸν Δημιουργό, εἶναι ἐλλιπής, πώς ἄν ἐνωθεῖ μέ ἀπόλυτη ἀγάπη μέ κάποιον ἄλλον ἢ κάτι ἄλλο στόν κόσμο, τότε σιγά σιγὰ θὰ ὑποδουλωθεῖ, θὰ γίνει σκλάβα, θὰ εἶναι σὰν μιά σκοτεινή κι ἀπελπισμένη σκιά καὶ τελικὰ θὰ καταλήξει σὲ μιά ἐλεεινή εἰκόνα ἐκεῖ, ὅπου εἶναι ὁ τρυγμὸς κι ὁ βρυγμὸς τῶν ὀδόντων.

Πειρασμοί πρίν ἀπό τήν Θεία Κοινωνία

 

 

πηγή

https://proskynitis.blogspot.com/2024/12/blog-post_32.html

"Πρόσεχε, παιδί μου, νὰ μὴν κρίνης οὐδεμία ψυχή...

"Πρόσεχε, παιδί μου, να μην κρίνης ουδεμία ψυχή· διότι εις τον κρίνοντα τον πλησίον παραχωρεί ο Θεός και πέφτει, για να μάθει να συμπαθει τον ασθενή αδελφό του.Όλους μας στηρίζει το έλεος του Θεού· και εάν υπερηφανευθούμε, σηκώνει ο Θεός την χάρη του, και γινόμεθα εμείς χειρότεροι των άλλων!"

Γέροντας Εφραίμ Φιλοθεΐτης

https://proskynitis.blogspot.com/2024/12/blog-post_0.html

21 Δεκεμβρίου. Σάββατον πρὸ τῶν Χριστουγέννων. Ἰουλιανῆς καὶ τῶν σὺν αὐτῇ 500 μαρτύρων (†304). Θεμιστοκλέους μάρτυρος (†251). Ἁγιογραφικό ἀνάγνωσμα.

Ἀποστολικό ἀνάγνωσμα. Σαββάτου πρό τῶν Χριστουγέννων, Σαββάτου κς´ ἑβδ. ἐπιστολῶν (Γαλ. γ´ 8-12).

Γαλ. 3,8             προϊδοῦσα δὲ ἡ γραφὴ ὅτι ἐκ πίστεως δικαιοῖ τὰ ἔθνη ὁ Θεός, προευηγγελίσατο τῷ Ἀβραὰμ ὅτι ἐνευλογηθήσονται ἐν σοὶ πάντα τὰ ἔθνη.

Γαλ. 3,8                     Επειδή δε η Αγία Γραφή προείδεν ότι από την πίστιν και δια μέσου της πίστεως έμελλεν ο Θεός να δικαιώση και σώση τα έθνη, προανήγγειλε την χαρμόσυνον αγγελίαν στον Αβραάμ, ότι “δια σου θα ευλογηθούν όλα τα έθνη” και όχι μόνον το ιουδαϊκόν.

Γαλ. 3,9             ὥστε οἱ ἐκ πίστεως εὐλογοῦνται σὺν τῷ πιστῷ Ἀβραάμ.

Γαλ. 3,9                     Ωστε παίρνουν τας ευλογίας του Θεού και ευλογούνται μαζή με τον πιστόν Αβραάμ όσοι πιστεύουν, είτε Εβραίοι είναι είτε εθνικοί.